باطل چرخه در مفيد طرح يك
مبدا از زباله جداسازي راههاي و موانع به نگاهي
منبع يك تهران ، كلان‌شهر در زباله تن روزانه 6500 توليد
حاضر ، حال در اما مي‌شود ، محسوب پردرآمد و اقتصادي بزرگ
دفن كهريزك در واقع منطقه‌اي در زباله‌ها اين بيشتر
ثروت اين پيش‌بيني‌ها و ملاحظات همه عليرغم كه مي‌شوند
و آب خاك ، براي زيانبار پيامدي خاك ، زير در نهفته
با نيز ، گاهي و داشت خواهد آب زيرزميني سفره‌هاي به‌ويژه
دهه 70 اوايل در آنچه نظير) زباله شيرابه شدن سرريز
.مي‌كند منتقل سطح به را بي‌شماري خطرات (افتاد اتفاق
دور در است دهه يك از بيش كه مبدا از زباله تفكيك طرح
زباله معماي حل كليد تنها آمده ، گرفتار خطا و آزمون باطل
آلاينده مواد اين از بخشي مي‌تواند و است تهران كلان‌شهر
كاغذي ، فلزي ، كالاهاي توليد براي اوليه مواد به را
به نيز را باقي‌مانده و كند تبديل لاستيكي شيشه‌اي ،
بر زيرزميني آبهاي و زمين بي‌آنكه سازد ، مبدل كود محصول
دفع و جمع‌آوري وضع.شوند آلوده زباله سمي شيرابه اثر
و نوشهر در.است فاجعه‌بار كشور شمالي شهرهاي در زباله
انباشته هم روي جنگلي دامنه‌هاي در زباله‌ها چالوس ،
در چاه ، از شده تخليه فاضلابهاي حتي پسابها و مي‌شوند
زباله مساله حل در تهران اگر.مي‌شوند ريخته رودخانه‌ها
شود ، پيشقدم مبدا از زباله تفكيك طرح دقيق اجراي با
شهرهاي در زباله خطرناك بحران حل براي روشني چشم‌انداز
بيشتر آلودگي نشت ميزان رطوبت ، دليل به كه ما كشور شمالي
زيرزميني فعاليت‌هاي كه است آن مهمشد خواهد گشوده است
افغاني عمدتا كارگران توسط هم آن مقصد ، در زباله تفكيك
تبديل پيشرفته فناوري با متمركز قانونمند ، راهكار يك با
.شود احسن به
كرده‌ايد؟ نگاه خود زباله سطل محتويات به تاكنون آيا
شايد ببينيد آن در را زير اشياء است ممكن كنيد نگاه اگر
يا باشيد ، انداخته آن در را خالي بطري يك پيش لحظه‌اي
براي را فلزي قوطيهاي و مقوا باطله ، كاغذهاي احتمالا
توليد جلوي مي‌توانيد شما آيا ولي.باشيد كرده جدا فروش
بخشي از كه كنيد استفاده روشي از يا و بگيريد را زباله
بطري از مثلا) شود استفاده مجددا زباله‌ها اين از
مواد از شده ساخته كالاهاي از شما آيا ؟(خالي شيشه‌اي
پلاستيكي ، گلدانهاي مثلا) مي‌كنيد استفاده بازيافتي
به توجه با ؟(..و آبياري شلنگ ساختمان ، برق خرطومي لوله
در طبيعي منابع محدوديت و محيطزيست مشكل‌ساز پديده‌هاي
براي ضروري كاري يك زباله بازيافت جمعيت ، افزايش مقابل
بازيافت تهران زباله فقط اگر مي‌شود محسوب هزينه‌ها كاهش
.شد خواهد صرفه‌جويي ارز دلار ميليون سالانه 167 شود
طرح بودن ناموفق دلايل مي‌كنيم؟ بازيافت چرا اينكه حال
اجرا راه سر بر موجود موانع چيست؟ مبدا از زباله تفكيك
در كه است سوالاتي جمله از است؟ بوده چه طرح اين نشدن
.شد خواهد داده پاسخ آنها به نوشتار اين
***
مبدا؟ از زباله تفكيك چرا
اين محيطي‌بر زيست مسائل صاحبنظران و كارشناسان بيشتر
زيادي خواص آن بازيافت و زباله عظيم حجم كاهش باورند
سوخت و برق مانند انرژي‌هايي به ملي نياز جمله از دارد
و اوليه مواد از بسياري واردات مي‌شود ، كمتر فسيلي
به ارزي صرفه‌جويي با نتيجه در و يافته كاهش كالاها
در نقليه وسايط تردد مي‌شود ، كمك ملي درآمد افزايش
شبكه‌هاي مفيد عمر بر نتيجه در و شده كاسته جاده‌ها
ممكن حداقل به شهري خدمات هزينه مي‌گردد ، افزوده ارتباطي
مي‌يابد ، ارتقاء جامعه عمومي سلامت و بهداشت سطح مي‌رسد ،
.مي‌شود پاكيزه‌تر شهر سيماي و چهره
آلودگي با مبارزه براي زنان جمعيت مديرعامل ملاح خانم
سالها از كه مي‌داند مسائلي از يكي را بازيافت محيطزيست
:مي‌گويد مورد اين در و است شده بحث آن درباره تاكنون پيش
است مصرف دايره به زائد مواد بازگشت معني به بازيافت"
تا بياندازيم جا جامعه در را آن فرهنگ بتوانيم اگر كه
".كنيم جلوگيري طبيعت نابودي از مي‌توانيم زيادي حدود
اساسي اقدامات از بازيافت كه نكته اين بر تاكيد با وي
ادامه كند جلوگيري طبيعت نابودي از مي‌تواند كه است
جداسازي زمينه اين در اساسي راههاي از يكي":مي‌دهد
زباله.است خشك و تر زباله‌هاي شامل كه است خانگي زباله
ميوه ، پوست سبزيجات ، قبيل از آشپزخانه زباله شامل تر
خودبه‌خود طبيعت چرخه در كه مي‌باشد..و استخوان
شيشه ، كاغذ ، نايلون ، ;شامل خشك زباله و مي‌شود بازيافت
مواد دوا ، شيشه پوشك ، جمله از خطرناك مواد فلز ،
در مي‌بايست زباله نوع دو اين كه...و رنگ بيمارستاني ،
ساعت شب هر را تر زباله و شوند جدا مجزا صورت به كيسه دو
خارج در ساعت همان در بار يك هفته‌اي را خشك زباله و 9
".نگهداريم منزل از
از يكي حقيقت در خانگي زباله‌هاي":مي‌دهد ادامه وي
اثر بر كه مي‌شوند محسوب طبيعت آلوده‌كننده‌هاي بزرگترين
هدر به را ملي سرمايه از قسمتي اينكه بر علاوه تفكيك عدم
تامين جامعه خود افراد جيب از نيز درصدي كه مي‌دهند
نيز دورريز از حاصل كودهاي از مي‌شوند باعث بلكه مي‌شود
و ما آبهاي شدن آلوده‌تر سبب خود كه نشود بهينه استفاده
استفاده آبها اين از كه كشاورزي محصولات نتيجه در
حاضر حال در بگويم مي‌توانم جرات به مي‌شود مي‌كنند
زباله شيرابه و پسابها نفوذ اثر بر ما محصولات بيشتر
".شده‌اند آلودگي دچار
گروه‌سبز محيطي زيست تشكل مديرعامل عظيمي ، فاطمه مهندس
و مي‌داند مفيد را مبدا از زباله تفكيك دليل سه ذكر با
از زباله تفكيك اثر بر اينكه اول":مي‌گويد مورد اين در
مجددااين جداسازي سكوهاي در نيستيم مجبور ديگر مبدا
كاسته تر زباله حجم از ترتيب بدين كنيم تكرار را عمل
كمپوست مي‌شوند كمپوست زباله‌ها اين‌گونه و.مي‌شود
و است باغداري و كشاورزي براي كود طبيعي‌ترين و بهترين
سبز ، فضاي چمن ، قارچ ، پرورش در آن از اطمينان با مي‌توان
وجيني گياهان و غلات ميوه ، درختان گل ، سبزي ، انواع
مي‌تواند كمپوست مناسب مصرف آن بر علاوه.كرد استفاده
عناصر نظر از را خاك بودن غني سال چهار الي سه مدت براي
".كند تضمين غذايي
و بهداشت سطح مي‌شود باعث اينكه دوم":مي‌دهد ادامه وي
به شهري خدمات هزينه و يابد افزايش جامعه عمومي سلامت
تن يك توليد براي بگويم بايد مثال طور به برسد حداقل
با كه شود قطع تنومند درخت اصله بايد 15 جديد كاغذ
جنگلها تخريب از مي‌توان باطله كاغذهاي تبديل و بازيافت
بازيافتي مواد از شيشه توليد همچنين.نمود جلوگيري
براي آلودگي كاهش اين كه مي‌كند آلوده كمتر را محيطزيست
".مي‌باشد درصد آب 5 براي و درصد هوا 20
مي‌برد نام دليل سومين عنوان به اقتصادي جنبه‌هاي از وي
مي‌شود باعث همچنين مبدا از زباله تفكيك":مي‌گويد و
عمل اين با كه چرا شوند متقبل را كمتري هزينه شهرداريها
".مي‌پردازند كمتري پول پيمانكارها به
كداميك
برنامه‌ريزي؟ يا آموزش
زيست محيط حفظ به علاقه‌مند شهروندان و كارشناسان اغلب
مبدا از زباله تفكيك طرحهاي مي‌شود باعث كه آنچه معتقدند
كارهاي و دقيق برنامه‌ريزي نبود نرسد مطلوب نتيجه به
.است كارشناسي
اين در مبدا از زباله تفكيك طرح آموزش اجرايي ستاد مسئول
اولين براي را مبدا از زباله تفكيك طرح":مي‌گويد مورد
و شهرداري هزينه‌هاي در صرفه‌جويي باهدف سال 78 در بار
سبز گروه آموزش و مواد تبديل و بازيافت سازمان همكاري با
هزار حدود 30 كه كرديم اجرا تهران شهر يك منطقه نوجوان
اجراي كردند استقبال طرح اين اجراي و آموزش از خانوار
".شد روبه‌رو جدي مشكلات با عمل مرحله در طرح اين
و است ملي طرح يك مبدا از زباله تفكيك طرح" وي گفته به
هزينه در زمان هر كه چرا است مردم همه نفع به نهايت در
و شده كاسته نيز مردم هزينه‌هاي از شود صرفه‌جويي دولت
متوجه كنيم نگاه مساله اين به كلان ديد از اگر نهايت در
".ماست همه نفع به كه مي‌شويم
مواد ، تبديل و بازيافت سازمان مديرعامل ستوده ، حميد مهندس
طرحي مناطق بعضي در پيش سال چند كه سوال اين به پاسخ در
تفكيك مردم و شده گذاشته ازمبدا زباله تفكيك مضمون با
مشكلات":مي‌گويد كردند ، كوتاهي پيمانكاران اما كردند
لذا و بود تصميم‌گيري مراكز پراكندگي زمان آن در اصلي
ارتباط اين در كه مختلف ابعاد در مختلف پروژه‌هاي كليه
ماهيت‌شان به توجه با است گرديده انجام تهران شهر سطح در
".يابند تداوم نتوانستند
آلودگي با مبارزه يراي زنان جمعيت مديرعامل ملاح
منطقه2 در سال73 از ما":مي‌گويد نيز محيطزيست
، بگذاريم اجرا مرحله به را طرح اين كرديم سعي تهران
به متاسفانه اما كردند رعايت هم مردم و داديم هم آموزش
و مواد بازيافت سازمان همكاري و هماهنگي عدم علت
".نرسيد مطلوب نتيجه به عمل در طرح اين شهرداريها
در نيز اكباتان شهرك ساكن خانه‌دار ساله صالحي ، 36 مريم
است جامع طرح يك مبدا از زباله تفكيك":مي‌گويد مورد اين
موجب مي‌كند ايجاد دولت براي كه منافعي بر علاوه كه
كوتاه‌مدت مصرف تاريخ با لوازمي توليد و اشتغالزايي
".مي‌شود
موسسه‌اي اكباتان شهرك در پيش سال چند":مي‌دهد ادامه وي
به كيسه تعدادي منازل ، به مراجعه با "شهر پاكان" نام به
آن در را مقوايي‌شان و كاغذي زباله‌هاي تا مي‌داد خانوار
اما مي‌كرد جمع‌آوري و مي‌آمد ماه هر پايان و بريزند
".نيست خبري نيز شهر پاكان از كه است مدتي
هنوز من روال آن طبق":مي‌گويد صحبتهايش ادامه در صالحي
كاغذي دستمال كاغذ ، مثلا مي‌كنم جدا را خشك و زباله‌تر
بقيه و كيسه يك در و كرده جدا را پنير و شير پاكت يا و
".مي‌ريزم ديگري كيسه در را
بايد كه است مهمي كار زباله تفكيك آموزش":مي‌افزايد وي
جداسازي تا گيرد صورت گسترده و جمعي رسانه‌هاي طريق از
چون.بيايد به‌شمار عادت نوع يك خانواده‌ها در زباله
درجه در.مي‌شود كوچك توليدات صنعت رونق موجب امر همين
اين به بايد زباله‌هاست جمع‌آوري مسئول كه شهرداري اول
اين به و آورد فراهم را زباله تفكيك طرح و كند توجه امر
شكل در كه مي‌شوند تاسيس حاشيه در شركت‌هايي ترتيب
تفكيك طرح و مي‌كنند اقدام زباله جمع‌آوري به خصوصي
زندگي رفته رفته كه آنجا از و مي‌پيوندد به‌وقوع زباله
مصرف با بايد مي‌گيرد خود به مترقي‌تر و جدي‌تر شكل شهري
ايجاد با و داد پاسخ روزافزون نياز به وسايل بهينه
به داخلي توليدات خط بردن بالا بر علاوه كارگاهها
تير يك با و پرداخت نيز جوان نيروي پتانسيل‌هاي آزادسازي
.زد نشان چند
پروژه از شهرداري مواد تبديل و بازيافت سازمان مديرعامل
نام مبدا از زباله تفكيك جديد طرح به‌عنوان سبز ناحيه
وارد زباله تن حدود 6500 تهران شهر":مي‌گويد و مي‌برد
زباله تن مقدار5200 اين از كه مي‌كند كهريزك در دفع مركز
شهر زباله درصد حدود 70 نيز آناليز براساس است خانگي
اين دانستن با دارند را آلي مواد به تبديل تهران‌قابليت
به خشك و تر مواد جداسازي جهت مناسب برنامه‌ريزي موضوع
كمپوست‌سازي جهت آلي مواد شامل تر مواد كه آمده عمل
كه بازيافتي ماهيت دليل به خشك مواد و مي‌شود استفاده
راستا اين در لذا بازيافت صنعت به شوند هدايت دارند
اول از كه گرديده طراحي سبز ناحيه عنوان به پروژه‌اي
اجرا به تهران شهرداري منطقه 6 ناحيه 1 در فروردين 80
".است درآمده
طرح اجراي كه نشده پيش‌بيني كه مطلب اين اعلام با وي
اصل طرح اين در":مي‌دهد ادامه باشد درآمدزا افراد براي
زائد مواد كنندگان توليد سوي از سيستم هزينه‌هاي پرداخت
مواد مديريت به مربوط هزينه‌هاي از قسمتي اصل اين طبق
و شد خواهد پرداخت شهروندان توسط تهران شهر جامد زائد
را مذكور پروژه زمينه در فعال مشاركت شهروندان چنانچه
هم و كرده كمك خود محيطزيست حفظ به هم باشند داشته
صنعت چرخه به دارند را دوباره استفاده قابليت كه مواردي
صرفه‌جويي شهري خدمات جاري هزينه‌هاي در هم و بازگردانده
كمك خود به مستقيم غير پس آمد خواهد وجود به توجه قابل
".مي‌كنند
راهكارها و موانع
وجود طرح اجراي عدم راه برسر متعددي موانع مي‌رسد نظر به
اين سرگذاردن پشت با كه متفاوت ، پيشنهادات همچنين و دارد
اجرا مرحله به را زيست‌محيطي طرحهاي مي‌توان راهكارها
.درآورد
شهر جامد زائد مواد مديريت در جامع ستوده‌مشكلات مهندس
طرحهاي اجراي راه برسر موجود موانع جمله از را تهران
من عقيده به":مي‌گويد مورد اين در و مي‌داند زيست‌محيطي
شهر جامد زائد مواد مديريت در جامع مشكلات مانع مهمترين
سطح بودن پايين مي‌توان جمله آن از كه مي‌باشد تهران
كمبود اجتماعي ، مشاركت‌هاي بودن محدود و عمومي آگاهي
جامد ، زائد مواد قانون وجود عدم ديده ، آموزش انساني منابع
.برد نام را...و سيستم از ديده آموزش انساني منابع خروج
آلودگي با مبارزه براي زنان جمعيت مديرعامل ملاح ،
در اگر كنيد سعي":مي‌گويد مورد اين در نيز محيطزيست
آن از و كنيد توليد گياهي كود خودتان.داريد منزل‌حياط
.نپردازيد هزينه‌اي باغچه خاك تقويت براي و كرده استفاده
زائدات و كنيد حفر گودالي باغچه در كافيست كار اين براي
ريختن با سپس و بريزيد آن درون را آشپزخانه غذاي و سبزي
و مرغوب كود سال يك از پس آن ، روي خاك سانت بيست حدود
منزل ايوان در نداريد باغچه اگر باشيد داشته يك درجه
را كار اين چوبي جعبه يا پلاستيكي سطل يك در مي‌توانيد
".دهيد انجام
دباغ‌زاده مرجان
|
