كردند منقرض را گورخر نسل جيپ‌سوار شكارچيان
(پاياني بخش) نگراني‌ها و توسعه كوير ، ملي پارك
به تهران استان زيست محيط حفاظت كل اداره از كوير ملي پارك واگذاري طرح:اشاره
مخالفت با پارك اين در آسفالته جاده احداث طرح و سمنان استان محيطزيست كل اداره
چنين احداث آنها.است شده روبرو حيوانات از حمايت ملي انجمن و زيست‌محيطي تشكل‌هاي
.و آهو يوزپلنگ ، جمله از كوير ملي پارك وحش حيات بقاياي آخرين شدن نابود با را راهي
كه مقاله‌اي طي تهران دانشگاه نمونه استاد كردواني پرويز دكتر.مي‌دانند برابر.
كل اداره تحت‌پوشش كوير ملي پارك گرفتن قرار از داريد ، رو پيش را آن پاياني بخش
عنوان به را پارك اين تاريخي پيشينه و كرده دفاع سمنان استان محيطزيست حفاظت
ديدگاه‌هاي بازتاب براي صفحه است ، اين بديهي.است نموده مطرح خود دفاع دلايل
. است گشوده كوير ملي پارك در جاده احداث طرح همچنين و واگذاري اين مخالفان
كردواني پرويز دكتر
و نشد آن تاسيسات و راه و كوير ملي پارك به چنداني توجه ديگر قاجاريه دوران در
از برخي.درآمدند متروك صورت به قصرها و كاروانسراها و شد ناامن تدريج به منطقه
هوا شدن نامساعد هنگام به مي‌بردند آنجا به هم زمستانها را خود دامهاي كه دامداران
فصل در شبها يا و مي‌نمودند استفاده خود دامهاي پناهگاه عنوان به كاروانسراها از
.مي‌كردند نگهداري آنجا در جانوران ترس از را دامها بهار و زمستان
دو فعاليت گرفتن اوج با كه اين تا نشد توجهي منطقه اين به نيز پهلوي دوران در
خود نگارنده كه سال 1320 در) خواهرش و سياهكوهي حسين‌خان اسامي به مشهور ياغي
(گرمساري) خواري دامداران از شتر و گوسفند گله‌هاي بردن يغما به و (دارد به‌خاطر
براي محلي تيرانداز سواركاران و ژاندارمري افراد از مسلح اكيپ يك سرانجام غيره و
گرمسار ، از آنها براي مرتب و رفتند سياه‌كوه منطقه به ناامني‌ها اين به دادن پايان
.مي‌شد تامين غذا و آب
در تنها نه حيات‌وحش نابودي كرد ، پيدا رواج وسيله سه از استفاده كه دهه 30 از
شكاري تفنگ‌هاي و پروژكتور جيپ ، :شد آغاز ايران سراسر در بلكه سياه‌كوه منطقه
يك.مي‌رفتند آهوها سراغ به دشت‌ها در جيپ يك بر سوار نفر سه شبها.مسلسل به‌ويژه
ديد براي را جيپ سقف كه حالي در.تيرانداز نفر يك و پروژكتوركش نفر يك راننده نفر
با و مي‌پرداختند گشت‌زني به دشت در مي‌زدند كنار به موفق‌تر تيراندازي و بيشتر
شب تاريك هواي در حيوانات چون.كنند پيدا را آهوها مي‌كردند سعي پروژكتور انداختن
از را آنها راحت خيال با شكارچي نبودند ، حركت به قادر پروژكتور زياد نور مقابل در
عمد ، روي از شكارچيان دسته اين غالبا.(مي‌كرد شكار) مي‌كشت و بسته گلوله به نزديك
وارد روشن روز و شود روشن هوا تا مي‌گذراندند ، روستا يا و شهر از خارج در را شب
در را آهو زيادي تعداد چه توانسته‌اند آنها كه ببينند مردم تا شوند ، روستا يا شهر
اين نابودي و شكار روستاها ، در موتورسيكلت از استفاده رواج با !!كنند شكار شب يك
.گرفت بيشتري شدت حيوانات
و تكنولوژي توسعه و پيشرفت اول درجه در حيات‌وحش نابودي اصلي عامل بنابراين
پارك به سياه‌كوه وقتي بعدها) دامدار نه بود ، بي‌فرهنگ افراد توسط آنها از استفاده
و دام كه حالي در گرديد ، ممنوع آنجا به دام ورود ديگر شد ، تبديل كوير ملي
و اصالت همان با هم چران دام و بودند مشغول چرا به هم كنار در همواره حيات‌وحش
.(نداشت آنها كار به كاري و مي‌پنداشت خود دامهاي همچون را وحش حيات خود حرفه
كوير ملي پارك و باستاني آثار حفظ جهت در اقدام
و شد بيشتري توجه محيطزيست حفظ به هم و باستاني آثار حفظ به هم پنجاه دهه در
.آمد به‌وجود زيست محيط حفاظت سازمان واحدهاي از "كوير ملي پارك" نام به مجموعه‌اي
است ، گرمسار تا آن فاصله از بيشتر خيلي تاورامين سياه‌كوه منطقه فاصله كه آن با
پل‌ها شدن خراب دليل به لات‌ها از عبور امكان شد ، ذكر قبلا كه دلايلي به چون اما
باستاني آثار حفظ مديريت نداشت ، وجود آساني به سنگ‌فرش جاده و گرمسار طريق از
پارك مديريت نيز و (تهران استان توابع از) ورامين فرهنگي ميراث سازمان به سياه‌كوه
(تهران محيطزيست كل اداره توابع از) ورامين زيست محيط حفاظت اداره به كوير ملي
تا كه سياه‌كوه منطقه از بهره‌برداري "كوير ملي پارك" آمدن وجود به با.شد واگذار
و شرايط طبق.كرد تغيير بود حيات‌وحش چراگاه و دامها مرتع صورت به فقط زمان آن
مباركه در دروازه يك ايجاد با.شد ممنوع منطقه به دام ورود "ملي پارك" وظايف
پارك نقاط برخي در محيطباني پاسگاههاي تاسيس با و شد كنترل رفت‌وآمد كه ورامين ،
راه سر) جنوب در سفيدابه پاسگاه و شاه‌عباسي كاروانسراي در مركزي پاسگاه مانند
حيات‌وحش حفظ جهت در اقدام غيره ، و شرق در ملك‌آباد پاسگاه و (كاشان -سياه‌كوه
.شد آغاز
اصفهان و شيراز بين در واقع كوير يك در گور بهرام كه است آمده كتابها برخي در
آنها شرايط و ايران كويرهاي از كه شناختي به توجه با جانب اين اما.است شده ناپديد
(باشد اقليد كوير همان مي‌بايست كه) اصفهان و شيراز بين كويري در بهرام دارم ،
جاده آن در كه (كوير دشت) سياه‌كوه شمال در واقع كوير همين در بلكه نشده ناپديد
صورت به زمستانها و است قليايي كوير داراي كه قسمتي در شده ، ايجاد هم فرش سنگ
ناپديد و رفته فرو آن در خود اسب با آهو ، يك تعقيب هنگام به درمي‌آيد باتلاق
اسبش و شده سود نمك اجساد شايد بپردازيم آن جستجوي به اگر كه به‌گونه‌اي شده‌اند
!بيابم زمين از عمقي در را
...و كوير ملي پارك مديريت تغيير
مساحت به "كوير ملي پارك" عنوان تحت منطقه‌اي تصويب با نوشتم قبلا كه همانطور
شهرستان زيست محيط اداره به سال 50 دوم نيمه در آن مديريت هكتار هزار بر 600 بالغ
منطقه اين از حفاظت براي.شد واگذار تهران محيطزيست كل اداره توابع از ورامين
عنوان به (بهرام قصر) شاه‌عباس كاروانسراي در محيطبانان كردن مستقر بر علاوه
مناطق ديگر و (مباركه منطقه در) آن به غرب از ورودي درب در به‌خصوص و مركزي پايگاه
.آمد بوجود غيره و زنجير نصب طريق از كنترل با نگهباني
يا ورامين زيست محيط اداره از كتبي اجازه به نياز محدوده اين به شدن وارد براي
معدن كارگران روز هر كه اتوبوس‌هايي مورد در مگر داشت ، تهران زيست محيط كل اداره
عصرها و مي‌بردند آنجا به ورامين از را سياه‌كوه شرق در واقع نخجير استرنسيوم‌كوه
اين از توجهي قابل بخش انقلاب از بعد.برمي‌گردانند ورامين شببه اقامت براي
.درآمد نظامي شده حفاظت منطقه تحت (ملي پارك) شده حفاظت منطقه
ورود براي وسخت‌گيري ونظارت منطقه در محيطبانان وجود با كوير ملي پارك مسئولان
مجهز شكارچيان توسط آنجا وحش حيات اين‌كه از منطقه ، همواره آن به غيرمجاز افراد
بويژه‌در محيطبانان امكانات ولي مي‌شوند ، شكار غيره و قوي موتورسيكلت‌هاي به
مجازات ، براي و كرده تعقيب را آنها بتوانند كه نيست گونه‌اي به نقليه وسيله مورد
شدن خشك بويژه خشكسالي‌ها ، .داشته‌اند وگلايه شكايت دهند ، قانوني مقامات تحويل
نگراني موجب كه بوده موثر اين‌حيوانات جمعيت كاهش در نيز وحش حيات آب منابع
از يعني اخيراكردهاند تلاش امكان حد تا آن رفع براي كه بوده پارك اين مسئولان
آبادي و عمران براي را توجهي قابل مالي منابع توانسته كه گرمسار فرمانداري سال 80
(غيره و كوير ملي پارك)كوه سياه مديريت‌منطقه كه برآمد درصدد تامين‌كند ، گرمسار
يك بتواندبا تا برگرداند است ، سمنان استان تابع كه گرمسار شهرستان به مجددا را
نيز و سياه‌كوه باستاني‌منطقه آثار ديگر و سنگ‌فرش جاده احياء جهت در برنامه‌ريزي
استفاده كشور و منطقه توريستي جاذبه به‌عنوان مجموعه اين آن ، از حيات‌وحش توسعه
اين آمد ، عمل به كشور محيطزيست حفاظت باسازمان كه ومذاكره‌اي تماس براساسشود
كرده موافقت(گرمسار شهرستان) سمنان استان به پارك اين مديريت واگذاري با سازمان
و ورامين شهرستان زيست محيط اداره وكاركنان مقامات نگراني موجب تصميم اين.است
اداره كاركنان از عده‌اي.است شده انجمن‌ها برخي نيز و تهران زيست محيط كل اداره
و هستند مخالف سخت مديريت تغيير بااين حيوانات‌نيز از حمايت انجمن و مذكور كل
مقاله اين آغاز در كه همانطور و بيابند آن از جلوگيري براي راهي مي‌كنند تلاش
پيوستن به‌وقوع راآغاز اين‌اقدام حيوانات از حمايت انجمن اعضاي از برخي نوشتم
تهران زيست محيط كل اداره حال به تا صورت هر در معتقدند و فاجعه‌مي‌دانند يك
نمايد احيا اينجا در را باارزش وحش حيات برخي كند ، نژاد حفظ را منطقه اين توانسته
قدرت با و جلوگيري‌كرده بيگانگان ورود از محيطبانان استقرار و نگهباني ايجاد وبا
جلوگيري كوير ملي پارك از هايي محدوده در اقدامات برخي از توانسته دارد كه مركزي
زياد تيراندازي مانند) دهد كاهش را وحش حيات حال زيانبخش‌به اقدامات آن از يا كند
اگر اما.(غيره و مي‌شود آنها به آمدن زيان و وحش حيات فرار و كردن رم باعث كه
انساني نيروي نه شود ، چون واگذار مركز از غير سازمان اداره يك به پارك مديريت‌اين
اقدامات با مقابله براي مركزي سازمان قدرت چون قدرتي نه و وحش حيات حفظ براي كافي
وحش حيات اين دارند ، مي‌شود ، تمام وحش حيات زيان به كه ديگر وسازمانهاي نيروها
احياء راهها توريست رساندن منظور به اگر به‌خصوص‌كه و رفت خواهد بين از هم موجود
داد خواهد رخ فاجعه و نيست كنترل قابل باشد ، ديگر باز آمد و رفت براي درها و شوند
پاركها وحش حفظحيات به قادر سمنان استان زيست محيط كل اداره كه مي‌كنند اضافه و
راهم وسيع و حساس منطقه اين مي‌خواهد ، چگونه است ، نبوده خود حفاظت‌شده مناطق و
آورد؟ در خود مديريت در
به پارك اين مديريت سال‌كه از 25 بيش درطول كه معتقدند مديريت تغيير موافقان اما
از حفاظت زمينه چشمگيري‌در فعاليت هيچ‌گونه بوده ، مركزي زيست محيط كل اداره عهده
كه وحش حيات ديگر و آهو نيز و كل وتعداد نگرفته صورت آنها وتوسعه تكثير و وحش حيات
نزديك و طبيعي شرايط و موقعيت و وسعت به نسبت دارند وجود كوير ملي پارك محدوده در
اساسي مرمت زمينه در وهمچنين نيست توجه مساعد ، قابل عوامل وديگر مركز به آن بودن
انجام اقدامي هيچ‌گونه منطقه اين توانمنديهاي‌گوناگون شناساندن نيز و كاروانسرا
.است شده منزوي طولاني سكون و سكوت يك در منطقه سراسر و نشده
و مسئولان و استانداري كمك وبا است برنامه اين اصلي باني كه گرمسار فرمانداري
منطقه توسعه احياءو براي را برنامه‌هايي واستان زيست‌شهرستان محيط كارشناسان
براي را توجهي قابل واعتبارات كرده تنظيم آن به تاسيسات‌مربوط و كوير ملي پارك
ادارات و سمنان زيست‌استان محيط كل اولااداره است ومعتقد داده اختصاص امر اين
مناطق به‌خوبي تاكنون محيطبانان‌لايق و كارشناسان داشتن‌مديران ، با آن تابع
شاهرود ، وتوران درخوار جمله آن از استان آن سراسر در را وحش حيات زيست محيط مختلف
حيوانات غناي بر و كرده حفظ مناطق ديگر و گرمسار ييلاق‌بسطام ، رومه خوش در
لازم امكانات است حاضر خود ادعاي كردن ثابت براي و وغيره‌افزوده گورخر باارزش
از انجمن‌ها نيز و محيطي زيست صاحبنظران‌مسائل و كارشناسان ومطالعه مشاهده براي
.كند فراهم را مناطق اين
و مرمت راهها كه‌مي‌گوينداگر بعضي‌ها نظر برخلاف معتقدند گرمسار در مسئولان
وحش حيات اثري‌از برسد ، ديگر (ملي پارك) منطقه اين به توريست وپاي بازشوند
يك با اكوتوريست ، بويژه توريست جلب براي كه است برنامه در ماند ، نخواهد باقي
غيره و قوچ و كل) پارك طبيعي بخش باارزش‌هر وحش حيات شده حساب و دقيق برنامه‌ريزي
آن باارزش پرندگان و درندگان نيز و (دشت‌ها در وغيره آهوبره كوهستاني ، منطقه در
و جمعيت عظمت كه به‌گونه‌اي بيابند هم وتوسعه تكثير بلكه بمانند محفوظ تنها نه
از بسياري همانند كنند ، وجذب جلب منطقه به را زيبايي‌گونه‌ها ، توريست‌بيشتري
با بلكه نمي‌شود ، وحش حيات نابودي باعث تنها نه توريست كه دنيا پيشرفته كشورهاي
كردن وارد حتي و وحش حيات توسعه امكان مي‌كند ، منطقه‌ايجاد آن براي كه درآمدي
نيزاز را محيطي و اقليمي شرايط آن با باارزش‌وسازگار بسيار و نادر گونه‌هاي
.مي‌كند فراهم آن مسئولان براي جهان اقصي‌نقاط
شدن دور و وحش حيات آزار ناراحتي‌و نظامي‌باعث عمليات معتقدند خلاصه‌مقامات و
(غيره و فرهنگي علمي ، ) باشد كه نوع هر از توريست منطقه‌مي‌شوند ، چون ازآن آنها
را كيلومترراه هزاران و صدها و آن‌ده‌ها به‌خاطر و ببيند كرده كه‌قصد را آنچه
لذت آن از و ببيند آرام درمحيطي دارد دوست نموده ، تحمل را سفر ي ناراحتي‌ها و طي
مجاور مناطق به و كرده رم وصداي‌محيط سر از وحش حيات اگر صورت اين غير در و ببرد
دلخورشده شرايط اين از عاشق ، و توريست ، اين‌انسان‌هاي‌بافرهنگ مي‌برد ، پناه
به توريست ورود بنابراين‌با.نمي‌گذارد پا كشور آن حتي ويا منطقه آن به ديگر
در كه منطقه به آنها كنترل‌دقيق و شده وحساب منظم برنامه يك البته‌با منطقه
"فاجعه‌اي" و افتاد نخواهد مخاطره به وحش حيات تنها است ، نه شده پيش‌بيني برنامه
حيات ناراحتي باعث و مي‌شده انجام تاكنون اگر هم‌كه اقداماتي بلكه داد ، نخواهد رخ
منطقه ، براي شده گرفته نظر فعاليت‌هاي‌در توسعه با آينده مي‌گرديد ، در وحش
هم آرام ترتيبمحيطي اين به و بود خواهد ديگر منطقه به آن انتقال در مملكت مصلحت
ديگر و آنها به علاقه‌مند انسانهاي هم‌براي و آنها توسعه و وحش حيات براي
حتي و كويري منطقه آن اجتماعي و شكوفايي‌اقتصادي نتيجه در و توريستي جاذبه‌هاي
.شد خواهد فراهم كشور
و كوير ملي پارك يا سياه‌كوه منطقه تاريخي سابقه طبيعي‌و شرايط بود اين خلاصه
تصميم و نظر آن ، تا عواقب و مديريت تغيير درباره(مخالف و موافق) مختلف نظرات
باشد؟ چه كشور زيست محيط حفاظت سازمان عاليه رياست
|
