جهاني نوين ماموريت
درباره آمريكا معاصر انديشمند و زبانشناس;چامسكي نوام با جهانبگلو رامين گفت‌وگوي
آمريكا و ايران روابط و سپتامبر يازدهم پيامدهاي
زبانشناسي كه مي‌دانيم.است آمريكايي زبانشناسان معاصر نسل از ;چامسكي نوام:اشاره
مي‌توان ميان اين در.بود آمريكايي انسانشناسي تاثير زير اخير دهه چند در آمريكا
خود كه چامسكي.برد نام ساپير ادوارد و وورف بلومفيلد ، لئونارد چون زبانشناساني از
انديشه‌هاي با تقابل رادر خود آراي است ، معاصر زبانشناسي در نويني نظريه واضع
چامسكي ، روي هر به.مي‌داند ساختگرا زبانشناسي پايه‌گذار دوسوسور فرديناند
ببينند كه است جالب بسياري براي اما است " زايشي و گشتاري دستور" نظريه بنيانگذار
ميان آيا و بپردازد نيز سياسي تحليل‌هاي به مي‌تواند زبانشناس اين چگونه
تحليل‌هاي عمده روي هر به يانه؟ هست نسبتي وي سياسي وتحليل‌هاي نظريه‌زبانشناسي
جهاني بعد در سلطه مسئله و بشر حقوق مردمسالاري ، مسئله با ارتباط در چامسكي سياسي
آن پيامدهاي به سپتامبر يازدهم حادثه به اشاره با مي‌آيد پي از كه گفت‌وگويي.است
.مي‌پردازد آمريكا و ايران رابطه جمله از
وانديشه فرهنگ گروه
سال 2001 سپتامبر يازدهم واقعه زمان از كه است پرسشي اين كه مي‌دانيد چرا؟ *
انگيزه‌هايي و عقايد ايستارها ، شما ، نظر به.است جاري آمريكا مردم زبان بر تاكنون
را اسلامي كشورهاي چيزجوانان است؟چه بوده چه شدند ، واقعه اين بروز موجب كه
شده چه كنند؟ اقدام استشهادي بمبگذاري به تا مي‌كند مشتاق حتي يا و برمي‌انگيزد
رسيده‌اند؟ آمريكا به نسبت خشونت‌بار و ژرف تنفر حس از سطح اين به مردم اين كه است
چيستند؟ ديديم ، واقعه آن در كه خشونتي سياسي و فكري عوامل و اخلاقيات ريشه‌ها ،
بسيار پرسش اين با پاسخ ، يافتن براي اروپايي و آمريكايي تحليل‌گران و كارشناسان
و مسايل از بيگانه كلي به و سويه يك پاسخ‌هايشان نظر ، به اما.كرده‌اند كلنجار
.است خاورميانه مردم روزمره گرفتاريهاي
ماموريت آن و دارند ماموريتي گفتيد سخن آنها از شما كه كارشناسانيخوب بسيار -
را او و بگذارند دوست‌داشتني و پسندانه حق جايگاهي در را متحده ايالات كه است اين
اين از.كنند جلوه ناحق و نادرست نظر به اويند مخالف كه كساني كه دهند نشان چنان
اعصار تاريكي در هنوز چون متنفرند ما از آنها:كه است چنين رايج ديدگاه رو ،
داراي ما چون متنفرند ما از يا و نيامده‌اند بيرون ازآن و مي‌زيند ميانه سده‌هاي
و است مزخرفات اينها البته.هستيم برتريها دست اين از و درخشان دستاوردهاي و آزادي
ميل مي‌دانند ، فقط خوب خيلي را پاسخ آنها.رامي‌دانند اين خود هم كارشناسان آن
اسناد ميان رادر پاسخ مي‌توانيد شما واقع در.بگويند شما به را آن كه ندارند
بلكه نيستند ، تازه‌اي پرسش‌هاي اينها.بيابيد آمريكا دردولت داخلي شده طبقه‌بندي
سال به من ميان ، اين در.برمي‌گردد پيش سال پنجاه به كم دست آنها شدن مطرح پيشينه
سالي اينميآيد شمار به خاورميانه‌اي مسايل در مهمي سال كه مي‌كنم اشاره 1958
بيرون آمريكايي -آنگلو نفتي پيمان از عراق كرد ، پياده ارتش بيروت در آمريكا كه است
زمان آن در كه رويدادها اين همه.شد قلمداد تهديدآميز عنصري عبدالناصر جمال و آمد
علني ديگر امروز بودند ، بحث مورد ملي امنيت شوراي و آيزنهاور كابينه در محرمانه
اين در.خوانده‌ام شدند ، آزاد قيدغيرعلني از كه پيش سال ده را اينها من.شده‌اند
در":كه مي‌كند گوشزد دستيارانش به آيزنهاور و مي‌شود مطرح پرسش همان اسناد
از نه جريان اين.است ما عليه تنفر برانگيختن موجب كه مي‌گذرد جرياني خاورميانه
كه ملي ، امنيت شوراي در مساله اين "است آنجا مردم ناحيه از بلكه دولتها ، سوي
امنيت شوراي.مي‌شود گذاشته بحث به آمريكاست ، دولت در برنامه‌ريزي دستگاه بالاترين
منافع حفظ خاطر به متحده ايالات كه دارد وجود حس اين منطقه در:كه شود مي آگاه ملي
و مردمسالاري رشد مانع و سركوبگرند و فاسد همگي كه موجود ، حكومت‌هاي از خود ، نفتي
اين متحده ، ايالات دولت اعتراف وفق پس ، .مي‌كند پشتيباني هستند ، خود كشورهاي توسعه
اينكه به است پاسخي و داشته‌ايم منطقه آن مردم با گذشته در ما كه است بوده رفتاري
ناظر و مي‌كنيم درو توفان كاشته‌ايم خود كه بادي از كه ، چرا.بكنيم بايد چه اكنون
اين پيش سال پنجاه از آقايان.است محوري پاسخ يك اين.هستيم خود عليه تنفر جريان
يك سپتامبر ، يازدهم رويداد از پس ،"جورنال استريت وال"نشريه.رامي‌دانستند پاسخ
مطابق آن نتايج كه آورد عمل به مليتي چند شركتهاي مديران و بانكداران از نظرسنجي
در لويس برنارد پروفسور اگر كه است آن منظورم.نشده عوض چيزي پس.بود پاسخ همين با
صلاح.باشد بگذار نمي‌داند ، باره اين در چيزي كه كند وانمود دارد ميل پرينستون
به نگاهي زحمت كه ديگر كس هر حد در بالاخره او اما ، .دانند خسروان خويش مملكت
لابد باشد ، داده خود به را ساده آمارهاي همين حتي يا و آمريكا دولت داخلي اسناد
جريان با سعودي عربستان بانكداران و چندمليتي شركتهاي مديران.دارد آگاهي‌هايي
غرب فرهنگ از بخشي عنوان به اينكه با مخالفتي آنها.ندارند مخالفتي شدن جهاني
لندن بانك‌هاي در را خود پولهاي بتوانند كه هنگام آن تا آنها.ندارند درآيند ،
نكرده تغيير هرگز مساله كه مي‌انديشم من.بود خواهند غرب فرهنگ از بخشي بگذارند ،
و نوسازي مردمسالاري ، و آزادي فرايند از جلوگيري كار در آمريكا كه هنگامي تا.است
است مستقل ملي‌گرايي مانع متحده ايالات كه هنگام تاآن و است خاورميانه در استقلال
در امروزي‌اش سياست‌هاي يا و سال 1953 به ايران در مداخله چون ويژه‌اي وسياست‌هاي
مخالف ايجاد و مخالفت افزايش روند مي‌كند ، دنبال را اسرائيل و فلسطين مساله برابر
زحمت خود به آمريكاييان اگر.بود خواهد پابرجا نيز جهان از منطقه آن مردم ميان در
مخالفت ، و نفرت آن راز به كنند ، ديداري آنان زندگي خرابه‌هاي و دهكده از و دهند
كه نمي‌يابند در مردم آن زيرا.برد خواهند دارند ، پي گمان ازآنچه شعله‌ورتر اما
.شود سرازير غرب سوي بايدبه باشد ، همانجا مردم براي آنكه جاي به منطقه ثروت چرا
ريشه جا همين از تنفر جريان و است چنين چرا كه مي‌دانند خوبي به آنها البته
نگاه فلسطين به نمونه براي.مي‌زند سر حديث‌ها بسياري كه همين‌جاست از.مي‌كند
است اين است اهميت حايز و توجه قابل سرزمين‌فلسطينيان اشغال مساله در آنچه.كنيد
و سي براي كه است آن منظورم.دارند آن از كنش‌پذير و منفعل ديدگاهي آنجا مردم كه
سفاكي با اشغال ، و غصب تمام سال چهار و سي.نمي‌شد ديده مقاومتي هيچ سال چهار
.آمد پديد اول انتفاضه جريان با غرب در واكنش نخستين.شيوه‌ها وددمنشانه‌ترين
.است استقلال براي فلسطينيان مبارزات در جديد كاملا پديده‌اي انتحاري بمبگذاري
در شود ، پيدا انتحاري بمبگذار نخستين آنكه از پيش:كنيد نگاه "جنين"به مثال براي
در شگفت‌انگيز نكته كه است اين منظورم.شده‌اند كشته نفر چهل انتفاضه طول در جنين
در عملا حتي.است بوده اندك حد اين تا مقاومت چرا كه است آن نظامي اشغال اين
و بوده بيرون از است ، مي‌شده مقاومتي اگر و نمي‌گرفته صورت مقاومتي اسراييل برابر
را اسرائيل و آمريكا كه آنچه اكنون.است نبوده مربوط اشغالي سرزمين‌هاي درون به
را خشونت انحصار ديگر آنها بار نخستين براي كه است آن مي‌كند ، ملتهب و مي‌سوزاند
را آن انحصار ديگر اما دارند ، خشونت در را بالا دست هنوز گرچه آنهاندارند دست در
.است سوزانده نيز را اروپايي و آمريكايي كارشناسان كه است چيزي دقيقا اينندارند
باره اين در چيزي آقايان اين آيا اما !بود هول‌انگيز جنايت يك خود اين البته
احساس كه يافت خواهيد در كنيد ، سفر سوم جهان پيرامون به شما اگر نمي‌دانستند؟
اين داد تكان را غرب مردم كه چيزي اما است ، چگونه غربيان بي‌عدالتي‌هاي از مردمشان
به نگاهي.پذيرند ضربه و ضعيف خود كه ديدند بار نخستين براي سال ، ازصدها پس كه بود
مردم با را كارها اين ما كه مي‌گويند آنها.بكنيم اروپا و آمريكا امپرياليسم تاريخ
مي‌كنم فكر من.كنند چنين ما كشورهاي در نبايد آنها اما مي‌كنيم ، آنها كشورهاي
من نظر به كه واداشت پرسش به را غرب كار محافظه مردم از بسياري ذهن سپتامبر يازدهم
.است مبارك پديده‌اي خود اين
غرب در مردمسالار نهادهاي اندازه چه تا داد نشان ما به همچنين سپتامبر ، يازدهم
يازده از پس جهاني نوين ماموريت نظر ، به اما.باشند آسيبپذير و شكننده مي‌توانند
ملاكهاي است ممكن اين و مي‌دهد امنيت به را اولويت آزادي جاي به دارد سپتامبر
من واقعيت ، يك عنوان به.دهد برتري دموكراتيك و سالار مردم برموازين را خودكامگي
.است رسيده انتظاري غيرقابل اوج به جهاني نابرابري كه مي‌كنم فكر
مردم بر را بيشتري اطاعت و سرسپردگي دارند دوست غربي حكومت‌هاي كه نيست ترديدي
حكومت‌ها كه است اين منظورم.است عادي امري اين و كنند تحميل سوم جهان كشورهاي
حكومت‌ها همه تقريباباشند سربراه و پذير كنش و منفعل مردم كه دارند ميل همواره
دستيابي براي و گرفته بهره پرش تخته يك عنوان به سپتامبر يازده رويداد از جهان در
من آمريكا متحده ايالات چون كشورهايي در.رانده‌اند سخن آن اطراف در خود ، مقصود به
از بالايي درجات به آمريكا مردم مي‌كنم فكرباشد كرده چنداني اثر كه نمي‌كنم فكر
عمده طور به فشار بنابراين ، .بدهند دست از را آن كه ندارند ميل هيچ و رسيده آزادي
.موسومند خاورميانه‌اي‌ها به كه است كساني يا و مهاجران چون آسيبپذيري مردم روي
را مدني آزاديهاي از عدول و جدي سوءاستفاده آمريكاييان اكثر من اعتقاد به اما
فكر من اما.است تهديدآميز بسيار كنيد ، نگاه مدني قوانين به اگر.برنمي‌تابند
را فرصت اين دارد آمريكا دولت ديگر ، سوي از.كنند اجرا را آن بتوانند آنها نمي‌كنم
سخت‌گيرانه‌تر و سركوبگرتر حتي‌الامكان تا مي‌گذارد سوم جهان اختيارحكومت‌هاي در
اين در.بازگشته‌ام كلمبيا و تركيه كشورهاي از اخيرا من كه است آن واقعيت.شوند
اغلب ستمكاريها اين.مي‌شود مردم به مظالمي و زورگويي‌ها الحيل ، لطايف به كشور دو
احساس اين سومي جهان حكومت‌هاي كه چرا شده‌اند ، تشديد سپتامبر يازده رويداد از پس
.كرده‌اند دريافت را سركوبگري تشديد پروانه آمريكا متحده ايالات از كه دارند را
يازده پروانه از بدتر يك اين البته و مي‌دهد رخ چچن در روسيه سوي از ماجرا همين
امر اين.دارند را سركوبي اختيار اين خود كه مي‌كنند فكر روسها چون است سپتامبر
را فرصت اين آنها به كه شده‌اند روبه‌رو زلزله يك با قدرت گروههاي.است درك قابل
شايد مي‌شود ، مربوط جهاني نابرابريهاي به كه آنجا تا.دهند صورت كارهايي تا مي‌دهد
از پيش و گذشته سال در متحده ايالات آگاهي اداره پيش‌بيني‌هاي همه ، از بامزه‌تر
را آن خود كه ساله ، پانزده افق يك براي آنها پيش‌بيني.است سپتامبر يازده واقعه
سبب و يافت خواهد ادامه شدن جهاني غربي نسخه كه بود آن خواندند ، خوشبينانه برنامه
.شد خواهد ما كنوني جهان در اقتصادي گسترده‌تر شكاف و مالي بيشتر بي‌ثباتي
.مي‌شوند فقير پيش از بيش مردم و است رشد روند شدن كندتر معناي به مالي بي‌ثباتي
آنها كه است چيزي ايناست بيشتر نابرابري معناي به نيز اقتصاد گسترش روبه شكاف
را فرض‌ها همين درست نيز نظامي برنامه‌ريزان.دارند را انتظارش و مي‌كنند پيش‌بيني
كار در آنهابيندازيم كلينتون دوره در آمريكا فضايي برنامه‌هاي به نگاهي.داشتند
در را نظامي تسليحات تا مي‌ريختند برنامه.بودند فضا كردن نظامي براي برنامه‌ريزي
بر.است اقتصادي يابنده گسترش شكاف همان نظامي‌گري اين ديگر دليل.كنند مستقر فضا
و بي‌مهار نتيجه ، در و شده رانده حاشيه به جهان اكناف در پرشمارتري مردم پايه ، اين
پس ، اين‌هم.كرد مهار را آنها زور با كه است نياز نتيجه ، در و مي‌شوند نافرمان
..است كيهاني فضاي به تسليحات بردن و فضايي پيمانهاي كردن خشونت‌بار توجيه در عاملي
نظامي اعتبارات و مي‌كند هزينه افغانستان جنگ در دلار بيليون نوزده بوش دولت *
....مي‌يابد افزايش پيش از بيش آمريكا
ياد بهبود نظامي اعتبارات افزايش براي ديگري بهانه و فرصت افغانستان جنگ -
عواملي دسته آن از يكي اين و دارد نيز ديگري متعدد وجوه نظامي اعتبارات كه بياوريم
از پيشرفته فناوري داراي صنايع از فراواني شمار.مي‌برند پيش به را اقتصاد كه است
ارتباطات اينترنت ، .مي‌گويند "نو اقتصاد" اين ، به.مي‌شوند تغذيه نظامي اعتبارات
نظامي هزينه‌هاي.برخوردارند نظامي اعتبارات اين از همه رايانه‌اي سيستم‌هاي و دور
.مي‌شود پرداخت عموم جيب از زيرا است ، خصوصي قدرت تقويت و كمك براي تروتميز راه يك
يا و كنند خطر راه اين در نيستند ناچار و نمي‌پردازند را آن شركتها بنابراين
كه دارد وجود كامل‌العيار نظام يك اينجا در ترتيب ، بدين.شوند متحمل هزينه‌اي
مي‌دانستند پيش از آنها.است شده شناخته و1950 دهه‌هاي1940 سالهاي از درواقع
دوام خصوصي ، شركتهاي ساختار با جامعه‌اي در نمي‌تواند آمريكا پيشرفته فناوري كه
عمومي تامين منبع نوعي بايد بنابراين ، .ندارد تامين توان خود خودي به زيرا.بياورد
را مردم بتوانيد شما اگراست نظامي اعتبارات همانا آن راه بهترين و شود يافت
اساسي عوامل از يكي اين و كرد خواهند پرداخت هزينه خود امنيت براي آنها بترسانيد ،
بخش كه ديد خواهيد عملا بكنيد ، تاريخ به نگاهي شما اگر.است نظامي اعتبارات براي
آن اعظم بخش البته.است گذشته راه اين از نوين شدن صنعتي فرايند از توجهي قابل
ديد خواهيد برگرديد ، سال1900 به اگر.است سو اين به دوم جهاني جنگ زمان به مربوط
به مربوط پژوهش در واقعي پيشرفت و مهندسي و علمي زمينه‌هاي در مسايل مهمترين كه
پيچيده كاملا مسايلي بروز سبب گرايش اين.است بوده اسلحه قدرت افزايش چون چيزهايي
متحرك سكويي بر كه ساخته‌ايد هيولايي سلاحي شما زيرا شد ، برق و مكانيك مهندسي در
پژوهش‌هاي و سرسام‌آور محاسبات به شما پس.بود رفته نشانه متحرك هدفهاي سوي به
امر اين درواقع.است برداشته بزرگي جراحت ماجرا اين از تاريخ.داشتيد نياز فراوان
هزينه‌هاي:بيندازيم آمريكا دولت نظامي اعتبار به نگاهي.است يافته ادامه تاكنون
ملي موسسه هزينه‌هاي روند اما است كاهش به توسعه‌رو و تحقيق امر در پنتاگون
نوين اقتصاد پيش‌رونده بخش كه است آن دليلش.دارد فزاينده و تند افزايشي بهداشت
پرداخت راه اين در توسعه و تحقيق براي مردم عموم كه چرا است ، شده پايه زيست اساسا
اختصاص سرطان درمان چون مسايلي به عملا را خود كار از بخشي آنها.مي‌كنند بيشتري
آنها.داشته‌اند مصروف ميكروبي و زيستي تروريسم زمينه در را ديگر بخش اما مي‌دهند ،
اكنون ، از ساله بيست افق يك در دارويي شركتهاي كه شوند مطمئن بايد همچنين
تنگدست كشورهاي.است چنين آمريكا دولت كار شيوه.بسازند فرواني پول مي‌توانند
كنند ، پيروي جهاني تجارت سازمان قوانين از بايد آنها.ندارند را كاري اجازه‌چنين
.مي‌دهند انجام مي‌خواهند كه هركاري ثروتمند كشورهاي اما
گودرزي منصور:ترجمه
دارد ادامه
|
