مي‌گيرد كاستي درياها در زندگي
نشر درآيينه زيست محيط و شهر
مي‌گيرد كاستي درياها در زندگي
گسترش به رو بحران ، آب آلودگي
:اشاره
.است ايران ما كشور جمله از و جهان زيست‌محيطي مسائل عمده‌ترين از آب ، آلودگي
آبهاي ويژه به آب روزافزون آلودگي و ما بي‌رويه مصرف با طبيعت ، در شيرين آب توليد
يابد ادامه آهنگ همين با ايران در شهرنشيني توسعه اگر و ندارد همخواني هيچگونه زيرزميني
خطر با نزديك آينده در نشود ، سريع چاره‌انديشي شهرها فاضلاب تصفيه و مهار براي و
.شد خواهيم زيرزميني‌روبرو آب سفره‌هاي برگشت غيرقابل و وسيع آلودگي
.است نمايانده را جهان در آب آلودگي چون و چند ديگر ، زاويه‌اي از زير مقاله
است‌و بيولوژيكي فعاليت ميدان اغلب آب.است پوشانده آب را زمين كره سطح چهارم سه
آبي ذخيره بزرگترين‌منبع به‌عنوان درياها و;مي‌كنند نمو و رشد آن در گوناگون موجودات
حساب به غذا توليد منابع مهمترين از بيولوژيكي‌و بسترهاي‌فعاليت وسيعترين از يكي
رسيده نفر ميليارد از 6 فراتر به كه -جهان جمعيت افزايش دليل به متاسفانه ولي.مي‌آيند
و شده آلودگي دچار حيات ، عظيم اين‌منبع صنعتي فعاليتهاي افزايش شهرنشيني‌و توسعه -است
نسل اكنون هم.است آورده بوجود غذايي مواد توليد جهت انسانهااز براي متعددي خطرات
سرعت ميزان و است انقراض آستانه در دريايي محيطي زيست آلودگي دليل به آبزيان از بسياري
به را فردي هر مي‌تواند كه است تصاعدي و وسيع آنچنان جهان سراسر در دريا محيط آلودگي
به نفر زباله 71ميليون ساله سبز ، هر صلح سازمان گفته به چنانچه(1).كند بدبين آينده
تن زباله‌دان 200000 سالانه خشكي در شده زنداني درياي اين و مي‌شود بالتيك‌ريخته درياي
مواد فسفر تن كود ، 50000 از ناشي نيتروژن تن ميليون يك كاغذسازي ، از كلريدحاصل كربن
(2).است -صنعتي فعاليتهاي دستاوردهاي عنوان به -پاك‌كننده
و موادسمي مكعب متر ميليون هدايت 230 طريق خزراز درياي آلودگي روند نيز ايران در
كل اداره راستا همين در.است شده توصيف نگران‌كننده نفتي مواد تن هزار و 10 شيميايي
آلاينده‌هاي ميزان گزارشي در آذربايجان جمهوري خزر درياي زيست محيط از حفاظت سازمان
تن هزار و 500 ميليون سالانه 285 خزر درياي به را آذربايجان جمهوري رودخانه ورودي 11
(3).است كرده اعلام
خانگي و صنعتي فاضلابهاي تخليه شمالي ، شهرهاي از فاضلابدربرخي سيستمهاي‌تصفيه نبود
اصلي عوامل شيميايي‌از كودهاي مصرف از ناشي آلودگي‌هاي و سواحل طريق‌رودخانه‌هاي از
.مي‌آيند به‌شمار دريا اين آلودگي
و آذربايجان جمهوري كنترل تحت حوزه از نفت بشكه هزار روزانه 800 برداشت ديگر سوي از
خزر درياي زيست محيط قزاقستان سواحل نفتي حوزه از نفت استخراج و اكتشاف اقدامات گسترش
در خزر درياي همچون كشورما جنوب در فارس خليج.است ساخته روبه‌رو زيادي مسائل با را
داشته نشت خليج‌فارس به نفت تن هزار سال 1980 ، 144 در تنها;قراردارد آلودگي معرض
اين وارد ساحلي مناطق طريق شيميايي‌از كودهاي و صنعتي آلودگي‌فاضلابهاي همچنين.است
بيولوژيكي‌و فعاليتهاي آلودگي‌ها اين(4).است ساخته آلوده را آن زيست محيط و شده خليج
و تخريبمرجان‌ها آبزيان ، سخت‌پوستان ، ساير رشد كاهش باعث و زده هم بر را سيستم تعادل
.است شده غذايي مواد توليد كاهش نهايت در و كف‌دريا گياهان
ابعاد بلكه نمي‌شود ، دريايي حوزه‌هاي به محدود فقط كشورمان سطح در آب آلودگي مساله
در زيرزميني و سطحي آبهاي از اعم كشور آب منابع كلي به‌طور و گرفته خود به گسترده‌تري
آبهاي آلاينده اصلي منابع از يكي شده انجام مطالعات براساس.دارند قرار آلودگي معرض
بزرگ صنعتي واحد از 7000 بيش حاضر حال در.صنعتي‌هستند و خانگي فاضلابهاي كشور
مصرف را مكعبآب متر ميليون از 800 بيش سالانه كه دارند فعاليت كشور در مصرف‌كننده‌آب
فقدان.مي‌كنند تخليه كشور آبي منابع به صورت‌فاضلاب به را آن زيادي‌از بخشهاي و
باعث ديگر ، برخي در تصفيه راندمان بودن پايين و واحدها اين از بسياري در تصفيه سيستم
(5).است شده كشور آب منابع در صنعتي فاضلابهاي از ناشي آلودگي‌هاي تشديد
رعايت بدون ازت‌دار شيميايي كودهاي مصرف افزايش و زائدجامد غيراصولي‌مواد دفع
آلوده منابع ديگر زيرزميني‌از و سطحي آبهاي آلودگي طريق از محيطي زيست استانداردهاي
شهري 38 زائدجامد مواد روزانه حاضرتوليد حال در.مي‌شوند كشورمحسوب آبهاي كننده
.فسادناپذيرند مواد درصدآن فسادپذيرو 20 مواد درصدآن حدود 80 كه است بوده تن هزار
از و(6) مي‌شود بيمارستاني‌توليد بر 253319كيلوگرم‌زباله بالغ روزانه همچنين
مواد اين نفوذ غيراصولي‌و دفع مي‌كنند ، حركت كندي به زيرزميني‌بسيار آبهاي كه آنجايي
نامطلوبي‌بر اثرات و بماند باقي سال دهها تا مي‌تواند زيرزميني آبهاي سفره‌هاي به
خواهد نياز بيشتري زمان به آبها كيفيت‌اين بهبود آن بر علاوه.بگذارد كشور آب منابع
حمايتي خدمات سهامي شركت از نقل به ايران آمار مركز شده منتشر آمار طبق همچنين.داشت
تن هزار مقدار 725901 تا 1376به سال 1365 از تنها شيميايي كودهاي كشاورزي‌مصرف
گياهان افزايش‌رشد و اكسيژن‌آب كاهش با مي‌توانند كودها و سموم اين.است يافته افزايش
حاصل‌ازمواد آلودگي‌هاي نبايد ديگر سوي از.شوند منجر كيفيت‌آن كاهش به آبها در
آلودگي‌ها اين اصلي منابع.داشت نگه دور نظر زيرزميني‌از آبهاي در شيميايي‌را
حاضر حال در.باشد آبها در سنگين فلزات و موادشوينده نيتراتها ، افزايش از ناشي مي‌تواند
بابل ، ساري ، مشهد ، تهران ، جمله از كشور بزرگ شهرهاي از برخي در كه مي‌دهد نشان مطالعات
.است آشاميدني‌روبه‌افزايش آب نيترات‌در غلظت اصفهان نقاط پاره‌اي در و شيراز رشت ،
وجود 115 به توجه با.است شده مشاهده شوينده‌ها به آب آلودگي تهران نقاط برخي در همچنين
آبهاي آلودگي احتمال كشور در فلوئورايد و ارسنيك آلومينيوم ، منگنز ، آهن ، فعال معدن
گيرند ، قرار استفاده مورد آشاميدني آب براي كه صورتي در بويژه مجاور زيرزميني‌مناطق
.دارد وجود
آب تامين زيرزميني‌براي آبهاي حوزه و شيرين آب منابع كه خاصي اهميت به توجه با
حفظ و سلامتي بر كه مستقيمي اثر همچنين و دارند كشاورزي محصولات توليد آشاميدني‌و
تزايد به رو روند از است ضروري داشت ، خواهد توسعه‌انساني نتيجه در و سرمايه‌اجتماعي
:مي‌رسد نظر به ضروري زير نكات به توجه منظور بدين.آيد به‌عمل جلوگيري آبها آلودگي
محدوده‌هاي در صنعتي و خانگي فاضلابهاي تصفيه جمع‌آوري‌و شبكه‌هاي گسترش و ايجاد -1
.خليج‌فارس و خزر درياي آبريز حوزه
.دريايي زيست محيط آلودگي استانداردهاي ضوابط اجراي و تدوين-2
.كشور درياهاي محيطزيست‌در از حفاظت جهت ساحلي گارد تاسيس -3
جلوگيري همچنين و پسابهاي‌كشاورزي كنترل براي مناسب زهكشي سيستمهاي ايجاد به الزام -4
.هستند سيستمها اين فاقد كه مزارعي از دسته آن مزارع‌براي به پسابهاي‌صنعتي ورود از
مصرف ورودو بر نظارت شيميايي‌و كودهاي و سموم مصرف كاهش ملي پيگيري‌طرح و اجرا -5
.كشور كشاورزي سموم
بهره‌برداري‌از و اجرا بيمارستانهاجهت و مجتمع‌ها صنعتي ، واحدهاي ساختن ملزم -6
.فاضلاب سيستمهاي‌تصفيه
حفظ و مواد اين استفاده‌از كاهش جهت شوينده مواد از صحيح استفاده ملي‌جهت آموزش -7
.آبي زيست محيط
آشتياني ميري الهام‌سادات
:پانوشتها
و مطالعات تحقيقات مركز آن ، زيانهاي و زيست محيط آلودگي ميترا ، -فتحي سيما ، -سپهري -1
ص 16 ايران ، 1375 ، اسلامي جمهوري سيماي و صدا برنامه‌اي سنجش
ش 270 ، 1372 ، يونسكو ، پيام مجله اقتداري ، اميد ترجمه كنيم ، تميز را جهان فرانس ، بكت ، -2
ص 26
ش 1731 ، ايران ، مي‌گيرند ، هيچ به را محيطي زيست هشدار خزر ، آلايندگان هوشنگ ، الماسي ، -3
ص 11 11/11/79 ،
و 181 ص 172 بودجه ، 1378 ، و برنامه سازمان انساني ، توسعه ملي گزارش اولين -4
ص 173 همان ، -6 ، 5
نشر درآيينه زيست محيط و شهر
مداري شهروند
بار يك روز هر 15 آن ، شماره‌هاي پيش حاضر حال در كه است نشريه‌اي نام "مداري شهروند"
نيمه "مداري شهروند" شماره پيش در.مي‌شود منتشر تهران شهرداري شهري توسعه معاونت توسط
بايد كسي چه را حريم حرمت:مي‌شويم آشنا ديدگاهها و مقالات اين با ماه 1381 مرداد دوم
:تراكم فروش توقف /(آن به مبتلا مسايل و تهران شهر قانوني حريم به اشاره) دارد نگاه
/مدار ماشين شهر تهران /اجتماعي مشاركت /كيست؟ با تراكم فروش حقوقي مسئوليت /ماجرا ادامه
... و خاكستري تهران /مي‌خواهد سايه تهران /وقوع از قبل واقعه علاج
كوه
تابستان 1381 فصلنامه ،
ايران كوهنوردي انجمن:ناشر
به زمستاني صعود جنوبگان ، قاره در يخي جزاير نوين ، كوهنوردي:شماره اين مطالب به نگاهي
و كوهنوردي پزشكي طولاني ، و آرام كوهنوردي و دويدن چشمه ، هفت علم‌كوه ، ديواره
گياهان با آشنايي سال 2001 ، بهار در اورست منطقه در بياموزيم ، درس حوادث از كوه‌پيمايي ،
... و خبر چه ايران كوهنوردي انجمن از كوهنوردي ، آكادمي دارويي ،
وحش دنياي
تيرماه 1381 -اول سال (ماهنامه)
مربوط بحث‌هاي از فارغ كه حيات‌وحش‌است زمينه در زيست‌محيطي نشريه نخستين ماهنامه ، اين
پرداخته وايران جهان در حيات‌وحش چون و چند بررسي به شكار ابزار يا و حيوانات شكار به
درياچه به فلامينگوها معاصر ديرين‌شناس بزرگترين سوگ در:مي‌خوانيم شماره اين در.است
بوم‌شناسي شد ، مشاهده يوزپلنگ چهار هرات ، شادي باغ به زرد گوزن انتقال بازگشتند ، اروميه
متخصص و بوم‌شناس كيابي بهرام دكتر با گفت‌وگو قشم ، معبد در باستاني آيين گوريل ، رفتار
.افغانستان حيات‌وحش از گزارشي عاشق ، پرنده‌هاي باستان ، ايران در شير اسطوره حيات‌وحش ،
|
