شد دولتي ملي شعر
ايران ملي شاعر مرگ روز
تصويب بدون يا تصويب با
من كوچك جزيره خانگي كتابخانه‌هاي
شد دولتي ملي شعر
ملي شاعر درباره صاحبنظران با گفت‌وگو
سبوكي افشين:طرح
علي‌اصغر سوي از گذشته هفته در "ادب و شعر" ملي اعلام‌روز:آشفته رضا _ هنر و ادب گروه
يكي به ايران صبح روزنامه‌هاي از يكي در آن از پس و مجلس در تبريز مردم نماينده شعردوست
.شد تبديل ادبي و فرهنگي مسايل بحث‌انگيزترين از
خاص روز اين عنوان به است ، ماه شهريور با 27 مصادف كه را شهريار مرحوم فوت سالروز وي
مهم مسئله اين به نسبت اساتيد و شعرا صاحبنظران ، نيز آغاز همان از البته.كرد مطرح
.پرداختند موضع‌گيري به نظر اين رد در منفي واكنشي با و نماندند ، بي‌تفاوت فرهنگي
اين در فرهنگي انقلاب عالي شوراي عمومي فرهنگ شوراي دبيرخانه كل مدير رو ، محسن‌فرد
اهل سوي از بارها كه بوده خاص روزهاي جمله از شعر روز و قلم روز نامگذاري كه گفت باره
سال در.است شده تقاضا اسلامي ارشاد و فرهنگ وزارت هنري و ادبي انجمن‌هاي و ادب و فرهنگ
به توجه با فارسي ، ادب و شعر نام به روز يك تعيين جاي به عمومي ، فرهنگ شوراي در هم 1378
ادب گران‌قدر شاعران از يك هر براي كه شد پيشنهاد كشور ، ادبي ميراث ارزشمند بسيار گستره
.گرفت قرار عنايت مورد تقويم ، در كه شود گرفته بزرگداشت يافته ، اختصاص روزهايي فارسي ،
شده مطرح فرهنگي روزهاي نامگذاري اساس بر اسلامي ، ارشاد و فرهنگ وزارت نيز جاري سال در
فرهنگ شوراي در را فرهنگي توسعه جهاني روز و شعر روز نامگذاري پيشنهاد يونسكو ، تقويم در
برابر _ مارس با 21 مصادف يونسكو تقويم در شعر جهاني روز كه جا آن از و كرد مطرح عمومي
فرهنگ شوراي ;نيست ما كشور در نامگذاري براي مناسبي تاريخ - است ماه فروردين اول با
ارشاد و فرهنگ وزارت از فرهنگي ، توسعه روز و شعر روز نامگذاري اهميت پذيرش با عمومي
.دهد پيشنهاد منظور اين براي مناسبي تاريخ كه كرد اسلامي‌درخواست
 |
دراين‌گونه‌گزينش‌ها:فولادوند
سزاوارنيست‌كه‌گرايش‌هاي
سياسي‌وتعصبات‌محلي‌ملاك
عمل‌قرارگيرد |
قلم ، روز و شعر روز اهميت بر تاكيد با نيز مسجدجامعي احمد اسلامي ، ارشاد و فرهنگ وزير
استاد درگذشت روز انتخاب بر مبني را شعردوست اصغر علي تبريز مردم نماينده پيشنهاد
شوراي به قانوني مراحل اقدام و پيگيري از پس و دانسته مناسب شعر ، روز عنوان به شهريار
.كرد پيشنهاد عمومي فرهنگ
شوراي رئيس امضاي به طرح اين كه كرد اعلام نيز فرهنگي انقلاب عالي شوراي عمومي روابط
.نيست تغيير قابل قانون براساس و رسيده خاتمي سيدمحمد فرهنگي ، انقلاب عالي
و تغيير امكان قضايي نهاد بررسي و خصوصي شاكي شكايت صورت در تنها:افزود مختاري مختار
.شود موجب مي‌تواند را موارد گونه اين در بازنگري
عجولانه اقدام اين به نسبت فردوسي‌پژوهان و دانشگاه‌ها اساتيد شعرا ، نويسندگان ، اما
و شعر ملي روز عنوان به را روز اين وجه هيچ به و دارند انتقاد همچنان عمومي فرهنگ شوراي
حكيم متفق‌القول و كرده‌اند ارائه باره اين در را خود ادله آنان.نمي‌پذيرند ادب
چنين تصاحب براي ايران‌زمين تاريخ طول در ادبي اهل هر از مستحق‌تر را فردوسي ابوالقاسم
.مي‌خوانيد را صاحبنظر چندين نظر ادامه در.مي‌دانند چيزي
را خود منتقدانه موضع كه بود كساني اولين از كشورمان آوازه بلند شاعر آتشي ، منوچهر
واكنش مسئله اين به نيز ديگران وي از پس.كرد روشن ادب و شعر ملي روز اعلام به نسبت
.دادند نشان منفي
بر كه است سليقه‌اي و غلط برنامه يك:مي‌گويد عمومي فرهنگ شوراي اقدام اين درباره آتشي
.است شده انجام غيرفرهنگي و غيرادبي مصلحت‌هاي مبناي
:گفت و هستند مخالف پيشنهادي چنين با ايران نويسندگان شوراي كه كرد اعلام وي
چند جز و است غزلسرا شاعر شهرياركنيم تخريب را شهريار دكتر فرهنگي شخصيت نمي‌خواهيم
.است نداده انجام فارسي شعر در عمده‌اي كار هيچ عاشقانه غزل
مورد
شهريارهم‌زنده‌بود اگر:موحد
روزتولدفردوسي‌راروزشعروادب
پيشنهادمي‌كردچراكه‌فردوسي
دردنياباهومرمقايسه‌مي‌شود |
 |
علاوه كه كرده‌اند نقل وي زبان از غلط به كه كرد انتقاد ايسنا خبرگزاري از همچنين وي
.شود مطرح ما ملي شاعر عنوان به مي‌تواند هم حافظ فردوسي ، بر
.باشد ما ملي هويت بيانگر نمي‌تواند و است شخصي كاملا شعري غزل افزود باره اين در آتشي
جداگانه مسئله‌اي را ملي شعر وي.باشد ملي شاعر تعيين براي خوبي ملاك نمي‌تواند غزل پس
را ما احساسات و عواطف خواسته‌ها ، ملي ، هويت ملي ، شعر:گفت و كرد تلقي شخصي شعرهاي از
به مورد يك در همه.مي‌كند بروز شعرش در ملي هويت كه است كسي ملي شاعر.مي‌كند ارائه
ايران كه دوراني در او كه اين براي است ، ايرانيان ملي شاعر فردوسي كه مي‌گوييم قاطع طور
.كرد زنده جاودانه‌اش شاهكار يگانه آفرينش با را ما فرهنگي و ملي هويت بود ، اضمحلال در
و دولت و كنند ، انتخاب را خود ملي شاعر كه دارند را مسلم حق اين مردم كه است معتقد وي
.كنند تصميم‌گيري ادب و شعر روز درباره كه ندارند حقي چنين شورايي و كميسيون هيچ
است گرفته خود به كمدي شكل تبريز نماينده و عمومي فرهنگ شوراي اقدام اين:گفت آتشي
مسئله اينكنند تحميل مردم به را آن مي‌خواهند شتابزده و عجولانه صورت به كه آن براي
عنوان به را شاعر يك سالمرگ روز كه جا آن از و.است بوده سياسي مصلحت‌هاي براساس حتما
روز بايد آخر.مي‌رسد نظر به مضحك چيز همه پايه از كرده‌اند ، اعلام ادب و شعر ملي روز
.باشد امكان‌پذير شادي و جشن روز آن كه باشد تولد
ادب و شعر ملي روز براي شايسته‌اي انتخاب صددرصد فردوسي:كرد تاكيد همچنان پايان در وي
بگيرند ، درنظر فرهنگي مهم امر چنين براي را معاصر شعراي كه باشد قرار اگر.است
.دارد ارجحت شعرا بقيه بر نيمايوشيج
 |
هويت كه است كسي ملي شاعر:آتشي
مي‌كند بروز درشعرش ملي
قاطع به‌طور مورد يك در همه
ماست ملي شاعر فردوسي كه مي‌گوييم
|
پيروزي به كه بود انقلابي اولين نيما ، شعري انقلاب مشروطيت انقلاب از پس كه آن براي
شده كشورمان كلاسيك شعر ساختار در بنيادين تغيير و تحول باعث نو نگرشي با نيما.رسيد
.است بي‌مانند و بي‌نظير خود نوع در كه است
انتخاب اين براي شهريار:گفت عجولانه اقدام اين درباره نويسنده و شاعر مجابي ، جواد
.نيست معقولانه و تاييد مورد نظري هر از ملي شاعر عنوان به او انتخاب و نيست مناسب
آنها چون گرفت نظر در انتخاب اين براي اول درجه در را حافظ و فردوسي گذشتگان ، از وي
.دانست مهم اين حائز نيز را خيام آنها بر علاوه و هستند شده شناخته جهان سطح در
شعر:گفت و دانست "ملي شاعر" عنوان مستحق را شاملو و نيما معاصر شعراي بين از مجابي
آورده‌اند ، وجود به معاصر شعر در آنها كه تحولي و است شده عجين مردم زندگي با اين‌ها
.مي‌كند ايجاد شدن ملي براي را زمينه اين
نفر يك:گفت و دانست موثر را جمعي رسانه‌هاي و روزنامه‌ها در مسئله اين طرح وي
و عمومي آراء.كند تكليف تعيين ديگران براي مهم مورد اين در ملت قيم عنوان به نمي‌تواند
ميانگين يك به زيادي عده از كردن نظرخواهي با كه مي‌كند اقتضا را چيزي چنين هم دموكراسي
فرهنگي و ادبي خبرگان راي به رجوع با زمينه اين در.برسند ملي شاعر انتخاب براي معمول
.رسيد نتيجه اين به مي‌توان نمونه‌اي آمارگيري يك با و مردم راي يا
را آن مي‌توانند غيرمردمي قوانين نوع اين به ندادن اهميت با مردم:افزود مجابي جواد
به حافظ شعر بودن نزديك و فردوسي شعر در زبان گسترش دليل به مردم جمهور.كنند غيرمعتبر
نيما معاصر شعراي بين در همچنين.دارند بيشتري تاكيد كلاسيك شاعر دو اين روي ملي ، روح
.دارد ارجحيت معاصر شاعران بر انتخاب اين براي كه است الاطرافي جامع آدم يوشيج
فردوسي‌به‌خاطرحماسه‌هايش:دانشور
كه‌باحماسه‌هاي‌ايليادواوديسه‌هومر
برابري‌مي‌كنددردنياشناخته‌شده‌است
|
 |
كرد ياد خوب غزل‌سرايي عنوان به شهريار از زيبايي‌شناسي استاد و نويسنده دانشور ، سيمين
.است شده چاپ دنيا مختلف زبان‌هاي به كه اوست شاهكار شهريار حيدرباباي منظومه:گفت و
انگشت شهريار كه جهت اين از نيستند ، قياس قابل هم با فردوسي و شهريار كه داشت اذعان وي
.هستند فردوسي و مولانا قرآن ، حاضر حال در ايرانيان منابع:گفت و نيست ، هم فردوسي كوچك
و فرهنگ ماندگاري باعث دري پارسي زبان كردن زنده با اينكه براي ماست ملي شاعر فردوسي
.است شده ملي زبان
با كه حماسه‌هايش خاطر به:گفت و كرد ياد جهاني شاعر عنوان به فردوسي از دانشور
.است شده شناخته دنيا در مي‌كند ، برابري هومر اوديسه و ايلياد حماسه‌هاي
عنوان به را فردوسي كه است هم‌عقيده كساني نظر با مترجم و نويسنده فولادوند ، عزت‌الله
برگزيده ادب و شعر ملي روز عنوان به روزي كه باشد قرار اگر:افزود و مي‌شناسند ملي شاعر
كار پيش سال هزار از كه سرزميني در.دارد عنوان اين براي بيشتري حق فردوسي مسلما شود ،
فردوسي ، مانند شاعراني نيز جهانيان است ، بوده ما مردم مباهات و افتخار مايه آن شاعران
ظلم بنده نظر بهميشناسند دنيا ادبيات اول قدر ستارگان را..و نظامي و حافظ و سعدي
و قريحه سلب درصدد وجه هيچ به من.شود فراموش زمينه اين در نامشان كه است بزرگان آن به
اخير سال يكصد در ما شعر تاريخ به حتي اگر ولي.نيستم شهريار مرحوم شعري استعداد انكار
بر نو شعر در چه و كلاسيك شعر در چه كه ببينيم را كساني است ممكن باز بكنيم ، نگاهي هم
گرايش‌هاي كه نيست سزاوار گزينش‌ها گونه اين در من عقيده بهدارند تقدم حق شهريار
شايد هنري آثار و هنرها به راجع نظر اظهار در.گيرد قرار عمل ملاك محلي تعصبات و سياسي
به كه كساني نه باشند ، زمينه اين استادان و هنردوستان داوري براي افراد صالح‌ترين
در هنرشناسان تشخيص به فردوسي مثلا.مي‌نشينند قضاوت به هنر با نامرتبط انگيزه‌هاي
عظيمش اثر كه است كسي او.است تراژدي خصوصا و شعر استادان بزرگ‌ترين از يكي جهان
اقيانوس كرانه از جهان كشورهاي به ما اگر.است سرزمين اين بر ما مالكيت سند و شناسنامه
شناسنامه‌اي چنين داراي كه برمي‌خوريم كشور دو به تنها كنيم ، نگاه هند مرز تا اطلس
عنصر تسليم و دادند دست از را خويش زبان مصري‌ها اما.ايران در ديگري و مصر يكي هستند ،
و كرده‌اند حفظ را فارسي زبان كه هستند افتخار اين داراي ايرانيان آنكه حال.شدند عرب
بزرگ‌تر و بالاتر همه از فردوسي سهم كار اين در يقينا و كوشيدند آن اعتلاي در پيوسته
.است
 |
فردوسي‌دربين:مدرس‌صادقي
شعراي‌كلاسيك‌ازهمه‌مهمتراست‌و
پيداكرد آنقدردربين‌مردم‌محبوبيت
نرفت هرگزازبين كه‌شاهنامه
|
فال به را _ ادب و شعر روز انتخاب _ ماجرا اصل تهران مردم نماينده و شاعر راكعي ، فاطمه
روحي لذت غزل‌هايش قرائت از هركس كه است بزرگي و برجسته شاعر شهريار:گفت و گرفت نيك
.مي‌برد
را شعر بنيانگذار بخواهيم اگر.دارد وجود مختلفي معيارهاي انتخاب اين براي:افزود وي
توجه ملي‌گرايانه جنبه‌هاي به كه كسي عنوان به فردوسي.است مناسب رودكي دهيم ، قرار ملاك
از شعري معيارهاي رعايت لحاظ به حافظ.باشد ملي شاعر براي خوبي انتخاب مي‌تواند دارد ،
عنوان به سعدي.شود انتخاب مي‌تواند مخاطب روح با بازي خاطر به مولوياست جلوتر ديگران
...و است مطرح شاعر و اديب
از پارسي ادب و شعر اينكه به توجه با ملي روز اين انتخاب درباره تهران مردم نماينده
خوب.هستيم معتقد جمعي خرد و مشاركت به زمينه اين در:گفت است ، ايرانيان ملي افتخارات
فرهنگي رايزني دوستان ادب منتقدان ، شاعران ، با زمينه اين در امر متوليان كه بود
يك به _ غيردولتي و دولتي _ شعر امر متوليان نظر برآيند و اجماع با نهايت در و مي‌كردند
لحاظ آن در اكثريت نظر نهايي تصويب از پيش بايد صورت هر درميرسيدند حرفه‌اي پيشنهاد
.نباشد آن متوجه حديث و حرف و نقد كه باشد شده
باز بگيرند ، نظر در مهم امر اين براي را معاصر شاعري كه باشد قرار اگر:گفت همچنين وي
.مي‌گرفتند نظر در انتخاب اين براي را جمعي نظر هم
.شود مطرح مجلس فرهنگي كميسيون در بايد مسئله اين كه كرد تاكيد همچنين راكعي
به ادب و شعر ملي روز كه نيستم موافق من:گفت صراحت با زبان‌شناس باطني ، محمدرضا دكتر
.باشد شهريار نام
آدمي براي بايد روز اين اما است بوده ارزنده‌اي و خوب بسيار شاعر شهريار:افزود وي
.است معقول‌تر انتخابي چنين كه شود گرفته نظر در بزرگ‌تر
براي‌انتخابمناسب شهريار:مجابي
نيست‌وانتخاباوبه‌عنوان‌شاعرملي
ييدومعقولانه'ازهرنظري‌موردت
نيست |
 |
با آنان شعر:گفت و برد نام ايران بزرگ شعراي عنوان به سعدي و حافظ فردوسي ، از باطني
آنان از هريك بزرگداشت براي بايد بشود ، رعايت عدالت آنكه براي.نيست مقايسه قابل هم
چنين باشد ، ادب و شعر ملي روز عنوان به روزي باشد قرار اگر و بگيرند نظر در را روزي
زبان و هويت پاشيده ، هم از و سخت دوره يك در فردوسي اينكه براي.است فردوسي حق چيزي
.كرد زنده را ايراني
گستره لحاظ به معاصرين بين در نيمايوشيج:گفت باره اين در نويسنده صادقي ، مدرس جعفر
.شود انتخاب ملي شاعر عنوان به مي‌تواند زباني
شاهنامه با ما آنكه براي.است مهم‌تر همه از كلاسيك شعراي بين در فردوسي:افزود وي
مردم بين در آن‌قدر فردوسي ضمن در.مي‌شويم آشنا اسلام از پيش ايراني فرهنگ با و فردوسي
فردوسي ، شاهنامه از پيش البته.نرفت بين از هرگز شاهنامه كه كرد پيدا محبوبيت
اثري هيچ هم امروز و نبوده‌اند ، فردوسي شاهنامه عظمت به كه بوده‌اند منثوري شاهنامه‌هاي
.نيست آنها از
كه آنجا از:گفت و كرد ياد ملي‌گرا شاعر يك عنوان به فردوسي از مترجم ميرعباسي ، كاوه
شاعر عنوان به را او مي‌توان است ، كرده حفظ شاهنامه در را ايرانيان فرهنگي هويت فردوسي
براي است ، مانوس‌تر ايراني روح با آنكه دليل به حافظ فردوسي ، از پس.گرفت نظر در ملي
.است مناسب انتخاب اين
درباره است ، كرده تحصيل و زندگي اسپانيا و فرانسه لهستان ، روماني ، كشورهاي در كه وي
كمونيست كشور اين مي‌كردم ، تحصيل روماني در كه زماني:گفت كشورها آن در ملي شاعر انتخاب
در ملي شاعر عنوان به را رمانتيسيسم دوره اواخر شاعر امينسكو ، ميهايي دولت بنابراين بود
آدام كمونيستي حكومت نيز لهستان در.مي‌شد ديده شهرها تمامي در او مجسمه و گرفته نظر
تعدد دليل به فرانسه در اما.بودند كرده معرفي مردم براي ملي شاعر عنوان به را مسكيويچ
شاعر با رابطه در قطعي نظر به نيز مردم و بود ، نكرده اقدامي هيچ زمينه اين در دولت شعرا
عين در و مي‌شناختند ، ملي شاعر عنوان به را هوگو ويكتور اكثرا اما.بودند نرسيده ملي
سروانتس روي بر مردم جمعي نظر هم اسپانيا در.مي‌دادند قرار تمسخر مورد را او برخي حال
مجسمه همچنين.مي‌كنند ياد ملي شاعر عنوان به او از و است ، متمركز دن‌كيشوت خلق دليل به
.كرده‌اند نصب شهرها ميادين در اسپانيايي روح تبلور عنوان به را دن‌كيشوت
مريام دايرالمعارف در:گفت و كرد ياد جهاني اثري عنوان به فردوسي شاهنامه از ميرعباسي
مدخل برجسته آثار براي معمولا دنياست ، دايرالمعارف‌هاي معتبرترين از يكي كه وبستر
مدخل چند فردوسي ، معرفي بر علاوه دايرالمعارف اين در كه اينجاست جالب مي‌گذارند ،
نظر در..و سياوش سهراب ، و رستم جمله از شاهنامه داستان‌هاي به نيز جداگانه
كوتاه و اجمالي شكل به روماني و لهستان ملي شعراي به كه است حالي در اين.گرفته‌اند
.پرداخته‌اند
.باشد او نام به ادب و شعر ملي روز كه نيست حدي در شهريار:گفت پژوهشگر شاعر موحد ، ضياء
به خاصي جرات غزل ، سرودن در و است كلاسيك شاعران بازمانده شهريار ، كه هرچند:افزود وي
.ندارد شدن جهاني اهميت هرگز اما داده ، خرج
ادب و شعر روز نامشان به روز يك بايد و جهاني‌اند سطح در ما بزرگ شاعران:گفت موحد
پيشنهاد ادب و شعر روز را فردوسي تولد روز احتمالا بود زنده هم شهريار چنانچه.باشد
.مي‌شود مقايسه هومر با دنيا ، در فردوسي كه چرا ;مي‌كرد
تماس زمان در و است ، بيماري بستر در روزها اين كشورمان فردوسي‌شناس رياحي ، محمدامين
و فردوسي درباره وي نظرات همين براي باشد ، سوالاتمان جوابگوي خوبي به نتوانست تلفني
:كرده‌ايم انتخاب "فردوسي" كتاب از خلاصه و گزيده طور به را شاهنامه
نظامي مولوي ، خيام ، حافظ ، سعدي ، :ملت‌اند يك سرافرازي مايه كه دارد بزرگي شاعران ايران
يك هيچ سخن از حال هيچ به و دارد را خود خاص بوي و رنگ هريك سخن كه ديگر شاعر صدها و
سخن امابكوشيم بايد آنها همه آثار حفظ در و مي‌دانيم را همه قدر و نيستيم بي‌نياز
.است ديگري چيز فردوسي
.است محال شدن فردوسي اما نبوده آسان شدن حافظ كه مي‌كنم فكر هميشه و حافظم شعر عاشق من
تابناكي شيراز ، لاله و پرگل باغ‌هاي طراوت و لطف ايراني ، مينياتورهاي جلوه حافظ ، شعر
كرمان و اصفهان و تبريز نگار و پرنقش قالبهاي ظرايف اصفهان ، بناهاي چشم‌نواز كاشي‌هاي
دماوند عظمت و شكوه كه است افراشته‌اي فلك به سر عظيم كاخ فردوسي شعر و دارد را نايين و
فردوسي سخن از و مي‌رسد ، گوش به بهاري جويباران مستي‌بخش زمزمه حافظ ، شعر از.دارد را
.بي‌كران اقيانوس امواج غرش و غريو
سرايندگان پيشرو و كم‌نظير خود نوع در كه نظامي داستان‌هاي با را فردوسي داستان‌هاي
و رنگارنگ و بديع خيال‌هاي از لبريز نظامي شعر.كنيد مقايسه است داستاني منظومه‌هاي
و سلامت مجموع در اما.مي‌سازد لذت سرمست را خواننده كه است دلاويزي باريك مضمون‌هاي
.ندارد را فردوسي داستان‌هاي جاذبه و استحكام
راه اين در ناكرده كارهاي و است نشده ادا شاهنامه حق هنوز كه مي‌كنيم احساس امروز
.ماست ملت يكپارچگي و همبستگي موجب و ما مليت اركان از شاهنامه گذشته آن از.است بسيار
(ص 3800).است شاهنامه نيازمند خود استقلال حفظ و خود بقاي براي ايران ملت
فرهنگ اين اركان از فردوسي شاهنامه و است كلمه وسيع معني به ما ملي فرهنگ ملي ، هويت
.بشناسيم ملي مستمر برنامه را گراميداشت اين و بداريم گرامي را شاهنامه پس.است
...است جهاني جاوداني شاهكار و انساني اثري ملت ، يك حماسي شاهكار از بالاتر شاهنامه
ادبيات در رامايانا و مهابهاراتا چون.سنجيده‌اند جهان معروف حماسه‌هاي با را شاهنامه
چون جديدتر آثار و رومي ، ادبيات در انئيد يوناني ، ادبيات در اوديسه و ايلياد سانسكريت ،
و (ايتاليايي) دانته الهي كمدي ،(آلماني) نيبلگون سرود ،(انگليسي) ميلتون گمشده بهشت
و قبيله‌اي تعصبات و محلي حوادث آنها موضوع كه گرفته‌اند نتيجه بي‌نظر منصف ناقدان
احساسات يا محلي حادثه يك روايت فردوسي حماسه اما.است شخصي انتقام‌جويي‌هاي و گروهي
.است باستاني جهان طول تمام در بشري تمدن و ايران حماسه نيست ، شخصي
روز در مسائل ، همه اگر:گفت باره اين در وقت دولت فرهنگ وزير و پژوهشگر ورجاوند ، پرويز
و توانا چهره‌هاي به را ذهن بايد بي‌بروبرگرد ، شود ، خلاصه ايران در ادب و شعر ملي
اعتبارند ، صاحب جهان سطح در كه نظامي و مولانا سعدي ، فردوسي ، حافظ ، چون والايي قدرت‌هاي
.مي‌گيرند قرار آنان از پرفاصله بسيار بسيار رده‌هاي در ديگر افراد كرد ، متوجه
.نيايد وجود به ايران جامعه در قوميت‌گرايي ذهنيت انتخاب ، اين با اميدوارم:افزود وي
و شعر ملي روز عنوان به را حافظ يا فردوسي به مربوط روزهاي نويسنده ، درويشيان اشرف علي
دولت و است مردمي مسائل و انتخابها اين‌گونه:گفت و دانست ارجح انتخابها ساير بر ادب
نيست هنرمند يا و اديب شاعر ، مجلس ، نماينده يك.ندارد را موردها قبيل اين در دخالت حق
تعيين صلاحيت‌دار كانون‌هاي بايد را روزها اين.كند اظهارنظر اين‌باره در باشد قادر كه
.كنند
حافظ خواجه" يا "فردوسي ابوالقاسم حكيم" همچون صلاحيت‌داري افراد از بايد:افزود وي
شده متبلور آنان در ما مليت كه "يوشيج نيما" چون كساني از معاصران ، زمره در و "شيرازي
.كرد استفاده ادب و شعر روز نامگذاري در ;نمي‌شود موجب را قوم‌گرايي انتخابشان ، و است
بزرگ ، شاعران به گذاشتن احترام براي:گفت زبان‌شناس و ادبيات مدرس ميلانيان ، هرمز دكتر
.شود تعيين بي‌عنوان روز يك ادب ، و شعر روز كه باشد بهتر شايد
منظور به شهريار عنوان به را روزي مي‌توان و است بزرگي شاعر شهريار ، البته:افزود وي
بسيار عنوان يك كه ادب و شعر روز براي است بهتر ولي ;كرد انتخاب ساله‌اش هر بزرگداشت
.نشود بيان شاعري هيچ نام ;است عام و كلي
فردوسي تولد روز كه است بديهي ;باشد نامي انتخاب در اصرار چنانچه البته:گفت ميلانيان
.ناميد ادب و شعر روز مي‌توان را ايراني شاعر انساني‌ترين و ملي‌ترين عنوان به
ايران ملي شاعر مرگ روز
غلامي احمد
اگر مي‌شود؟ برگزيده معاصر يا كلاسيك شاعران ميان از شاعر اين كيست؟ ايران ملي شاعر
ملي روز شاعر يك تولد روز آيا چرا؟ و كسي چه معاصر اگر و چرا و كسي چه است كلاسيك شاعر
را شاعري تولد آرزوي كسي آيا او؟ مرگ يا است مهم شاعر يك تولد او؟ مرگ روز يا است شعر
زنده ايران ملي شاعر اگر چه؟ را او مرگ آرزوي مي‌سازد؟ آشفته را رياكاران خواب كه دارد
كرد؟ سانسور مي‌شود هم را شعرش كتاب باشد
خود عمل از صراحتا مميزان و مي‌كنيم اعمال را مميزي خود گروهي رسانه‌هاي در ما وقتي
نهادها اين آيا باشيم؟ داشته ملي شاعر مي‌توانيم آيا مي‌بالند ، آن به و مي‌كنند دفاع
اجماع" مي‌توانند آنها باشد؟ داشته ملي ويژگي كه كنند انتخاب را شاعري مي‌توانند
مورد را شهريار دليلي هر به رسمي اگرنهادهاي آيا بگيرند؟ نظر در را "ملي سليقه‌هاي
برمي‌گزيد؟ ملي شاعر عنوان به را او فرهنگي انقلاب عالي شوراي باز مي‌داد ، قرار انتقاد
معاصران از سپهري سهراب و اخوان شاملو ، نيما ، و گذشتگان از سعدي و حافظ فردوسي ، چرا
و ملاك‌ها فرهنگي انقلاب شوراي چرا چيست؟ ملي شاعر يك ويژگي راستي به نيستند؟ ملي شاعر
حق كه نيست مانده باقي واژه‌اي تنها "ملي" واژه مگر نمي‌كند؟ اعلام را خود معيارهاي
ايران ملي شاعر روز در آيا !داده‌است دست از را خود جنس هم ملي واژه آيا است؟ مردم
شايسته آنچه به قلم اهل و مردم اگر دولتي؟ نهادهاي يا كنند مشاركت بايد قلم اهل و مردم
فرهنگي مراكز به مناسبتي بخشنامه‌هاي صدور كرد؟ بايد چه نكردند عمل است ملي شاعر يك شان
تاثيري كلان خرج‌هاي ندارد ، وجود آن روي دلي و عقلي اجماع كه مناسبت‌هايي در آيا دولتي؟
دارد؟
دارد وجود همواره كتاب دو ايرانيان همه خانه در مي‌باليم كه نيست دهه دو ما همه مگر
جايگاه در را فردوسي و نمي‌كنند ترجمه را مولوي اشعار جهانيان مگر حافظ؟ ديوان و قرآن
انقلاب عالي شوراي تازه كشف شهريار آيا نمي‌دهند؟ قرار هومر جهان شاعر رفيع‌ترين ملي
اين در واقعا آيا شود؟ جهاني و حفظ را خود ملي وجهه مي‌تواند كشف اين آيا است؟ فرهنگي
دارد؟ ترديد كسي است ايران ملي شاعر فردوسي كه
تصويب بدون يا تصويب با
آزرم محمد
شعر به خبرها كه برويم حاشيه‌اي به.كنيم حاشيه‌روي قدري ستون اين در است قرار امروز
آن از كاملا حتي و ندارد شعر امروز وضعيت به چنداني ربط كه حاشيه‌اي.كرده‌اند تحميل
شعر دروني مسئلهميشود بدل شعر درباره مسئله خبرسازترين به ناگهان اما است ، بي‌خبر
بيرون كه آنهايي براي را آن بيروني نماي اما نمي‌كند ايجاد آن وضعيت در تغييري و نيست
.داد خواهد جلوه مخدوش دارند ، قرار فارسي زبان مرزهاي از
و فرهنگي انقلاب عالي شوراي تصويب و شعردوست آقاي پيشنهاد به كه خوانديم خبرها در
.گرديده نامگذاري "شعر ملي روز" نام به "شهريار" مرگ روز محترم ، رئيس‌جمهوري امضاي
ناميده ، شعر ملي روز را شهريار مرگ روز و دارد وجود پيشنهاد اين در كه طنزي از گذشته
ذهن از لحظه يك براي حتي ديگري نام هيچ آيا تصويب ، تا پيشنهاد مسير در كه است اين سوال
قابليت ما سرزمين فرهنگي پيشينه با كه نامي است؟ نگذشته شورا اين محترم اعضاي از يك هيچ
باشد؟ داشته شدن تداعي
كشور در كه شعر براي هم آن ملي نماد يك انتخاب براي.دارد نمادين جنبه‌اي شعر ، ملي روز
خود از بايد ماست ، ملي هنر بسياري ، باور به و دارد سال صد و هزار از بيش سابقه‌اي ما
هر دلايل گيرد ، قرار هم كنار انتخابها شود ، نظرخواهي شعرشان ، سوي و سمت از فارغ شاعران
نمادين روز اين و شود توجه منطقي استدلال‌هاي اكثريت به نهايت در و شود ذكر انتخابي
.شود برگزيده
شود؟ خوانده نام اين به تا باشد داشته بايد ويژگي‌هايي چه او شعر است؟ كسي چه ملي شاعر
كه است اين جز مگر باشد ، ما ايراني "مليت" نمايانگر و نماينده بايد كه است اين جز مگر
ما اسطوره‌اي پهلوانان و افسانه‌ها و اسطوره‌ها تصويرگر و باشد "فارسي زبان" نماد بايد
باشد فرهنگ‌ساز شعرش كه است كسي ملي شاعر.است شده تبديل فرهنگي نمادي به يك هر نام كه
به تا فارسي شعر تاريخ تمام بر "فردوسي" شعر فرهنگ و است "فردوسي" شعر خصيصه اين و
.گذارده باقي عظيم اثري فارسي زبان بر كه دليل اين به داشته بسزا تاثيري امروز ،
و پيوسته نفوذي نيز هنري شكل‌هاي ديگر در بلكه شعر متون در فقط نه "فردوسي شاهنامه"
در شعر جز به.است مشاهده قابل هم حالا همين ساده بسيار كه نفوذي داشته ، دامنه‌دار
فرهنگ بنيادين حضور تا بزنيد معاصر نمايشنامه‌هاي و داستان‌ها به س‌ري گوناگون ، عصرهاي
.كنيد مشاهده متون اين شكل‌گيري در را كتاب اين شخصيت‌هاي روابط و فردوسي شاهنامه
به و باشد داشته بودن معاصر نام به خصلتي بايد لزوما ملي شعار كه تصورند اين بر برخي
پيش‌روي متن.مي‌برند نام هم سپهري حتي و ثالث اخوان شاملو ، يوشيج ، نيما از دليل همين
معاصر شاعران اين شعرهاي به نگاهي مي‌شود ، يادآور و ندارد امر اين به اعتقادي شما
كلامي اشاره‌هاي و زباني ويژگي‌هاي بن‌مايه‌ها ، صورت به را فردوسي شعر حضور تا بيندازيد
.بخوانيد البته و ببينيد نزديك از
و شهريار شعر مي‌شناسيم ، بودن معاصر از كه منطق‌هايي با كه اينجاست جالب نكته اما
كه است گذشته‌اي به متعلق و نمي‌گيرد قرار معاصر موقعيت در وجه هيچ به او شعري ذهنيت
امكان كه است خصايصي واجد كه فردوسي شعر مثل شعرهايي.بوده‌اند ديگري شعرهاي سازنده‌اش
براي.است كرده مهيا ما براي را گذشته حال‌سازي تعبيري به يا و را گذشته آوردن حال به
نام دادن قرار.بشناسيم را او حد و جايگاه بايد "شهريار" جمله از شاعري هر شعر بزرگداشت
نيست ، شعرش و او از قدرشناسي نشانه فقط نه حد ، اين از بيرون و جايگاه اين از خارج او
غصب كه چرا است ، داشته شعر مخاطبين نزد كه مي‌شود اعتباري رفتن بين از باعث بلكه
بزرگداشت براي كه مي‌دهد نشان.مي‌دهد نشان نيست ، او آن از كه را فرهنگي _ ملي جايگاهي
نسبت ناسپاسي و قدرناشناسي كه داده‌ايم ، قرار جايگاهي در را آن داشته‌ايم ، دوست كه شعري
.مي‌شود محسوب فردوسي شعر و نام به
اختيار در "شاهنامه" سرودن يا "فردوسي" تولد از شناسنامه‌اي دقيق و درست اطلاعات اگر
شده اشاره آن به شاهنامه كتاب در كه را روزهايي از يكي نمادين صورت به مي‌توان نداريم ،
به مي‌شود ، تلقي ايراني فرهنگ از بخشي و مي‌گيرند هم هنوز و مي‌گرفته‌اند جشن را آن و
.كنيم نامگذاري شعر ملي روز و فردوسي نام
نشان‌دهنده اغلب و مي‌شود داده شاعران به شعر مخاطبين سوي از كه عناويني و القاب
چيزهايي آنهاست ، شعري شخصيت در ويژگي‌هايي چنين به اعتقاد يا آنها شعر بارز ويژگي‌هاي
تا است لازم پس.باشند آمده پديد قانوني ، نهاد يك تصويب با و كاغذ روي بر كه نيستند
و اهدايي عناوين و القاب با را خود مي‌كنند ، فعاليت فرهنگ عرصه در كه قانوني‌اي نهادهاي
خود كه هماهنگي‌اي.كنند هماهنگ فارسي ، شعر تاريخ طول در شاعران به شعر مخاطبان اعطايي
با ما ، فرهنگي باورهاي از يكي.است كشور فرهنگي باورهاي و فرهنگ به توجه نمايانگر
.است ايران ملي شاعر فردوسي:است اين قانوني ، نهادهاي تصويب بدون يا تصويب
من كوچك جزيره خانگي كتابخانه‌هاي
عابدي احسان
و انجمن‌ها سوي از را بي‌شماري طرح‌هاي ارائه كشور ، در مطالعه ميزان سرانه بودن پايين
در كتابخواني سطح ارتقا هدف با كه طرح‌هايي است ، شده موجب غيردولتي ، و دولتي موسسات
عدم دليل به سرانجام..و مي‌شود گذاشته اجرا مرحله به مي‌گيرد ، شكل هرازگاهي ، جامعه ،
.مي‌شود مواجه بن‌بست با مردم نزد مطالعه فرهنگ بودن پايين بنيادين ريشه‌هاي به توجه
* * *
مراتب به هستند هم جزيره‌هايي آمده‌اند ، وجود به كه پراكنده‌اي جزيره‌هاي مجاورت در
كتابخانه‌هاي" ;داده‌اند جاي خود در را بيشتر جمعيتي خود ، محدود وسعت عليرغم كه كوچك‌تر
آمده پديد يكديگر به نزديك دوستان يا و محله يك خانواده يك اعضاي مشاركت با كه "خانگي
چنين صورت اين غير در كه _ كتابخانه‌ها اين بر حاكم صميمي فضاي مي‌رسد نظر به.است
و دارد دولت خشك طرح‌هاي به نسبت بيشتري كشش _ نمي‌آمدند وجود به كتابخانه‌هايي
ويژگي اصولا ، .است داده قرار برتر موضع در _ نظر اين از حداقل _ را خانگي كتابخانه‌هاي
افراد خانواده ، اعضاي خودياري با و رسمي غير صورت به كه است اين در خانگي كتابخانه‌هاي
اين.مي‌شود انجام كتاب مبادله آن در و گرفته شكل...و مسكوني مجتمع‌هاي محل ، يك
شكل آنها كيفي فقر و عمومي كتابخانه‌هاي محدوديت با تقابل در نوعي ، به كتابخانه‌ها ،
يا خانه پله زير كه افرادي مي‌شود ، يافت فراوان كشور سطح در آن نمونه‌هاي.است گرفته
نيت با كه فردي كاملا حركت يك ;داده‌اند اختصاص كار اين به را خود مغازه از بخشي
اين كاركرد اگرچهاست شده آغاز محل يك يا خانواده اعضاي ميان كتابخواني سطح ارتقاء
اشرف عليدارد را خود خاص تاثيرات خود نوبه به اما است محدود بسيار كتابخانه‌ها قبيل
_ خود سكونت محل در فرزندانش همراه به كه است ادبي چهره‌هاي جمله از نويسنده درويشيان ،
ده به برمي‌گردد قضيه اين درويشيان گفته به.كرده داير كتابخانه‌اي چنين _ كرج عظيميه
.شده‌اند تبديل كتاب بازار مشتريان به كتابخانه آن عضو نوجوانان و كودكان حالا و قبل سال
.شد آغاز من دختران طرف از كه بود خودجوش حركت يك خانگي ، كتابخانه تشكيل":گفت درويشيان
آنها براي بلافاصله مي‌شد ، منتشر كه را نوجوانان و كودكان سني رده كتابهاي تمام من ،
بودند كه دبستان سوم.بود تكميل تقريبا آنها كتابخانه نظر اين از و مي‌كردند تهيه
خلوت حياط در.بگذارند محل و فاميل بچه‌هاي ديگر اختيار در را كتابها اين گرفتند تصميم
به را آنها محل بچه‌هاي و مي‌چيدند آن روي را كتابها تابستان‌ها كه بود سكو دو خانه ،
با كرديم تهيه مهري كه طوري به شد واقع استقبال مورد بسيار حركت اين.مي‌گرفتند امانت
كارت هم بعد.نشود اشتباه بچه‌ها ديگر كتابهاي با كتابها تا "چشمه كتابخانه" عنوان
من دختر دو ضمن ، دربود شده مشخص بچه‌ها عضويت شماره و اسم آن روي كه كرديم چاپ عضويت
امتحان در آنكه شرط به البته مي‌دادند هم جايزه‌اي بود ، خوانده كتاب ده كه كسي هر به
اشاره با درويشيان ".يافت ادامه سال پنج حركت ، اين.مي‌آورد دست به را قبولي نمره آنها
:داشت اظهار دارد ، تاريخي و اجتماعي ريشه‌هاي كتاب ، از مردم عامه استقبال عدم اينكه به
دارد مردم نزد مطالعه ميزان بردن بالا براي خلاقانه‌اي طرح‌هاي ايران ، نويسندگان كانون"
تيراژ اجرا ، درصورت كه داريم طرحي ما.است شده توجه ريشه‌ها اين به نيز آنها تمام در كه
را آنها بدهند ، اجازه روز يك اگر و است مدون طرح‌ها اين همه.يافت خواهد افزايش كتاب
و كم‌حجم كتابهاي انتشار براي داريم جامعي طرح":كرد اضافه او ".كرد خواهيم ارائه
از آنها ، همه اصل كه چرا نمي‌يابيم را آن اجراي امكان هيچ‌گاه اما.كلان سطح در ارزان
نويسنده اين ".است آن انتشار از پيش كتاب ، محتواي بر دولت نظارت و سانسور رفتن ميان
كتابهاي وجود از را عمومي كتابخانه‌هاي":داشت اظهار عمومي كتابخانه‌هاي درباره
است محدود بسيار كتابخانه‌ها اين در عرضه قابل آثار دايره.كرده‌اند تسويه ارزشمند
.امتحانات از پيش درسي كتابهاي دوره براي شده محلي تنها ، عمومي كتابخانه‌هاي بنابراين ،
اقامت محل مسكوني مجتمع در كتابخانه‌اي خود دختر همراه به نيز شاعر رحماندوست ، مصطفي
واحد بيست به قريب چيزي و شده داير مجتمع پاركينگ در كتابخانه اينديده تدارك خود
با سال دو حدود كتابخانه رحماندوست ، گفته به.است داده قرار پوشش تحت را مسكوني
كتابخانه اختيار در را كتابهايم از بخشي":داشت اظهار او.شد مواجه خوبي بسيار استقبال
را خانه‌ها در مصرف بدون صندلي‌هاي و قفسه‌ها.آوردند همسايه‌ها هم را بخشي گذاشتم
هر و بودند خانواده تا 20 به 15 متعلق مراجعه‌كنندگان.كرديم كار به آغاز و جمع‌آوري
سالي دو كتابخانه ، اين":افزود وي ".مي‌شد كتابخانه مسئول ساختمان بچه‌هاي از يكي روز
بالا بسيار مي‌گرفت ، قرار مجتمع افراد اختيار در كه كتابهايي حجم.كرد كار خوب بسيار
به شايد.چرا نمي‌دانم.داد دست از را خود پيشين بازدهي رفته رفته.. بعد ، اما.بود
از غير ديگري دغدغه‌هاي و شده‌اند جوان اكنون قبل ، سال دو بچه‌هاي كه دليل اين
."...رفته‌اند محل آن از هم شايد يا.كرده‌اند پيدا كتابخواني
تعداد":گفت عمومي ، كتابخانه‌هاي فعاليت‌هاي ناكارآمدي به اشاره ضمن رحماندوست
اغلب.است ضعيف بسيار نيز آنها خدمات‌رساني نحوه و اندك بسيار عمومي كتابخانه‌هاي
.دارد آنها خواندن به ميل كسي كمتر ديگر و هستند گذشته زمان كتابخانه‌ها ، اين كتابهاي
كه است مدت طولاني آن‌قدر كتابخانه‌ها ، اين مسئولان توسط كتاب خريد فواصل مي‌رسد نظر به
بر.است شده مطالعه كتابخوان‌ها اغلب توسط بيشتر يابد ، راه كتابخانه‌ها اين به كتابي تا
".بيابد افزايش خانگي كتابخانه‌هاي تعداد كه است لازم مبنا ، اين
* * *
عنوان به كتابخانه‌ها اين نامگذاري با نهايت ، در نوجوان ، و كودكان نويسندگان انجمن
.داد خبر كتابخانه‌هايي چنين مسئولان از تقدير براي طرحي از ،"خانگي كتابخانه‌هاي"
نوع اين شناسايي به نسبت فراخوان يك طي كه گرفت تصميم طرح ، اين موجب به انجمن ،
نام به جشنواره‌اي در را آنها ميان رقابت امكان سپس و كند اقدام كتابخانه‌ها
كتابخانه‌هاي جشنواره دبير حسن‌زاده ، فرهاد گفته به.كند فراهم خانگي ، كتابخانه‌هاي
بهترين و مي‌شود مقايسه كتاب مبادله و كتابخواني خانوادگي شيوه‌هاي رقابت اين در خانگي ،
مانند شيوه‌ها اين و مي‌گيرد قرار تشويق و تقدير مورد آنها طراحان و انتخاب شيوه‌ها
نوجوان و كودك نويسندگان انجمن ديگر ، عبارت بهميگيرد قرار ديگران اختيار در الگوهايي
اين.كند ايجاد پراكنده جزيره‌هاي اين ميان ارتباطي خطوط طريق اين از كه دارد قصد
.مي‌شود برگزار (ماه آبان 146) كتاب هفته روزهاي از يكي در جشنواره
|
