"جيهان" تا "باكو" از
نمي‌شويم ورشكسته
مي‌شود قطع سهام سود پرداخت
بازدارنده تمهيدات به توجه
سرمايه‌داري و ابرقدرت‌ها از بريدن
"جيهان" تا "باكو" از
نفت بزرگ بازي
زارع‌زاده اكبر:ترجمه
حدود 10 سالانه كه چرا زد خواهد جيب به طرح اين اجراي از را سود بيشترين آذربايجان
كرد خواهد درآمد كسب نفت صادرات طريق از دلار ميليارد
براي را ويژه‌اي استراتژي بار اولين براي سپتامبر 2001 يازدهم حوادث از پس آمريكايي‌ها
دنبال به جهان نفت‌خيز منطقه اين در واشنگتن.ديدند تدارك ميانه آسياي و قفقاز منطقه
و نفت منابع از گرفتن كمك با اوپك نفت به غرب وابستگي قطع:اول.است هدف دو به دستيابي
عمدتا كشورهاي در هرج‌ومرج و بي‌ثباتي از جلوگيري:دوم خزر ، درياي حاشيه كشورهاي گاز
.منطقه مسلمان‌نشين
روسيه با هم‌مرز مناطق در تدريج به را خود نفوذ هدف دو اين به دستيابي براي واشنگتن
را خود سهم است داده اجازه مسكو به روسيه اعتراض صداي كردن خاموش براي و مي‌دهد افزايش
.دهد افزايش جهاني بازارهاي به انرژي منابع صادرات در
استراتژيك هدف يك به دستيابي براي را خود تلاش سپتامبر 2001 يازدهم از همچنين واشنگتن
بخشيده شدت غرب به شرق از انرژي منابع عبور گذرگاه به ايران تبديل از جلوگيري يعني ديگر
براي كيلومتر طول 1750 به لوله‌اي خط احداث كلنگ واشنگتن اصرار با راستا اين در.است
سپتامبر هجدهم روز گرجستان ، خاك طريق از تركيه جيهان بندر به آذربايجان نفت انتقال
و است ماه لوله 30 خط اين احداث براي شده پيش‌بيني زمان.شد زده زمين به باكو در امسال
درياي ساحل در جيهان بندر به باكو از خام نفت بشكه ميليون يك روزانه انتقال آن از پس
.شد خواهد آغاز سياه
_ باكو مسير جهاني ، بازارهاي به آذربايجان نفت صدور براي ممكن راه‌هاي تمامي بين از
بازار در را آذربايجان نفت بهاي اگر.است مسير پرهزينه‌ترين و طولاني‌ترين جيهان
عوارض و انتقال و توليد صرف آن بهاي از نيمي حداقل كنيم فرض دلار بشكه‌اي 10 روتردام
نفتي شركت‌هاي براي جيهان _ باكو لوله خط پروژه مدت‌ها دليل همين به.شد خواهد ترانزيت
اجراي به آمريكا فشار و آن از حاصل استراتژيك منافع نهايت ، در ولي بود غيراقتصادي غرب
.انجاميد طرح
حدود 10 سالانه كه چرا زد خواهد جيب به طرح اين اجراي از را سود بيشترين آذربايجان
نفت از بهره‌برداري با نيز تركيه.كرد خواهد درآمد كسب نفت صادرات طريق از دلار ميليارد
نفت بشكه هر از آن بر علاوه و كاست خواهد اوپك نفت به خود وابستگي ميزان از آذربايجان
تركيه دستاورد مهم‌ترين ولي.كرد خواهد اخذ عوارض دلار مي‌گذرد 5/1 كشور اين خاك از كه
به خزر درياي منطقه از انرژي منابع عبور گذرگاه مهم‌ترين به كشور اين تبديل طرح اين از
سياسي نفوذ كسب و اقتصادي پيشرفت عامل مهم‌ترين به آينده در نفت لوله خطوط.اروپاست
.شد خواهند تبديل تركيه براي
بهره‌مند گذشت خواهد نيز تفليس از خود مسير در كه جيهان _ باكو لوله خط از نيز گرجستان
گرجستان در ثبات و امنيت كه مي‌كند ايجاب آمريكا و تركيه مشترك منافع اكنون.شد خواهد
سنت و 43 نفت مقداري مي‌رود شمار به فقيري كشور كه گرجستان اين بر علاوه.شود برقرار
.كرد خواهد دريافت خود خاك از نفت بشكه هر عبور بابت عوارض
در كه روسيه براي.مي‌دهند تشكيل را بازنده گروه ايران و ارمنستان روسيه ، ميان اين در
تغييرات پذيرفتن مي‌رفت ، شمار به منطقه نفت بلامنازع صاحب شوروي جماهير اتحاد حيات زمان
تركيه ، شامل _ منطقه در واشنگتن متحد كشورهاي عمل استقلال تماشاي ويژه به حاصله
جمهوري شدن ثروتمند با مي‌شود پيش‌بيني رو اين از است دشوار _ گرجستان و آذربايجان
.شود تشديد قفقاز منطقه در تنش ارمنستان ، به روسيه احتمالي تسليحاتي كمك‌هاي و آذربايجان
است داده دست از قفقاز منطقه در را خود اقتصادي و سياسي نفوذ زيادي ميزان به كه مسكو
در درصدي مشاركت 5/7 براي _ روسيه نفتي شركت بزرگترين _ "اويل لوك" شركت درخواست با
در اول نقش بازيگر يك به شدن تبديل روسيه ، هدف.كرد مخالفت جيهان _ باكو لوله خط طرح
.هست و بوده خزر درياي منطقه در نفت بزرگ بازي
خود نفت بار ، اولين براي و كند استفاده جيهان _ باكو لوله خط از مي‌تواند نيز قزاقستان
با همكاري به حال عين در كشور اين.نمايد صادر باشد نيازي روسيه خاك به آنكه بدون را
خط احداث عمليات.مي‌دهد ادامه "نوروسيسك" روسي بندر طريق از خود نفت صدور براي روسيه
مي‌كند متصل نوروسيسك بندر به را قزاقستان تنجيز منطقه كه "caspian pipeline" خزر لوله
است احداث دست در آمريكايي شركت‌هاي مشاركت با كه لوله خط اين.شد آغاز گذشته اكتبر ماه
.كند بازار روانه را قزاقستان نفت بشكه ميليون روزانه 34/1 مي‌تواند تكميل از پس
از نفت بشكه هزار روزانه 350 صدور براي را قراردادي نيز گذشته ژوئيه ماه در قزاقستان
.كرد امضا مسكو با روسيه خاك طريق
طرح درباره قزاقستان با گفت‌وگو حال در ايران.است ايران خزر ، نفت بازي در بزرگ بازنده
قانون به توجه با ولي است نفت بشكه ميليون يك روزانه انتقال ظرفيت با لوله‌اي خط احداث
هيچ مي‌رسد نظر به بعيد مي‌كنند همكاري ليبي و ايران با كه شركت‌هايي تحريم آمريكايي
لغو براي روسيه تصميم ديگر سوي ازشود طرح اين در سرمايه‌گذاري به حاضر شركتي
و خزر درياي تقسيم درباه و 1941 سال‌هاي 1920 در كشور دو بين شده امضا توافقنامه‌هاي
منابع تقسيم براي خزر حاشيه كشورهاي با دوجانبه توافقنامه‌هاي امضاي به مسكو آوردن روي
.است افزوده ايران انزواي بر دريا اين در نهفته طبيعي
جنوب كشورهاي با نزديك روابط برقراري به شمال ، در خود نفوذ كاهش جبران منظور به تهران
در مسكو كه جايگاهي از عربستاناست آورده روي سعودي عربستان آنها راس در و خليج‌فارس
از روسيه نفت توليد اكنون كه چرا مي‌كند نگراني احساس آورده دست به نفت جهاني بازار
عرب ، جهان در خود جايگاه تقويت منظور به عربستان.است بيشتر ايران و عربستان توليد مجموع
ديگري لوله خط احداث براي و يمن با عرب درياي تا حضرموت از نفت لوله خط يك احداث براي
.است شده مذاكره وارد اردن با
نفت شركت سال 1997 درداد جاي نفت بازي برندگان گروه در نمي‌توان نيز را افغانستان
پاكستان و افغانستان به تركمنستان از نفت لوله خط احداث براي را طرحي كونكو آمريكاي
سرنگوني از پس.شد متوقف افغانستان بر حاكم بي‌ثباتي علت به طرح اين اجراي ولي كرد تهيه
هيچ نيز منطقه اين در عرب طرفدار حكومت يك آمدن كار روي و افغانستان در طالبان حكومت
براي مناسب اقتصادي زيربناي فاقد افغانستان.نشد مشاهده طرح اين احياي از نشانه‌اي
.كرده‌اند مخالفت طرح اين با نيز روسيه و هند آن بر علاوه و است عظيم لوله خط اين احداث
اكنون كه اروپا انرژي بازار در خود جايگاه تقويت به روسيه احوال ، و اوضاع اين در
توجه با.مي‌دهد ادامه مي‌كند تهيه اوپك عضو كشورهاي از را خود نياز مورد نفت سه‌چهارم
گاز براي تقاضا مي‌شود پيش‌بيني اروپا در انرژي منابع از بهينه استفاده برنامه تصويب به
در "نويي تسابوليار" گاز ميدان شرايط اين دركند پيدا چشمگيري افزايش قاره اين در
به مي‌كند تامين را اروپا نياز مورد گاز درصد حدود 40 اكنون كه روسيه سيبري منطقه
.كند كسب روس‌ها براي درآمد دلار ميليارد سالانه 10 توليد ، افزايش با مي‌تواند تنهايي
را روسيه نفت جايگاه اوكراين ، و روسيه بين نفت لوله خط احداث با آمريكا مخالفت پايان
در كه را "مروجبا" لوله خط طريق از نفت صدور روسيهاست كرده تقويت بالكان منطقه در
استفاده مورد اروپا شرق سوسياليستي كشورهاي نياز مورد نفت تامين براي شوروي اتحاد زمان
بندر به انتقال از پس روسيه نفت از بخشي همچنين.است كرده آغاز عملا مي‌گرفت قرار
به روسيه نفت صدور براي لوله خط اين ازميشود بارگيري آمريكا مقصد به كرواسي امسالگ
اروپا نفت بازار در اوپك سهم ترتيب اين به.شد خواهد استفاده بالكان منطقه كشورهاي همه
.است واشنگتن استراتژيك اهداف از يكي امر اين تحقق كه يافت خواهد كاهش
آن‌لاين عرب
نمي‌شويم ورشكسته
پول بين‌المللي صندوق معاون
نسخه‌هاي كه است اين مي‌آيد وارد پولي بين‌المللي صندوق عملكرد به كه انتقاداتي از يكي
.مي‌انجامد اين‌كشورها ورشكستگي به معمولا توسعه حال در كشورهاي براي نهاد اين تجويزي
نشريه اكتبر شماره 24 با گفت‌وگويي در پول بين‌المللي صندوق عامل مدير معاون كروگر آنه
مقام دومين عنوان به كروگر.داد پاسخ رابطه اين در سوالاتي به ويك بزنس اقتصادي
با مبارزه كوتاه‌مدت استراتژي‌هاي تبيين در به‌سزايي نقشه IMF سياست‌هاي در تاثيرگذار
.مي‌كند ايفا جهاني مالي سيستم در اصلاحات ايجاد براي بلندمدت طرح‌هاي و بحران‌ها
سنگين وام‌هاي اعطاي دليل به IMF سالانه نشست تشكيل آستانه در كه مصاحبه اين در كروگر
كه چند هر.كرد رد را است ترديد مورد هم پرداخت‌شان توان كه بي‌شمار كشورهاي به متعدد و
توان و نقدينگي است بهتر صندوق جهاني اقتصاد تزلزل دليل به كه دارد اذعان كروگر خانم
يك صندوق است داده پيشنهاد IMF اجرايي مدير اولين عنوان به باشد داشته بيشتري پرداخت
از بخش‌هايي ادامه در.كند ايجاد توسعه درحال كشورهاي براي ورشكستگي بين‌المللي سيستم
:است آمده ويك بزنس نويسنده ميلز ، ريچ با كروگر مصاحبه
***
نهادينه زمينه در توفيقي به واشنگتن در IMF آتي نشست در بتوانيد اميدواريد شما آيا *
كنيد؟ پيدا دست بدهي‌ها بازپرداخت ساختار تجديد سيستم شدن
بيشتر كار از IMF عضو كشورهاي كه كرد تبيين مي‌توان اين‌گونه مارا اميدهاي و انتظارات
.هستند پيشنهاد اين به سريع‌تر چه هر رسيدگي خواهان و مي‌كنند حمايت پيشنهاد اين روي بر
شما سوي از شده پيشنهاد بين‌المللي ورشكستگي سيستم تا مي‌كشد طول چقدر تاييد صورت در *
درآيد؟ اجرا مرحله به و شود اجرايي
وجود زيادي كارهاي كماكان.باشد مدنظر تثبيت‌شده‌اي و دقيق زمان تعيين نمي‌كنم گمان
.شود انجام بايد كه دارد
اجرا مرحله به را طرح اين بتوان كه آن براي گفته‌ايد شما خود كه اين به توجه با اما *
اين اجراي كه مي‌آيد وجود به گمان اين شود اصلاح IMF قوانين از بخش‌هايي بايد آورد در
.دارد ساله چند زماني‌اي دوره به نياز طرح
عضو كشورهاي درصد توافق 85 نيازمند IMF قوانين در اصلاحات ايجادميگوييد درست شما
با كه اين به توجه با و كنيم كسب توفيق هم IMF اساسنامه اصلاح در ما اگر حتي.است
رساند صندوق بهاره نشست تا حداكثر را اصلاحيه اين پيش‌نويس مي‌توان طاقت‌فرسا تلاش‌هايي
ساله يك دوره يك از بيش كنيم گمان كه است غيرواقع‌گرايانه و غيرمنطقي اوصاف اين با و
.دارد وجود طرح اين نهايي تصويب امكان
صرفا طرح اين كه گفته‌ايد ورشكستگي سيستم با رابطه در مباحث‌تان در شما *
شما طرح كشورها اين داخلي بدهي‌هاي مورد در.مي‌شود توسعه حال در كشورهاي شامل‌بدهي‌هاي
نه؟ يا مي‌كند صدق و است ساري
اما كرده‌ايم خارجي بدهي‌هاي بر نگاه با طرح اين تصويب صرف را خود توان ما حاضر حال در
پيش‌بيني‌هاي بايد IMF قوانين و اساسنامه اوليه پيش‌نويس در كه باوريم اين بر ما خود
دولت‌ها داخلي بدهي‌هاي مورد در ورشكستگي قوانين بودن جاري و پوشش‌دهي گسترش براي لازم
و است من شخصي ديدگاه اين.شود منجر ملي ورشكستگي به بدهي‌ها اين اگر خصوصا گيرد صورت
.كرد تلقي پول بين‌المللي صندوق رسمي موضع را آن نبايد
دارد وجود ريسك اين آيا تركيه و آرژانتين برزيل ، كشورهاي به سنگين وام‌هاي پرداخت با *
سطح در آتي احتمالي اقتصادي بحران‌هاي يا رويارويي براي كافي نقدينگي و پول IMF كه
كشورهايي به كمك صرف را خود منابع چنان آن صندوق كه آن دليل به آن‌هم باشد نداشته جهاني
.ندارند را خود بدهي‌هاي بازپرداخت توان كه است كرده
يك در كشور يك منافع.باشد بزرگي مسئله بدهي‌ها بازپرداخت موضوع كه نمي‌كنم گمان من
اين - بيشتر نه و است ساله چند روزه يك من منظور البته كه - انتقالي و مدت ميان دوره
ايجاد بين‌المللي نهادهاي با مناسبي روابط و شده داده ثبات اقتصاد به شود تلاش كه است
بدهي‌ها موقع به بازپرداخت كانال از مالي مناسب روابط حفظ كه شود حفظ روابط اين و شود
.است ممكن
احتمال چند هر كه است برخوردار كشورها قسم اين براي ارزشي و اهميت آنچنان از مسئله اين
خود تعهدات به نتواند مدت كوتاه دوره يك طي كشور يك آن در كه آيد وجود به شرايطي دارد
در تعهدات به پاي‌بندي عدم اين تداوم اما كند عمل بين‌المللي مالي نهادهاي قبال در
.برسد نظر به منطقي كه نيست چيزي درازمدت
رسيده دلار ميليارد سطح 68 به پول بين‌المللي صندوق نقدينگي و ذخاير مجموع كه اكنون *
فراروي مشكلي بابت اين از و شود مواجه نقدينگي كمبود با صندوق كه نمي‌كنيد گمان آيا است
گيرد؟ قرار صندوق
نقدينگي حجم وجود با.كنيم عمل محتاطانه امكان حد تا مي‌خواهيم اما ندارد وجود مشكلي
برخي اما داشت خواهيم بيشتري آرامش احساس و عمل استقلال وسيعتر مالي توان و بيشتر
تسهيلات و وام اخذ به نسبت اين از بيش مي‌دانيم بزرگ وام‌گيرندگان را آن ما كه كشورهايي
با نزديك آينده در ما نمي‌كنم گمان اوصاف اين با.كرده‌اند اقدام IMF از سنگيني مالي
زيادي مشكلات با را ما كه باشيم روبه‌رو سنگيني مالي تسهيلات و وام دريافت درخواست
.كند مواجه
مي‌شود قطع سهام سود پرداخت
كوثري آرمين:ترجمه
در موجود نقص‌هاي و عيب رفع طريق از دهه 1960 در را خود ثروت و شهرت "ندر رالف"
دشمن يك با مقابله مشغول خسته ، سرباز اين امروز.آورد دست به ماشين‌ها ، امنيتي سيستم
.سهام‌هاي‌كم سود:است ملي
آنها دارايي دلار بيليون از 36 بخشي اندوختن در شراكت به متهم مايكروسافت سوي از وي
.كرد عنوان ماليات پرداخت از فرار جهت غيرقانوني حقه يك را اتهام اين "ندر" كه است شده
به استوك بازارهاي توسعه دوران اينكه از مايكروسافت سهامداران از گروهي حاضر ، حال در
پول بتوانند تا هستند نرم‌افزاري غول اين با مذاكره حال در و نگرانند رسيده اتمام
طي را كاهش روبه روندي سهام‌ها ، سود كه است زيادي مدت.كنند دريافت آن از را بيشتري
.مي‌كنند
سود گذشته ، سال در كمپاني‌ها تنها 72درصد ،Standard poor سوي از منتشره آمار طبق بر
.است داشته فاحشي افت بود ، درصد رقم 94 اين كه سال 1980 به نسبت كه پرداخته‌اند را سهام
سال طي 50 سقوط بزرگترين كه يافت كاهش درصد حدود 3/3 سهام سود پرداخت متوسط گذشته ، سال
سهام سود آمريكايي ، شده ثبت كمپاني‌هاي يك‌پانزدهم تنها كه گفت بايد درواقع.بود گذشته
اين از كدام هيچ كه مي‌كند بيان مالي تئوري البته.كرده‌اند پرداخت سال 1999 در را
فرانكو" و "ميلر مرتون" كه همانطور.بگذارد سهام ارزش روي بر تاثيري نبايد مسائل
بر نبايد سهام سود ميزان اينكه درباره قبل سال چهل (آمريكايي اقتصاددان دو) "موديگلياني
يعني مطلب اين.بودند كرده مطرح را بحث‌هايي باشد ، داشته تاثيري سهام ارزش روي
خود به را نوبل جايزه كه بود تئوري‌هايي از يكي "سهام ارزش به سهام سود بودن نامربوط"
.داد اختصاص
موجود نقد وجه واقعي ميزان تا بايد سهام قيمت مي‌كند ، پرداخت را سهام سود شركت يك وقتي
اينكه با مي‌گيرد صورت پرداخت خودشان پول از مشتريان به درواقع كه يابد ، كاهش
در سهام سود درواقع ولي مي‌دانند ، جدا كاملا سهام ارزش از را سهام سود اقتصاددان‌ها ،
مي‌گيرد تصميم شركت يك كه مي‌شود روشن وقتي مطلب اينميكند ايفا را مهمي نقش بين اين
.كند قطع حتي يا كاهش را خود سهام سود پرداخت تا
قيمت صورت اين در باشد ، حاكم جهان در "سهام ارزش به سهام سود بودن نامربوط" تئوري اگر
را نقشي سهام ، سود از مشتريان مشخصا.كنند تغيير حركت اين جواب در نبايد سهام‌ها
:كرده‌اند بيان را تئوري‌هايي نقش ، اين كردن معلوم جهت اقتصاددان‌ها كه دارند انتظار
تبديل نقد وجه به را سهام‌ها بخواهند آنكه از بيش سرمايه‌گذاران ، كه است اين آن اولين
كه است اين دوم تئوريميكنند اطمينان سهام سود پرداخت جهت كمپاني يك تعهد به كنند ،
قوي مديريت داراي و سودده كمپاني‌هاي تنها ، و مي‌كنند طبقه‌بندي مرغوبيت روي از را سهام
يك شدن فراهم موجب سهام سود پرداخت كه است اين سوم ايدههستند سهام سود پرداخت به قادر
.مي‌شود مالي نظم
بزرگ كمپاني سه وضعيت به نگاهي "Lynch merrill" از "ميلونوويچ استيو" تازگي به
.است انداخته "Intel" ،"compag" ،"Computer Associates"
مبناي بر كه است ، موجود طرحي سهام ، سود پرداخت جهت كمپاني ، سه اين از كمپاني دو در
بر ولي است علمي كاملا نتيجه ، اين.مي‌كند عمل رقبا به نسبت درآمد ميزان و قيمت كاهش
سهام قيمت بر رشد ، حال در كمپاني‌هاي در سهام سود ميزان اعلام معتقدند ، كه مديراني تفكر
.مي‌كند تاكيد مي‌گذارد ، منفي تاثير
مي‌دهد ، نشان سرمايه‌گذاران از گروهي به را كمپاني ثبات سهام ، سود پرداخت كه حالي در
سرمايه‌گذاري درست تفكرات از كمپاني كه آورد وجود به را توهم اين بقيه در است ممكن
براي نشده حل معماي يك هنوز سهام سود پرداخت صورت ، هر به.است گرفته فاصله
طراحي نقد ، وجه برگرداندن جهت را ديگري راه‌هاي مديران حاضر حال در.اقتصاددان‌هاست
.كنند تامين را (سهامداران حتي يا ) كمپاني نيازهاي بتوانند بهتر كه راه‌هايي كرده‌اند ،
جنوب در سرمايه‌گذاري
اكثر.است سهام سود تدريجي كاهش جهت مدت بلند دوره يك دادن قرار راه‌ها ، اين از يكي
اين.مي‌كنند استفاده خودشان سهام‌هاي بازخريد جهت جداگانه‌اي حسابهاي از كمپاني‌ها
سهام‌هاي به كه است معني بدين و مي‌شود سهام‌ها قيمت در حركتي آمدن وجود به باعث كار
.گرفت خواهد تعلق بيشتري سود مانده باقي
به بيشتري انعطاف و باشد سهام‌ها سوم پرداخت از كارآمدتر مي‌تواند سهام‌ها بازخريد
سودسهام سالانه ، يك‌دوم يا يك‌چهام برنامه‌ها طبق بايد كه زماني به نسبت كمپاني‌ها
كاهش زمان در تا مي‌دهد كمپاني‌ها به را توانايي اين كار اين.مي‌دهد كنند ، پرداخت
افزايش زمان در يا برگردانند سرمايه‌گذاران به را نقد وجه سرمايه‌گذاري موقعيت‌هاي
را بزرگتري نقش سهام سود كه اروپا در.دارند نگاه خود نزد را وجه سودآور ، پروژه‌هاي
از خود استفاده چشمگيري طور به گذشته ، دهه طي در كمپاني‌ها مي‌كند ، ايفا آمريكا به نسبت
بزرگ كمپاني مطالعه 127 با "CFO Europe".داده‌اند افزايش را سهام‌ها بازخريد روش
سال در درصد صفر از را خود سهام‌هاي بازخريد ميزان كمپاني‌ها ، اين كه دريافت اروپايي
.داده‌اند افزايش سال 2000 در سرمايه‌گذاران ، به شده عرضه سهام‌هاي كل درصد به 15 1993
در كه وجهي از كمپاني اين آيا كه است اين مي‌آيد ، وجود به سهامداران براي كه مهمي سوال
را سهامداران وجه كه است بهتر ندارد ، اگر.خير يا دارد سودآور استفاده‌هاي دارد اختيار
گروهي.دارد را خود خاص ضررهاي و سودها مي‌كند ، انتخاب كه هر كه روشيبرگرداند آنها به
مدنظر را كلان سودهاي ديگر گروهي و باشند داشته درآمد مي‌دهند ، ترجيح سرمايه‌گذاران از
.نيست ناآشنا روش‌ها اين با نيز "ندر".دارند
سهام‌هايي شامل خالصش سرمايه دلار ميليون از 8/3 چهارم يك كه كرد اعلام سال 2000 در وي
است ، نكرده پرداخت سهام سود به‌حال تا كه "Cisco" در سهام‌ها.است "Cisco Systems" در
.است شده مواجه دوسوم ، ميزان به ناگهاني افت با ،"ندر" مبارزه شروع زمان از
اكونوميست:منبع
بازدارنده تمهيدات به توجه
سادات رضا:ترجمه
نقدينگي كنترل نحوه مورد در پيشين تجربه‌هاي به توجه با و پيش‌زمينه‌اي چنين برابر در
دهه 80 در ويژه به (پرداخت خواهيم بدان فصل اين پاياني بخش در كه) متحده ايالات داخل در
آمريكا ذخاير به نسبت سرمايه‌گذاران اعتماد در ناگهاني تغيير احتمال كارشناسان ميلادي ،
سرازير متحده ايالات مالي بازارهاي سوي به اين از پيش كه نقدينگي‌اي جريان شدن متواري و
آمريكايي بهادار اوراق ساير و دلار بين‌المللي ارزش سقوط مورد در موجود ايده‌هاي مي‌شد ،
بعيد بسيار را بود خواهد همراه دلار كنترل تحت حيطه‌هاي در بهره نرخ افزايش با كه
و كنترل‌كننده تمهيدات به پرداختن لزوم مي‌شود موجب مخاطرات اين كه چند هر.مي‌دانند
.گيرد قرار توجه مورد دليل سه به جدي بازدارنده
مالي نهادهاي و جهان مالي مراكز ساير به آساني به مالي بازارهاي شوك‌هاي:اول
در مجدد موازنه انعكاس‌دهنده كه مي‌كنند پيدا اشاعه گذشته از راحت‌تر و بين‌المللي
انتقال واسطه و اصلي جذبكننده عنوان به كه است بزرگ و پيچيده مالي نهادهاي عوايد ميزان
بر بزرگ نهادهاي اين.مي‌كنند عمل بازارها و كشورها برخي در نقدينگي جريان توزيع و
و تغيير حال در دائم طور به و شده متمركز مشاركت طريق از يا مستقيم مالي فعاليت‌هاي
را خود مالي ذخاير قيمت و سود بتوانند طريق اين از تا هستند خود سياست‌هاي ارتقاي
مبادلات بازار خارجي ، و داخلي بانك‌هاي در گسترده فعاليت‌هاي با هدف اين.دهند افزايش
اين از يك هر به شوك آمدن وارداست آمده حاصل بهادار اوراق بازار و خارجي ارزهاي
و دهد كاهش كرده ، تضعيف را آنها براي نقدينگي جلب مجموعه و مالي بستر مي‌تواند حيطه‌ها
شود نهادهايي و بازارها ساير به شوك اشاعه موجب مي‌تواند بستر اين بازسازي براي تلاش‌ها
در حضورشان از كاستن طريق از مخاطرات كاهش و كاركرد وضعيت بازبيني به ناچار را خود كه
.مي‌بينند گسترده مقياس در هم آن بازار سطح
و جهاني اقتصاد ساختار در توسعه حال در كشورهاي از توجهي قابل تعداد كه آنجا از:دوم
حال در بازار داراي اقتصادهاي شده‌اند منسجم آن با و شده ادغام بين‌المللي مالي سيستم
الگوهاي طريق از شوك‌ها اين كه چرا شده‌اند آسيبپذير شوك‌ها ، به نسبت ويژه به ظهور
شوك‌ها تاثيرگذاري اين و مي‌كنند پيدا اشاعه بين‌المللي مالي بازارهاي و نقدينگي جريان
ويژه به.است پيشرفته اقتصادهاي و بازارها در آنها تاثيرگذاري مقياس از فراتر بسيار
طور به مي‌شود انجام آمريكا دلار با معاملات‌شان كه بازارهايي در آمده وجود به تغييرات
الشعاع تحت ظهور حال در بازارهاي براي را بين‌المللي مالي اقتصادي ، وضعيت تزايدي به رو
مالي ذخاير قيمت و بالا دلار بهره نرخ كه دوره‌هايي در مثال عنوان بهاست داده قرار
براي خارجي مالي منابع بود دسترس در و هزينه‌ها بر نامطلوب تاثيراتي بود متغير
تسهيلات اعطاكننده نهادهاي و سرمايه‌گذاران كه چرا است داشته لاتين آمريكاي اقتصادهاي
رغبتي كشورها اين مالي نهادهاي درآمدهاي بودن پايين دليل به و گريزي ريسك هدف با مالي
.نمي‌دادند نشان آنها به وام اعطاي به
پيامدهايش و خارجي سرمايه‌هاي جذب بالاتر نرخ‌هاي دليل به آسيايي ظهور حال در بازارهاي
وضعيت از تابعي هميشه بازارها اينگرفتند قرار تاثير تحت داخلي‌شان مالي بازارهاي بر
- مي‌كند متلاطم را بازارها اين شديدا دلار وضعيت در نابساماني هرگونه و بوده‌اند دلار
بالغ مالي بازارهاي ساير و آمريكا مالي بازارهاي بين متقابل روابط از انعكاسي روابط اين
با نقدينگي جلب براي ظهور حال در بازارهاي از برخوردار كشورهاي كه است مالي‌اي شرايط و
.هستند روبه‌رو آن
تزايدي روبه و چشمگير حضور خارجي سرمايه‌گذاران شد عنوان اين از قبل كه همانطور و سوم
اين به نقدينگي جريان و ثبات قيمت‌ها ، وضعيت بر و دارند آمريكا مالي بازارهاي در
منافع تضمين براي مديريتي نظارتي ، تمهيدات بنابراين.دارند مستقيم تاثيري بازارها
كه باشد داشته آمريكا مالي بازارهاي وضعيت بر عمده تاثيري مي‌تواند خارجي سرمايه‌گذاران
كه مي‌شود تخمين‌زده.است گرفته صورت گذشته در كه است تلاش‌هايي از فراتر تاثير اين
بازار تبادلات در دلار ميليون تا 500 بر 400 بالغ ضررهايي عامل فرامليتي سرمايه‌گذاران
و بازارها پاياپاي اعتبارات تعليق از ناشي ضررهاي بر مشتمل اين كه هستند بازار به
.نيست شركت‌ها بهادار اوراق ارزش سقوط از ناشي ضررهاي
بروز و است شده اشتراكي ثروت‌هاي تاثيرات مورد در نگراني‌ها افزايش موجب مضرات اين
در و شناور را خود دلار ذخاير حاضر حال در خارجي سرمايه‌گذاران اينكه مورد در ترديدهايي
.داشته پي در را مي‌يابند ، تعليق حال
و خرد سرمايه‌گذاران تصميم‌گيري و سهام سود وضعيت در بيشتر تغييرات فضايي چنين در
خطر منابع كليدي‌ترين دارند اختيار در كه سهام‌هايي حفظ مورد در خارجي سرمايه‌گذاران
هم به آمريكا مالي بازارهاي در را فروش فشار و موازنه مي‌تواند آن از بخشي كه هستند
افزايش موجب مي‌تواند افتد اتفاق چنانكه داخلي ، جزء سرمايه‌گذاران توسط سهام فروش.بزند
اكنون كه شود نهادهايي و خانوارها بر ذخاير ارزش كاهش تاثير تشديد و ذخاير قيمت بر فشار
.دارند اختيار در بهادار اوراق و سهام توجهي قابل مقادير
شود سهام خريداران طيف‌هاي از برخي تحريك موجب مي‌تواند بهادار اوراق و سهام پايين نرخ
صورت در و كند ترغيب سهام گسترده خريد به اقتصادي شرايط بهبود به اميد با را آنها و
بهادار اوراق و سهام خريد به خارجي سهامداران بي‌رغبتي و كنوني ناپايدار وضعيت تداوم
نظر در ديگر آمريكا دلار ذخاير چنانكه مثلا.باشد كننده تثبيت عاملي مي‌تواند آمريكايي
بر استوار مالي مجموعه‌هاي و ارزها ساير با قياس در ريسك بدون منبعي خارجي سهامداران
مي‌تواند آمريكايي بهادار اوراق و دلار براي تقاضا بيشتر چه هر كاهش نشود تلقي ارزها
پي در را آمريكا مالي بازارهاي بيشتر بي‌ثباتي و دهد كاهش را ذخاير ساير و دلار ارزش
.باشد داشته
اصلاحي تمهيدات.شود آغاز بايد زماني چه جديد تمهيدات اين كه است اين مهم نكته يك
سوي از سهام فروش و بازارها در فراگير وحشت ايجاد موجب هيچگاه گستردگي رغم به گذشته
پي در خارجي سهامداران اساسي تغيير كه آنجا تا كه همانطور.است نشده جزء سهامداران
بر كند سرعتي با معمولا اصلاحي تمهيدات آغاز مي‌دهد نشان بازار در اصلاحي تحولات ايجاد
.مي‌گذارد تاثير نقدينگي جريان روند
سرمايه‌داري و ابرقدرت‌ها از بريدن
جنان‌صفت محمدصادق
ايران سفير خليلي علي‌اكبر با پست اين تصدي از پس روز چند سنگين ، صنايع وزير نبوي بهزاد
به نهايت در ما.است صنعتي مستقل فرهنگ به رسيدن ما حركت سمت":گفت و كرد ديدار هند در
عنوان به اين بر علاوه وي.(اطلاعات 5/9/1361) ".يافت خواهيم دست صنعتي خودكفايي
روز چند مي‌رفت ، شمار به قدرتمند فردي نيز سياسي سياست‌گذاري‌هاي مركز در كه سياستمداري
بازرگاني سياست هدف...":داشت اظهار و كرد داوري نيز كشور بازرگاني سياست درباره بعد
سرمايه‌داري قدرت‌هاي و ابرقدرت‌ها از بيشتر چه هر بريدن ايران اسلامي جمهوري خارجي و
ماه مرداد در 22 وقت سنگين صنايع وزير ".مي‌كند وابستگي ايجاد آنها با ارتباط كه است
_از1 عبارتند مي‌گيرند قرار سنگين صنايع وزارت پوشش زير كه صنايعي":كرد اعلام 1361
به مربوط صنايع _هواپيما 2 و اتومبيل توليد تا گرفته دوچرخه ساختن از خودرو صنايع
چند بزرگ نيروگاهي توربين‌هاي تا گرفته كولرآبي كوچك موتورهاي از كه محركه‌ها و موتورها
كارخانه مثل (كارخانه‌سازي) ماشين‌سازي صنايع _مي‌شود 3 شامل را كيلوواتي هزار
_است 5 سنگين صنايع بخش مهم‌ترين كه آهنگري و گري ريخته صنايع _تبريز 4 ماشين‌سازي
استاتيك صنايع _آيد 6 در گوناگون صورت‌هاي به تا فلزات دادن تغيير شامل كه نورد صنايع
درباره وي ".دارند فلزي چارچوب كه بزرگ سيستم‌هاي و فلزي بزرگ پل‌هاي ايجاد نظير
نداريم دقيقي برنامه‌ريزي هنوز":كرد تاكيد وابستگي كاهش براي سنگين صنايع وزارت برنامه
به كه سنگين صنايع وزارت ضربتي طرح‌هاي":گفت وي ".هستيم بررسي مشغول زمينه اين در و
تا 14 واردات 13 خودرو ، عادلانه توزيع كميته راه‌اندازي به شامل مي‌شود اجرا ضربتي صورت
روزنامه 22/5/1361) ".است صنعت صاحبان بين صحيح توزيع براي ابزار ماشين دستگاه هزار
(اطلاعات
خصوصي بخش به صنايع واگذاري براي بحث‌هايي اينكه از پس و ماه 1363 آذر در نبوي بهزاد
براساس را خصوصي بخش رشد زمينه جامعه در بايد":كرد تصريح بود شده پديدار جامعه در
شده ياد مسئله البته.برداشت راه سر از را موانع و كرد فراهم (ره)خميني امام رهنمودهاي
واگذار خصوصي بخش به را مي‌كنند كار خوب دولت توسط كه كارخانه‌هايي كه نيست معني اين به
اين تصدي از پس سال دو سنگين صنايع وزير ".كند سرمايه‌گذاري خودش بايد خصوصي بخش.كني
اينكه و است مهم كشور براي "صنعتي استراتژي طراحي" كه افتاد فكر اين به مهم وزارتخانه
در 25/2/1364 وي.است سازگار ايران صنعت با كدام صنعتي توسعه مختلف گزينه‌هاي ميان از
رشد استراتژي طراحي و اقتصادي الگوي يك ارائه است ، مهم ما براي هم‌اكنون كه چيزي":گفت
مثلا داريم ، اختيار در صنعتي توسعه و رشد براي راه چند ما..است كشور در صنعت بخش
مدلي و كنيم شروع سطوح پايين‌ترين از و كنيم اكتفا خودمان داخلي منابع به فقط مي‌توانيم
كشورهاي پيشرفته تكنولوژي و سرمايه از استفاده با يا و كنيم انتخاب را شمالي كره مثل
يا و برزيل مثل كنيم ، تامين را خود صنعتي توسعه و رشد بيشتر ، وابستگي با همراه صنعتي
موفقيت‌آميز ما براي راه اين 3 از كدام هيچ اما...هند مثل برويم ، را ميانه راه
.بگيرد پيش در را وابستگي بدون جهشي حركت يك با مي‌تواند و بايد ايران بلكه بود ، نخواهد
از داشت اسلامي جمهوري حاكميت در جدي مخالفان كه اسلامي انقلاب اول دهه سياستمدار اين
به نزديك روزهاي در.داشت اختيار در را سنگين صنايع وزارت ارديبهشت 1368 تا 1361
سرسختانه مواضع از بود ، شده همراه جنگ يافتن پايان با كه بخش اين از خداحافظي
/19/2) است كرده درج اطلاعات روزنامه كه آنچه بنابه.بود شسته دست خود ضدسرمايه‌داري
عده‌اي اينكه قيمت به حتي يابد ، افزايش بايد غيرنفتي صادرات":مي‌شود يادآور (1368
سرمايه‌داري ، اقتصادهاي از يك هيچ حاضر حال در برنامه‌اي نظر از ما اقتصاد.شوند پولدار
اما مونتاژ ، صنعت بر مرگ مي‌گويند همه.است ضربه بدترين اين و نيست مختلط و كمونيستي
پايان تا انقلاب از پس دوران صنعتي وزير قوي‌ترين ترتيب اين به "چيست؟ راه‌حل نمي‌گويند
و برنامه‌ريزي سياست‌گذاري ، مسئوليت كه كشور اقتصادي سياست‌هاي تغيير و تحميلي جنگ
بهار در كه هنگامي و سال حدود 6 از پس داشت ، عهده بر را صنعتي توسعه برنامه‌هاي اجراي
واقعيت.يابد دست شده‌اي تعريف صنعتي سياست به نتوانست كرد خداحافظي سمت اين از 1368
تفكر فقدان شده ياد سال‌هاي در سنگين صنعت بخش كژروي و سردرگمي اصلي دليل كه است اين
و صنعتي مختلف رشته‌هاي روي بر نوشته‌ها اين كه آينده در.بود آن مسئولان خاص اقتصادي
آن دروني تناقضات و دوباره‌كاري‌ها گمراهي ، از گوشه‌هايي شد ، خواهد متمركز آنها تحولات
نخست‌وزير اعتماد مورد سياستمدار عنوان به نبوي بهزاد وزارت تجربه.كرد خواهيم بررسي را
را صنعتي توسعه راه نمي‌تواند تنهايي به مهندسي تفكر و اراده‌گرايي كه مي‌دهد نشان وقت
.كند مشخص
|
