فردا مادران و زنان امروز دختران
ژاپن در زنان آموزي سواد

فردا مادران و زنان امروز دختران
سايردورههاي متفاوتيبا بسيار تفكر سطح بلوغ ، دوران به ورود آستانه در دختران*
را آنها ، والدين رفتار يافتن شكل تغيير و نوجواني و كودكي برهه از گذار.دارند زندگيشان
ميسازد مواجه متفاوتي شرايط در رفتار و گفتار تغيير اين با برخورد در
و باشيم داشته اجتماع در زنان و دختران حضور از درستي درك كه است رسيده فرا آن زمان*
بدانيم سياسي نهايتا و اجتماعي -فرهنگي توسعه به اصليرسيدن عاملان را امروز دختران
;مقدمه
پسر كه ميفهمند چگونه بچهها راستي به جنسيت ، مساله در بيولوژيك تفاوتهاي از جداي
رفتارهاي را آنها ما كه ميدهد رخ افراد در رفتارها از بعضي چطور ؟!دختر يا هستند
به و چيست كودكان در ذهنيت ايجاد در بزرگترها نقش !!ميكنيم تعبير دخترانه پسرانهيا
؟!!ميكشيم تصوير به كودكانمان براي را دنيايي چه راستي
دختران شخصيت شكلگيري و تربيت در رفتاري بررسيساختارهاي در سعي حاضر مقاله
زمينه در بسياري تحقيقات بهحال تا گرچه.دارد فردا جامعه در آن تاثير و امروز درجامعه
اما است گرفته صورت اجتماعي شخصيت رشد در والدين و رسانهها تربيتي نقش و كودكان تربيت
اجتماع يك تربيتي و فرهنگي ساختار اصلي بنيان را مادران كه تحقيقاتي فرض پيش يك در اگر
خواهد فرق قدري موضوع بيفكنيم نظر دختران فكري رشد و تربيت موضوع بر عميقتر ميداند
و بچهها دختر رفتار تحليل ميدهددر نشان بررسيها و تحقيقات نتايج كه چرا.كرد
براي را خاصي رفتاري تعاريف كه است جامعه و والدين ذهنيت و اطراف محيط اين پسربچهها
!ميگيرد نظر در پسران براي را متفاوتتري رفتاري شكل و دختران
در جنسيتي رفتار شكلگيري در بسزايي تاثير آنان رفتار نحوه كه نميدانند والدين اغلب
يادگيري محصول آنكه از بيش مونث و مذكر كودكان متفاوت رفتار متاسفانه و دارد كودكانشان
رشد در كه نيستند والدين اين صرفا البته.ميشود شمرده طبيعي صرفا امري شود تلقي
و مجلات و كتب اسباببازيها ، فرهنگي ، انگارههاي.موثرند دختران بخصوص كودكان شخصيتي
زندگي جامعه در كودكان پيرامون كه افرادي ذهنيت همچنين و تلويزيوني تصاوير ، برنامههاي
.دارد مورد اين در بسزايي تاثير نيز ميكنند
وجودي و شخصيتي هويت صرفا بلوغ سن به آنها رسيدن و دختران رشد با موارد بسياري در
و اجتماعي منشهاي و برخوردها رفتارها ، تمامي قطعا كه ميشود خلاصه جنسيتاش در او
و دختران ميان رفتاري تخصيص و اينها تمام اما.ميدهد قرار تاثير تحت را رفتارياش
دختران تربيتي نقش پيرامون گستردهاي تحقيقات كه بود حساسيت از عاري زماني تا پسران
.بود نگرفته صورت فردا مادران و زنان رفتاري و هويتي تعريف در امروز
جسماني سلامت جهت به ابتدا.است بررسي و تعمق قابل جهت دو از امروز دختران به توجه
دوران در آن بازتاب كه وي جسماني رشد و تغذيهاي تركيب در ويژه اهميت و امروز دختران
به را مادراني و زنان نقش و آمده بهدر امروز دختران قالب از كه است سالهايي و باروري
تضمين شاداب و سالم فرزندان تولد با و رسيدهاند باروري دوران به كه ميگيرند عهده
تغذيهاي برنامه از كه اخير آمار به توجه.ميشوند جامعه جسمي بهداشت و سلامت كننده
كه بوده درستي بيش و كم تغذيه داراي %تنها 33 است شده گرفته راهنمايي مقطع در دختران
دريافت غذاييشان رژيم از مناسبي فسفر و كلسيم ويتامينها ، انواع تامين بر علاوه
به لبنيات و شير مصرف مناسب رژيم با سالم كاملا تغذيه داراي %تنها 28 البتهميكردند
.بودهاند بلوغ دوران در رشد براي كافي ميزان
ساختار در دختران (بلوغ دوران) دوران اين كه فوقالعادهاي و ويژه اهميت به توجه با
آتي سالهاي طي در قشر ، اين تغذيه در موجود شاخصهاي و آمار اين با آيا دارد ، جسمانيشان
فرزند هر تولد با اينكه يا !بود؟ جامعه در پرسلامت و قوي فرزندان تولد شاهد ميتوان
!!بود؟ خواهيم وبوم مرز اين مادران جان و جسم در جبرانناپذيري ضايعات شاهد
زبان كه است انكارناپذير واقعيتي بلكه شعارنيست يك اين رواني ، بهداشت جهت از:دوم
گرفته صورت دختران و زنان مورد در گسترده پژوهشهاي طي در كه است ارقامي و آمار گوياي
تربيتي نقش گرو در تنها سالم جامعه يك در زيستن و توانمندي رواني ، بهداشت و سلامت".است
".است دختران و زنان
رواني بهداشت دراينجا و ميكنيم موكول ديگري زمان به را كودكان در تربيتي نقش اهميت
.است كنكاش و تعمق قابل بحثي كه ميدهيم قرار مقاله اين ادامه موضوع را
يك بر حاكم اجتماعي و فرهنگي انگارههاي دهندههاي انتقال مهمترين زنان و دختران
داشته آگاهي موضوع اين به قطعا خود بيآنكه بيواسطه و آرام كاملا كه هستند جامعه
ديروز مادران و امروز دختران ميان عاطفي خلا.ميگيرند قرار راستا اين در باشند ،
-خانواده در انسجام عدم و گسيختگي ازهم آن دنبال به كه است جبرانناپذير صدمهاي
.دارد دنبال به را سردرگم والدين و سرخورده فرزندان
خصوصيات از يكي عنوان به پيرامون دنياي و جامعه به متفاوت نگاه و شكني سنت اصولا
دختران و مادران نسل دو بين اختلاف و شكاف ايجاد آغاز نقطه يعني.است جديد نسل اصلي
با ستيز به نوجواني آستانه در آنكه حال ميشوند تربيت سنتي خاستگاه يك در دختران.امروز
ابعاد قضيه اين روانشناختي جنبه از ذاتا و ميپردازند سنتي فرهنگ انگارههاي اين
خانوادهها ، تجربه سنتي ديدگاه فراسوي پيرامون دنياي به توجه.ميگيرد خود به گوناگوني
مواردي جمله از گرفتن قرار آرماني و خيالي شخصيتهاي قالب در و نديدهها و نشنيدهها
مثبتي و خوشبينانه كاملا ذهنيتهاي آنان.ميشوند روبهرو آن با جوان دختران كه است
آنچه زودباوري و خوشباوري در زيادي اصرار و ميدهند نشان خود از پيرامون وقايع به نسبت
.دارند ميگذرد ، آنها به خانواده و محيطخانه از غير كه
دورههاي ساير با متفاوتي بسيار تفكر سطح بلوغ ، دوران به ورود آستانه در دختران
را آنها والدين رفتار يافتن شكل تغيير و نوجواني و كودكي برهه از گذار.دارند زندگيشان
.ميسازد مواجه متفاوتي شرايط در رفتاري و گفتاري نحوه تغيير اين با برخوردهاي در
يعني.است عقلايي مرحله به غريزي رفتارهاي مرحله از گذار در مساله اهميت زمان اين در
اجتماع نام به ميشود گسترهاي وارد ولي ميكند توجه ذاتياش و دروني غرايز به همزمان
از مجموعهاي را اجتماع اگر حال.است همراه متفاوتي معاني بار با بار اين وي حضور كه
و غرايز حكم به صرفا را معنا اين و دارد معنايي رويدادي هر آن در كه بدانيم سيستمهايي
;ميشود نمايان خوبي به مساله دو كنيم تعريف دريافت ، نميتوان حواس به اتكا با تنها يا
آگاهي بسترساز والدين و خانواده اندازه چه تا گستره اين به ورود بدو در كه اين ابتدا
دختران ميان عاطفي رابطه اين تعامل اينكه دوم و ميشوند دختران عقلاني رشد و رساني
!ميكند؟ ايفا را نقشي چه ديروز مادران و امروز
چگونه را امروز دختران راستي به كه ميشود مطرح سوال اين قضايا اين تمام از البته و
و جامعه گوناگون پديدههاي با اجتماعي تعاملهاي از سطحي چه در و روشهايي چه با و
در را او نورسته انديشه اندازه چه تا آيا ميسازيم؟ آشنا اجتماع ساختاري فرهنگ مقوله
و عقلايي درك سوي به احساسي درك و غريزه سمت از پيرامون دنياي درك و وقايع با برخوردهاي
!ميدهيم؟ سوق گروهي تعقل
توسعه در دختران احساسي نيازهاي به پرداختن و غرايز صحيح ارضاء كه نيست شكي البته
غرايز اين به بيتوجهي يا و كردن مهار كه چرااست مثبت نقش داراي و موثر صددرصد فرهنگي
با بلكه ميزند صدمه آنها رواني شخصيت به تنها نه جوان دختران در احساسي نيازهاي و
تفكر شكلگيري از جامعه ، در نياز اين ارضاء دنبال به بياعتمادي و ناامني حس ايجاد
درك در را او كه خيال آسايش و آرامش به رسيدن در همه از مهمتر و بازميماند نيز عقلايي
.بازميماند نيز ميدهد ياري جمعي زندگي و اجتماعي انگارههاي تعامل و
داشته اجتماع در زنان و دختران حضور از درستي درك كه است رسيده فرا آن زمان حقيقتا
نهايتا و اجتماعي -فرهنگي توسعه به رسيدن در اصلي عاملان را امروز دختران و باشيم
نوجوان دختران تعقلي درك از عاري و خالي ذهنيتهاي امروز چنانچه كه چرا.بدانيم سياسي
گونهاي به احساسي و عاطفي رابطه اين با و نسازيم آشنا بنيادين و فكري علقههاي با را
داده نشان تاريخ.داشت خواهيم رو پيش ناآرام جامعهاي نشود برخورد خردمندانه و تحقيقي
يك به و داده كاهش را اضطراب و تنش عوامل كه ميرسند فرهنگي توسعه به سهلتر جوامعي است
وقتي رسيد كمتنش و آرام جامعه يك به ميتوان راستي به آيا حالرسيدهاند آرام جامعه
در و ميكنند تجربه را اجتماعيشان برخوردهاي اولين پرتنش محيطي در امروز دختران كه
؟!ميگذرانند را پرالتهابي دوران مستقل فردي هويت يك به رسيدن آستانه
و دختران ميان متقابلي درك جواني دوره به ورود آستانه در سني برهههاي از بسياري در
از متفاوتتر بسيار نگاهي با (ديروز مادران) آنها.ندارد وجود مادران خصوصا والدينشان
يا و رفتارها درك به قادر تنها و مينگرند پيرامون محيط و دنيا به امروز دختران
به توجه بدون بدهند جا خويش ديدگاه و سنتي قالب در بتوانند كه هستند رفتاري گزينشهاي
.است متفاوت بسيار امروز با ديروز تربيتي گستره اينكه
و اطلاعات هجوم آستانه در جواني و نوجواني دوره به ورود بدو در ديروز مادران
.هستند امروز دختران ولي نبودند وسيع و سريع ارتباطي پديدههاي
در جدي اهتمام امروزه توانمند و تعقلي جامعه يك به رسيدن براي كه پيداست ناگفته
و زنان كه اجتماعي -فرهنگي رشد اصلي پشتوانههاي و توسعه اصلي مهرههاي پرورش و تربيت
!است ضروري بسيار و اجتنابناپذير امري هستند فردا مادران
انوري مريم
ژاپن در زنان آموزي سواد
آموزش گرو در پيشرفتكشور و توسعه كه بودند معتقد (18681912)ميجي امپراتوري رهبران
و باشد داشته منافات خانواده سنن و آداب با نبايستي آموزش اين اما.است زنان آموزي سواد
به كه آموزشي مركز يك سال 1872 در.باشد آگاه مادراني و وفادار همسراني تربيت آن هدف
افراد همه كه شد اعلام ترتيب وبدين يافت گشايش پرداخت مي وجامع ملي سطح در آموزي سواد
سواد بايستي كودكان و زنان و دستي صنايع هنرمندان -تجار -كشاورزان و اعيان از جامعه
نبايد خانواده اعضاي از يك هيچ و باشد ژاپن در نبايد سوادي بي خانواده هيچ.بياموزند
ولي پيوست پسران و دختران آموزش براي علمي مجتمع يك به بعدها مركز اين.باشد بيسواد
ارتقاء بر عوض در و بود برخوردار تري پايين كيفيت از دختران براي متوسطه تحصيلات
.داشت تاكيد زنان جنسيتي هويت و اخلاقي ارزشهاي
.پرداخت داشت درخشاني پيشينه كه توكيو دخترانه مدرسه تبليغ به دولت سال 1872 در
اما شدند ، آماده ژاپني مهارتهاي و (غربي آموزشهاي) فوكوزاوا فراگيري براي مدرسه دختران
اما بود شده باز زنان براي ويژه آموزشي مراكز اگرچه سال 1877 در.شد بسته ناگهان مدرسه
طرف از كوششي هيچ و نيامد عمل به دختران براي كافي مكانهاي تاسيس براي ديگري تلاش هيچ
به سال 1880 از واقع در.نگرفت صورت آموزشي مراكز به دختران فرستادن براي ها خانواده
نظارت و يافت شكل تغيير كارانه محافظه به آزاديخواهانه اشكال از آموزشي روشهاي بعد
غربي فرهنگ ناخواسته هاي بخش نفوذ از تا گرفت صورت درسي مطالب و آموزشي ستون بر دقيقي
دانش تربيت براي عمل ابتكار جاي به مدرسه معلمان.آيد عمل به جلوگيري آموزشي نظام بر
براي كه آموز دانش براي نه آموزش.كردند نقش ايفاي دولتي ماموران صورت به ممتاز آموزان
.بود كشور
كردند آغاز دختران مدارس تاسيس براي را فعاليتهايي بعد به سال 1870 از فرهنگي سفراي
تاسيس توكيو زنان عادي يا دولتي مدرسه سال 1876 در.داشتند بيشتري درخشان سوابق كه زيرا
معلمان درصد زنان 15 سال 1900 تا و كند تربيت ابتدايي مدارس براي را آموزگاراني تا شد
.يافت افزايش درصد به 23 سال 1927 تا رقم اين.كردند تربيت را پسرانه و دخترانه مدارس
پسران درصد كه 40 حالي در رسيد برداري بهره به هم المللي بين ابتدايي مدارس سال 1910 تا
براي عالي و متوسطه آموزش به دستيابي.كردند مي طي را ابتدايي مدارس دختران درصد و 15
تاسيس دستور و شد اندازي راه دختران متوسطهبراي آموزش سال 1899 در.شد آرزو يك دختران
متوسطه آموز دانش از 1779 سال 1872 در.است بررسي قابل آمار.شد صادر دخترانه دبيرستان
سال در و يافت افزايش درصد به 26 رقم اين سال 1910 در.بودند دختر درصد يا 2 نفر فقط 36
نام به خانمي توسط دانشجو نفر با 10 دختران دانشگاه سال 1900 در.رسيد درصد به 37 1920
خانم و شد تاسيس (بود رفته آمريكا به تحصيل براي سال 1871 در كه زناني از يكي)امكو سودا
.كرد تاسيس را پزشكي سال 1900دانشكده در كويااوني يوشيو نام به ديگري دكتر
در و شد گذاشته بنيان جينزو ناروسه نام به خانمي توسط سال 1901 در ژاپن زنان دانشگاه
دانشگاههاي در زنان اما يافتند ، راه سلطنتي دانشگاههاي به زنان از كمي تعداد سال 1903
مقايسه در زن نفر فقط 40 دوم جهاني جنگ زمان تا حتي.نيافتند راه وكيوتو توكيو برجسته
.يافتند راه سلطنتي دانشگاههاي به مرد با 30000
ارتقاء بر فراواني تاكيد اما كرد ، عمل جامع صورت به ابتدايي آموزش ژاپنبراي دولت
لواي تحت سياستها اين.داشت آگاه مادراني و وفادار همسراني عنوان به زنان فرهنگي سطح
روسو ژاك ژان)شد تقويت بعد به سال 1904 در ژاپن -روسو گرايان ملي با كاران محافظه جنگ
جايزه دو برنده (تربيت و تعليم)اميل معروف اثر صاحب و فرانسوي معروف نويسنده و فيلسوف
را آدمي ظاهر بود معتقد كه ادب و علم درباره يكيشد فرانسه دولت از نظرياتش زمينه در
مي هنرمند و عالم مردم ، اينكه خلاصه كشاند ، مي تباهي به را او باطن اما كند مي آراسته
عامل كه طبيعي زندگي و طبيعت از انسان شدن دور درباره ديگري و نميشوند آدم اما شوند
اما نيست ممكن ديگر طبيعي حال به بازگشت كه بود معتقد روسو.است ها بدبختي و مفاسد همه
است ممكن كه آنجا تا تمدن فوايد از بودن مند بهره عين در كه گردد اتخاذ ترتيبي بايستي
(.شد نزديك طبيعي حال به
تحت كه يافت ارتقاء زنان گرايانه سنت ديدگاههاي با دخترانه مدارس در تربيت و تعليم
در و كرد عوض آموزش از نوعي با را خود جاي فئودالي تغييرناپذير ارزشهاي و فرومايگي آن
ثابت بياورد ، ارمغان به زنان براي را آزادي مظاهر از هايي نشانه رسيد مي نظر به كه حالي
روي بر آموزش اين كه متفاوتي اثرات به مهمي اشاره (كوياما)نگارنده.نيست طور اين كه كرد
دست از پدرسالارانه عقايد نتيجه در را خود پيشين قدرت كه زناني.دارد داشت فقير زنان
تفويض او به پدرسالار حاكميت كه داشت قدرتي زنش مردانه ، قدرت دوش به دوش بودند ، داده
با كه نيرويي و بود شده واگذار او به سنن و آداب اساس بر كه خانه زن قدرت...بود كرده
زن نقش عادي ، مردم بين در...خانواده در مصرف چگونگي....بود يافته دست آن به ممارست
بنيان را اجتماعي پيمان از نوعي واقع در..بود توليد (خانواده) درمقابل و....خانه در
يافت گسترش تربيت و تعليم كه ميجي ، زماني دوران در كه بيايد پيش تصور اين است ممكن.نهاد
آنچه از عادي مردم يافت ژاپنرسوخ اجتماعي واحدهاي تمام در شرعي و اخلاقي ارزشهاي و
.شدند خارج بود پدرسالارانه مفهوم
معلم زنان.شد زنان براي جديد شغلي فرصتهاي ايجاد باعث حال هر به آموزش و سواد گسترش
در ادارات و بانك كارمندان منشي 1889 ، و پرستار 1885 ، تلفنچي و پزشك زنان سال 1875 ، در
زنان تلاش مديون بيستم قرن اوايل در صنعتي توليدات افزايش.شدند ظاهر جامعه در سال 1900
.شدند استخدام كارخانجات در كه است بيشماري
***
با ژاپنيها يقينا بدانيم اجتماعي تحولات هاي پايه از يكي را آموزش اگر.(مترجم)
اين نتيجه و كنند متحول را خود جامعه آموزش ، با اند توانسته صحيح و دقيق ريزي برنامه
آرام ، مردماني با قدرتمند كشوري.بينيم مي ژاپن در وضوح به امروز را بخردانه گيري تصميم
.اجتماعي و اقتصادي صنعتي ، نظر از مولد پرتلاشو
براي اي برنامه چه فعلي وضعيت به توجه با كشورمان براي گيري نتيجه يك عنوان به اما
پايه بر زنان براي آموزشي بلندمدت برنامه توانيم مي مدت؟آيا چه وبراي داريم آينده
داد ، خواهد قرار تاثير تحت بيرون و درون از ما كشور آينده در كه مسايلي و بومي دانشهاي
سواد نعمت از توليد بخش در بخصوص بسياري زنان هنوز كه باشيم داشته نظر در بايد.بريزيم
.اند بهره بي
همچون عظيمي تحولات آن در كه اي مرحله.شود مي جديدي مرحله وارد تاريخ و بشريت اينك
افزايش گرايي ، مصرف و فقر هوايي ، و آب شديد تغييرات منابع ، كننده نگران كاهش شدن ، جهاني
نه آيندگان.است وقوع حال در خود كلان و خرد پيامدهاي با...و بيماريها و جمعيت بيشمار
پيشينيان اشتباهات بايد بلكه كنند مقابله بايد خود مكاني و زماني موانع و مشكلات با فقط
و باهوشمندي بتوانند كه كنند تربيت را انسانهايي بايد زنان.نمايند اصلاح را خود
زنان و مردان مربيان براي اي برنامه چه.نمايند ايستادگي ناملايمات برابر در استقامت
داريم؟ آينده
كاشفي لقا مه
فايورادنه 1989 كوماري سوم جهان در گرايي ملي و فمينيسم:منبع
|