در اوايل ماه ژانويه (بهمن ماه) هيات هاي محلي براي شركت در نشست سالانه در شهر فوشون چين جمع شدند تا مانند هميشه كانديداهايي را كه از سوي حزب كمونيست براي اداره مجلس و دولت استاني معرفي شده اند برگزينند.
اما اين بار نتيجه كاملا متفاوت بود. تنها يكي از پنج نامزدي كه رسما از سوي دولت معرفي شده بودند براي مجلس فوشان انتخاب شدند. اين اقدام كه در ۵۰ سال حكومت كمونيستي در چين بي سابقه بود، در استان هاي ديگر هم تكرار شد.
كنگره ملي خلق چين امروز گشايش مي يابد و اين در حالي است كه اين موضوع باعث نگراني و ايجاد چالش براي حزب كمونيست در اداره و كنترل مجالس محلي شده است.
رهبران حزب كمونيست در پكن آنقدر نگران اين وضعيت هستند كه براي اطمينان از اينكه ۲۹۸۴ هيات شركت كننده در كنگره امسال به تدابير راي گيري پايبند هستند، نشست هايي برگزار كرده اند.
اين موضوع امسال اهميت ويژه اي يافته است زيرا در اين نشست دو هفته اي كنگره ملي خلق، رئيس جمهور جديدي به جاي جيانگ زمين انتخاب خواهد شد. هوجينتائو دبيركل جديد حزب كمونيست جانشين احتمالي زمين است. كنگره همچنين نخست وزيري را به جانشيني زور ونگ جي و كابينه جديد را انتخاب مي كند. سفير سابق چين در آمريكا نيز قرار است به عنوان وزير خارجه انتخاب شود. هرگونه اختلاف بر سر اين كانديداها حتي كانديداهاي وزارت در كابينه، براي حزب كمونيستي كه انحصار قدرت را در دست دارد، ضربه اي بزرگ است.
در استان فوشون، رهبري حزب كمونيست اعلام شكست نكرده است. حتي روزنامه دولتي محلي اين استان اعلام كرد كه نشست مجلس با موفقيت پايان يافته است، اما اين روزنامه تصوير رهبري جديد استان را در صفحه نخست خود چاپ نكرد.
موارد مخالفت هاي سياسي نه در نقاط ثروتمند و نه در نقاط فقير كشور بلكه در قلب صنعتي چين روي داده است. در شانگهاي و گوانگ ژو، ثروتمندترين نقاط كشور، نمايندگان تحت كنترل شديد كميته هاي حزب هستند. اين شهرها، معمولا بيشترين سود را از رشد اقتصاد پوياي چين مي برند و علاقه زيادي به تغييرات ندارند. در مناطق فقيرنشين چين هم، هيات هاي محلي بيمناك از دست دادن شغل خود در صورت مخالفت با حزب هستند. چرا كه در اين صورت مجبورند به كار كشاورزي بازگردند. بنابراين در نقاط مركزي و مراكز صنعتي است كه چنين مخالفت هايي بيشتر ديده مي شود.
فوشان شهري صنعتي و معدني است و زماني افتخار طبقه كارگر چين بود. اين شهر به خاطر لي فنگ كه در سال ۱۹۶۳ فوت كرد و از آن زمان به عنوان الگوي كارگر و سرباز كمونيست تحسين مي شود، شهرت دارد. مقامات دولتي اكنون تخمين مي زنند بيش از يك سوم نيروي كار ۸۰۰ هزار نفري اين شهر بيكارند. كارخانه هاي دولتي از سال ۱۹۹۶، استخدام جديد نداشته اند.
سيستم راي گيري در چين غيرمستقيم است. شهروندان به نمايندگان محلي راي مي دهند كه آنها هيات هايي را براي پست هاي شهري و استاني و بالاخره، كنگره ملي خلق انتخاب مي كنند. طبق قوانين چين، كنگره هاي خلق هم مي توانند مقامات دولتي مانند شهرداران، استانداران، نخست وزير و رئيس جمهور را انتخاب كنند.
كانديداها از دو منبع معرفي مي شوند، يا از سوي كميته هاي حزب كمونيست يا از سوي نمايندگان. اما در عمل تنها كانديداهايي كه از سوي حزب انتخاب مي شوند مورد توجه قرار مي گيرند.
هيات هاي نمايندگي نه جرات مي كنند كسي را نامزد كنند و نه اينكه به كسي راي منفي بدهند.
در حقيقت حزب هم كانديداها را انتخاب مي كند و هم بازندگان را معلوم مي نمايد. اما در اين اواخر در سراسر چين هيات هاي محلي نوعي استقلال نشان داده اند.
سه ماه پيش، در شهر يويانگ با ۳/۵ ميليون نفر جمعيت در استان هونان، نمايندگان به بركناري شهردار راي دادند. اين نخستين اقدام از اين نوع از انقلاب سال ۱۹۴۹ بود.
اين شهردار، با ايجاد يك پياده رو در وسط شهر كه باعث ايجاد گره ترافيكي شده بود، شهروندان را خشمگين كرده بود.
آنها همچنين او را به دليل طرح مجبوركردن كشاورزان به توليد هندوانه هايي كه هيچ كس نمي خريد، سرزنش مي كردند.
دو روز بعد از راي منفي به شهردار، هيات ها فراخوانده شدند و از آنها خواسته شد بار ديگر راي بدهند. اين بار هم همان شهردار به عنوان تنها كانديدا مطرح بود. اين خلاف قوانين چين است كه مي گويد كانديداهاي شكست خورده بايد جايگزين شوند. به هر حال اين شهردار راي آورد.
اين اتفاق در استان شمالي ليونينگ هم تكرار شد و سه مقام مديريت شهر در انتخابات رد شدند.
رهبر كمونيست در اين استان در سخنراني بعد از اين چالش هاي انتخاباتي گفت: رد انتخاب هاي كميته حزب نبايد معياري براي دمكراسي تلقي شود. بايد بر اين تفكرات غلط كنترل بيشتري داشته باشيم تا از انتخابات سوءاستفاده نشود.
واشنگتن پست
