كيوان فيض اللهي
هواپيماي B-2 اسپيريت يك بمب افكن همه منظوره است كه مي تواند هر دو نوع مهمات هسته اي و عادي را روي مواضع دشمن رها كند. هواپيماي B-2 نيز از همان قابليت و كارآيي نافذي كه ويژگي ذاتي بمب افكن هاي سرنشين داري مثل
۵۲ B- و B-۱ B است، سود مي برد. ويژگي دور از چشم ماندن يا «حركت پنهاني» B-2 توانايي بي همتايي به اين هواپيما در نفوذ به مهم ترين و ارزشمندترين استحكامات دشمن و تهديد اهدافي كه به شدت از آنها مراقبت مي شود، بخشيده است. قابليت نفوذ اين هواپيما به پدافندهاي هوايي و تهديد به اقدام متقابل شديد، نيروي بازدارنده و جنگنده موثري براي قرن بيست و يكم به ارمغان مي آورد. آميزه اي از تكنولوژي هاي حركت پنهاني با قابليت آيروديناميكي و ميزان زياد مهمات باعث شده است تا B-2 برتري هاي مهمي نسبت به ساير بمب افكن هاي موجود كسب كند. ويژگي حركت پنهاني اين هواپيما آزادي عمل بيشتري در انجام عمليات در ارتفاع هاي بالا به آن مي بخشد كه در نتيجه اين آزادي محدوده پرواز آن افزايش مي يابد و ميدان ديد وسيع تري براي سنسورهاي هواپيما فراهم مي شود. چهار موتور توربوفن غيرپس سوز
F-118-GE-100 ساخت كارخانه جنرال موتورز هواپيما را به ارتفاع ۱۵ هزار متري و بيشينه سرعتي مي رساند كه با عبارت «فروصوت بالا» تشريح مي شود. همچنين به كمك اين موتورها برد پرواز بدون سوخت گيري هواپيما تقريبا به ۹۶۰۰ كيلومتر مي رسد. تنها يك سوخت گيري مجدد هوايي اين رقم را تا ۱۶۰۰۰ كيلومتر افزايش مي دهد و سوخت گيري هاي متعدد مي تواند محدوده پرواز هواپيما را نامحدود كند. ويژگي حركت پنهاني B-2 از آميزش علامت هاي مادون قرمز ضعيف شده، صوتي، الكترومغناطيسي، ديداري و راداري ناشي شده است. اين علامت ها كار شناسايي، رهگيري و به دام انداختن B-2 توسط سيستم هاي دفاعي پيشرفته دشمن را بسيار دشوار مي كند. بسياري از جنبه هاي فرآيند حركت پنهاني اين هواپيما محرمانه باقي مانده است اما به هر حال مواد كامپوزيت، پوشش ويژه و طراحي بال پرواز همگي در تبديل اين بمب افكن به يك شبح پنهان دخيل هستند. خدمه B-2 از دو خلبان، يك فرمانده هواپيما در سمت چپ و يك فرمانده عمليات در سمت راست تشكيل مي شود كه در مقايسه با ساير بمب افكن ها مثل B-۱ B با چهار خدمه و۵۲ - B با پنج خدمه تقريبا يكسان است. هواپيماي B-2 براي رها كردن بمب هاي هسته اي گرانشي (بمب هايي كه صرفا به كمك گرانش زمين سقوط مي كنند و قابل كنترل و هدايت نيستند) و سلاح هاي عادي از جمله جنگ افزارهاي موازنه اي مجهز به هدايت دقت در نظر گرفته شده است. يكي از قابليت هاي فعلي بمب هاي مجهز به هدايت دقت موسوم به سيستم هدف گيري به كمك سيستم تعيين موقعيت جهاني (GATS) يا سلاح تقويت شده با سيستم تعيين موقعيت جهاني (GAM) در حال آزمايش و ارزيابي است. شكل هاي آينده B-2 به گونه اي در نظر گرفته شده اند تا بتواند بمب هاي يورش مستقيم و موشك هاي موازنه اي هوا به زمين مشترك (JDAM) را حمل و پرتاب كند. هواپيماهاي B-2 در نقش عادي شان از پايگاه نيروي هوايي وايتمن در ميسوري حركت مي كنند و مي توانند تنها با يك بار سوخت گيري تمام جهان را تحت پوشش خود قرار دهند. به طور مثال شش هواپيماي B-2 مي توانستند با نيروي كمتر، ماندگارتر و مرگبارتر و به جاي اينكه از اروپا پرواز كنند با حركت از قاره آمريكا عملياتي مشابه با آنچه در تهاجم سال ۱۹۸۶ در ليبريا رخ داد را تكرار كنند.
با توجه به سوار كردن پرتاب كننده هاي چرخشي روي
B-2ها، همگي آنها قادرند بمب هايي مثل Mk-84، ۱۶JSOW يا GBU-37 و BLU-113 را به كار گيرند.
نيروي هوايي توليد سه گروه از B-2ها موسوم به ۱۰، ۲۰ و ۳۰ را متعهد شد. اولين عرضه اين توليدات شامل ۶ هواپيماي آزمايشي، ده هواپيما از گروه ۱۰، سه فروند از گروه ۲۰ و دو فروند از گروه ۳۰ بود. هواپيماهاي گروه ۱۰ قابليت هجومي محدودي دارند كه قادر به پرتاب جنگ افزارهاي هدايت شونده معمولي نيستند. اين مدل مي تواند تنها بمب هاي ۹۰۰ كيلوگرمي MK-84 معمولي يا سلاح هاي هسته اي گرانشي را حمل كند. تحويل اولين نسخه كاربردي هواپيماي B-2 گروه ۱۰ به پايگاه هوايي وايتمن در دسامبر ۱۹۹۳ آغاز شد و تا آوريل ۱۹۹۶ ادامه يافت. اين گروه از B-2ها در پايگاه هوايي وايتمن مستقر شده اند و به طور عمده به منظور فعاليت هاي تمريني مورد استفاده قرار مي گيرند. بسان بيشتر هواپيماهاي نظامي جديد اين هواپيما نيز از قابليت هاي اوليه محدودي براي اصلاحات و اضافه شدن به فهرست سيستم هاي كامل، برخوردار است. هواپيماهاي گروه ۱۰ در آغاز قادر بودند تنها بمب هاي ۹۰۰ كيلوگرمي
MK-84 هدف عام يا سلاح هاي هسته اي گرانشي را از ارتفاع هاي بلند يا متوسط روي اهداف سبك رها كنند كه اين ميزان كارآيي براي آرايش اوليه كفايت مي كرد اما بعدا هواپيماها براي ارتقأ درجه به گروه هاي ۲۰ و ۳۰ به كارخانه برگردانده شدند.
هواپيماهاي گروه ۲۰ از قابليت موقتي براي پرتاب بمب هاي هسته اي و عادي از جمله بمب هاي هدايت شونده GAM برخوردار بودند. اين هواپيما با جنگ افزارهايي مثل MK-84، بمب هاي هدف عام، CBU-87 و بمب هاي خوشه اي مورد آزمايش قرار گرفت. هواپيماهاي گروه ۲۰ كه در مدت آوريل تا دسامبر ۱۹۹۶ توليد شد توانايي هاي بيشتري در زمينه تجهيزات الكترونيكي و رهاسازي بمب همراه داشت. از ديگر سيستم هاي اين هواپيما مي توان به قابليت دوري از زمين (TA) براي مأموريت هايي با ارتفاع پرواز پايين و سيستم هدايت دقت بمب ها بر اساس سيستم تعيين موقعيت جهاني اشاره كرد. گروه ۳۰ اين هواپيماها براي به كارگيري قابليت هاي اساسي تعيين شده از سوي نيروي هوايي كاملا مجهز و مناسب هستند. اولين هواپيماي كامل گروه ۳۰ در هفتم آگوست ۱۹۹۶ به نيروي هوايي تحويل شد. در ادامه افزايش قابليت دوري از زمين و توان رهاسازي جنگ افزارهايي مثل بمب هاي موازنه اي و يورش مستقيم، تعداد انواع رادارهاي هواپيماهاي گروه ۳۰ نسبت به گروه ۲۰ تقريبا دو برابر شده است. از ديگر خصوصيات اين هواپيما مي توان به تلفيق تغييرات ظاهري مورد نياز براي سازگاري B-2ها با علامت هاي تاييد شده راداري، تاسيسات ويژه دفاع خودكار و نصب سيستمي براي كنترل رد هواپيما در آسمان اشاره كرد. ظاهرا تمامي هواپيماهاي آزمايشي گروه ۱۰ و گروه ۲۰ به شكل هواپيماهاي گروه ۳۰ اصلاح شده اند كه اين فرايند اصلاح در جولاي ۱۹۹۵ آغاز شد و در ژوئن ۲۰۰۰ به پايان رسيد.
|
|
برنامه ساخت B-2 در سال ۱۹۸۱ آغاز شد و سرانجام در ۱۹۸۶ نيروي هوايي با اين طرح موافقت كرد تا كار تهيه ۱۳۲ فروند هواپيماي كاربردي B-2 براي انجام ماموريت هاي حساس بمباران، آغاز شود. با فروپاشي اتحاد جماهير شوروي اهميت اجراي برنامه B-2 از ميان رفت و اين پروژه در رديف فعاليت هاي عادي قرار گرفت. همچنين تعداد هواپيماها نيز به ۲۰ فروند و يك هواپيماي آزمايشي كاهش يافت. اگر چه شمايل بال پرواز B-2ها امروزه غيرعادي به نظر مي رسد اما مهندسان هوانوردي شناخت كاملي در مورد امتيازات اين طرح مبنا دارند. از زمان جنگ جهاني اول طراحي هواپيماهاي جنگي تمام بال به منظور پايداري بيشتر در هوا، به خوبي مورد بررسي قرار گرفته است. مهندساني مثل جان نورتراپ (J.Northrop) دانستند براي آنكه چنين طرحي به هنگام حركت در هوا نيروي پساي كمتري توليد كند نياز به بدنه و دم متفاوتي دارد. بنابراين نيروي مقاومت هوايي كه به اين ترتيب از آن صرفنظر شد مي توانست در كسب امتيازات ويژه ديگري مثل سرعت بالاتر يا قابليت حمل بار بيشتر و همچنين برد پرواز بلندتر به كار رود.
globalsecurity.org