اشاره:
«شاعري در واقع راه رفتن به روي لبه تيغ است. شما نمي دانيد كه كي در آن غوطه ور خواهيد شد . هيچ چيز قابل پيش بيني اي در اين ديار وجود ندارد» ژوزفين ياكوبسن با بيان جملاتي از اين دست، دنياي شعر را دنيايي خاص معرفي مي كرد. ياكوبسن كه ملك الشعراي دهه هفتاد آمريكا بود چند روز قبل در بيستم تيرماه در سن ۹۴ سالگي درگذشت. اما اينكه چرا او را ملك الشعرا مي نامند؟ ياكوبسن در سال ۱۹۷۱ ميلادي به سمت مشاور شعر كتابخانه كنگره آمريكا برگزيده شد كه صاحب اين منصب ملك الشعرا ناميده مي شود.
آليس كويين مسئول صفحه شعر نشريه ادبي نيويوركر- كه شعرهاي ياكوبسن بيشتر در اين نشريه به چاپ مي رسيد- با اشاره به اين كه شعر ياكوبسن از ساختار زيبايي برخوردار است مي گويد: «اشعار ژوزفين همگي داراي وقار و سنگيني خاصي اند. ياكوبسن با به كارگيري مصطلحات محلي تصاويري بكر را خلق مي كند كه قابل تحسين اند.»
آنچه خواهيد خواند نگاهي است به زندگي اين شاعره آمريكايي كه قبل از هر چيز به انسان توجه داشت و معضلات آدمي را مد نظر قرار مي داد «شعر در خون او بود. او هيچگاه تصنعي شعر نگفت، چرا كه اشعارش از روح او نشأت مي گرفت» اين حرف پسر ژوزفين ياكوبسن بود.
ترجمه: مونا مشهدي رجبي
تعجبي پايدار... حيرتي بي گناه» اين عبارات؛ آخرين خط از شعر تفاوتها نوشته خانم ژوزفين ياكوبسن است كه در هفدهم آگوست سال ۱۹۹۸ در روزنامه نيويوركر منتشر شد. امروزه اين شعر به عنوان توصيف شخصي اين شاعر بزرگ مطرح مي شود . ياكوبسن شاعري است كه شعر را به عنوان تفريح برگزيد و با زباني گويا و ذهني خلاق به ترسيم حوادث دنياي پيرامون و مسايل مختلف پرداخت. او در شعرهاي خود به موضوعاتي چون هويت، تنهايي، اجتماع، ارتباط بين روح و جسم در انسان و ارتباط انسان با طبيعت و حيوانات پرداخته است.
در مطلبي كه در شماره ۱۹۸۸ مجله منتقدان ادبي معاصر منتشر شده گفته شد كه ياكوبسن گهگاه در شعرهايش تاريكي و عوامل مرموز و اسرارآميز زندگي را هم به تصوير مي كشد. او شاعري تواناست كه عقايد و نظرياتش را با بياني قاطع و محكم بيان و براي رسوخ در قلب خوانندگان زباني شيوا را به اين عقايد محكم اضافه مي كند. از ويژگي هاي بارز و قابل تحسين اين شاعر ظرفيت بالاي وي در شنيدن و تعمق در كارهاي شعرا و نويسندگان ديگر است.
وي به بررسي شعر شاعران گمنام پرداخته و مطالبي در مورد شعرهاي آنها به چاپ رسانده كه باعث معرفي بيشتر آنها در جامعه ادبي شده است. توانايي او به پاسخ دادن به شعرهاي شاعران ديگر را مي توان از قابليتهاي منحصر به فرد او دانست.
وي مدتي به عنوان مشاور شاعران در مركز همايش هاي ادبي مشغول به كار بود كه همين مدت باعث درخشش وي و توانايي ها و قابليت هايش براي همگان شد. ريچارد مكنزي، كه مدير كنگره ادبي است در مورد وي مي گويد يكي از ويژگي هاي بارز او اين بود كه گوش شنوايي براي شنيدن قابليتهاي ديگران و نقاط قوت آنها داشت. او داراي هوشي سرشار و قلبي مهربان بود كه مي توانست نشانه هاي مختلف را دريابد. ژوزفين ياكوبسن يكي از بزرگترين زنان در عرصه ادبيات مريلند است.
او در سن ۱۴سالگي از بالتيمور كه در نيويورك قرار دارد به مريلند مهاجرت كرد. اما در همه مصاحبه ها مريلند را سرزمين مادري خود معرفي مي كند.
قدرت خارق العاده او در نويسندگي ۸ دهه است كه همه جهانيان را به تحسين واداشته است. وي اولين شعر خود را در سن ۱۰سالگي در مجله كودكان منتشر كرد. ياكوبسن كه ۹ مجموعه شعري را منتشر نموده، در نوشتن داستان كوتاه هم فعال است. به علاوه او نوشته هاي ديگري هم دارد كه باعث شهرتش شده است از قبيل، گذري بر آثار شاعران ديگر و متن سخنراني ها و مقالات مختلف كه در روزنامه هاي مختلف به چاپ رسيده است. ياكوبسن نشان ويژه نويسنده برتر را دريافت كرده است.
در سال ۱۹۹۵ بهترين شعرها، داستان ها و متون مختلف نوشته شده توسط وي در سه مجموعه جدا به چاپ رسيد. گزيده اي از اشعار او توسط انتشارات دانشگاه جان هاپكين در مجموعه اي تحت عنوان «شكاف زمان» در سال ۱۹۹۶- ۱۹۹۵ به چاپ رسيده است. مجموعه داستانهاي كوتاه وي در كتابي تحت عنوان «بدون كلام چه پيش مي آيد» منتشر شده است. به علاوه متون ديگر وي در مجموعه اي تحت عنوان يك لحظه آگاهي: نقدهاي ادبي، متون ادبي توسط انتشارات دانشگاه ميشيگان در سال ۱۹۹۷ منتشر شده است. پرفضيلت ترين دوره كاري ياكوبسن بين سالهاي ۱۹۷۳-۱۹۷۱ است كه در مركز همايش هاي ادبي، سمت مشاور امور شاعران را برعهده داشت. اين سمت يكي از بالاترين مقامهاي ادبي آمريكا است. در سال ۱۹۸۸ او جايزه ال- مارشال را براي بهترين كتاب شعر خود به نام خواهران كه سال قبل از آن چاپ شده بود تصاحب كرد. وي در سال ۱۹۹۳ جايزه يادبود شلي را از جامعه شعراي آمريكا از آن خود ساخت.
در سال ۱۹۹۴ او به عنوان برترين شخصيت در بخش هنري و نامه نگاري آكادميك آمريكا برگزيده شد. شايان ذكر است ، او تنها شاعر و نيز تنها زني بود كه اين عنوان را به دست آورد. به علاوه در سال ۱۹۷۷ جامعه شاعران آمريكا نشان پرافتخار رابرت فراست را به خاطر تلاش براي شعر در همه زندگي تقديم ياكوبسن كردند. اگرچه تعداد زنان شاعر در كشوري كه او در آن زندگي مي كرد بسيار زياد است اما تعداد اندكي هستند كه در عرصه شعر و هنر درخشيدند و در همه جهان شناخته شدند. درخشش وي در عرصه شعر در سنين ۶۵ تا ۸۵ سالگي صورت گرفت كه مي تواند الگوي خوبي براي نشان دادن موفقيتها و پيشرفتهاي زنان در جوامع مختلف باشد.
موفقيت وي در سالهاي پاياني عمرش درس بسيار خوبي است براي ما تا متوجه شويم كه با استفاده از ذهن خلاق و تلاش و پشتكار مي توان پله هاي ترقي و پيشرفت را طي كرد و به مرحله اي رسيد كه تمام جهانيان صداي ما را بشنوند.

فرشاد شيرزادي
اشاره:
غلامحسين سالمي متولد ۱۳۲۳ خرمشهر است. در كارنامه ادبي او يك مجموعه شعر- مرد حادثه ها- و ده ها عنوان رمان ترجمه شده به چشم مي خورد. وي همچنين با شماري از نشريه هاي ادبي، ازجمله «دوران» همكاري داشته است. حال بعد از ۲۵ سال، مجموعه شعري را آماده چاپ كرده است. آنچه در پي مي آيد گپي است خودماني با او:
* «بحران شعر» را كه مدت ها بر سر زبان ها افتاد و در اكثر محافل ادبي جسته و گريخته درباره آن صحبت مي كردند، چگونه مي بينيد؟
- اگر كم شمار بودن تيراژ دفترهاي شعر يا اقبال نشان ندادن مردم به شعر را بحران مي نامند، بايد بگويم كه اين قضيه، مسئله تازه اي نيست. در تمام جوامع دنيا و از گذشته هاي دور، معمولاً تعداد شاعران بيشتر از نويسندگان بوده و هم اكنون هم در ايران به همين شكل است. يعني هر كس كه عاشق شد، يا فكر كرد كه عاشق شده است، براي بيان احساساتش، شروع مي كند به شعر گفتن. در نتيجه بسياري از حضرات با كمترين واژه و به دور از روده درازي، مكنونات قلبي خود را بيان مي كنند! حال بگذريم از اين نكته كه آنچه نوشته اند و مي نويسند شعر است يا نه! به رغم چشمگير بودن تعداد شاعران و چربش تعداد آنها بر نويسندگان، تيراژ كتاب هاي شعر، در همه كشورها از تيراژ رمان و يا مجموعه داستان، پايين تر است.
اگر هم به فهرست برندگان جايزه نوبل ادبيات بنگريم، متوجه مي شويم ،مي بينيم كه شاعران، خيلي كمتر از نويسندگان، برنده اين جايزه شده اند.
* از ميان شاعران امروز، شعر كداميك را مي پسنديد؟
- بي ترديد بايد از منوچهر آتشي، اسماعيل خويي، شفيعي كدكني و سيروس نيرو نام برد. هر چهار نفر اين عزيزان، از استخوان دارهاي شعر معاصر ايران اند و به ادبيات كلاسيك هم تسلط دارند. از ميان غزل سرايان هم، آثار خانم سيمين بهبهاني و عماد خراساني را دوست دارم و سهيل محمودي هم به ويژه كه ترانه سرايي نوآور است. ميان جوان ها هم مي توان به آثار گراناز موسوي، علي اكبر گودرزي، رسول يونان، محمدرضا رحماني، م. روانشيد و كارهاي پگاه احمدي- كه اميدوارم دلبستگي اش به فرماليسم را كنار بگذارد- اشاره كرد.
* كتاب در دست انتشارتان چيست؟
- يك مجموعه شعر با عنوان «با بار عشق و آينه و نور» در دست انتشار دارم. اين مجموعه در آخرين مراحل چاپ است و انشا الله به زودي منتشر مي شود. اين مجموعه شامل دو بخش غزل و سوگ سروده است.
* كلام جا مانده تان؟
- دوستان جوان ما بيشتر مطالعه كنند و حتماً ادبيات كلاسيك را بخوانند. هر چند واقعيت تلخي است، اما بايد بگويم كه با خواندن شعر شاعران جوان، مي بينيم كه اكثر آنها، متأسفانه هنوز دستور زبان فارسي را نمي دانند. حاضرم هفت قدم رو به قبله بردارم و سوگند بخورم كه ۹۰درصد شاعران، نه شاهنامه را خوانده اند و نه ديوان حافظ را و نه مثنوي و سعدي را ورق زده اند!
بعضي شان هم تصور مي كنند اگر واژه ها را جابجا بنويسند وپس وپيش بياورند آن وقت سبك جديدي در شعر ايجاد كرده اند. اين قضيه پست مدرنيسم هم چماقي شده است كه براي دفاع از شعرشان بر سر ديگران فرود مي آورند. به جرأت مي گويم كه بسياري از اين خانم ها و آقايان هنوز نمي توانند يك غزل حافظ را درست و بدون غلط بخوانند، آن وقت صحبت از پست مدرنيسم مي كنند و تيشه به دست گرفته اند و به ريشه ادبيات كلاسيك مي زنند. بهتر است عزيزان جوان كه شور و شوق و ذوق هم دارند، با مطالعه بيشتر، ذهن خود را پرورش دهند و دنبال آرتيست  بازي هاي آنچناني نروند و حرمت پيشكسوت ها را هم نگه دارند.
«بزرگش نخوانند اهل خرد
كه نام بزرگان به زشتي برد».

انتخاب و توضيح: حسن حسيني - ناشر: سوره مهر- ۱۳۸۱- چاپ اول- ۴۴۰۰ نسخه
وجه عمده اي از اثر هنري فرايند تجربه هاي زيستي هنرمند بوده،  از همين رو مي تواند بيانگر تعامل ذهنيت و درون او با هستي باشد. تجربه هايي كه درطي زندگي در لايه هاي ضمير ناخودآگاه انباشته شده و به وقت آفرينش، هنرمند با به كارگيري الگوها و معيارهاي
زيبايي شناختي مربوط به ژانر هنري خود آنها را تبديل به يك متن ساخت مند مي كند و متن آفريده شده در مشاركت با مخاطب تبديل به يك اثر هنري مي شود.
بخشي از تجربه ها در ارتباط فردي هنرمند با افراد و اشياء پيرامون شكل گرفته، اما بخشي ديگر كاملاً وجهه اي اجتماعي و جامعه شناختي دارند. يعني بر تمام ابعاد جامعه و همه حوزه ها تأثير مي گذارند. جنگ اگرچه از تجربه هاي تاريخي يك جامعه است كه همه خواه ناخواه در معرض آن قرار مي گيرند ، اما اين هنرمند است كه با شاخكها و گيرنده هاي حساس خود ، ابعاد پنهاني اين رويداد عظيم را در اثر هنري خود كاويده و در معرض تأويل قرار مي دهد. ما هشت سال جنگيده ايم و به جرأت مي توان گفت كه هنوز از پس چند سال نتوانسته ايم آن گونه كه بايست از همه ابعاد و از طريق ايجاد بسترهاي زيبايي شناختي و هنري آن را در معرض نگاه و باز تأويل مخاطب قرار دهيم.
«گزيده شعر جنگ و دفاع مقدس» تلاشي است در جهت شناسايي شعري كه به جنگ پرداخته و نظر به آشنايي و جلب توجه مخاطب به نوع برخورد شاعران و نگاه آنها به اين مقوله دارد.
كتاب با مقدمه اي نسبتاً بلند آغاز مي شود. حسن حسيني در اين سرآغاز ضمن بيان چگونگي پرداخت آن به تقسيم بندي شعر جنگ مبادرت كرده و آن را به سه نوع تقسيم مي كند؛ شعر جنگ، شعر دفاع مقدس و شعر مربوط به جنگ. وي در ادامه هر يك از اين سرفصل ها را تعريف كرده و به بررسي آنها مي پردازد. گردآورنده  اين مجموعه در سر فصلي ديگر تفاوت هاي شعر جنگ با شعر دفاع مقدس را موضوع كار خود قرار داده و در هشت مورد آنها را تبيين و بررسي مي كند. حسن حسيني در مقدمه خود مي گويد: «شعرهاي انتخاب شده در اين مجموعه «نمونه» يا «تيپيك» هستند. يعني به گونه مثبت يا به ندرت منفي در شعر و شاعر «نكته »اي هست كه سزاوار عرضه  كردن و احياناً توضيح دادن است.»
يكي از بارزترين ويژگي هاي اين كتاب، تنوع نوع و قالب شعرهاي منتخب است. در اين گزيده ۹۸ شعر در قالب هاي كلاسيك نيمايي و سپيد گنجانده شده و بر اكثر شعرهاي آن پانوشتي كوتاه نيز آمده كه اين امر نيز از ويژگي هاي بارز و خوب اين مجموعه به شمار مي رود. همان گونه كه در آغاز گفته شد، از پس چند سال، متأسفانه هنوز، آنچنان كه بايست روي مقوله رويداد بزرگي چون جنگ و بازتاب آن در ژانرهاي مختلف هنري كار نشده و يا خلاقيت ها تحت الشعاع موارد و مسائلي حاشيه اي قرار گرفته اند. ارائه كاري چون «گزيده شعر جنگ و دفاع مقدس» با تكيه بر نورآوري ها و شگردهاي زيبايي شناسانه خود غنيمتي بزرگ است، اميد كه در آينده شاهد تداوم و تعدد حضور چنين كارهايي در عرصه كتاب باشيم.

چهل تن و يك داستان
امير حسن چهل تن معتقد است ماشين داستان نويسي اش خراب است و دليل اين خرابي را گذر از چاله هاي عميق وزارت ارشاد مي داند.
كتاب هاي «دخيل بر پنجره فولاد» و «صيغه» وي سرانجام پس از سال ها پشت صافي وزارت ارشاد ماندن با حذف يك داستان و مقداري از مطالب تحت عنوان يك نام (دخيل بر پنجره فولاد) اجازه انتشار يافت.
جالب است بدانيم فرهنگ فارسي ابوالحسن نجفي لبريز از نمونه داستان هاي كتاب دخيل بر پنجره فولاد است كه با حذف آن قسمت ها، كتاب اجازه انتشار يافته است!
همچنين از اميرحسن چهل تن كتاب تازه اي با عنوان «كات منطقه ممنوع» به زودي چاپ خواهد شد، كه اين كتاب به بررسي ارتباط بين ادبيات و سينما مي پردازد، تأثير عجيبي كه سينما بر روي انسان قرن بيستم گذاشته و در واقع تبديل كردن سينما به سينما.

جمالزاده با قنبر علي  آمد
«قنبرعلي» نوشته كنت گوبينو ترجمه سيد محمدعلي جمالزاده است كه به كوشش علي دهباشي چاپ شده است.
قنبرعلي يكي از شش داستان افسانه اي آسيايي گوبينو است، به همراه كتابشناسي و فهرست مقالات نويسنده.

داستاني از ميان اندوه
استخوان هاي دوست داشتني از آليس بسالو ترجمه فريدون قاضي زاده از پر فروش ترين كتاب هاي سال ۲۰۰۲ آمريكاست.
مايكل چاپن، نويسنده و منتقد ادبي درباره اين رمان مي گويد: «رمان به طرز دردناكي سرگرم كننده، به طرز نشاط آوري خشن و فوق العاده اندوه  آور است».
استخوان هاي دوست  داشتني داستاني است كه از ميان اندوه قطعه اي بسيار اميدواركننده مي سازد.

آخرين ترجمه مهدي سحابي
مونته ديديو كوه خدا، از اري دلوكا با ترجمه شيوا و فصيح مهدي سحابي به همت نشر مركز چاپ شد.
اين كتاب اولين و بهترين كتابي است كه از زبان ايتاليايي به فارسي ترجمه شده و همزمان با ترجمه به فارسي جايزه فمينا فرانسه را نيز از آن خود كرده است.

تحليل واقعگرايانه رمانتيسم فرانسه
هفته مقدس از آثار لويي آراگون، شاعر بزرگ و طنز پرداز فرانسوي است كه وي در آن به كاوش در روند انقلاب كبير فرانسه در دوره ناپلئون مي پردازد.
داستان تاريخي هفته مقدس بازتاب هاي اجتماعي آن دوران را از ديدگاه نويسنده آن بيان مي كند.
محمد تقي غياثي به راستي ترجمه فصيحي از اين كتاب ارائه داده است.

مارگارت اتوود و آدمكش كور
آدمكش كور نوشته بانوي رمان نويس كانادا و برنده جايزه بوكر، مارگارت  اتوود است كه توسط شهين آسايش ترجمه شده است.
داستان كتاب بر اساس واقعه حقيقي كه در دهه ۱۹۸۰ اتفاق افتاده نوشته شده است.
اين كتاب سومين كتابي است كه از اين نويسنده به فارسي ترجمه شده است.
همچنين كتاب «سرگذشت نديمه» نوشته مارگارت اتوود ترجمه سهيل سمي به زودي توسط نشر ققنوس راهي بازار كتاب مي گردد.

درخت تلخ يك فمينيست
«درخت تلخ» تازه ترين اثر آلبادسس پدس ترجمه بهمن فرزانه به زودي راهي بازار كتاب خواهد شد.
آلبادسس پدس نويسنده كوبايي ايتاليايي تبار است كه نگاهي فمينيستي به جهان اطراف خود دارد.
اين نويسنده مشهور ايتاليايي در سال ۱۹۷۷ در پاريس درگذشت.

صفوي با دو رمان جديد
دو رمان «برزخ اما بهشت» و «تك خشت» تازه ترين نوشته هاي «نازي صفوي» بزودي راهي بازار كتاب مي شود.
اثر قبلي صفوي «دالان بهشت» نام داشت.

سلام خانم جنيفر لوپز
مجموعه قصه هاي دنباله دار «سلام خانم جنيفر لوپز» چيستا يثربي در وهله اول ذهن را به سرزمين غرب وحشي و خواننده معروف آن جنيفر لوپز مي برد، ولي با تورق كتاب متوجه مي شوي كه قصه واره هايي بسيار خواندني در انتظار است.
قصه سلام خانم جنيفر لوپز حكايت دختر جوان ايراني است كه ازدواج غيابي كرده و براي رسيدن به همسرش با هواپيما راهي اروپا شده، اتفاقاً قرار بوده با اين هواپيما خانم جنيفر لوپز ستاره موسيقي و سينما هم به اروپا بيايد.
انبوه استقبال كنندگان با ديدن دختر جوان ايراني كه شباهت فراواني به جنيفر لوپز دارد، او را محاصره مي كنند و دختر جوان ناخواسته به جنيفر لوپز تبديل مي شود و البته اين آغاز يك ماجراست...
اين كتاب براي شناخت شخصيت عجيب و غريب نويسند ه اش فرصت خوبي است.

رونق آثار سيلويا پلات
مهسا ملك مرزبان خاطرات روزانه سيلويا پلات را ترجمه كرده است و انتشارات نشر ني كه مدتي است مجوز آن را از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي گرفته به زودي آن را روانه بازار خواهد كرد.
ملك مرزبان پيش از اين آثاري را در زمينه شعر و داستان و فيلمنامه ترجمه كرده است و آخرين كار او در جست وجوي حسن كار مشتركي است كه با اسدالله امرايي ترجمه كرده است.