چهارشنبه ۵ شهريور ۱۳۸۲
شماره ۳۱۴۹- Aug, 27, 2003
سياست
Front Page

چرا آمريكا بايد جاي خود در عراق را به سازمان ملل بدهد
در برابر جهان
زير ذره بين
حكومت عراقي كه تحت قيموميت سازمان ملل متحد ايجاد شود از حكومت عراقي كه توسط مقامات اشغالگر آمريكايي تأسيس شده و -درست يا به غلط- چيزي غير از يك رژيم دست نشانده ايجاد شده توسط ارتش خارجي محسوب نمي شود، هم در داخل و هم در خارج عراق معتبرتر خواهد بود.
007910.jpg
آسيا تايمز
ترجمه: علي صباغيان
چهار نظريه درباره يك اقدام براي بهره برداري سازنده از فرصت هايي كه به دليل حمله به عراق و اشغال آن كشور به دست آمده وجود دارد: اقدامي براي تحويل اداره عراق از آمريكا به سازمان ملل متحد:
۱- تشكيلات سازمان ملل بيش ازآمريكا قادربه ايجاد صلح و ثبات درعراق است.
حكومت آمريكايي عراق از سوي بسياري از مردم عراق و نيز ساير مردم خاورميانه بيشتر به عنوان پيش برنده منافع سياسي، نظامي و اقتصادي آمريكا در منطقه محسوب مي شود تا علاقه مند به رفاه مردم عراق. تمايل آشكار آمريكا براي حمله به عراق، اغراق گويي مقامات آمريكايي درباره توان نظامي رژيم صدام و ارتباطات آن با تروريسم و بسياري از سياست هايي كه از زمان سقوط حكومت عراق توسط مقامات نظامي آمريكا دنبال شده موجب گرديده تا بسياري حمله آمريكا به عراق و اشغال اين كشور را به عنوان يك اقدام امپرياليستي و نه يك اقدام آزاديبخش تلقي كنند.
در نتيجه اين وضعيت، مخالفت با اشغال آمريكا در عراق رو به افزايش است كه اين مخالفت ها شامل شورش نظامي كم شدت عليه نيروهاي اشغالگر آمريكا نيز مي شود و به مرگ تعداد زيادي از نيروهاي آمريكايي مستقر در عراق انجاميده است. بسياري از شواهد حاكي از آن است كه تظاهرات ضد آمريكايي و حملات چريكي نه از سوي حاميان رژيم قبلي عراق بلكه از سوي مردم عادي اين كشور كه از اشغال نظامي خارجي كشورشان ناراضي هستند، صورت گرفته است. عمليات ضد شورش نيروهاي آمريكايي نيز در مقابل منجر به مرگ دهها تن از غيرنظاميان عراقي شده كه آن هم به نوبه خود به گسترش پيچيدگي خشونت منجر گشته است.
در طرف مقابل، اداره عراق توسط سازمان ملل متحد- كه نماينده كل جامعه بين المللي از جمله ۱۸ كشور عربي است- كمتر به عنوان اشغال نظامي بلكه بيشتر به عنوان حكومت انتقالي محسوب مي شود و بنابر اين كمتر مشوق مخالفت نظامي است. در صورتي كه زمينه گسترش شورش نظامي روزافزون گرفته شود، اقدامات براي بازسازي خدمات زيربنايي، حفظ ثبات و تشكيل دولت دموكراتيك و منتخب مردم در عراق بسيار آسان تر خواهد بود.
حكومت عراقي كه تحت قيموميت سازمان ملل متحد ايجاد شود از حكومت عراقي كه توسط مقامات اشغالگر آمريكايي تأسيس شده و -درست يا به غلط- چيزي غير از يك رژيم دست نشانده ايجاد شده توسط ارتش خارجي محسوب نمي شود، هم در داخل و هم در خارج عراق معتبرتر خواهد بود. با توجه به اين كه رژيم مورد حمايت آمريكا مشروع تلقي نمي شود مقاومت عمومي و بي ثباتي- كه احتمالاً مشوق ظهور عناصر افراطي ملي گرا و اسلامي است- ادامه خواهد يافت و آن نيز به نوبه خود منجر به ادامه حضور نيروهاي اشغالگر آمريكايي براي مدت هاي طولاني خواهد بود.
۲- تحويل كنترل عراق به سازمان ملل به نفع آمريكايي هاست
سربازان آمريكايي هرهفته در عراق كشته مي شوند تعداد كشته هاي آمريكا پس از پايان رسمي جنگ احتمالاً از تعداد كشته هاي خود جنگ بيشتر شده است. شوراي مشورتي كه توسط نيروهاي اشغالگر منصوب شده قدرت اندكي دارد و در بين مردم از اعتبار كمي برخوردار است و با وجود آن عراق ظاهراً فاصله زيادي از يك دولت مستقل دارد. احتمال اين كه دولت بوش بتواند يك رژيم جديد عراقي كه مورد حمايت اكثريت مردم عراق باشد را سركار بياورد صفر است.
ادامه اشغال عراق، به ويژه كشتار مردم غيرنظامي عراق توسط نيروهاي آمريكايي به رشد احساس ضدآمريكايي در سراسر جهان عرب و اسلام منجر مي شود. اين امر نيز موجب افزايش جايگاه گروه هاي افراطي همچون شبكه تروريستي القاعده خواهد شد كه رهبران آنها با آساني بيشتري آمريكا را به عنوان يك قدرت امپرياليستي كه مي خواهد مردم مسلمان را فتح و تسليم خود نمايد و منابع طبيعي منطقه آنها را مورد بهره برداري قرار دهد، توصيف كنند. در صورتي كه عراق در عوض توسط يك رژيم بين المللي مشروط تحت نظارت سازمان ملل متحد اداره شود، انجام اين اقدامات بسيار دشوارتر خواهد بود.
۱۵۰ هزار سرباز آمريكايي كه در حال حاضر در عراق مستقر هستند موجب كاهش پرسنل در دسترس اين كشور براي عمليات نظامي احتمالي آمريكا، از عمليات حفظ صلح  در ليبريا گرفته تا مقابله با تهديدات واقعي امنيت منطقه اي(همچون كره شمالي، كه بر خلاف عراق- سلاح هاي كشتار جمعي مي سازد) مي شود. به علاوه، نياز به تعداد زيادي نيرو براي پر كردن جاي نيروي اشغالگر تأثير تعيين كننده اي بر هزاران خانواده و بنگاه اقتصادي كه اين نيروها را حمايت مي كند دارد.
علاوه بر اين، اشغال عراق براي آمريكا پرهزينه است. اخيراً ماليات دهندگان آمريكايي بيش از ۸۵ درصد از هزينه هاي اشغال پس از جنگ، حفظ صلح و دولت آمريكايي عراق را مي پردازند. تحت رهبري سازمان ملل متحد، كمك هاي آمريكا بيش از ۲۰ درصد نخواهد بود كه در نتيجه آن صرفه جويي زيادي براي ماليات دهندگان آمريكايي حاصل خواهد شد و دولت آمريكا را نيز قادر خواهد كرد تا اين وجوه را براي خدمات اجتماعي مورد نياز در داخل اين كشور هزينه كند و معافيت ها و كاهش هاي مالياتي را نيز افزايش دهد.
۳- سازمان ملل در اين اقدام مي تواند موفق شود
سازمان ملل متحد، همچون بسياري از سازمان هاي بين حكومتي، يك سازمان ناقص است كه از تعداد زيادي از دولت ها با منافع ملي مشخص آنها تشكيل شده است. با اين وجود، چون سازمان ملل متحد نماينده كل جامعه بين المللي است و در چارچوب يك وظيفه مشخص براي كمك به ايجاد ثبات و دموكراسي در عراق عمل خواهد كرد، احتمال اين كه اجازه دهد منافع سياسي و اقتصادي جزيي بر تصميمات آن تأثير گذارد بسيار اندك است.
در عمليات بزرگ صلح باني سازمان ملل متحد در گذشته موفقيت ها و شكست هايي وجود داشته است. بسياري از ناكام ها از نبود منابع مالي كافي يا محدوديت هاي اعمالي بر اقتدار صلح بانان سازمان ملل متحد ناشي شده، بنابر اين دليلي بر ناتواني سازمان ملل در اجراي مأموريت خود وجود ندارد.
به ندرت از سازمان ملل خواسته شده تا بر كل يك ملت حكومت كند. مهمترين نمونه حكومت مستقيم سازمان ملل بر يك كشور براي مدتي مشخص تيمور شرقي است كه در مرحله آماده شدن براي استقلال كامل قرار داشت. اين مستعمره سابق پرتغال براي مدت دو سال از زمان خروج نيروهاي اشغالگر اندونزي تا ايجاد يك دولت مستقل و دموكراتيك منتخب مردم در سال گذشته تحت قيموميت سازمان ملل متحد قرار داشت. تيمور شرقي اگرچه از عراق كوچكتر است، اما از جهات مختلف مهياي چالش هاي خطرناكتر بود. اين كشور جزو فقيرترين كشورهاي جهان است، يك سوم جمعيتش جان خود را در حمله اولي و اشغال اندونزي در اواخر دهه ۱۹۷۰ از دست دادند و بسياري از تأسيسات زيربنايي اين كشور در اجراي سياست سرزمين سوخته توسط نيروهاي اشغالگر اندونزي و حاميان تيموري آن در زمان خروج در ستپامبر ۲۰۰۰ از بين رفت. به رغم برخي مشكلات لجستيكي، عمليات سازمان ملل در تيمور شرقي تا حد زيادي به عنوان يك موفقيت بزرگ مورد استقبال قرار گرفته و دولت جديد تيمور شرقي به عنوان يك دولت قوي و دموكراتيك متحد آمريكا ظهور كرده است.
چنانچه دولت بوش بخواهد كه هيچ آمريكايي در عراق تحت اداره سازمان ملل باقي نماند، اين كشور به سادگي مي تواند نيروهاي آمريكايي را از عراق خارج كند و به عمليات حفظ صلح كمك نكند. اگرچه حضور آمريكا در برخي عمليات نظامي خاص همچون عملياتي كه نيازمند استقرار سريع نيرو است، ضروري مي باشد، اما نيروهاي كافي در دسترس براي استقرار در عراق از طرف ساير كشورهاي عضو سازمان ملل در اجراي عمليات حفظ صلح و انتقالي تا تشكيل دولت دموكراتيك وجود دارد. در حال حاضر تعدادي از كشورها از جمله متحدين عمده اروپاي غربي آمريكا كه به دليل اين كه معتقدند اشغال عراق توسط آمريكا غيرقانوني است و حاضر نيستند نيرو به عراق بفرستند، حاضرند براي يك عمليات مشروع تحت كنترل سازمان ملل متحد نيروهاي لازم را به عراق ارسال كنند.
۴- چنين اقدامي پيروز مي شود
نظرسنجي هايي كه در طول هفته اول ژوئيه انجام شده نشان مي دهد كه ۶۰ درصد از آمريكايي ها معتقدند كه سازمان ملل متحد بايد رهبري عراق پس از جنگ را به دست گيرد. شايد تعجب آميز باشد كه اين ايده از حمايت قوي ليبرال ها برخوردار است كه به طور سنتي نسبت به يك جانبه گرايي آمريكا ترديد دارند و از نقش قوي تر سازمان ملل متحد حمايت مي كنند.
همچنين، اين ايده از حمايت شديد برخي ميانه روها و محافظه كارها برخوردار است كه معتقدند هزينه هاي ملت- سازي در عراق بايد سرشكن شود و تنها آمريكايي ها نبايد جان و مال خود را براي ايجاد آ زادي و ثبات بيشتر در عراق قرباني كنند.
اين وضع در نهايت باعث مي شود تا اعضاي دموكراتيك كنگره و نامزد هاي رياست جمهوري كه تا حد زيادي از حمله آمريكا به عراق و اشغال آن كشور حمايت كرده اند، از سياست هاي دولت بوش فاصله بگيرند و به اكثريت آمريكايي ها كه حامي اعطاي نقش اساسي به سازمان ملل در عراق هستند، بپيوندند. از آنجا كه تاكنون فقط احزاب كوچك همچون سبزها يا ليبرال ها با سياست هاي بوش در عراق به مخالفت پرداخته اند، دولت بوش نتوانسته است سياست هاي خود در قبال عراق را تغيير دهد. در صورتي كه دموكرات ها به مخالفان سياست هاي بوش بپوندند و خواستار تغيير اين سياست ها و و واگذاري عمليات حفظ صلح در عراق به سازمان ملل متحد شوند، دولت بوش بيش از پيش خود را از نظر سياسي در انزوا خواهد يافت.
دولت بوش قبلاً دريافته كه حمايت عمومي از سياست هاي آن در عراق پس از جنگ به شدت كمتر از ميزان اين حمايت ها در طول جنگ واقعي بوده است.
افزايش درك افكار عمومي آمريكا در خصوص اين كه دولت بوش در مورد تهديدات رژيم صدام حسين براي آمريكا وعراق افكار عمومي را منحرف كرده در اين زمينه تأثير بسزايي داشته است. اين نگراني ها در ميان رهبران جمهوري خواه در رويارويي با يك سال انتخاباتي آن هم در زماني كه همه هفته سربازان آمريكايي در تابوت به كشورشان باز مي گردند و هيچ پايان روشني نيز براي مسئله عراق در افق ديده نمي شود از قبل ايجاد شده است.
مقامات دولت بوش ممكن است تصور كنند كه پذيرش طرح هاي منطقي براي اداره عراق توسط سازمان ملل متحد ممكن است باقيمانده مشروعيت آنها براي حمله به عراق يعني تمايل براي ثبات و دموكراسي به عراق را نيز از بين ببرد. اصرار آمريكا بر اين نكته كه فقط آمريكا و نه جامعه بين المللي حق تعيين آينده عراق را دارد تنها به تقويت اين نظريه كمك خواهد كرد كه هدف واقعي آمريكا كنترل اين كشور نفت خيز است.

مذاكرات هسته اي
007920.jpg

نزديك به۵۰۰ ورزشكار كره شمالي در شهر دايگو كره جنوبي پرچم ها و پارچه هاي رنگي كه در دست دارند را تكان مي دهند و فرياد مي زنند: «ما يكي هستيم، ما يكي هستيم.»
برخي از مردم كره جنوبي براي اولين بار است كه شهروندان همسايه مرموز خود را مي ديدند. همه بليت هاي مربوط به بازي تيم هاي كره شمالي در مسابقات ورزشي دانشجويان جهان كه چند روزي است در كره جنوبي آغاز شده، به سرعت به فروش مي رود.
در مراسم افتتاحيه اين بازي ها ورزشكاران كره شمالي به همراه گروهي مشترك از دو كره كه در صدر گروه هاي ورزشي حركت مي كردند پرچم هاي آبي و سفيد موسوم به «پرچم اتحاد» را در دست و لبخندي سياسي بر لب داشتند. اما اين لبخند با ورود هيأت هاي آمريكايي و ژاپني محو شد.
كره شمالي ابتدا با اعزام ورزشكاران خود به اين مسابقات جهاني مخالفت مي كرد اما در حالي كه يك هفته به مذاكرات حساس پكن باقي مانده بود، پيونگ يانگ تغيير عقيده داد و هيأتي به كره جنوبي فرستاد.
گروه ورزشي و پيش قراولان پرچم دار كره شمالي با لبخند و تكان دادن دست براي جمعيتي كه از ديدن آنها به هيجان آمده بود، براي آنها اين پيام را داشتند: «ما نمي خواهيم به شما حمله هسته اي كنيم.»
تماشاچي ها هم با فرستادن موشك هاي كاغذي به ابراز احساسات مي پرداختند. نظرسنجي ها در كره جنوبي نشان مي دهد كه مردم اين كشور از وضعيت اقتصاديشان بيشتر از برنامه هسته اي كره شمالي نگران هستند. اما تهديدات هسته اي كره شمالي براي همسايگانش به ويژه كره جنوبي و برنامه تسليحاتي اين كشور در۱۰ ماه گذشته از اولويت هاي مقامات آمريكايي و رسانه هاي اين كشور در اظهار نظرات و هشدارها و تحليل هايشان بوده است. موضوع كره شمالي و كشمكش بر سر برنامه هسته اي و صادرات تكنولوژيك و تسليحاتي اين كشور به كشورهايي كه در فهرست سياه واشنگتن قرار دارند موضوع تازه اي نيست و از دهه۱۹۹۰ ادامه دارد. اما سخنراني سال گذشته جورج بوش و توصيف او از سه كشور ايران، عراق و كره شمالي به عنوان محور شرارت نشان داد كه اين كشور هم از اولويت هاي سياست  خارجي بوش و گروه تندروي حاكم در واشنگتن است.
اكتبر گذشته (مهرماه) جيفركلي معاون وزير خارجه آمريكا در امور آسيا كه در دولت بوش نماينده ويژه واشنگتن در امور كره شمالي شده است در ديدار با مقامات كره شمالي مداركي به آنها ارائه كرد كه پيونگ يانگ را مجبور نمود اعتراف كند كه برنامه هسته اي مخفيانه اي در دست دارد.
اعتراف به اين موضوع را مقامات آمريكايي بعد از مذاكرات در پيونگ يانگ از قول كره شمالي اعلام كردند. يك روز بعد كيم جونگ ايل رهبر كره شمالي گفت به بازرسان تسليحاتي بين المللي اجازه مي دهد از تأسيسات هسته اي اين كشور ديدن كنند.
كره شمالي در آن روزها از يك طرف از «حق»  خود براي توليد سلاح دفاع مي كرد و از سوي ديگر پيشنهاد توقف برنامه هاي هسته اي در مقابل دريافت كمك غذايي و امضاي پيمان عدم تهاجم با آمريكا را مطرح مي كرد.
در ماه آوريل (فروردين ماه) كره شمالي پذيرفت كه به جاي مذاكرات مستقيم دوجانبه با آمريكا شيوه هاي ديگري را هم براي حل اين كشمكش امتحان كند. چندي بعد در پكن ميان مقامات آمريكا و كره شمالي نشستي برگزار شد كه كلي از سوي آمريكا و معاون مسئول امور آمريكا در كره شمالي از سوي پيونگ يانگ در آن حضور داشتند. آمريكايي ها بعد از اين مذاكرات اعلام كردند كه مقامات پيونگ يانگ براي اولين بار اعتراف كرده اند كه سلاح هسته اي دارند.
آمريكا در اين نشست به پيونگ يانگ پيشنهاد كرد كه برنامه هسته اي خود را متوقف كند و در مقابل «امتيازات مهمي» از آمريكا بگيرد. كالين پاول كه اين پيشنهاد را به خبرنگاران اعلام كرد نگفت اين امتيازات چه بوده است، اما گفت پيونگ يانگ خواستار عادي سازي روابط با آمريكا و كمك اقتصادي است كه واشنگتن اين پيشنهادات را مطالعه مي كند. اما پيونگ يانگ از «پيشنهاد جسورانه» اي خبر داد كه در اين نشست مطرح كرده و اكنون خواستار پاسخ آمريكا است. اما اين پيشنهاد هيچ گاه مشخص نشد.
سه هفته پيش كره شمالي اعلام كرد كه مذاكرات شش جانبه را مي پذيرد. سرانجام بعد از ماهها اعمال ديپلماسي تهديد و هشدار و چانه زني، آمريكا و كره شمالي امروز رودرروي هم پشت ميز مذاكره مي نشينند. در اين مذاكرات سه روزه چين، كره جنوبي ، روسيه و ژاپن هم به اصرار آمريكا حضور دارند.
راضي كردن كره شمالي به حضور در اين گفتگو هاي شش جانبه تنها موفقيتي است كه آمريكا طي ماههاي گذشته در اثر فشار بر پيونگ يانگ و همسايگانش به دست آورده است. كره شمالي بر مذاكرات دوجانبه تأكيد داشت اما واشنگتن با وارد كردن كشورهايي چون چين و روسيه از يك سو سعي كرده و مي كند كه اين موضوع را بحراني بين المللي جلوه دهد و از سوي ديگر فشار بيشتر بر كره شمالي از سوي همسايگاني را دنبال مي كند كه به طور سنتي روابطي خوب با پيونگ يانگ دارند. بعد از اينكه چين كره شمالي را متقاعد كرد مذاكرات چندجانبه را بپذيرد، واشنگتن نيز درخواست چين براي انجام مذاكره غيررسمي دوجانبه با كره شمالي را پذيرفت.
مقامات آمريكايي طي روزهاي اخير گفته اند كه انتظار چنداني از اين نشست نمي رود و «مشكل كره شمالي» يك شبه حل نخواهد شد. آنها مي گويند اين شروع يك روند طولاني است كه واشنگتن اميدوار است در آخر به پايان برنامه هاي تسليحاتي كره شمالي بيانجامد.
روسيه هم گفته است كه انتظار پيشرفت آني در اين مذاكرات، نامعقول است. «چرا كه بحران قبلي هسته اي كره شمالي در سال ۱۹۹۳، بعد از ۱۸ ماه مذاكره حل شد.» اما موضع وزير خارجه چين پيش از اين مذاكرات اندكي خوش بينانه تر بوده است. او بعد از گفتگوي تلفني با كالين پاول وزير خارجه آمريكا و ايگورايوانف وزير خارجه روسيه و ديدار با سفير كره شمالي در پكن گفت: اين مذاكرات فرصتي مهم براي حل موضوعات هسته اي در شبه جزيره كره از طريق مذاكره به شيوه اي صلح آميز است. دولت كره شمالي هم كه معمولاًَ مواضع رسمي خود را در بيانيه اي به خبرگزاري اين كشور ابلاغ و آن هم اين مواضع را مخابره مي كند، به همين شيوه اعلام كرده است، اگر آمريكا در پس اين مذاكرات راه جنگ را در پيش بگيرد و از سياست خصمانه خود دست برندارد، ما هرگز از بازدارندگي هسته اي دست نمي كشيم. آنچه فرستادگان واشنگتن به رهبري جيمز كلي از كارشناسان حوزه آسيا در وزارت خارجه آمريكا در اين نشست به پيونگ يانگ مي گويند اين است كه روابط گسترده اقتصادي و ديپلماتيك مورد انتظار دولت كره شمالي با دنيا تنها وقتي ممكن است كه با تعهدي روشن و با ضمانت مبني بر دست كشيدن از برنامه تسليحات هسته اي همراه باشد. ضامن اين تعهد هم نظارت بين المللي است كه كره شمالي سال گذشته بعد از اعتراف به در دست داشتن برنامه مخفيانه غني سازي اورانيوم آن را متوقف كرد. كره شمالي هم در مقابل، درخواست هاي خود را به صراحت مطرح كرده است: پيمان عدم تهاجم، عادي سازي روابط ديپلماتيك و تعهد واشنگتن براي عدم دخالت در روابط تجاري بين المللي پيونگ يانگ.
كره شمالي بازرسي از تأسيسات هسته اي اش را در اين مرحله رد كرده است. آمريكا نيز امضاي پيمان عدم تهاجم را رد كرده و گفته است كه تصميمي براي حمله به پيونگ يانگ ندارد و امضاي يك تضمين امنيتي را «باج دهي» مي داند. اما احتمال دستيابي به يك توافقنامه غيررسمي تر را رد نكرده است.
شركت كنندگان در نشست فردا در پكن همه مواضع آمريكا را قبول ندارند. چين و روسيه متحدان نزديك كره شمالي مي گويند، اين كشور بايد از سوي واشنگتن اطمينان يابد كه مورد حمله قرار نمي گيرد. به همين دليل مخالفت آمريكا با امضاي پيمان عدم تهاجم با كره شمالي را قبول ندارند.
آمريكايي ها هنوز نمي دانند كره شمالي واقعاً مي خواهد از اين مذاكرات به نتيجه برسد يا تنها با هدف وقت كشي پاي ميز مذاكره حاضر مي شود. اين سردرگمي در سخنان «رالف كوسا» رئيس مجمع اقيانوسيه مركز مطالعات استراتژيك و بين الملل در واشنگتن مشخص است كه در گفتگويي مطبوعاتي گفته بود: همه چيز به مقامات كره شمالي و انگيزه هاي واقعي آنها بستگي دارد. اين تحليلگر آمريكايي نيز معتقد است بيانيه چند جانبه عدم تهاجم يكي از راههاي پيش  روست.
در واشنگتن بر سر كره شمالي هم مانند ديگر موضوعات حساس سياست خارجي آمريكا طي دو سال گذشته ميان ميانه روهاي وزارت خارجه و تندروهاي پنتاگون اختلاف وجود دارد. مطبوعات آمريكا اخيراً خبر دادند كه دولت بوش بر سر چگونگي فشار بر كره شمالي به شيوه مسالمت آميز به توافق رسيده و نتيجه اين توافق مواردي است كه تحت عنوان «اصول هدايت كننده» سياست دولت در برابر پيونگ يانگ را مشخص مي كند.
محوري ترين اين اصول آن است كه كره شمالي بايد اعتمادي را كه سال گذشته با خارج شدن از توافقنامه هسته اي سال ۱۹۹۴، آن را از بين برد، بار ديگر احيا كند. يكي از مقامات دولت آمريكا اخيراً به روزنامه واشنگتن پست گفت، اعتبار پيونگ يانگ اكنون به صفر رسيده است.
دولت بوش درباره امتيازاتي كه كره شمالي در صورت عمل به خواسته هاي واشنگتن از آن بهره مند مي شود ابهام آميز سخن مي گويد، اما روشن است كه كمك اقتصادي،  دادن سوخت و روابط ديپلماتيك و دسترسي به نهادهاي بين المللي از جمله اين امتيازات است.
اما تندروها همچنان احتمال جنگ را بعيد نمي دانند و از اظهار نظر صريح درباره آن هم ابايي ندارند. دو تن از همين تندروها هفته پيش در يادداشتي در روزنامه وال استريت ژورنال نوشتند، اگر مذاكرات به نتيجه اي نرسد، بايد براي پيروزي در جنگ آماده شويم، انجام يك حمله. آنها حتي از شمار نيروهاي مورد نياز و شمار پروازها براي حمله هوايي سخن گفتند.
مشكل اصلي كره شمالي براي آمريكا تبديل شدن اين كشور به صادركننده عمده تسليحات و تكنولوژي تسليحاتي به كشورهاي مغضوب واشنگتن است. كره شمالي با آگاهي از اين نگراني طي سالهاي اخير با اعلام برخي فهرست هاي فروش خود و محموله هايي كه به اين كشور تحويل داده سعي كرده كه قدرت چانه زني خود را بالا ببرد.
شايد تعهدي درباره اين گونه روابط و يا حتي امضاء توافقنامه اي در اين باره آمريكا را از نشست روز چهارشنبه پكن راضي كند. اما با نگاهي واقع بينانه مي توان چنين پيش بيني كرد كه توافق درباره ادامه مذاكرات بزرگترين دستاورد آمريكا از نشست پكن خواهد بود.

زندگينامه

افسوس، شرارت پيروز شد
ادموند برك، فيلسوف ايرلندي مي گويد، تمام آنچه كه براي پيروزي شرارت لازم است اين است كه آ دم هاي خوب دست روي دست بگذارند و كاري نكنند.
سرجيو ويرا دوملو به گونه اي زندگي كرد كه گويي همواره اين گفته ادموند برك در گوشش طنين انداز بوده است.
انگشت شمارند كساني كه اين همه خود را وقف آرمان هاي خوب كرده باشند. آ خرين آرمان به قيمت زندگيش تمام شد و آن تلاش براي بازسازي عراق بود كه در سمت نمايندگي ويژه دبيركل سازمان ملل عهده دارش شده بود.
يك ماه پيش از قتل دوملو توسط يك بمب گذار ناشناس در بغداد، وي از ۶ كشور همسايه يعني مصر، ايران، اردن، كويت، عربستان سعودي و سوريه ديدن كرد و اين كشورها را تشويق كرد تا در راستاي حمايت از انتقال حكومت عراق به دموكراسي تلاش كنند. قانونگذاران به خاطر اشغال عراق توسط آمريكا بي ميل بودند، چرا كه اين امر براي ديگر كشورهاي عرب بسيار منفور است و بعضي از آنها هراس دارند كه دموكراسي كاربردي تهديدي براي رژيمهاي طرفدار استبداديشان باشد. اما اين امر باعث نااميدي ويرادوملو نشد.
به گفته خود دوملو، او ديپلماتي بود كه دوست داشت هميشه ميداندار كار و كوشش باشد.
حدود سه دهه با سازمان ملل همكاري داشت و در موقعيتهاي سختي قرار گرفت. در زمان جدايي خونين بنگلادش از پاكستان، دوملو در بنگلادش بود، پس از تجاوز تركيه به قبرس آنجا بود، در طول جنگ داخلي در موزامبيك بود در زمان حكومت نظامي در پرو حاضر بود و در زمان حركت تانكهاي اسرائيلي در مرزهاي لبنان هم در آن منطقه بود. او اغلب با طعنه مي گفت كه كارش راه رفتن روي ميدان هاي مين است. طرفه اينكه زماني كارش سازماندهي عمليات جمع آوري مين هاي كامبوج بود.
007915.jpg

سال گذشته، سمت كميسيارياي عالي حقوق بشر سازمان ملل به او محول شد، اما فعاليتهايش بيشتر در مناطق جنگي شناخته شده بود. پس از اينكه ناتو با بمباران كوزوو،  ارتش صربستان را از اين استان يوگسلاوي اخراج كردند، دوملو نماينده سازمان ملل در كوزوو بود.
وي سپس به تي مور شرقي، مستعمره اندونزي در آخرين مرحله جدال براي استقلال فرستاده شد.
وقتي كه نيروهاي اندونزي از تي مور خارج و اميدوار بودند دولت نوپاي تي مور را فلج كنند باز هم دوملو در صحنه بود. حرفه ويرادوملو پاك كردن آلودگيها و هدايت تي مور شرقي به نخستين انتخابات دموكراتيك بود.
كوفي عنان، دبيركل سازمان ملل و استاد ويرادوملو او را در برابر اين واژه ها قرار داد: «من مي خواهم كه تونلسون ماندلاي كوچولوي من باشي.» اين مقايسه دقيقي نبود چرا كه ويرادوملو ۲۷ سال در حبس نبود، اما مثل ماندلا براي ايجاد يك دولت دموكراتيك بر ويرانه هاي يك دولت ستم پيشه فعاليت مي كرد و زماني كه ديگر به او نيازي نبود، از صحنه خارج مي شد.
تجاربش در كوزوو و تي مور شرقي باعث شد تا بتواند نماينده سازمان ملل در عراق شود. دوملو پذيرفت كه چهار ماه به عراق برود و آنگاه بر سر كار اصلي خود يعني كميسري حقوق بشر سازمان ملل بازگردد.
دوملو در آخرين مصاحبه اش با يك روزنامه برزيلي گفت كه عراق پرمخاطره ترين مأموريتش نبود. همچون كشورهاي ديگري كه از سوي سازمان ملل مأموريت داشتم، در اينجا هم احساس خطر نمي كنم، فضاي خصومت را احساس نمي كنم.
يك زندگي پر از كشمكش و شيفتگي
سرجيو ويرادوملو در پانزدهم مارس ۱۹۴۸ در شهر ريودوژانيرو متولد شد.
در سن هفده سالگي شهر زيباي محل تولدش را براي مطالعه فلسفه در دانشگاه سوربون پاريس ترك كرد. در زمان اقامتش در پاريس، سفارت برزيل در پاريس پرونده اي براي او تشكيل داد، شايد به خاطر فعاليتهاي دانشجويي اش يا براي اينكه پسر سفيري بودكه در دهه هفتاد از سوي دولت نظامي برزيل به خاطر افكار چپ گرايانه از خدمات دولتي محروم شده بود.
سرجيو ويرادوملو هرگز نمي  خواست به عنوان يك ديپلمات برزيلي فعاليت كند، اما خارج از برزيل فرد شاخصي بود. وي آميخته اي از شيفتگي، مهارت جهانگير، ذهن پويا و راهكارهاي واقع بينانه براي حل مشكلات بود.
به عنوان يك برزيلي، احساس شديدي به غرور شكسته شده مردمش داشت كه بداقبال تر از آمريكائيها و غربيها هستند. ويرادوملو در مصاحبه با روزنامه «استاد و داسن پائولو» گفت: «اين مرحله يكي از تحقيرآميزترين دوران تاريخ براي عراقيهاست. چه كسي دوست دارد شاهد اشغال كشورش باشد؟ من هرگز دوست ندارم تانكهاي خارجي را در خاك «كوپاكابانا» ببينم.
دوملو گفت كه مردم عراق، برزيل را به دلايلي كه براي وي روشن نيست مي ستايند. عراقي ها تنها ديني كه به برزيلي ها داشتند كمك هاي اين كشور به فوتبال عراق بود.
از آنجائي كه عراق تحت كنترل آمريكاست، دوملو هرگز احساس آزادي كه در تي مور شرقي مي كرد نداشت، وي در ارتباط با وزرا و ايجاد مراكزي چون مجلس و بانك مركزي اختيار تام داشت.
نقش دوملو در عراق بيشتر پشت صحنه بود و مسوولان آمريكايي و انگليسي را وادار مي كرد تا براي ذخائر آب و برق بيشتر فعاليت كنند. وي تأكيد كرد كه هيچ فرد خارجي نمي تواند امنيت ايجاد كند.
با كمال تأسف حق با او بود، در نوزدهم اوت، يك كاميون زردرنگ حامل سيمان خارج از مقر سازمان ملل در بغداد منفجر شد كه حداقل ۲۳ تن كشته شدند. ويرادوملو، زنده، در تله آوار افتاد و ساعت ها ميان آجر پاره ها بود، آنگاه جان باخت. شرارت پيروز شد، حداقل به طور موقت.
اكونوميست
ترجمه: لادن صاعدي

نگاه
جمهوري اعتصاب

اگر چه، روز دوشنبه اين هفته «رو موهيون»  رئيس جمهور كره جنوبي، ششمين ماه رياست جمهوري خود را با روزنه اميدي مبني بر اين كه موضوع پيچيده هسته اي كره شمالي به زودي حل خواهد شد سپري كرد، اما در طرف ديگر محبوبيت او به شدت كاهش يافته و بسياري از رأي دهندگان به اين باور رسيده اند كه او يك رهبر ضعيف است.
مقامات كره جنوبي تا حد زيادي در باره اين امر كه مذاكرات شش جانبه اين هفته كره شمالي كمونيست را متقاعد خواهد كرد تا برنامه تسليحات هسته اي خود را كه از ماه اكتبر گذشته بحران آن شبه جزيره كره را فرا گرفته، متوقف كند.
اما از آنجا كه كره جنوبي اولين ركورد اقتصادي خود را از زمان بحران مالي سال ۱۹۹۷ آسيا تجربه مي كند و اعتصاب كارگران به بخش هاي كليدي حمل و نقل و توليد ضربه وارد كرد، اكنون «رو» از نظر افكار سنجي هاي عمومي در شرايط سختي قرار دارد.
طبق نتايج يك نظرسنجي كه هفته گذشته در يك روزنامه معتبر كره اي منتشر شد حدود ۶۰ درصد از رأي هندگان گفته اند «رو» به  عنوان يك حقوقدان حقوق كار كه در دسامبر سال گذشته به رياست جمهوري اين كشور انتخاب شده تاكنون عملكرد ضعيفي از خود بر جا گذاشته است.
جانگ هون، استاد علوم سياسي در دانشگاه چانگ انگ سئول گفته است «من فكر مي كنم كه بسياري از مشكلات رئيس جمهوري از عدم پختگي او در برخورد با تنش هاي اجتماعي و سياسي نشأت مي گيرد.»
او افزوده است: «مردم هميشه رئيس جمهور را زماني كه وضعيت اقتصاد خوب نيست مورد سرزنش قرار مي دهند. من به رئيس جمهور «رو» نمره ب منفي يا ج مثبت مي دهم.»
روزنامه «مون هاوا» اعلام كرده كه ۵/۶۱ درصد از ۱۰۰۰ رأي دهنده بالغ شركت كنندگان در نظر سنجي اعلام كرده اند كه رئيس جمهور ۵۷ ساله عملكرد بدي دارد. در مقابل ۷/۳۷ درصد عملكرد او را تأييد كرده اند.
همين روزنامه در ابتداي زمستان گذشته هنگام آغاز به كار «رو» ميزان محبوبيت او را ۲/۹۲ درصد و در هنگام صدمين روز رياست جمهوري اين رقم را ۵/۵۴ درصد اعلام كرده است. ساير روزنامه ها نيز تصوير مشابهي از او ارائه كرده اند.
«رو» از نظر اداره اقتصاد و اشتغال كمترين نمره را گرفته است. آن هم پس از آن كه يك سري از اعتصابات كه در بخش هاي حمل و نقل و خودروسازي ساير بخش ها رخ داد و با دخالت دولت اعتصاب كنندگان امتيازاتي به دست آوردند كه رقابت پذيري اقتصاد اين كشور را مي تواند كاهش دهد.
روزنامه «كوريا تايمز» در يك سرمقاله نوشت: «جمهوري كره، سزاوار اسم مستعار جمهوري اعتصابات است.»
اين روزنامه اعلام كرد: «با وجود طبقه كارگر قدرتمندي همچون طبقه كارگر كره جنوبي تصور اين كه شركت هاي خارجي يا داخلي مايل به فعاليت  در اين كشور باشند بسيار مشكل است.»
ناآرامي هاي كارگري همچون ابر تيره اي بر پيش بيني هاي بانك مركزي كره سايه افكنده است. بانك مركزي كره پيش بيني كرده بود كه پس از اين كه در دو فصل گذشته توليد ناخالص داخلي اين كشور به دليل ركود كاهش يافت،  در فصل سوم سال جاري ميلادي عمكرد بهتري خواهد داشت.
آمارهاي بانك مركزي كره كه در روز جمعه منتشر شده نشان مي دهد كه ميزان توليد ناخالص داخلي اين كشور در سه ماهه دوم سال ۲۰۰۳ از سه ماهه اول ۷/۰ درصد كمتر است. اين كاهش در حالي اتفاق افتاده كه در سه ماهه اول نيز توليد ناخالص داخلي كره نسبت به فصل قبل از آن ۴/۰ درصد كاهش يافته است.
ليم جي- وون، يك اقتصاددان مؤسسه مورگان جي پي گفته است: «بررسي آمار و ارقام مربوط به عملكرد سه ماهه دوم سال جاري ميلادي حكايت از اندكي بهبود براي عملكرد سه ماهه سوم اقتصاد كره جنوبي دارد. اما اين امر مشروط به آن است كه اعتصابات كارگري كه بر توان شركت هاي توليدي ضربه مي زند متوقف شود.»
«رو» دوران پنج ساله رياست جمهوري خود را در ۲۵ فوريه ۲۰۰۳ - يعني زماني كه مباحث مربوط به اختلاف آمريكا و كره شمالي بر سر برنامه غني كردن اورانيم در اوج خود قرار داشت- آغاز كرد.
ديپلمات هاي دو كره، آمريكا، چين، ژاپن و روسيه روزهاي ۲۷ و ۲۹ اوت (۵ و ۶ شهريور) در تلاش براي كاهش بحران هسته اي كره در پكن گرد هم مي آيند.
خبرگزاري فرانسه

سايه روشن سياست

برخورد منطقي شود
حسن غفوري فرد عضو شوراي مركزي جامعه اسلامي مهندسين گفت: اگر كساني كه در هر حوزه اي اعم از مجريه، مقننه و قضائيه بخواهند تجربه حكومت اسلامي را ناموفق جلوه دهند بايد شناسايي شده و با آنها برخورد منطقي شود.
وي در بخش ديگري از گفتگوي خود با ايسنا خواستار برخورد شديد با مخالفان حكومت ديني شده است.
ورق هاي ترور
مركز اطلاع رساني تشكيلات خودگردان اعلام كرد، روزنامه معاريو با تقليد از روش نيروهاي آمريكايي براي دستگيري اعضاي حكومت صدام، تصاوير ۳۴ تن از مسئولان فلسطيني و لبناني را بر روي برگه هاي ورق به تصوير كشيده است.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) به نقل از روزنامه  الراي چاپ اردن - اين مركز اطلاع رساني بيان داشت، روزنامه معاريو تصاوير اين مقامات مسئول فلسطيني و لبناني را بر روي برگه هاي ورق به تصوير كشيده است اما هيچ توضيحي مبني بر برنامه ريزي براي دستگيري اين افراد يا ترور آنها داده نشده است.
مركز اطلاع رساني تشكيلات خودگردان همچنين بيان داشته است، تصوير شيخ احمد ياسين، بنيانگذار جنبش حماس، ياسر عرفات، رئيس تشكيلات خودگردان و سيدحسن نصرالله، دبيركل حزب الله لبنان تصاويري هستند كه در برگه هاي رده بالاي اين كارتها قرار داده  شده اند.
اين مركز همچنين اعلام كرده است با توجه به ترور اسماعيل ابوشنب، از رهبران حماس، اين احتمال وجود دارد كه اين ليست از سوي موساد و براي ترور افراد يادشده تهيه شده باشد.

|  ادبيات  |   اقتصاد  |   انديشه  |   روزنت  |   سفر و طبيعت  |   سياست  |
|  فرهنگ   |   ورزش  |

|   صفحه اول   |   آرشيو   |   بازگشت   |