غائله
روز دوازدهم شهريورسال ۱۳۲۴ در تبريز بيانيه اي به زبان آذري منتشر شد كه آغاز غائله اي پيچيده و بزرگ بود. سيد جعفر پيشه وري در اين بيانيه خودمختاري آذربايجان را جزو مرام خود معرفي مي كرد.
او كه پس از تصدي كوتاه مدت پست وزير داخله جمهوري بلشويكي گيلان در سال هاي ۱۲۹۹ و ۱۳۰۰ به شوروي گريخته بود، در سال ۱۳۱۵ با اين ادعا كه از تصفيه كمونيستي در شوروي فرار كرده است به ايران بازگشت، اما دستگير و زنداني شد.
در سال ۱۳۲۰، پس از استعفاي رضاشاه و به سلطنت رسيدن محمدرضا پهلوي، پيشه وري با استفاده از فرمان عفو شاه جديد، از زندان آزاد شد و روزنامه «آژير» را منتشر كرد. اين روزنامه در خدمت حزب توده بود. او چندي بعد براي شركت در انتخابات دوره چهاردهم مجلس شوراي ملي از تبريز نامزد شد و آراي زيادي كسب كرد. در مجلس اما، اعتبارنامه او به دليل سوابق كمونيستي اش رد شد و روزنامه اش هم تعطيل شد. پيشه وري پس از بازماندن از ورود به مجلس و تعطيلي «آژير» به آذربايجان بازگشت و سوار بر احساسات مردم رنج ديده آن ديار كه رد اعتبارنامه نماينده منتخب، بر آتش خشمشان افزوده بود، اعلاميه خودمختاري را صادر كرد.
حزب دموكرات آذربايجان به رهبري پيشه وري سه ماه بعد توانست ادارات دولتي تبريز و بخش مهمي از خط آهن آذربايجان را تصرف كند.
روز ۲۵ آذر سال ۱۳۲۴ دولت مركزي به سفارت شوروي در تهران اطلاع داد كه قصد اعزام قواي دولتي براي سركوب متجاسرين را دارد، اما روس ها به قواي اعزامي تهران اجازه فراتر رفتن از قزوين را ندادند و ادعا كردند نهضت تبريز «مستقل و خلقي» است و بدون دخالت آنان شكل گرفته است.
غائله آذربايجان يك سال بعد توسط قوام السلطنه، نخست وزير وقت و با توسل به آنچه مورخان «بازي زيركانه» خواندند، پايان يافت.
هشدار
روز سوم سپتامبر سال ۲۰۰۰ سازمان ناسا تصويري از سوراخ لايه ازن منتشر كرد كه نشان مي داد سطح آن به يازده ميليون مايل مربع، وسيع ترين سطح تا آن زمان رسيده است. دانشمندان عقيده داشتند كاهش بي سابقه دماي استراتوسفر در فصل بهار نيمكره جنوبي زمين به افزايش قطر سوراخ لايه ازن كمك كرده است. غالبا كاهش ميزان تراكم ازن بر فراز قطب جنوب از ماه جولاي (تير - مرداد) آغاز مي شود. اين هنگامي است كه نخستين تابش هاي خورشيد بر هواي سردي كه در طول زمستان نيمكره جنوبي، در قطب به دام افتاده است، اثر مي گذارد و باعث بروز واكنش هاي شيميايي در آن مي شود.
دانشمندان كاهش غلظت ازن بر فراز قطبين را از آن رو به دقت تحت نظر دارند كه لايه ازن، كره زمين را از تأثيرات مخرب اشعه ماوراي بنفش خورشيد محفوظ نگاه مي دارد.پيگيري دانشمندان ناسا در سال ۲۰۰۰ نشان داد كه افزايش قطر سوراخ لايه ازن تا روز نهم سپتامبر اين سال، تا بخش هاي جنوبي كشور شيلي توسعه يافت و براي نخستين بار در تاريخ، شهرهاي پر جمعيت را در معرض مخاطرات ناشي از اشعه ماوراي بنفش خورشيد قرار داد.
نخستين ترن برقي براي كاهش آلودگي هوا
توماس اديسون، مخترع مشهور آمريكايي، روز سوم سپتامبر سال ۱۹۳۱ شخصا هدايت نخستين قطار برقي كه از ايستگاه هوبوكن به سوي مونت كلير در ايالت نيوجرسي به حركت درآمد را به عهده داشت. راه اندازي اين قطار به منظور جلوگيري از افزايش آلودگي هواي اطراف شهر نيويورك برنامه ريزي شده بود.
انرژي الكتريكي مورد نياز اين ترن ، از طريق سيم هايي كه بر فراز خط آهن كشيده شده بود تأمين مي شد و ترن، شبيه اتوبوسي بود كه در قسمت جلو اطاقكي براي راننده داشت.