مهشيد باستاني پور مقدم
امروزه پژوهش هاي گوناگون در مراكز علمي جهان، اثرات مفيد ورزش را بر شرايط مناسب روحي و جسمي انسان به اثبات رسانده اند، به طوري كه ورزش را «پزشك انسان» مي دانند. تربيت بدني و ورزش در تأمين بهداشت و سلامت روحي و جسمي انسان ها بسيار مؤثر است. بنابراين، استفاده از ورزش به منظور پيشگيري و درمان در نزد پزشكان، مرسوم شده است.
بشر، هر اندازه كه در علم و فناوري پيشرفت كرده، به همان ميزان نيز «حركت» خود را محدود كرده است، به طوري كه هرچه چرخ هاي صنعت و فناوري بيشتر چرخيده، از چرخش حركت دست ها و پاهاي انسان كاسته شده و بسياري از مشكلات جسماني را به دنبال داشته است.
مقوله ورزش و فعاليت هاي منظم ورزشي، يكي از مسائل ضروري و بسيار مهم براي مديران است؛ چه مديران، با وجود مشغله هاي فكري و كاري زياد، در بعضي از موارد از ضروري ترين مسائل مربوط به سلامت خود نظير صرف ناهار و استراحت هاي كوتاه بدني و... بازمانده و به طور طبيعي، چون به فكر ضروريات حياتي خود نيستند، ورزش و تمرينات ورزشي را نيز كاملاً فراموش كرده اند.
اگر از مديران سؤال شود مهم ترين و اساسي ترين كيفيت و توانايي مورد نظر شما براي خودتان و كاركنانتان چيست، به طور قاطع پاسخ خواهند داد: تداوم عملكرد خوب در شرايط فشار رو به افزايش و تغييرات علمي و فناورانه (تكنولوژيكي) سريع جهان امروز!
مديران، بايد قابليت ها و توانايي هاي خود نظير استقامت، قدرت، انعطاف پذيري، كنترل بر خود، تمركز و نظاير اينها را افزايش دهند و با افزايش اين قابليت ها، توانايي هاي خود را باور كنند و عملكرد عالي خود و كاركنانشان را حفظ كنند.
عملكرد عالي مديران و كاركنان آنها، تنها از نيروي ذهني و فكري عالي ناشي نمي شود، بلكه با توجه به هرم تندرستي، در ابتدا ظرفيت جسمي مديران - كه سطح اول تندرستي محسوب مي شود- از طريق تمرينات منظم ورزشي ارتقا مي يابد و به ظهور احساس سلامت عاطفي- كه سطح دوم تندرستي است- منجر مي شود. ارتقاي ظرفيت عاطفي و احساسي نيز، شرايط دروني مديران را براي رسيدن به وضعيت عالي ذهني آماده مي كند و ظرفيت هاي ذهني مثبت، موجب تمركز انرژي هاي جسمي و احساسي مي شود (سطح سوم هرم تندرستي) و از اين طريق است كه در نهايت، پايه هاي منبع قدرتمندي از انگيزه، اراده و استقامت در ظرفيت روحي (سطح چهارم هرم تندرستي) تقويت مي شود.
تمرينات منظم ورزشي، تسريع كننده نوسان (تغيير و تبديل آهنگين براي مصرف و بازيابي انرژي ها)، سطوح چهارگانه هرم تندرستي را به هم مرتبط مي كند. با ورزش، زمان فرسودگي اجزا و دستگاه هاي گوناگون بدن به تأخير مي افتد، احتمال افزايش وزن كاهش و توانايي هاي دستگاه تنفس، قلب و ماهيچه ها افزايش مي يابد، ظهور علايم پيري به تعويق مي افتد، قدرت جسماني زياد مي شود، سوخت و ساز بدن سرعت مي گيرد، تحرك افزايش مي يابد، وضعيت بدني اصلاح مي شود و انرژي ها افزون تر مي شود.
با انجام دادن فعاليت هاي ورزشي منظم در محيط كار (با برنامه ريزي دقيق و منسجم و در ابتداي هر روز و هنگام شروع كار)، علاوه بر تأكيد بر كلام «عقل سالم در بدن سالم» است، با برپايي مسابقه هاي ورزشي در گروه هاي گوناگون مدرسه اي، حس تعلق گروهي در بين كاركنان به وجود مي آيد و بهر ه وري محيط كار به طور فزاينده اي افزايش خواهد داشت.
در پايان بجاست راهكارهايي را كه باعث تجديد انرژي جسمي مديران مي شود، مرور كنيم:
* تمام كارهاي سلامت بخشي را كه فكر مي كنيد بايد انجام دهيد، در عمل نيز انجام دهيد.
* شب، زود بخوابيد و صبح هم زود بيدار شويد.
* وقت خواب و بيداري خود را ثابت نگه داريد.
* بعد از هر ۹۰ تا ۱۲۰ دقيقه كار، تجديد قوا كنيد.
* حداقل هفته اي دو تا سه بار، تمرينات منظم ورزشي انجام دهيد.
اگر مديران، ورزش و تمرينات ورزشي را يك اصل بدانند، نه تنها مي توانند پرشور و كارآفرين باشند، بلكه مي توانند خطر پذير باشند و خطر پذيري را نيز تشويق و ترغيب كرده، از چالش انديشه ها براي تقويت نوآوري ها به درستي استفاده كنند.