دوشنبه ۲۶ آبان ۱۳۸۲ - سال يازدهم - شماره ۳۲۲۷
سيگار: سوزاندن سرمايه، تخريب جان
000748.jpg
در سراسر ايران، روزانه بيش از ۳ ميليارد تومان صرف خريد سيگار مي شود.
رقمي كه به كار گرفتن آن در راه ايجاد مشاغل جديد، مي تواند وضعيت اقتصادي نابسامان بسياري از خانواده ها را بهبود ببخشد؛ علا وه بر اين حدود ۳ برابر اين مبلغ نيز در راه هزينه هاي درمان صرف مي شود.
شايد كمي توجه بيشتر مسؤولا ن، كاهش توليدات سيگار و اختصاص هزينه و نيرويي كه بابت توليد آن هدر مي رود، باعث ايجاد رفاه بيشتر و مرهمي بر اوضاع اقتصادي كنوني خيلي از خانوارهاي كشور باشد.
سيگار،يكي از ناهنجارترين برداشت هاي آدمي از طبيعت است كه انسان را به سوي قهقرا سوق مي دهد. زيان مالي، ازميان رفتن سلا مت بدن، آزار ديگران و ... همه و همه آثار مخرب و اثرات ويرانگر اين پديده شوم و سازه مرگ آفرين هستند. هر روزه بيش از ۱۵ ميليارد سيگار در سراسر دنيا دود مي شود كه يك سوم آن مربوط به چين است. سازمان بهداشت جهاني تخمين مي زند كه يك سوم افراد بزرگسال ويا ۱/۱ ميليارد نفر در سراسر جهان سيگار مي كشند. به طور كلي حدود ۴۷ درصد مردان و ۱۲ درصد زنان سيگار مي كشند كه اين رقم در كشورهاي در حال توسعه و توسعه يافته متفاوت مي باشد. ميزان اعتياد به سيگار در زنان كشورهاي توسعه يافته تا ۲۴ درصد نيز مي رسد. هر ساله توتون باعث ۵/۳ ميليون مرگ در سراسر جهان شده ويا به عبارت ديگر حدود ۱۰ هزار مرگ ومير در روز، مي باشد كه از رقم ذكر شده حدود ۱ ميليون آن در كشورهاي در حال توسعه است والبته ايران در رديف كشورهايي است كه مصرف سرانه سيگار در سال در آن بين ۱۴۹۹ تا ۱۵۰۰ است. تخمين زده مي شود كه تا سال ۲۰۲۰ سيگار سر دسته علل مرگ و مير وناتواني خواهد بود و سالا نه حدود ۱۰ ميليون مرگ ناشي از آن تخمين زده مي شود كه به تنهايي بيش از مجموع قربانيان ناشي از ايدز، سل، تصادفات، خودكشي، قتل و مرگ و مير مادران خواهد بود. در يك مطالعه بانك جهاني نشان داده شده كه كه هزينه مراقبتهاي بهداشتي در رابطه با بيماريهاي مرتبط با سيگار حدود ۲۰۰ ميليارد دلار در سال است كه نيمي از آن در كشورهاي در حال توسعه هزينه مي شود. همچنين نشان مي دهد كه برنامه پيشگيري از مصرف سيگار با صرفه ترين راه حل بهداشتي است. تخمين زده مي شود كه براي هر ۱۰۰۰ تن مصرف توتون اضافه ۶۵۰ مرگ اضافي و ۲/۲۷ ميليون دلا ر بار اقتصادي اضافي براي جهان خواهيم داشت. بي ترديد اگر بدانيم هر سيگار ۷ دقيقه از عمر انسان كم مي كند كمتر به مصرف آن اشتياق نشان خواهيم داد. در دود سيگار بيش از ۴۰۰۰ ماده شيميايي وجود دارد كه برخي محرك هستند و حدود۰ ۶ ماده سرطانزا شناخته شده و يا مورد شك در بين آنها وجود دارد. در دود سيگار،استون، آمونياك، آرسنيك،  بوتان، كادميوم، منوكسيد كربن، ددت، سيانيد  هيدروژن،  متانول،  نفتالين، تولوئن و وينيل كلرايد يافت  مي شودكه سميت همه آنها براي بدن كاملا ً مشخص است.
برخي مضرات سيگار به اين قرارند:
مغرو حافظه: سيگار باعث افزايش ميزان سكته هاي مغزي، تغيير در محيط شيميايي، مغز، اضطراب، اعتياد و عوارض دور ماندن از سيگار مي شود.
چشم: سيگار منجر به افزايش اشك چشم، آب مرواريد، كوري ناشي از تحليل لكه زرد و خارش چشم مي شود.
بيني: منجر به از دست دادن حس بويايي مي شود.
پوست: لك و پيس و پيري زودرس بوجود مي آيد.
دندانها: منجر به تغيير رنگ، بيماري لثه ها (ژنژويت) و ازدست دادن دندانها مي شود.
دهان و حلق: سرطان لب،  دهان،  حلق،  حنجره،  گلودرد و كاهش حس چشايي وبوي بد دهان.
دستها: گردش خون ضعيف ( انگشتان سرد) و تيره شدن رنگ انگشتان.
قلب: آسيب، انسداد و ضعف شريانهاي قلب،حمله قلبي.
ريه: سرطان ريه، سرفه، خلط و تنگي نفس، افزايش ابتلا  به سرماخوردگي، آنفلونزا، ذات الريه، آسم، بيماريهاي مزمن انسدادي ريوي و آمفيزم.
قفسه سينه: سرطان مري 
كبد: سرطان 
شكم: زخم معده و اثني عشر (دوازدهه) سرطان معده، لوزالمعده و روده بزرگ، آنوريسم آئورت.
كليه ومثانه: (پوكي استخوان) و افزايش شكستگي،  لگن وستون مهره ها.
خون: سرطان خون، زخم ها و در مورد جراحي: تأخير در بهبود زخم، طولا ني شدن دوره نقاهت جراحي ها.
سوختگي ها: ناشي از آتش سيگار.
پاها: افزايش درد پا و قانقاريا به علت انسداد عروق محيطي.
سيستم ايمني: ضعيف 
ديابت: افزايش نوع غير وابسته و انسولين 
سيگار علت ۹۰ درصد سرطان هاي ريه، ۷۸ درصد برونشيت مزمن و آمفيزم و ۲۵ درصد بيماريهاي ايسميك قلبي است.
عواقب سيگار كشيدن در دوران بارداري
افزايش سقط خودبخودي، حاملگي نابجا، جفت جدا شده، جفت جلو آمده، پارگي زود رس پرده ها و زايمان زودرس از جمله عوارض مصرف سيگار در دوران حاملگي  است. همچنين در مورد جنين باعث بچه هاي كوچك، مرده زائي و ناهنجاريهاي زمان تولد مي شود.
براي بررسي وضعيت استعمال دخانيات، ترك دخانيات و ميزان بروز سرطان ريه در انگلستان مطالعه اي انجام شده است كه دو پژوهش را يكي درسال ۱۹۵۰ وديگري درسال ۱۹۹۰ با هم مقايسه كرده است. براساس نتايج اين مطالعه مشخص شده است كه ميزان شيوع استعمال دخانيات در مردان ميانسال بين سالهاي ۱۹۵۰و ۱۹۹۰ تقريبا نصف شده است واين همراه با كاهش چشمگيري در ميزان مرگ ومير ناشي از سرطان ريه بوده است. در ضمن افرادي كه سيگار را ترك كرده اند كمتر از آنهايي كه هنوز سيگار مي كشيده اند دچار سرطان ريه شده اند و هر چه مدت اين ترك بيشتر بوده فايده آن نيز بيشتر شده است. ترك سيگار موجب كاهش ۵۰ درصدي در تعداد افرادي بوده است كه در صورت عدم ترك به سرطان ريه مبتلا  مي شده اند. بر اساس اين مطالعه اگر يك فرد سيگاري، آنرا در ۳۰ سالگي ترك كند سه برابر كمتر از افرادي كه در ۵۰ سالگي و ۵ برابر كمتر از آنهايي كه در ۶۰ سالگي سيگار را ترك مي كنند از سرطان ريه مي ميرد وترك سيگار قبل از ميانسالي ۹۰ درصد از خطرات ناشي از سيگار را پيشگيري مي كند.
هم اكنون حدود سي هزار هكتار از زمين هاي زراعي ايران به كشت توتون اختصاص دارد. شايد اگر اين مزارع به كشت محصولا ت ديگري - كه ايران براي تامين نيازهاي خود ناچار به واردات آنها شده- اختصاص مي يافت، بهاي برخي از اجناس با كاهش قابل توجهي روبرو مي شد و خانواده ها از شرايط اقتصادي بهتري برخوردار مي شدند.
از ديگر سو، در حاليكه تنها سود تجارت سيگار بر دويست ميليارد دلا ر بالغ مي شود، توليد كنندگان خارجي آن كمتر از رسيدن به چنين سودي، كه بخش اعظم آن در كشورهاي در حال توسعه نهفته است، چشم مي پوشند؛ شايد به كاربستن برخي سياست ها براي نجات از دامي كه آنان براي جوانان اين كشورها -از جمله ايران- گسترده اند و پيشگيري از هدر رفتن چنين سرمايه عظيمي در هر خانواده، ضروري باشد.

پيشگيري از بروز كم خوني با مصرف گوشت و جانشين هاي آن
000724.jpg
محبوبه باغچه سرايي -كارشناس تغذيه 
در ادامه مباحث هفته هاي گذشته اين هفته به بررسي گروه ديگري كه در سطح سوم هرم غذايي قرار دارد، مي پردازيم:
گروه گوشت، ماكيان، ماهي، حبوبات، تخم مرغ و مغزها (آجيل)
هر واحد از اين گروه شامل:
۹۰ - ۶۰ گرم گوشت قرمز، ماكيان، ماهي (لخم و بدون استخوان)
۳۰ گرم گوشت = يك دوم ليوان حبوبات پخته شده و لوبيا، عدس، و ...) يا يك عدد تخم مرغ 
ميزان مصرف روزانه اين گروه براساس توصيه هرم ۳-۲واحد مي باشد.
اهميت اين گروه درتأمين پروتئين، آهن، ويتامين ۶ B، ۱۲B، روي، منيزيم و فسفر است.
علا وه بر اين اكثر منابع غني از آهن در اين گروه قرار دارند.
آهن و نقش آن در بدن:
آهن يكي از عناصر كمياب در بدن است به طوري كه كل آهن بدن بزرگسالا ن ۴ - ۳ گرم است. آهن اساسي ترين ماده اوليه در ساخت گلبولهاي قرمز است. همچنين آهن در حمل اكسيژن از ريه ها به تمام سلولهاي بدن و برگردانيدن دي اكسيد كربن از آنها نقش حياتي دارد. ثابت شده است آهن در فرآيند ايمني بدن نيز نقش دارد.
منابع آهن كدامند؟
آهن در منابع غذايي به دو صورت وجود دارد: ۱) آهن موجود در منابع حيواني مثل گوشت قرمز، مرغ ، ماهي و جگر كه به آن آهن «هم»(Heme) نيز مي گويند. ۲) آهن منابع گياهي مثل غلا ت، حبوبات، انواع خشكبار، سبزيها و مغزها (پسته، فندق، بادام، گردو) كه به آن آهن «غيرهم»(Non Heme) گويند.
تفاوت اين دو نوع آهن در اين است كه جذب آهن حيواني ۳۰ - ۲۰ درصد است در حاليكه آهن غذاهاي گياهي ۸ - ۳ درصد جذب مي شود.
عوارض ناشي از كمبود آهن:
۱) كم خوني ناشي از فقر آهن. ۲) كاهش قدرت ادراك و يادگيري بخصوص در كودكان سنين مدرسه ۳) ابتلاء  بيشتر به بيماريهاي عفوني به دليل كاهش قدرت سيستم ايمني بدن ۴) خستگي و ضعف زودرس ۵) بي حوصلگي و بي تفاوتي.
همان طور كه گفته شد اين گروه علا وه بر آهن، يكي از تأمين كننده هاي اصلي پروتئين بدن نيز مي باشند.
پروتئين چيست؟
پروتئين يكي از منابع سه گانه ( هيدرات كربن، چربي و پروتئين) تأمين كننده انرژي در بدن مي باشد. بدن از پروتئين ها در ساختمان تمام سلول ها، تنظيم بسياري از فرآيندها استفاده مي كند.
منابع پروتئين:
منابع حيواني و به طور عمده گوشت و شير منبع عمده تأمين كننده پروتئين مورد نياز بدن مي باشند؛ اما تحقيقات دانشمندان نشان داده است كه سويا نيز مي تواند يكي از تأمين كننده هاي خوب پروتئين بدن باشد. سويا يا به عبارت ديگر لوبياي سويا جزو دسته حبوبات است و داراي ۵۲ درصد پروتئين مي باشد. اين در حالي است كه پروتئين شير تنها ۲ درصد است. علا وه بر اين پروتئين سويا داراي كيفيتي همانند گوشت و فرآورده هاي لبني مي باشد.
نكات مهم 
۱- در مصرف گوشت سعي كنيد انواع كم چربي يا بدون چربي آن را انتخاب كنيد. انرژي كه از مصرف هر واحد (۳۰ گرم) گوشت پرچرب حاصل مي شود ۲ برابر انرژي است كه از مصرف همان ميزان گوشت كم چرب به بدن مي رسد. جدا كردن پوست مرغ، ماهي وجدا كردن چربي گوشت قبل از پخت باعث كاهش مقدار زيادي از چربي اين مواد مي  شود.
۲- در برنامه غذايي روزانه خود از غذاهاي حاوي آهن مثل انواع گوشت ها، جگر، حبوبات (عدس، لوبيا و...) و سبزيجات سبز تيره (اسفناج، جعفري و...) بيشتر استفاده كنيد.
۳ - ميزان جذب آهن موجود در منابع گياهي تا حد زيادي به عوامل كاهنده و افزاينده جذب آهن بستگي دارد.
براي جذب بهتر آهن اين منابع، اين مواد را به همراه سبزي خوردن، پياز، انواع سالا د به همراه آب ليمو (بطور كلي منابع ويتامين(C مصرف كنيد.
۴ - براي جلوگيري از كاهش جذب آهن موجود در غذا يك ساعت قبل و ۲- ۱ ساعت بعد از غذا از مصرف چاي بويژه چاي پررنگ خودداري كنيد.
۵ - گوشت ها هيچ گونه فيبري ندارند و برعكس حبوبات منافع خوب فيبر هستند. تركيب اين دو (گوشت و حبوبات) باعث تأمين فيبر مورد نياز بدن مي شود.
۶ - سويا يكي از بهترين منابع پروتئين است كه باتوجه به قيمت مناسب آن مي توان براحتي آن را به جاي گوشت و يا به همراه آن مصرف كرد. توجه داشته باشيد زماني كه سويا به جاي گوشت مصرف مي شود بايد مقدار اندكي گوشت به آن اضافه كرد تا جذب آهن افزايش يابد زيرا پروتئين سويا يكي از عوامل كاهنده جذب آهن مي باشد.
ادامه دارد

بازارچه آرايش ، بهداشت و شست و شو
بازارچه خوراك
بازارچه مسكن
بازارچه لوازم التحرير
گوناگون
|  بازارچه خوراك  |  بازارچه مسكن  |  بازارچه آرايش ، بهداشت و شست و شو  |  بازارچه لوازم التحرير  |   گوناگون  |
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |