هميشه زماني كه كودك بوديم، مادرها و مادربزرگ هايمان كارهايي را كه بايد و نبايد بكنيم به ما گوشزد مي كردند. اگر دختر بوديم، مي گفتند، دخترها بايد خجالتي و كمرو باشند، وقتي حرف مي زنند، سرشان را پايين بندازند، با شرم و حيا باشند. عروسك بازي و مامان بازي بكنند و از رنگ صورتي خوششان بيايد؛ اگر هم پسر بوديم مي گفتند: پسرها بايد قرص و محكم باشند، حق خودشان را از ديگران بگيرند، گريه و زاري نكنند، ماشين بازي و پليس بازي بكنند و از رنگ آبي خوششان بيايد.
هميشه و همه جا اين چيزها را شنيديم و ديديم و ناخودآگاه خود ما نيز با آنها موافق بوديم و هرجا هم كه خلاف آنها را ديديم تعجب كرده ايم. اما آيا واقعاً همين طور است، يعني دخترها از همان شكم مادر عاشق عروسك بازي و پسرها به ماشين بازي علاقه مند هستند. آيا حقيقتاً دخترها از رنگ صورتي و پسرها از رنگ آبي خوششان مي آيد؟ درواقع آيا اين تفاوت هايي كه ما براي دخترها و پسرها قايل هستيم ذاتي است يا از محيط و رفتارهاي ما كسب شده است. به هرحال با اين تفاوت هاي ذاتي يا اكتسابي چه بايد كرد؟ در اين مقاله سعي كرده ايم با استناد به تحقيقات علمي انجام شده به روشن شدن موضوع و پاسخ به سؤالات بالا بپردازيم.
از همان لحظه اي كه نطفه كودك در رحم مادر بسته مي شود، جنسيت مشخص است، اما اندام هاي جنسي در حدود هفته هشتم و نهم شكل مي گيرد و مشخص مي شود. در هفته دوازدهم با اسكن مي توان جنسيت بچه را مشخص كرد.
وزن جنين
نوزادهاي متولد نشده در رحم مادر بدون توجه به جنسيتشان در هر مرحله از رشد به طور مساوي وزن مي گيرند.
براساس گفته هاي پزشكان، وزن نوزاد بستگي به وضعيت تغذيه مادر، سيگاري بودن و نبودن او و عوامل مختلفي چون بيماري هاي مادر مثل ديابت دارد. اين عوامل و تاثير آنها روي وزن جنين در مورد نوزاد دختر و پسر يكسان است.
وضع سلامتي كودك
امروزه با توجه به پيشرفت هاي انجام شده، درصد بسيار كمي از كودكان با ناهنجاري هاي جسمي و ذهني متولد مي شوند، آن درصد كم نابهنجاري ها در نوزادان متولد شده نيز به چند دليل است. مسايل ژنتيك، مشكلات كروموزومي، اثرات محيطي و مشكلات چندعلتي كه تركيبي از مشكلات ژنتيك و محيط است. اما به هرحال بروز برخي ناهنجاري ها در پسرها يا دخترها شايع تر است. براي مثال بيماري هموفيلي در پسرها شايع تر است اما دررفتگي لگن در نوزادان دختر بيشتر ديده مي شود.
تفاوت هاي پس از تولد
ساختار مغز كودكان در پسرها و دخترها با هم كمي متفاوت است. به طور مثال پسرها در كارهاي عملي واردتر هستند، چون نيمكره راست مغزشان فعال تر است. در حالي كه در دخترها نيمكره چپ مغز فعال تر است و همين امر باعث شده كه دخترها در مهارت هاي حركتي قدرت بيشتري داشته باشند، مثل برداشتن چيزهاي كوچك از روي زمين.
تحقيقات نشان مي دهد كه دخترها برخلاف پسرها به خودشان متكي ترند، درحالي كه پسرها به والدين شان بيشتر وابسته هستند. پسرها ديرتر به حرف مي آيند، درحالي كه الگوهاي گفتاري در كودكان دختر سريع تر ايجاد مي شود. پسرها در بيان احساساتشان مشكل دارند، درحالي كه دخترها در بيان احساساتشان بسيار راحتند.
پسرها در برابر استرس و نگراني حساس تر هستند و اين امر به علت سطح بالاي هورمون تستسترون در پسرها است. طبق تحقيقات انجام شده پسراني كه هنگام تولد وزن كمي دارند، نسبت به دختران كم وزن از نظر تحصيلي و درسي در سطح پايين تري قرار مي گيرند.
مهارت هاي رشدي
قدرت و توانايي پسرها و دخترها در يادگيري مهارت هاي مختلف به طور طبيعي فرق مي كند و اين تفاوت در اولين سال تولد خودش را به خوبي نشان مي دهد. به نظر مي رسد كه پسرها به اشيا و طرز كار آنها بيشتر علاقه مند هستند تا دخترها. درواقع پسرها نسبت به دنياي فيزيكي اطرافشان دقيق تر و آگاه تر هستند.از طرف ديگر دخترها مهارت هاي اجتماعي پيشرفته اي دارند و بيشتر ترجيح مي دهند كه با افراد ارتباط برقرار كنند تا با اشيا. مهارت هاي رفتاري را زودتر از پسرها مي آموزند، زودتر به حرف مي افتند و زودتر راه مي روند. مهارت هاي گفتاري آنها زودتر و سريع تر رشد مي كند و اين مسئله به اين دليل است كه آنها از قدرت شنوايي بالاتري برخوردارند. دخترها زودتر به اهدافشان مي رسند، اما پسرها در رسيدن به اهدافشان نياز به تشويق بيشتري دارند.
طبيعت كودك و محيط اطرافش
طبيعت و ذات بچه ها هرچه كه باشد و هر چقدر دخترها و پسرهاي ما با نظرات ما و جامعه مطابق باشند، اما به هرحال نظرات خود نسبت به تفاوت ميان پسرها و دخترها نقش بزرگي در رشد و پيشرفت الگوهاي رفتاري آنها بازي مي كند.
در تحقيقي كه اخيراً انجام شده است، يك سري كودك دختر و پسر را به طور اتفاقي، لباس هاي صورتي و آبي پوشاندند و آنها را به افراد غريبه معرفي كردند. رفتارهايي كه اين افراد با كودكان داشتند درست براساس رنگ لباسشان و تصور آنها از دختر و پسر بودن بچه ها بود.
اگرچه تجربيات ما از دوران كودكيمان و رفتاري كه والدينمان با ما داشتند، روي رفتارمان با كودكانمان تاثير زيادي مي گذارد اما به هرحال نبايد از تاثير محيط بر كودكان غافل بود. درواقع آنچه كه در ذات و طبيعت كودكان وجود دارد، يا آن تاثيري كه محيط و ديگران روي او مي گذارند و پيوند ناگسستني دارد و تفكيك آنها بسيار مشكل به نظر مي رسد. البته درست است كه بعضي از رفتارها و خصوصيت ها در بچه ها ذاتي است اما به هرحال نقش محيط و جامعه را هم نمي توان ناديده گرفت.
در هرحال آنچه مهم است اين است كه نمي توان به درستي گفت كه شخصيت كودكان از كجا شكل مي گيرد، اما صرفنظر از جنسيت بچه ها همواره بايد خصوصيات مثبت را در كودكان تقويت و خصوصيات منفي را به تدريج حذف كرد.
در اين كه پسرها و دخترها از همان روز اول باهم متفاوت هستند شكي نيست. درواقع ما بايد به اين تفاوت ها احترام بگذاريم، نه اين كه سعي در رفع آنها و ايجاد هماهنگي و يكساني ميان آنها بكنيم. آنچه كه مهم است درك اين تفاوت ها و اهميت و احترام به آنهاست. ما مي دانيم كه پسرها در بيان احساساتشان مشكل دارند و مثل دخترها نمي توانند احساساتشان را واضح بيان كنند، پس بايد دركشان كنيم و اين مسئله را عيب نپنداريم.
ما مي دانيم كه دخترها در انجام كارهاي سخت و عملي زياد مهارت ندارند، پس نبايد از آنها انتظار بيش از حد داشته باشيم. اما به هرحال نبايد زياد روي اين تفاوت ها تكيه كرد و آنها را يك اصل غيرقابل تغيير فرض كرد. ما بايد دور از تفكرات جنسيتي كه در جامعه و از دوران گذشته وجود داشته است، با كودكان دختر و پسر رفتار و از همان ابتدا آنها را با انواع اسباب بازي ها آشنا كنيم. بگذاريم خودشان اسباب بازي مورد علاقه شان را پيدا كنند. بسياري از فعاليت ها هست كه دخترها و پسرها به يك اندازه از آن لذت مي برند، پس به جاي اين كه از همان ابتدا براي دخترها عروسك بخريم و براي پسرها ماشين، بگذاريم آنها خودشان انتخاب كنند. چه بسيار دختراني كه به توپ بازي علاقه دارند و چه بسيار پسراني كه از مامان بازي لذت مي برند.
پس بايد با قبول و پذيرش تفاوت هاي جسمي و روحي ميان كودكان دختر و پسر، فرصت امتحان هر چيزي را براي هر دوي آنها فراهم كنيم. خصوصيات مثبت را صرفنظر از پسر يا دختر بودنشان در آنها تقويت كنيم. نگذاريم فقط به اين علت كه فرزند ما پسر است، از گريه كردنش جلوگيري كنيم و مرتب به او گوشزد كنيم كه پسرها گريه نمي كنند، گريه كار دخترهاست. بگذاريم كودكان در بيان احساساتشان راحت باشند، اگر پسري دوست داشت با عروسك بازي كند او را منع نكنيم. اگر دختري خواست تفنگ بازي كند، فرصت امتحان را به او بدهيم. بگذاريم آنها خودشان با بالا رفتن سن و افزايش تجربياتشان به اين تفاوت ها و اهميت آنها پي ببرند، نه اين كه با گوشزد كردن تفاوت هايشان آنها را از هم دور و دورتر كنيم. سعي كنيم، انتظاراتمان از كودكان براساس توانايي هاي آنان تنظيم شده باشد.
منبع: پرنتينگ
مترجم: ماندانا ناصر
