شب بيابان يكدست است و تاريك. البته از سمت افق. به سمت بالا پولك هاي نقره اي بي شمار تا ته سياهي بي انتها رفته اند. نشسته ام روي كنگره بلندترين برج كاروانسرا. بي خواب شده ام. همه همراهانم خوابيده اند. قدري توي چادر اين پهلو و آن پهلو شدم. قدري زير نور چراغ قوه كتاب خواندم. قدري راه رفتم. قدري ستاره ها را شمردم، اما بازهم خوابم نبرد فقط صداي نفس هاي خودم را مي شنوم و صداي پرنده اي را كه در دوردست، شايد در حاشيه آب انبار، هرچند لحظه يك بار نفيري كشدار و سوزناك مي كشد. «چرا صدايش غمگين به نظر مي رسد؟... اما اين شايد فقط نظر من باشد... چرا اصلا پرنده توي اين بيابان غمگين باشد؟... لابد دارد چيزي را به خاطر مي آورد؟... يك پرنده تنها، توي بيابان چه چيزي براي به خاطرآوردن دارد؟» قبل از آنكه به جواب مشخص برسم، دوباره در افكار خودم غوطه ور مي شوم. خيلي طول مي كشد تا دوباره پرنده را به خاطر بياورم و متوجه شوم كه لحظات طولاني است كه ديگر صدايش خاموش شده است. «رفت كه بخوابد؟ چطور مي خوابد؟ مثل مرغ هاي خانگي با يك پاي فرورفته در شكم و قوزكرده توي بالها؟ چطور توانست بخوابد؟ لابد به اين نتيجه رسيده بود كه هر چيزي را نبايد به خاطر آورد، يا در خاطر نگه داشت... چطور فراموش كرد چيزي را كه از اول هم نبايد به خاطر مي آورد؟»
شب بيابان يكدست است و ساكت. مي روم كه بخوابم.
ناصر كرمي

مدتي بود كه بحث سهم ايران از نفت و موضوع امتياز نامه دارسي در مطبوعات، محافل و مجلس شوراي ملي مطرح بود. رضاشاه از ابتداي نشستن بر كرسي پادشاهي در پي اين بود كه درآمد كشور از فروش نفت را بيشتر كند. اما امتيازنامه دارسي كه امتياز نفت ايران را براي ۶۰ سال به شركت سهامي نفت ايران و انگليس واگذارده بود و سهم بيشتر به انگليسي ها تعلق داشت، مانع از تحقق خواست او بود. مذاكراتي هم كه دولت ايران با مقامات شركت نفت انجام مي داد به سرانجامي نمي رسيد. از اوايل سال ۱۳۱۱ در مطبوعات و مجلس شوراي ملي بحث نفت مطرح بود و همه به سهم ناچيز ايران از درآمد نفت معترض بودند.
تصميم گيري در مورد نفت ظاهرا به عهده دولت بود، ولي در واقع كميسيوني متشكل از رضاشاه، مخبرالسلطنه هدايت (نخست وزير)، تيمورتاش (وزيردربار)، محمدعلي فروغي (وزير امور خارجه) و سيد حسن تقي زاده (وزير ماليه) در اين مورد تصميم مي گرفتند. در اين جمع، نقش فروغي و تقي زاده - البته بعد از رضاشاه - بيش از سايرين بود.
روز ششم آذر ۱۳۱۱ (روزي چون امروز) رضاشاه كه از به نتيجه نرسيدن مذاكرات با مقامات شركت نفت برآشفته بود امتيازنامه دارسي را خواست و با خشم و عتاب فراوان آن را در آتش بخاري انداخت و به اعضاي كميسيون امر كرد كه آن را ملغي كنند. گفته مي شود يكي از دلايل عزل تيمورتاش، بدگماني رضاشاه نسبت به او در مورد رساندن خبر از گفتگوهاي كميسيون به انگليسي ها بود. روز بعد روزنامه ها از اين تصميم استقبال كردند و در سراسر كشور جشن و چراغاني برپا شد. مجلس نيز تصميم دولت را تاييد و تحسين كرد. دولت انگلستان به تندي و با تهديد، واكنش نشان داد و سرانجام به شوراي جامعه ملل شكايت برد.
روز نهم دي ماه علي اكبر داور (وزير عدليه)، حسين علاء، انوشيروان سپهبد و نصرالله انتظام براي دفاع از تصميم ايران در جلسات جامعه ملل عازم اروپا شدند. جامعه ملل روز ۱۴ بهمن قراري صادر كرد كه به موجب آن دوطرف مكلف شدند در مذاكره مستقيم به مسئله بكوشند و چنانچه راه حلي نيافتند، موضوع دوباره در جامعه ملل مطرح شود. اواسط فروردين سال بعد نمايندگان شركت نفت براي مذاكره وارد تهران شدند. مذاكرات روز ۱۹ ارديبهشت آغاز شد.
محمدعلي فروغي، حسن تقي زاده ، علي اكبر داور از طرف دولت ايران با سرجان كدمن، رئيس كل شركت نفت مذاكره مي كردند. سرانجام دو طرف به توافقاتي دست يافتند كه منافع ايران را تا حدود زيادي تامين مي كرد، اما در آخرين مرحله مذاكره، مسئله زمان قرارداد مطرح شد. ايران عقيده داشت كه اين توافق در امتداد قرارداد دارسي است كه بيش از ۳۰ سال از مدت ۶۰ ساله آن گذشته است. اما طرف انگليسي استدلال مي كرد كه آن قرارداد را شما فسخ كرده ايد و اين قرارداد تازه اي است و بايد براي ۶۰ سال معتبر باشد. مذاكره براي حل اين اختلاف موثر نشد و طرف انگليسي قصد ترك ايران را داشت كه رضاشاه در ملاقاتي با سرجان كدمن به اعتبار ۶۰ ساله قرارداد رضايت داد. تاكنون معلوم نشده است در اين ملاقات چه گذشت اما گفته مي شود رضاشاه احتمالا تهديدي در مورد تداوم سلطنت دريافت كرده كه به تمديد مدت قرارداد رضايت داده است. به هر تقدير قرارداد تازه روز ۲۴ ارديبهشت در قالب لايحه اي از طرف دولت ايران تقديم مجلس شد و روز ۷ خرداد به تصويب رسيد.
درگذشت ذكاءالملك فروغي
يازده سال پس از روزي كه رضاشاه امتياز نامه دارسي را جلوي چشمان محمدعلي فروغي، وزير خارجه به بخاري انداخت و از جمله با او تغير و عتاب كرد، ذكاءالملك فروغي درگذشت و اين پنجم آذر ۱۳۳۱ بود.
محمدعلي فروغي فرزند محمدحسين خان فروغي اصفهاني، ملقب به ذكاءالملك بود. محمدعلي در سال ۱۳۱۰ هـ. .ق وارد مدرسه دارالفنون شد و ابتدا به تحصيل طب پرداخت. هر چند بعدا رشته فلسفه و ادبيات را ترجيح داد و تحصيلات خود را در اين رشته ها ادامه داد. او در سالهاي پاياني سلطنت ناصرالدين شاه وارد دارالترجمه سلطنتي شد و در دوران مظفرالدين شاه معلم مدرسه ملي بود. پس از درگذشت پدرش لقب ذكاءالملك به او رسيد و رئيس مدرسه علوم سياسي شد. در سال ۱۲۹۰ خورشيدي در كابينه اول صمصام السلطنه وزير ماليه و در كابينه دوم صمصام وزير عدليه بود. او تا زمان به سلطنت رسيدن رضاشاه در پست هاي مختلف در دولتهاي گوناگون مشغول بود و بعد از ياري رساندن به سردار سپه در نشستن بر تخت سلطنت ايران، به عنوان نخستين رئيس الوزراي دوران پهلوي انتخاب شد. پس از آن هم تا سال ۱۳۱۴ در سمت هاي مختلف از قبيل وزارت جنگ، وزارت امور خارجه، نماينده ايران در جامعه ملل، سفير ايران در تركيه و نخست وزيري مشغول بود. پس از ۱۳۱۴ تا پايان حكومت رضاشاه از كارهاي دولتي كناره گرفت و به مطالعه و تاليف پرداخت. روز پنجم شهريور ۱۳۲۰ و به هنگام اشغال ايران به دست متفقين دوباره نخست وزير شد و توانست آسيب جنگ جهاني دوم را تا حدودي از ايران دور نگاه دارد. او آثار ارزشمندي در ادبيات، فلسفه و علوم تاليف كرده است كه از او باقي است.
rooznegar@hamshahri.org

لندن: برخي از كشاورزان انگليس معتقدند، پخش موسيقي آرام براي بوقلمون ها باعث چاق شدن و لذيذتر شدن طعم گوشت اين حيوانات مي شود.
به همين دليل، اتحاديه ملي كشاورزان انگليس سي دي هاي موسيقي در اختيار كشاورزان قرار مي دهد تا آن را براي بوقلمون ها پخش كنند.
همچنين گفته مي شود، بوقلمون هايي كه كمتر در معرض فشارهاي روحي قرار دارند، كمتر به بيماري هاي مختلف مبتلا مي شوند. پخش موسيقي آرام نيز باعث كاهش فشارهاي عصبي مي گردد.

سيدني: ديروز يكي از وزراي دولت استراليا فاش كرد كه چندي پيش، نخست وزير نيوزلند توسط مأموران پليس فرودگاه سيدني مورد بازرسي بدني قرار گرفت.هنگامي كه نخست وزير نيوزلند وارد فرودگاه سيدني شد، مأموران امنيتي با وجود اينكه از سمت او آگاه بودند اقدام به بازرسي بدني وي كردند با اين حال نخست وزير اعتراض نكرد و با مأموران همكاري نمود.پس از اين ماجرا نخست وزير گفت: كاملا درك مي كنم كه امنيت فرودگاه بسيار مهم تر از پست سازماني اشخاص است.

اوهايو: ديروز يك نوجوان ۱۵ ساله كه كليدهايش را داخل منزل جا گذاشته بود تصميم گرفت از طريق لوله دودكش وارد منزل خود شود. اما چند ثانيه پس از ورود به داخل دودكش گير افتاد و نتوانست تكان بخورد.به همين دليل آنقدر فرياد كشيد تا مأموران آتش نشاني به كمك او آمدند و نجاتش دادند.

كنتاكي: اخيرا يك فرد علاقه مند اقدام به استخراج قوانين كرده است كه در اواخر قرن نوزدهم در كنتاكي اجرا مي شد. برخي از اين قوانين به اين شرح بودند:
- شهروندان تنها حق دارند يك بار در سال حمام كنند.
- پرتاب تخم مرغ و يا گوجه فرنگي به سخنرانان رسمي، يك سال حبس در پي خواهد داشت.
- فروش خرگوش و يا مرغابي رنگ كرده ممنوع است مگر اينكه به طور همزمان ۶ خرگوش و يا مرغابي رنگ شده بفروش برسد.
- صاحب هر سگ براي حيوانش بايد ماليات بپردازد كه كلانتر محل موظف است در صورت پرداخت نشدن ماليات، با شليك يك گلوله، سگ مورد نظر را خلاص كند.

اسلو: نخست وزير نروژ اجازه ندارد از خودرو ضد گلوله خود در خيابانهاي اين كشور استفاده كند به همين دليل اين خودرو بيش از يك ماه است كه درگوشه اي از يك پاركينگ متوقف شده است.
وزن اين خودرو ضد گلوله ۴ تن، يعني حدود ۴۵ كيلوگرم سنگين تر از حداكثر وزن مجاز اتومبيل ها در اين كشور است به همين دليل، پليس حاضر به شماره گذاري آن نشده است.قرار است در چند روز آينده قسمت هايي از اين خودرو جدا شود تا وزن آن به حد مجاز برسد.شركت بي.ام.و آلمان اين خودرو را براي مقامات دولتي جهت جلوگيري از حملات القاعده ساخته است.

آمستردام: بابانوئل در فرهنگ غرب، سمبل مهرباني است اما اين بار بابانوئل در هلند در قالب سارق نمايان شد. روز سه شنبه دو سارق در شهر آمستردام هلند در حاليكه لباس بابانوئل را بر تن داشتند وارد يك پستخانه شدند و با تهديد  كاركنان اين مكان، يك كيسه به سرقت بردند.
نكته جالب اينكه، هنگامي كه ساير مراجعه كنندگان پستخانه به تعقيب آنها پرداختند، دو بابانوئل سارق با دوچرخه پا به فرار گذاشتند و كيسه پول را در خيابان رها كردند.

اذان ظهر: ساعت۱۱ و ۵۲ دقيقه
اذان مغرب:ساعت ۱۷ و ۱۴ دقيقه
اذان صبح فردا:ساعت ۵ و۲۲ دقيقه
طلوع آفتاب فردا: ساعت ۶ و۵۲ دقيقه

نام علمي: Anemone blanda
خانواده: RANUNCULACEAE
گياهي است غده اي و دائمي كه در اوايل بهار گل مي دهد. برگهاي آن پهن تخم مرغي، نيمه افراشته و داراي ۳ لوب دندانه دار بوده و بر روي هر ساقه گل مسطح سفيد، صورتي يا آبي با ۱۴-۹ گلبرگ تشكيل مي شود. بلندي آن بين ۵ تا ۱۰ سانتي متر و گستردگي آن ۱۰ تا ۱۵ سانتي متر است.
نيازها: مكان آفتابي تا نيمه سايه همراه با خاك مرطوب و غني از هوموس را نياز دارد. حداقل دماي قابل تحمل آن ۱۵- درجه سانتيگراد است.
ازدياد: از طريق تقسيم در بهار، كاشت بذرتازه در اواخر تابستان و يا تهيه قلمه ريشه در زمستان امكان پذير است.
سازمان پاركها و فضاي سبز شهر تهران