اشكان نعمت پور: چندي پيش مجله فرانس فوتبال فهرستي از پنجاه بازيكن برتر اروپا منتشر كرد كه قرار است از ميان آنها «بازيكن سال اروپا» برگزيده شود. در اين ميان، رئال مادريد، تيم ستارگان دنيا با هشت بازيكن بيش از هر باشگاه ديگري نخبگان خود را در ميان اسامي اعلام شده مي ديد. ديويد بكهام، ايكركاسياس، لوييس فيگو، رائول گوانزالس، روبرتو كارلوس، ميشل سالگادو و زين الدين زيدان از مجموعه قوهاي سپيد در فهرست يوفا جاي داشتند.
يوونتوس، قهرمان ايتاليا با شش و ميلان، قهرمان اروپا نيز پنج چهره در اين فهرست دارند.
از رويكرد ملي نيز، ايتاليا و فرانسه با نه بازيكن، بيش از هر كشور ديگري بازيكنان خود را در فهرست اعلام شده مي بينند. فهرست بازيكنان براساس كشوري كه در آن به بازي مشغول هستند، به اين قرار است:
اسپانيا: پابلو آيمار (والنسيا، آرژانتين)، ديويد بكهام (رئال مادريد، انگليس)، ايكركاسياس (رئال مادريد، اسپانيا)، ساموئل اتوئو (مايوركا، كامرون)، لوييس فيگو(رئال مادريد، پرتغال)، پاتريك كلايورت (بارسلونا، هلند)، داركو كواچويچ (سوسيه داد، صربستان)، نيهات (سوسيه داد، تركيه)، رائول (رئال مادريد، اسپانيا)، روبرتو كارلوس (رئال مادريد، برزيل)، رونالدينهو(بارسلونا، برزيل)، رونالدو (رئال مادريد، برزيل)، ميشل سالگادو (رئال مادريد، اسپانيا) و زين الدين زيدان (رئال مادريد، فرانسه).
ايتاليا: جانلوييجي بوفون (يوونتوس، ايتاليا)، كريستين چيوو (رم، روماني)، الساندرو دل پيرو(يوونتوس، ايتاليا)، ديدا (ميلان، برزيل)، فيليپو اينزاگي (ميلان، ايتاليا)، پائولو مالديني (ميلان، ايتاليا) پاول ندود(يوونتوس، چك)، الساندرو نستا (ميلان، ايتاليا)، آندري شوچنكو(ميلان، اوكراين)، ليليان تورام(يوونتوس، فرانسه)، فرانچسكو تولدو (اينتر، ايتاليا)، فرانچسكو توتي (رم، ايتاليا)، ديويد ترزگه (يوونتوس، فرانسه)، كريستين ويري(اينتر، ايتاليا) و جانلوكازامبروتا (يوونتوس، ايتاليا).
انگليس: سول كمپل (آرسنال، انگليس)، تيري آنري(آرسنال، فرانسه)، كلود ماكه له له (چلسي، فرانسه) و آدريان موتو (چلسي، روماني).
مايكل اوون (ليورپول، انگليس)، روبرپيرس (آرسنال، فرانسه)، پل اسكولز (منچستر يونايتد، انگليس)، رود ون نيستلروي(منچستر يونايتد، هلند)، پاتريك ويرا (آرسنال، فرانسه) و سيلوين ويلتورد (آرسنال، فرانسه).
آلمان: ميشائيل بالاك (بايرن مونيخ، آلمان)، اوليور كان (بايرن مونيخ، آلمان)، يان كولر(دورتموند، چك) و روي ماكاي (بايرن مونيخ، هلند).
پرتغال: دكو (پورتو، پرتغال).
فرانسه: جوواني البر (ليون، برزيل)، لادوويچ گيلي (موناكو، فرانسه) و پائولتا (پاري سن ژرمن، پرتغال).
هلند: زلاتان ابراهيموويچ (آژاكس، سوئد) و حاتم طرابلسي (آژاكس، تونس).
اسكاتلند: هنريك لارسن (سلتيك، سوئد).
تلاش بي حاصل
نگاهي كوتاه به فهرست كوتاه پنجاه نفري! يوفا براي انتخاب بهترين بازيكن سال ۲۰۰۳ قاره سبز، تداعي كننده چند پرسش است اما وراي تمامي آنها اين سؤال ممكن است به ذهن هر دلداده فوتبالي خطور كند: اگر يوفا مي خواست «فهرستي بلند» منتشر كند، چند بازيكن را برمي گزيد؟
به راستي چه معياري براي شكل بخشيدن به اين ليست بلند بالا رعايت شده، فقط آوازه بازيكنان؟ در حقيقت شايد تك چهره هاي شاخص سال گذشته ميلادي به اندازه انگشتان دو دست نبوده باشند اما انگار مسئولان اعطاي جايزه نام هر كس را كه به ذهنشان رسيده در اين بين گنجانده اند.
حضور برخي بازيكنان در چنين سطحي، غيرقابل باور است. دليل اينكه سيلوين ويلتورد در فهرست اعلام شده جاي گرفته چيست؟ چند بازي خوب براي خروس ها نمي تواند سبب دلپذيري باشد. در واقع از ديد بيشتر هواداران آرسنال، ويلتورد به سختي جايي ميان پنجاه چهره نخبه حال حاضر توپچي ها پيدا مي كند. شايد افرادي كه اين نام ها را برگزيده اند مي خواسته اند در مجموع، ايتاليا از فرانسه پيشي نگيرد!
پس از ويلتورد نوبت به چند عنوان آشناتر مي رسد، بازيكناني كه تنها اسم هايشان شهره است با مرداني مثل لوييس فيگو، جوواني البر، پائولو مالديني، الساندرو دل پيرو، پاتريك كلايورت، ليليان تورام، فيليپو اينزاگي، يان كولر، هنريك لارسن و حتي زين الدين زيدان و روبرتو كارلوس در سال ۲۰۰۳ چه كرده اند كه سزاوار دريافت توپ طلاي اروپا باشند؟ ظاهراً بسياري تنها بر پايه روزهاي پرفروغ گذشته شان انتخاب شده اند.
شايد بهتر مي بود پاداش جداگانه اي هم به خاطر ارضاي حس نوستالژيك برخي كارشناسان در نظر گرفته مي شد تا از اين همه طول و تفصيل احتراز شود.
خوب، انتظار بعضي بازيكنان هم براي رسيدن به توپ طلا چندان منصفانه نيست. براي نمونه، ديويد بكهام، بيشتر شهرتش را مديون ويكتوريا، همسرش است.
هر ضربه او، نحوه لباس پوشيدنش، آرايش مو و حتي لبخندي كه بر لبانش نقش مي بندد با پوشش وحشتناك رسانه ها همراه است. انگار در تمام اروپا يك بازيكن فوتبال بيشتر وجود ندارد.
رونالدو هم بالطبع بايد جايي در بين بهترين ها داشته باشد، پيوستن به رئال مادريد خواهي نخواهي اين امر را تضمين مي كند. البته اگر منصفانه برخورد كنيم، جا افتادن سريع او در برنابئو و چند گلي كه براي مردان مادريدي به ثمر رسانده هم در اين امر مؤثر بوده است.
گويا رونالدو، رونالدينهو، اوليوركان و سول كمپل بيشتر به خاطرات جام جهاني ۲۰۰۲ متعلق هستند تا مرداني كه براي كسب توپ طلاي امسال مبارزه مي كنند، پس شايد بهتر بود نام ريوالدو هم در اين مجموعه قرار مي گرفت تا فهرست تكميل مي شد.
البته تمام آنچه به اين نامزدها باز مي گردد در تيرگي رها نمي شود، بالاخره ايكركاسياس، كريستين چيوو، ديدا و موتو هم بازيكنان خوبي هستند اما اگر صادق باشيم آنها هنوز به تمام توان بالفعل خود نرسيده اند. كمي واقع بينانه تر كه نگاه كنيم نيز در مي يابيم پائولتا، دكو، زلاتان ابراهيموويچ، سالگادو، طرابلسي و... و حتي ماكاي و اوون هم به رغم تمام سزاواري هايي كه دارند تنها كاغذ را سياه كرده اند و از بخت چنداني براي احراز اين عنوان برخوردار نيستند.
دست كم انتخاب «تيم برتر اروپا» هرچند در ظاهر مضحك تر به نظر مي رسد، اما ديگر لازم نيست كارشناسان فهرست طويلي از بازيكنان مختلف را پيش روي خود بگذارند و سعي كنند ميان يك دروازه بان و يك مهاجم (كه هر كدام تخصص هاي خودشان را دارند) يكي را انتخاب كنند. اين در شرايطي است كه مدافعان معمولاً از قافله عقب مي مانند و همه ترجيح مي دهند يك مهاجم يا هافبك نفوذي توپ طلا را ببرد تا يك مدافع قلدر و سمج كه به هيچ مهاجمي اجازه گل زدن نمي دهد.
شايسته ترين فرد
با تمام اين اوصاف، به راستي چه كسي از سايرين شايسته ايستادن بر تارك فوتبال اروپا است؟ سري A در اين جمع پانزده نامزد دارد كه ده تاي آنها ايتاليايي هستند. در وهله اول نگاه ها به سوي پاول ندود متوجه مي شود اما خيلي ها سبك بازي او را نمي پسندند، همانطور كه علاقه به نيستلروي- با وجود تمام گلزني هايش- ندارند. به همين سبب است كه خيلي از كارشناسان بخت نستا، توتي يا بوفون را بيشتر مي دانند. در ليگ هاي ديگر هم مي توان مدعيان جدي يافت. رائول مثل هميشه استوار به درخشش خود ادامه مي دهد، بالاك هم كماكان خلاقانه مركز ثقل بايرن است و آنري، اعجوبه سرعت و تكنيك.
نمايش هاي اعجاب برانگيز دردانه هايبري آنقدر باشكوه بود كه اعطاي توپ طلا به او منصفانه ارزيابي شود. نمايش او در سان سيرو برابر اينتر، در حالي كه آرسنال براي صعود از دور مقدماتي جام قهرمانان به برد در خانه حريف ايتاليايي نيازي مبرم داشت، خود به تنها بيانگر همه چيز است. با اين وجود فوتبال كاملاً به سليقه افراد بستگي دارد. اگر پنجاه هوادار را گرد بياوريد و نظراتشان را راجع به بهترين ها و بدترين هاي اروپا جويا شويد، ممكن است كاملاً متفاوت باشند. به زودي يوفا به تمام اين پرسش ها پاسخ خواهد داد.