شركت هاي بيمه و خدمات اجتماعي تاچه حد هزينه هاي جاري خانواده ها را كاهش داده اند؟ (بخش دوم و پاياني)
اگر روز اول موتور سيكلت را بيمه مي كردم اكنون مي توانستم بخشي از ۴۰۰ هزار تومان خسارت تصادف با يك خودروي هيلمن را پرداخت كنم، هزينه بيمارستان، خسارت موتور، شكستگي پاي راستم و بيكاري نيز بيش از يك ميليون تومان است. به راستي حالا چه كنم؟
محسن شمشيري
... اكبر معتمدي نان آور ۴۷ ساله يك خانواده ۵ نفره مي گويد: احساس كردم براي كاهش خطرات و تضمين آينده و آرامش نسبي براي خانواده و فرزندان بايد بيمه عمر و پس انداز داشته باشم تا اگر در اثر حادثه، بيماري و سكته دچار مشكل شدم پس انداز و مبلغي براي پوشش خطر و تأمين آتيه خانواده و كمك به فرزندان داشته باشم.
اين ديدگاه اكثر نانآوران خانوارها در ايران است و آنها هميشه و همه جا با نگراني به حوادث پيش رو مي نگرند و در بسياري از موارد به دليل ناتواني در حل مسأله سعي مي كنند آن را ناديده بگيرند. با اين وصف پرسش ناگزير اين است اگر سرپرست و نان آور خانواده اي كه هميشه با اين نگراني همراه است تصادف كند يا دچار سكته و بيماري جانكاه شود چه بايد بكند؟ وقتي در طول روز خبر سكته، مرگ در اثر تصادف، از كار افتادگي و بازماندگان بي سرپرست و بدون نانآور را مي شنويم از خود سؤال مي كنيم اگر خود ما با چنين مشكلي مواجه شويم با كدام پس انداز و سرمايه گذاري مي توانيم خطرات را پوشش دهيم؟ آيا بايد دست خود را جلوي ديگران دراز كنيم؟ آيا فرزندان دانش آموز و دانشجوي ما مي توانند از پس مشكلا ت جاري و بالا بودن هزينه ها در زندگي برآيند؟
طبعاً ضرورت دارد همه مردم با بيمه هاي مختلف آشنا شوند تا در مواقع خسارت و خطر بتوانند به راه خود ادامه دهند.
احسان جمشيدي كه با موتور سيكلت تصادف كرده، مي گويد: اگر روز اول موتور سيكلت را بيمه مي كردم اكنون مي توانستم بخشي از ۴۰۰ هزار تومان خسارت تصادف با يك خودروي هيلمن را پرداخت كنم، هزينه بيمارستان، خسارت موتور، شكستگي پاي راستم و بيكاري و ... نيز بيش از يك ميليون تومان است.به راستي چه كنم؟
وي افزود: متأسفانه راننده مربوطه كه مدتي از كارش بيكار شده بود به دنبال تهيه پول براي تعمير خودروي خود بود. موتور سيكلت من نيز در پاركينگ نيروي انتظامي باقي مانده . همه پس اندازم تمام شده و در اين حادثه مقروض شده ام. در حالي كه اگر بيمه داشتم متحمل اين همه هزينه نمي شدم.
وي به دارندگان خودرو و موتور سيكلت توصيه مي كند براي چند هزار تومان حق بيمه و چند ساعت صرف وقت براي مراجعه به شركتهاي بيمه خود را در معرض خطرات و هزينه هاي زياد قرار ندهند. چرا كه اگر گرفتار تصادفات و هزينه هاي گزاف آن شوند مدتها دچار مشكل خواهند بود. اما در صورت داشتن بيمه حداقل بخش قابل توجهي از خسارتهاي دو طرف دعوي جبران مي شود.
نكته اي در هزينه هاي مربوط به تصادفات اتومبيل در تهران عدم امكان گريز از آن است. ميزان تصادفات به حدي است كه بيش و كم همه افراد صاحب اتومبيل طي هر سال يكي دو بار مجبور هستند هزينه هاي ناگزيري را بپردازند. با اين وصف همه خانوارها امكان پرداخت هزينه بيمه حدود ۵۰۰ - ۱۵۰ هزار تومان بسته به مدل و نوع اتومبيل را ندارند. ضمن آن كه شركتهاي بيمه اتومبيل هاي قديمي و كهنه را بيمه نمي كند و صاحبان اين خودروها مجبورند همه هزينه ها را بپردازند.در همين روند است كه صاحب خودروها معمولاً بيش از خود و افراد خانواده پول به پاي اتومبيلشان مي ريزند.
تراكم جمعيت، افزايش تعداد خودروها، بالا رفتن آلودگي هوا و آمار تصادفات، مرگ و مير و بيماري هاي پرهزينه، خانواده ها و بخصوص نان آوران و سرپرست هاي خانوار را به تأمل وا داشته راهي براي جبران خسارت در مواقع خطر، تصادف و حوادث بيابند و آرامش نسبي اعضاي خانواده را بالا ببرند و يا حداقل وضعيت فعلي را حفظ كنند و از بدتر شدن وضعيت خانواده جلوگيري نمايند. با اين وصف فرهنگ بيمه در ايران ضعيف است و عمدتاً اقشار با درآمد بالا، خود، اتومبيل و منزلشان را بيمه مي كنند.
مريم اميني،كارمند يكي از شركت هاي بيمه مي گويد: افزايش مشتريان، تنوع در خدمات بيمه اي و پوشش بموقع و كارآمد خطرات و حوادث نياز اساسي جامعه و خواست خانواده ها و شركتهاي بيمه است.
افراد بيمه شده خويش فرما بيش از بيمه شدگان تأمين اجتماعي و خدمات درماني از دفترچه و خدمات بيمه اي استفاده مي كنند كه در جدول مشاهده مي كنيد.
هر بيمه شده تحت پوشش سازمان تأمين اجتماعي و بيمه خدمات درماني در مناطق شهري در طول سال ۳۶/۲ بار به پزشك عمومي، ۴/۱ بار به پزشك متخصص، ۱۶/۰ بار به دندانپزشك، ۷۸/۳ بار به داروخانه،
۴۶/۰ بار به آزمايشگاه، ۴۹/۰ بار به راديولوژي و سونوگرافي و ۷/۰ بار براي بستري در بيمارستان مراجعه كرده اند.
سهم خانوارها و تأمين اجتماعي در تأمين هزينه هاي بهداشتي در كشورهاي جهان سوم ۵۰ درصد و در كشورهاي پيشرفته ۳۰ - ۱۵ درصد است؛ اما در ايران بالا ي ۷۰ درصد است.
سهم بخش خصوصي در ارائه خدمات درماني نسبتاً ثابت مانده و به دليل پايين بودن تعرفه هاي درماني سهم كمي در ارائه خدمات درماني دارد.
در سال ۱۳۷۸ حدود ۵۷ درصد آزمايشگاه هاي تشخيص طبي و ۴۵ درصد راديولوژي ها دولتي بوده اند. ۷۲ درصد تختهاي بيمارستاني نيز دولتي، ۹ درصد مربوط به تأمين اجتماعي، ۶ درصد مربوط به نيروهاي مسلح و ۱۳ درصد مربوط به بخش خصوصي بوده است.
مهدي شاكرين، عضو هيأت مديره بيمه آسيا با اشاره به ضرورت شناخت بازار و مخاطبان براي طراحي مناسب بيمه نامه هاي جديد مي گويد: شركتهاي بيمه بدون شناخت نياز مردم و خانواده ها به استقبال بحران مي روند. مردم و خانواده ها دنبال رفاه و آرامش و كاهش خطر در آينده هستند و علا قه دارند كه نگراني هاي خود را كاهش دهند. بنابراين بايد بيمه نامه هاي متناسب با نياز جامعه را طراحي كنيم تا فرصتها و نيازهاي موجود را شناسايي كرده و بيمه نامه هاي جديد را طراحي كنيم. تا هزينه هاي پيش روي خانواده ها را تا حدي پوشش دهيم .
وي تأكيد كرد: بهره مندي اقشار كم درآمد و آسيب پذير جامعه از مزايا و تسهيلا ت صنعت بيمه و كاهش اثرات نرخ تورم در حق بيمه بايد از عوامل تأثيرگذار در طراحي بيمه نامه هاي جديد باشد. توسعه رشته هاي بيمه عمر و پس انداز، آتش سوزي، بدنه و مسؤوليت مي تواند رفاه و آرامش نسبي را براي خانواده ها و بخصوص نانآور خانوار افزايش دهد. در بيمه عمر و پس انداز و بيمه بدنه خودرو تسهيلا ت ويژه اي براي بيمه گذار پيش بيني شده كه مي تواند دلشوره خانواده ها را كاهش دهد. همچنين در بيمه آتش سوزي و زلزله بيمه نامه بلند مدت آتش سوزي منازل مسكوني با تسهيلا ت و امتيازات ويژه به خانواده ها و مردم ارائه شده است.
نياز مردم به خدمات بيمه اي باتوجه به افزايش تعداد خودروها و تصادفات و بالا رفتن تعداد مرگ و مير در جاده هاي كشور كه به ۲۲ هزار كشته در سال رسيده روبه افزايش است. هشدار كارشناسان در مورد خطر زلزله در تهران و هزينه هاي بالا ي آن ، بروز بيماري ها و بالا رفتن آمار سكته و سرطان و بيماري هاي پرهزينه باعث شده برخي از اقشار به بيمه هاي عمر و پس انداز و خدمات درماني تمايل بيشتري نشان دهند و پاسخگويي به اين همه نياز مستلزم برنامه ريزي و جلب اعتماد و همكاري مردم و شركتهاي بيمه است تا سرمايه گذاري و هدايت درست منابع شركتهاي بيمه و درآمد خانواده ها را بسوي فعاليتهاي مولد هدايت كنند.
اگرچه رقابت بين شركتهاي بيمه طي ده سال گذشته افزايش يافته و بيمه هاي خصوصي با تنوع در خدمات بيمه اي به ارائه خدمات جديد پرداخته اند؛ اما باتوجه به گسترش شهرنشيني و انتظار خانواده ها براي كمك مالي بيشتر بايد صنعت بيمه در كشور بيش از اين توسعه يابد.
اكنون با جمع بندي همه اين موارد ضرورت بازنگري عملكرد بيمه، چه بيمه دولتي و چه خصوصي در ارتباط با خانوارها بر جسته تر مي شود. تلقي كنوني از بيمه - چه از سوي افراد خانواده ها و چه از سوي شركت هاي بيمه- تناسبي با نيازهاي جاري ندارد. بيمه بايد نقش كليدي در زندگي اقتصادي خانواده ها بيابد و از روند فعلي كه صرفاً توسط دستورالعمل هاي دولتي به كارگران و كارمندان تحميل مي شود به در آيد. از سوي ديگر شركت هاي خصوصي بيمه بايد با ارائه خدمات بيشتر و سريع تر اعتماد مردم به خود را افزايش دهند.
اين مثال را بخوانيد
اين جمله يكي از آسيب ديدگان طي حادثه رانندگي جمع بندي همه آن چه است كه برشمرده است:>...دو سال پيش طي يك تصادف اتومبيل پاي راستم را از دست دادم و دست چپم هم به حدي آسيب ديد كه توانايي حركت دادنش را ندارم. آن روزها طي كار آزاد در بازار ماهي سيصد هزار تومان درآمد داشتم كه درآمد خوبي به شمار مي رفت. اما براي درمان خودم مجبور شدم منزلي كه داشتيم را به فروش برسانم، اما اگر بيمه بودم چنين نمي شد. حالا، نه مي توانم كار كنم، نه خانه دارم.چرا كسي اهميت بيمه را برايم توضيح نداده بود.<
مراجعه افراد بيمه شده براي استفاده از خدمات بيمه اي در مناطق شهري در طول سال
خويش فرما
|
بيمه شده تامين اجتماعي
|
خدمات
|
۲۹/۴
|
۳۶/۲ دفعه
|
پزشك عمومي
|
۹۴/۲
|
۴/۱ دفعه
|
پزشك متخصص
|
۱۸/۰
|
۱۶/۰ دفعه
|
دندانپزشك
|
۴۷/۷
|
۷۸/۳ دفعه
|
داروخانه
|
۳۲/۶
|
۴۹/۰ دفعه
|
راديولوژي و سونوگرافي
|
۲۱/۰
|
۷/۰/۰ دفعه
|
بستري
|
۰۲/۱
|
۴۶/۰ دفعه
|
آزمايشگاه
|
|
سال
|
سهم مجموع مشاركت خانوارها و سازمان تأمين اجتماعي از هزينه هاي بهداشتي
|
سهم هزينه هاي بهداشت و درمان از كل هزينه هاي مصرفي در توليد ناخالص داخلي
|
۱۳۶۸
|
۸/۶۷ درصد
|
۷۴/۴ درصد
|
۱۳۷۳
|
۶۸ درصد
|
۰۹/۷ درصد
|
۱۳۷۵
|
۴۵/۷۰ درصد
|
۲۷/۶ درصد
|
|