رئيس دبيرخانه كريدور حمل و نقل بين المللي شمال- جنوب گفت: با امكانات بالقوه اي كه در ايران موجود است، از نظر ميزان كالايي كه مي خواهيم نقل و انتقال دهيم، مشكلي نخواهيم داشت و تنها بايد دربخش هاي نرم افزاري، براي ساده سازي عبور و مرور كالا از كشور اقداماتي را انجام دهيم.
« محمدجواد عطرچيان»، در گفت وگو با ايلنا افزود: با برنامه ريزي و مطالعه مناسب مي توانيم، زمان بندي خوبي را در جهت ترانزيت بار داشته باشيم.وي با اشاره به اينكه، در برنامه چهارم توسعه به بحث اشتغال توجهي خاص شده  است كه اين امر مي تواند، در كشور زمينه هاي اشتغال خوبي را ايجاد كند، خاطرنشان كرد: بسياري از كشورهاي آسيايي و اروپايي ترجيح مي دهند تا كالاهاي خود را از كشور ايران عبور دهند و موقعيت ترانزيت جمهوري اسلامي  ايران، هم به دليل كوتاهي فاصله بين آسيا و اروپا و هم به دليل ارزاني حمل و نقل مناسب است.وي گفت: اگر در برنامه چهارم توسعه، ميزان ترانزيت كالا ازسقف پيش بيني شده فراتر رود، ظرفيت ها و زيرساخت هاي بالقوه خوبي را خواهيم داشت.
عطرچيان در پاسخ به سوالي مبني بر سقفي كه در برنامه چهارم براي ترانزيت كالا پيش بيني شده  است، اظهارداشت: سقفي كه براي برنامه چهارم پيش بيني شده، ۵/۷ ميليون تن است و بنابراين پيش بيني، در برنامه چهارم، ۵/۱ ميليارد دلار درآمد براي كشور ايجاد خواهدشد.به گفته وي، با توجه به ظرفيت هاي بالقوه اي كه در حال حاضر براي ترانزيت كالا وجود دارد، مي توان ۳ ميليارد دلار درآمد ترانزيتي براي كشور ايجاد كرد.عطرچيان در خاتمه گفت: كشورهاي حاشيه خليج فارس و كشورهاي كناره اقيانوس هند، از كشورهايي هستند كه مراكز عمده بار جهاني به شمار مي آيند و اين بار، در مسير حمل خود به اروپا مي تواند از مسير ايران بگذرد.
كمك روسيه به افغانستان
سرگئي لاوروف نماينده دائم روسيه در سازمان ملل متحد اعلام كرد كشورش آماده است براساس تجربيات خود در دهه هاي ۱۹۶۰ و ۱۹۸۰ در روند تلاش هاي بين المللي به منظور احياي اقتصاد افغانستان نقش فعالي ايفا كند.به گزارش ايتارتاس از سازمان ملل متحد، لاوروف با بيان اين مطلب در نشست مسئولان سازمان ملل متحد كه به منظور بررسي اوضاع افغانستان و نحوه ارسال كمك هاي فوري بين المللي به اين كشور تشكيل شد، با اشاره به فعاليت هاي قبلي روسيه در افغانستان شامل احداث تأسيسات ميدان گازي كارخانه توليد كود نيتروژن در مزار شريف، احداث نيروگاه هاي برق آبي، بازسازي فرودگاه كابل، تونل سالنگ و ديگر مراكز اعلام كرد مسكو بر اين باور است كه تركيب فناوري روسيه و تجربيات مسكو در هدايت حمايت مالي كشورهاي كمك كننده مي تواند به نفع افغانستان تمام شود. وي همچنين با اشاره به حمايت مسكو از تشكيل ارتش ملي افغانستان اعلام كرد روسيه در اين راستا مقاديري سوخت و كمك هاي ديگر همچون خودرو، ابزار و وسايل مخابراتي قطعات يدكي و ديگر تجهيزات نظامي به ارزش حدود ۵۰ ميليون دلار در اختيار كابل قرار داده است.

رشد ميزان انرژي مصرفي در آسياي جنوب شرقي تا سال ۲۰۲۰ به ۴۰۰ ميليون تن معادل نفت خام افزايش مي يابد. اين ميزان در سال ۲۰۰۰ معادل ۱۵۰ ميليون تن بوده  است. براساس گزارش منابع خبري اين منطقه در ۱۲ سال آينده تنها ۱۰۰ ميليارد دلار سرمايه گذاري در زمينه انرژي برق براي تأمين نياز روزافزون خود بايد جذب كند. در هفته هاي اخير مقامات مسئول ده كشور عضو اتحاديه «آسه آن» در موافقتنامه اي كه در يك گردهمايي چهار روزه امضا كردند بر ضرورت همكاري گسترده براي تأمين امنيت انرژي خود تأكيد كردند.
در اين موافقتنامه كه در اجلاس سال آينده وزراي انرژي اين كشورها در فيليپين نهايي خواهد شد بر تلاش براي كاهش فاصله ميان كشورهاي فقيرتر منطقه ، بر احداث خط لوله گاز ترانس آسه آن، انرژي هاي نو و تجديد  پذير و ديگر طرح ها براي تأمين امنيت انرژي اين منطقه تأكيد شده است.
فروش گاز مصر به رژيم صهيونيستي در هاله اي از ابهام
با مطرح شدن يك درخواست جديد از سوي دولت مصر، قرارداد فروش گاز اين كشور به رژيم صهيونيستي همچنان نامشخص باقي ماند.
به گزارش «شانا»، دولت مصر از اسراييل و شركت «اسراييل الكتريك كورپوريشن» (آي.اي.سي) خواسته است به منظور تضمين پرداخت هاي اين شركت در ازاي دريافت گاز از مصر، اعتبارنامه اي در اختيار اين كشور قرار دهند.
اين در حالي است كه بر اساس گزارش ها، ژوزف پاريتزكي، وزير امور زيربنايي اسراييل، اين درخواست مصر را رد كرده است.
پاريتزكي اعلام كرده است كه افتتاح يك اعتبارنامه بانكي هزينه اين قرارداد را سه تا چهار درصد افزايش خواهد داد.
گفته مي شود كه وزير امور زيربنايي اسراييل اعطاي چنين تضميني را موجب افزايش ديون شركت آي.اي.سي و بدتر شدن مشكلات اعتباري آن مي داند و بر همين اساس از اعطاي اعتبارنامه به مصر خودداري كرده است.
بر پايه گزارش ها، سامح فهمي وزير نفت مصر، پيشنهاد كرده است كه اسراييل بايد در صدد خريد گاز از فلسطيني ها باشد.اما اسراييل در تلاش است كه يك قرارداد ۱۵ ساله براي خريد سالانه ۷/۱ ميليارد متر مكعب گاز از مصر را نهايي كند.
آريل شارون،نخست وزير اسراييل، در تاريخ ۱۸ اوت (۲۷ مرداد) گفت كه آخرين فرصت را به شركت آي.اي.سي براي نهايي كردن توافقنامه خريد گاز مصر داده است. شارون اعلام كرده بود كه اگر در مسير خريد گاز از مصر پيشرفتي حاصل نشود، اين شركت مذاكرات خود را با شركت «بي.جي» با هدف تامين گاز اسراييل از ذخاير برون ساحلي فلسطين از سر خواهد گرفت.

منبع: آسيا تايمز
ترجمه: امير بهادري نژاد
گاز طبيعي به  تدريج مختصات انرژي جهان را تغيير مي دهد. علاقه مندي صاحبان كارخانه ها و نيروگاهها به استفاده از گاز طبيعي به جاي نفت و يا ذغال سنگ، گسترش ترمينال هاي گاز طبيعي مايع شده (LNG) در آسيا و ساخت كشتي هاي حامل گاز مايع شده همگي باعث رونق اين سوخت در سطح جهان شده اند.
در حقيقت نرخ رشد بازار گاز طبيعي در جهان سالانه در حدود ۳ درصد مي باشد، در حالي كه گاز طبيعي مايع شده در نيمه اول سال ۲۰۰۳ ميلادي با رشدي معادل ۸ درصد مواجه بوده است.
پيش بيني مي شود كه تقاضا براي گاز طبيعي در قاره آسيا معادل ۴ درصد در هر سال افزايش يابد كه اين رشد در ۳۰ سال آينده تداوم خواهد داشت.به همين دليل ايجاد زيرساخت هاي موردنظر در بخش انتقال گاز در اين قاره پهناور، حياتي است.
در سال ۱۹۶۰، قاره آسيا تنها ۲ درصد گاز جهان را مصرف مي كرد و امروزه به ۱۲ درصد افزايش يافته است. پيش بيني مي شود كه اين رقم در سال ۲۰۰۳ به ۱۹ درصد برسد.
به گفته «آنزاي» مدير عامل شركت گاز ژاپن، ميزان تقاضا براي گاز طبيعي در ژاپن هر روز در حال افزايش است كه همين افزايش ساير كشورهاي آسيايي را تشويق به استفاده از اين نوع سوخت خواهد كرد.
البته اين موضوع باعث نمي شود كه اهميت منابع نفتي خاورميانه و يا جنوب شرقي آسيا كاهش يابد اما در گذشته شركت هاي نفتي به گاز طبيعي به عنوان يك منبع درآمدزا نمي نگريستند. حتي در بسياري از موارد، گاز طبيعي ميادين نفتي به طور كامل به هدر مي رفت.
با توجه به اين كه اغلب كشورهاي جهان به دنبال توليد انرژي الكتريكي با بهره گيري از گاز طبيعي در نيروگاههاي خود هستند پيش بيني مي شود كه تقاضاي جهاني براي گاز طبيعي در سالهاي آتي بسيار بيشتر از ساير سوخت هاي فسيلي باشد.
به اين ترتيب توليد گاز طبيعي مايع شده توسط شركت  نفتي ميتسويي در ۱۵ سال آينده دو برابر خواهد شد. همچنين مقامات شركت «رويال داچ شل» معتقدند كه در سال ۲۰۲۵، گاز طبيعي كاملاً، نفت را تحت الشعاع خود قرار خواهد داد.
در گذشته، گاز طبيعي از طريق لوله و يا پس از مايع شدن توسط كشتي حمل مي شد. با آن كه هزينه ابتدايي احداث خطوط لوله براي انتقال گاز بسيار سنگين است اما ارزانترين روش براي انتقال اين سوخت طبيعي مي باشد البته دور بودن ميادين گاز از بازار مصرف باعث شده كه گاز چنداني براي انتقال از طريق لوله در جهان باقي نماند.
به همين دليل مجدداً  تمام توجه ها به انتقال گاز مايع شده از طريق كشتي ها معطوف شده است. به دليل همين تغيير نگاه، شركت كشتيراني مالزي كه به يك شركت پرهزينه تبديل شده بود هم اكنون به سوددهي كلان رسيده است.
در حقيقت اين شركت با ۱۳ تانكر به بزرگترين شركت انتقال دهنده گاز مايع در جهان تبديل شده است. همچنين قرار است در ابتداي سال ۲۰۰۵ شش تانكر ديگر به ظرفيت اين شركت افزوده شود. با توجه به پيشرفت تكنولوژي، هزينه هاي توليد گاز مايع طي يك دهه اخير در حدود ۲۵ درصد كاهش يافته و انتقال اين نوع گاز با كشتي با صرفه تر از انتقال گاز از طريق لوله در مسافت هاي دور است.
البته بايد توجه داشت كه رشد توليد گاز طبيعي در آينده در خاورميانه نخواهد بود بلكه كشورهاي آسياي ميانه، استراليا و روسيه با افزايش توليد مواجه خواهند شد.
همانگونه كه كنترل بازار نفت جهان در حال حاضر در دست آمريكا است، كنترل بازار گاز مايع شده نيز در اختيار اقتصاد ژاپن، كره جنوبي و تايوان خواهد بود. البته بايد توجه داشت كه آمريكا صاحب بيشترين تجهيزات گاز مايع در جهان است كه اين تجهيزات در كنار مناطق پرجمعيت قرار دارند.
با اين حال، ۵۳ درصد گاز مايع توليد شده در جهان را كارخانه ها و نيروگاههاي ژاپن مصرف مي كنند. البته چين نيز در راه است و در آينده به بازار بزرگ گاز طبيعي تبديل خواهد شد.
ظرفيت توليد برق در نيروگاههاي گازي چين در سال ۲۰۰۰ تنها ۳۱۹ ميليون كيلو وات بود كه در سال ۲۰۲۰ اين رقم به ۹۶۰ ميليون كيلووات خواهد رسيد.
همچنين ميزان تقاضا براي گاز مايع در آسيا در سال ۲۰۱۵ دو برابر خواهد شد و به ۱۵۰ ميليون تن مي رسد. در سال ۲۰۰۱ ميزان تقاضاي كشور چين براي گاز مايع، ۱۰ ميليون تن در سال بود كه در سال ۲۰۱۵ به۲۰ ميليون تن خواهد رسيد.
اخيراً چين قراردادي با استراليا امضا كرد كه براساس اين قرارداد سالانه ۳ ميليون تن گاز مايع از اين كشور وارد خواهد كرد. به همين دليل چيني ها به سرعت در تلاش هستند تا يك ترمينال جديد گاز مايع شده تأسيس كنند. البته بسياري از كشورهاي آسيايي درصدد ساخت ترمينا ل هاي LNG هستند. هم اكنون ژاپن در حال ساخت دو ترمينال جديد است كه دو ترمينال ديگر هم در برنامه خود دارد. همچنين تايوان و كره جنوبي نيز به فكر ساخت ترمينال هاي جديد هستند.
منابع اصلي تأمين كننده گاز مورد نياز ژاپن كشورهاي منطقه آسيا- پاسيفيك هستند كه از اين ميان اندونزي ۳۰ درصد و استراليا ۱۳ درصد آن را تأمين مي كنند.
البته پس از پايان عمليات ساخت سومين ترمينال LNG پتروناس، كشور مالزي به دومين توليدكننده گاز طبيعي در جهان تبديل خواهد شد. با اين حال، تمركز ژاپن در حال حاضر روي ذخاير گاز روسيه است كه ۴۰ درصد ذخاير كل گاز جهان را در برمي گيرد.
هدف اصلي ژاپن، حضور در بازار گاز روسيه در ساخالين است. ساخالين جزيره اي به طول ۹۶۰ كيلومتر است كه در شرق روسيه در فاصله ۴۳ كيلومتري ژاپن واقع مي باشد.
گفته مي شود كه ذخاير گاز ساخالين در حدود ۵/۲ تريليون متر مكعب است.
شركت هاي فعال در حوزه نفت و گاز ساخالين اميدوارند كه ۲۸ درصد از واردات گاز ژاپن در سال را تأمين كنند. از ماه مه سال جاري ميلادي سه شركت مختلف ژاپني با مقامات ساخالين مذاكراتي انجام داده اند، تا اين كه از پروژه ساخالين- ۲ گاز طبيعي مايع شد ه خريداري كنند. انتقال گاز مايع از ساخالين به ژاپن در سال ۲۰۰۷ آغاز خواهد شد و به مدت ۲۲ تا ۲۵ سال ادامه خواهد يافت.
اقبال كشورهاي جهان به گاز طبيعي مايع شده نه تنها ساخت ترمينال هاي LNG را رونق بخشيد، بلكه تحولي در صنعت ساخت كشتي هاي حامل LNG بوجود آورده است.
در سال گذشته، سفارش ساخت ۵۸ كشتي حامل LNG دريافت شد و اگر امروز سفارش جديدي دريافت شود، زمان تحويل آن سه سال ديگر خواهد بود.
البته ساخت اين نوع كشتي ها هزينه سنگيني را دربردارد و هزينه يك نوع از اين كشتي ها در حدود ۱۷۰ ميليون دلار برآورد مي شود. با توجه به اين كه دو كشور ژاپن و كره جنوبي از توليدكنندگان عمده اين نوع كشتي ها به شمار مي آيند، به دليل دريافت پول هنگفت از سفارش دهندگان از شادي در پوست خود نمي گنجند.
البته كشتي هاي حامل LNG ، بمب هاي متحرك به شمار مي آيند، اما در طول۴۰ سال حمل اين نوع گاز با كشتي حادثه اي رخ نداده است.با اين حال، در سال ۱۹۴۴، نشت گاز مايع در آمريكا باعث وقوع انفجاري مهيب و كشته شدن ۱۲۸ نفر شد. گاز طبيعي در دماي منهاي ۱۶۰ درجه سانتيگراد زير صفر سرد مي شود و در دماي منهاي ۱۱۰ درجه حتي سبك تر از هوا مي گردد. در صورتي كه تانكر LNG طعمه حريق شود، دامنه اين انفجار تا شعاع چندين كيلومتري را نابود خواهد كرد به همين دليل ترمينال هاي LNG دور از مراكز پرجمعيت ساخته مي شوند. با آن كه تقاضا براي گاز مايع شده هر روز افزايش مي يابد، اما قيمت نيز به موازات آن كاهش يافته است. افزايش تقاضا باعث ايجاد رقابت در ميان توليدكنندگان و در نهايت كاهش قيمت ها شده است.
مسئولان پروژه ساخالين-۲ در هنگام عقد قرارداد با ژاپني ها به آنان ۳۰ درصد تخفيف دادند كه چنين تخفيفي در قرارداد ميان استراليايي ها و چيني ها نيز مشاهده شده است.
پيش بيني مي شود كه پس از انتقال گاز پروژه ساخالين- ۱ به ژاپن و چين و همچنين انتقال گاز ميدان ايركوتسك از روسيه به چين و كره جنوبي، قيمت اين نوع گاز در آسيا باز هم كاهش يابد.
در حال حاضر اغلب قراردادهاي گاز طبيعي مايع شده درازمدت است اما كشورهاي مصرف كننده خواستار قراردادهاي كوتاه مدت و انعطاف پذير هستند. با توجه به اين كه اغلب قراردادهاي كشور اندونزي با ژاپن در سال ۲۰۱۰ به پايان مي رسد. ژاپني ها خواهان امضاي قراردادهاي جديد كوتاه مدت و با انعطاف بيشتر شده اند. از هم اكنون بسياري از توليدكنندگان گاز مايع شده حاضرند با قيمتي پايين از قيمت اندونزي به ژاپن گاز بفروشند به همين دليل اندونزي مجبور خواهد شد براي از دست ندادن درآمد حاصل از فروش گاز، شرايط ژاپني ها را بپذيرد. البته در پي كاهش قيمت هاي گاز مايع شده در آسيا،  سه شركت ژاپني اعلام كردند، قيمت گاز ارائه شده به مشتركان خود را كاهش خواهند داد.