باتوجه به تورم روزافزون در كشور فرهنگيان درآمد بسيار اندكي دارند. اگر درآمد زير ۲۰۰ هزار تومان در ماه زير خط فقر بشمار مي رود، پس درآمدهاي ۶۰ الي ۷۰ هزار تومان در ماه نشانه چيست؟
به گذشته كه مي نگريم اولين باري كه به مدرسه رفتيم را به ياد مي آوريم. زماني كه الفباي نوشتن را نمي دانستيم و از تجربيات زندگي درس نگرفته بوديم. آموزگاري با مهرباني، ذهن خفته ما را بيدار كرد و به مدد تلا شهايش حركت كرديم.
بي ترديد و بي كم و كاست آموزگاران و فرهنگيان از اقشار زحمتكش جامعه ما هستند. آنها به دور افتاده ترين نقاط كشور نيز مي روند و همه جا را تحت پوشش خويش قرار مي دهند. با اين وصف و با كمال تأسف آنها بيش از هر قشري مورد كم توجهي مسئولين و حتي مردم قرار دارند. حقوق ناكافي و عدم تسهيلا ت ويژه، مشكلا ت اقتصادي بسياري براي آنها به وجود آورده كه مي تواند كيفيت خدمات آنها را نيز تحت تأثير قرار دهد. به هر حال يك معلم، يك معلم است و به دشواري مي تواند حرفه ديگري برگزيند و به سياق اين دوران وارد كسب و كار و دلا لي شود.
مسكن اولين دشواري معلمان و ديگر فرهنگيان است. هزينه بالا ي اجاره و خريد مسكن، همواره فرهنگيان را در يافتن مكان مناسبي براي زندگي وتردد به محل كار با مشكل مواجه مي كند. يكي از آموزگاران در اين مورد مي گويد: برخي ادارات و سازمانهاي ديگر تسهيلا ت ويژه اي براي خريد مسكن در اختيار كارمندانشان مي گذارند. مثلا ً يكي از اقوام ما كه كارمند وزارت كشاورزي است، طي ۸ سال كار ۳ تا ۴ مرتبه صاحب يكي دو قطعه زمين شد. اما من در طول ۱۸ سال كار مداوم در آموزش و پرورش هنوز نتوانسته ام حتي يك منزل كوچك بخرم.
ش - خ، دبير يكي از هنرستان هاي دخترانه تهران كه سرپرست خانواده خود است، مي گويد: حدود ۲۵ سال سابقه كار دارم و با مدرك فوق ديپلم حدود ۱۵۰ هزار تومان در ماه دريافت مي كنم. همه مي دانند اين رقم كفاف اجاره خانه را نمي دهد، چه برسد به ساير موارد اصلي زندگي.
او مي افزايد: مسئله مهم در مورد فرهنگيان بي توجهي مفرط مسئولين به وضعيت اقتصادي آنهاست. آيا حقوقي كه معلم به عنوان يك سرپرست خانواده دريافت مي كند كافي است؟ كمك هزينه اي كه براي حق عائله مندي و اولا د به من مي دهند حدود ۱۱ هزار تومان است. دقت كنيد ۱۱ هزار تومان! آيا اين مزايا براي زن شاغلي كه تمام مشكلا ت زندگي به دوش او سوار شده خجالت آور نيست؟
او در مورد شرايط جاري مي گويد: مسائل و مشكلا ت زندگي فرهنگيان چيزي نيست كه مسئولين از آن بي اطلا ع باشند؛ چرا كه پرونده همه ما عمري زيردست آنها است. آيا براستي نمي دانند چه كسي خانه دارد يا نه؟ چرا ما را تا اين حد انكار مي كنند؟ به نظر او مسئله مسكن حادترين مشكل فرهنگيان است و نياز به برنامه عاجلي دارد.
زهره سيدين، دبير يكي از دبيرستان هاي تهران مي گويد: با ۱۲ سال سابقه كار و مدرك ليسانس ۱۳۰ هزار تومان در ماه حقوق مي گيرم. حقوق و مزايايي كه براي فرهنگيان در نظر گرفته اند در مقايسه با كارمندان ساير وزارتخانه ها و سازمانها، بسيار ناچيز است. در ساير ادارات ديپلمه ها با سابقه كاري كمتر حقوقي دو برابر حقوق معلمان دريافت مي كنند.
سعيد فراهاني، مدير دبيرستان است. او ۲۰ سال سابقه دارد و بامدرك ليسانس ماهانه ۲۲۸ هزار تومان دريافت مي كند.
او مي گويد: اين درآمد باتوجه به اينكه من در يكي از مناطق محروم تهران كار مي كنم وبا سابقه كاري كه دارم بسيار ناچيز است و براي تأمين مخارج زندگي ام كافي نيست.
او ادامه مي دهد: باتوجه به تورم روزافزون در كشور، فرهنگيان درآمد كمي دارند. بعضي از دوستان ما در ديگر ادارات با نصف اين سابقه ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار تومان در ماه حقوق مي گيرند و حتي تسهيلا ت ويژه اي براي خريد مسكن دريافت مي كنند. تنها كاري كه آموزش و پرورش براي كارمندان خود انجام داده است پرداخت معادل ۲۰ هزار تومان بن هر ۲ ماه است و بجز بن هيچ چيز نداريم. حق اولا د و عائله مندي كه به من تعلق مي گيرد ۱۲ هزار و ۵۴۴ تومان است. آيا اين كافيست؟
با اين وصف اكثر آنها مي گويند معلماني را مي شناسند كه در شرايط بسيار بدتري بسر مي برند.
در اين روند، دبير كانون صنفي معلمان كشور گفت: هرچند كه مطالبات فرهنگيان قرار است تا ۲ ماه آينده پرداخت شود، ولي درخواست اصلي فرهنگيان طرح نظام هماهنگ پرداخت حقوق است.
محمود بهشتي لنگرودي در گفت وگويي افزود: دولت سازمان مديريت را مكلف كرده بود كه تا ۱۵ آبان لا يحه نظام هماهنگ پرداخت حقوق معلمان را به مجلس ارائه دهد، اما اين لا يحه در تاريخ مقرر به مجلس نرسيد.
وي افزود: در ۱۷ آبان نيز بر اساس مذاكرات بين نمايندگان تشكل هاي صنفي معلمان كشور با معاون فرهنگي سازمان مديريت و برنامه ريزي، قرار بر آن شد كه تا پايان آبان ماه طرح نظام ويژه رفاه فرهنگيان به هيأت دولت تقديم شود كه تاكنون از اين طرح نيز خبري نشده است.
دبير كانون صنفي معلمان ايران با اشاره به اين كه مطالبات فرهنگيان تا پايان سال ۸۱، ۵۰۰ ميليارد تومان است، افزود: ۴۵۰ ميليارد تومان از معوقه ها از محل مازاد درآمد نفتي كشور پرداخت خواهد شد كه شامل يارانه مسكن، حق محروميت و پاداش پايان خدمت فرهنگيان بعد از سال ۷۹ است.
وي افزود: مطالبات قبل از سال ۸۱ فرهنگيان ازمحل ۲درصد اختصاص يافته به شركت هاي دولتي تهيه مي شود و مصوبه آن در همين هفته به مجلس مي رود.
بهشتي با تأكيد بر اين كه اين مبلغ بدهي دولت به فرهنگيان است و تورم در حال حاضر نسبت به سالي كه مي بايست اين مبالغ پرداخت مي شد افزايش يافته است، افزود: فرهنگيان كشور خواستار رفع تبعيض حقوقي خود نسبت به ساير كاركنان دولت هستند و افزايش حقوقي را مي خواهند كه بتواند پاسخگوي ميزان تورم موجود در كشور باشد.
مدير عامل مؤسسه صندوق ذخيره فرهنگيان اعلا م كرد كه پرداخت وام از محل منابع بانكي به اعضاي اين صندوق به ۶۰ ميليون ريال افزايش يافت.
مهدي حاجي گفت: اين تصميم در نشست كميته برنامه ريزي تأمين منابع مالي صندوق ذخيره فرهنگيان تصويب شد و براساس آن پرداخت وام به اعضا از ۴۰ ميليون ريال به ۶۰ ميليون ريال افزايش يافته است.
مشكلا ت درماني
امكانات درماني كه آموزش و پرورش در اختيار فرهنگيان قرار داده است در مقايسه با امكانات ديگر ادارات بسيار محدود است.
يكي از معلمين در اين زمينه مي گويد: عضو صندوق ناصرين اداره‡ محل خدمت خود هستم. هدف اين صندوق، كمك اقتصادي به اعضايي است كه با مشكل مواجه شده اند. سرمايه اين صندوق از صدقاتي جمع آوري مي شود كه هر ماه از حقوق معلمان كم مي شود و كمك ها به كساني تعلق مي گيرد كه بيماري هاي صعب العلا ج دارند. ما در ميان معلمان خود داريم كساني را كه بيماران سرطاني هستند و هر ماه ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان براي مخارج درمان خود مي پردازند ولي بيمه فقط ۵۰ الي ۶۰ هزار تومان آن را مي پردازد.
او مي گويد: امكانات درماني براي فرهنگيان فوق العاده ضعيف است. حتي بيمه تكميلي نيز نتوانسته درصد زيادي از اين مشكلا ت را حل كند.
امكانات رفاهي
فرهنگيان از عدم امكانات رفاهي مناسب در سازمان آموزش و پرورش نيز گله مي كنند. به عقيده اكثر آنها، ساير سازمانها در شهرستان هايي مانند اصفهان يا مشهد داراي خانه هاي سازماني و يا اقامتگاه هايي هستند كه در هنگام مسافرت مي توانند از آنجا به صورت رايگان استفاده كنند. در حالي كه تهران فاقد اين تسهيلا ت است.
علوي، آموزگار كلا س پنجم دبستان مي گويد: آموزش و پرورش در برخي شهرها اقامتگاه هاي كوچكي به نام >خانه معلم< تدارك ديده؛ اما آيا اين خانه هاي معلم در فصل سفر مي تواند پاسخگوي نياز اين همه معلم باشد؟ اين خانه ها حتي نمي توانند نياز آموزگاران شهر خود را هم برطرف كنند.
در عين حال مواردي وجود دارد كه نشان مي دهد برنامه ريزان تلا ش مي كنند زمينه هاي رفاهي و مالي بيشتري براي فرهنگيان ايجاد كنند . مثلا ً معاون پشتيباني وزير آموزش و پرورش گفت: براساس مصوبه هيأت دولت، فرهنگيان كشور از يك ماه مرخصي سفر زيارتي به مكه معظمه بهره مند مي شوند.
شهاب الدين غندالي همچنين با اعلا م اين كه تمامي مطالبات كاركنان آموزش و پرورش تا دي ماه سال جاري پرداخت مي شود، از اجراي طرح نظام پرداخت هماهنگ حقوق فرهنگيان خبر داد و افزود: پيش نويس اين طرح از ۱۵ آبان ماه سال جاري آماده شده كه در صورت تحقق شرايط لا زم، عملي مي شود.
او با اشاره به طرح ارتقاي شغلي فرهنگيان افزود: براي كيفيت بخشي به كار تدريس، طرح رتبه بندي معلمان به هيأت دولت ارائه شده كه در صورت تصويب محقق خواهد شد.
او موجودي صندوق ذخيره فرهنگيان را ۲۰۰ ميليارد تومان اعلا م كرد و فعاليت هاي آن را در سرمايه گذاري هاي بنيادي از جمله مسكن، بورس سهام، راه اندازي تورهاي سياحتي، زيارتي و مشاركت در شركت هاي بازرگاني به منظور سود دهي و تقويت صندوق مؤثر خواند.
آن سوي سكه
با تمام اين اوصاف، كارمندان و كاركنان ساير مؤسسات و شركتهاي ديگر نسبت به حقوق و ساعت كاري كارمندان آموزش و پرورش ديدگاه ديگري دارند.
آنها معتقدند هرچند فرهنگيان حقوق كمتري دريافت مي كنند؛ ولي در عوض ساعت كاري شان هم كمتر است و مي توانند به فعاليت هاي ديگر اقتصادي بپردازند.
هاديان، كارمند شركت پتروشيمي است. او در مورد شغل خود مي گويد: ديپلمه هستم و با ۱۳ سال سابقه كار ۱۵۰ هزار تومان در ماه دريافت مي كنم. اكثر فرهنگيان حقوق كمي دريافت مي كنند، ولي ساعت كاري آنها نسبت به ديگر كارمندان بسيار كم است و حتي ۱۳ روز عيد و ۳ ماه تابستان را به طور كامل تعطيل هستند و حقوق خود را دريافت مي كنند. اينها مزايايي است كه ساير افراد از آن محرومند. اين كارمندان، البته از وضعيت اقتصادي معلماني كه به صورت حق التدريس يا پاره وقت مشغول كار هستند، اطلا عي ندارند. گفته شده است در قانون جديد كليه نيروهاي خدماتي و آموزشي را در قالب شوراهاي آموزشي به يك شركت واگذار كرده اند كه پرداخت حقوق كاركنان پاره وقت به عهده آنان است.
در اين مصوبه براي هر نيروي آموزشي مبلغي حدود ۱۵۰۰ تومان در ساعت در نظر گرفته شده؛ در حالي كه به هر معلم پاره وقت فقط ۵۰۰ تا ۶۰۰ تومان در ساعت تعلق مي گيرد و هر معلم بيشتر از ۱۸ ساعت در هفته نيز كار نمي كند. كه در مجموع حقوق آنها زير ۴۸ هزار تومان در ماه است. دقت كنيد فقط ۴۸ هزار تومان.
معلماني كه به صورت حق التدريس مشغول به كار هستند اطميناني به ثبات شغلي خود ندارند.ع - ن، ليسانس شيمي كه به صورت پاره وقت در يكي از دبيرستان هاي پسرانه تهران تدريس مي كند، مي گويد: ۱۸ ساعت در هفته مشغول كار هستم و ۳۶ هزار تومان در هر ماه دريافت مي كنم. اين درآمد طبعاً كفاف مخارج زندگي ام را نمي دهد. به همين دليل ساعات بيكاري ام را در دفتر تأليف كتب و برنامه ريزي آموزشي فعاليت مي كنم و از آنجا هم ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان در ماه دريافت مي كنم.
او مي گويد: به اين شرايط ديگر عادت كرده ايم. فقط اميدواريم كه سرانجام روزي استخدام رسمي آموزش و پرورش شويم.
هشدار
فرهنگيان قشر بسيار زحمتكشي هستند كه آينده كشور در گرو تلا شهاي آنان است. ما همه بچه هايمان را به دست آنها مي سپاريم. آنها مهرباناني هستند كه مورد بي مهري قرار گرفته اند. اگر ساعات كاري آنها نصف ساعات كاري ديگران است، حقوقشان نيز نصف حقوق كارمندان ديگر بشما رمي رود. اگر آموزگاران عيد و تابستان به طور كامل در تعطيلي بسر مي برند؛ اما توانايي رفتن به سفر را ندارند ودر اوقات بيكاري به تحصيل درآمد از مسيرهاي ديگر مشغولند. آن چه كه فرصت مطالعه و به روز شدن را از آنها گرفته.عمده حرف آنها اين است كه چرا بين كارمندان آموزش و پرورش و كارمندان ديگر ادارات تبعيض وجود دارد. معلمان رعايت حقوق ديگران را به كودكان مي آموزند ولي كسي حقوق آنها را رعايت نمي كند.
اگر درآمد زير ۲۰۰ هزار تومان در ماه زير خط فقر بشمار مي رود،پس درآمدهاي ۶۰ الي ۷۰ هزار تومان در ماه نشانه چيست؟
جدول متوسط حقوق معلمين
سابقه
|
درآمد
|
تحصيلا ت
|
شغل
|
۱۲ سال
|
۱۲۲۰۰۰
|
ليسانس
|
آموزگار
|
۲۰ سال
|
۲۲۸۰۰۰
|
ليسانس
|
مدير دبيرستان
|
۳۰ سال
|
۱۴۹۰۰۰
|
ديپلم
|
مدير دبستان
|
۱۱ سال
|
۱۴۵۰۰۰
|
ليسانس
|
آموزگار
|
۲۰ سال
|
۱۹۶۰۰۰
|
ليسانس
|
معاون
|
۱۲ سال
|
۱۳۶۰۰۰
|
ليسانس
|
دبير
|
|