م. مجدفر
پديده نوين فناوري اطلاعات و ارتباطات (ICT) و تأثيراتي كه بر جنبه هاي گوناگون حيات بشري برجاي گذاشته، منجر به ظهور تحولات جديد و بنيادي در روابط و مناسبات جوامع بشري شده است. اين پديده با سرعتي چشمگير، خواسته هاي بشر را تحت تأثير قرار داده و نيازهاي جديدي را به وجود آورده است. توسعه روزافزون افزارهاي مبتني بر اين فناوري ها و سرعت فراوان همسان سازي آن با نيازمندي هاي انسان، موجب شده تا عصر جديدي تحت عنوان «عصر اطلاعات» در زندگي انسان ها پديد آيد. در اين ميان، پيشرفت روزافزون فناوري هاي مخابراتي و بسترسازي مناسب براي انتقال سريع اطلاعات از يك سو و وابستگي شديد تمام مناسبات اجتماعي از ديگر سو، دوران نويني را در عرصه حيات بشري پديد آورده كه از آن به عنوان «جامعه اطلاعاتي» ياد مي شود. دو ويژگي اساسي اين جامعه، كوچك شدن جهان براساس تبادلات گسترده و سريع اطلاعات و گسترش حجم استفاده از شبكه هاي رايانه اي جهاني و داخلي است. بديهي است پيدايش اين نظام نوين ارتباطي الزاماتي دارد كه با يكپارچه سازي همه رسانه هاي ارتباطي و تعامل بالقوه آن ها با هم، فرهنگ ها را تغيير مي دهد و دگرگون شان مي سازد. در چنين شرايطي، طبيعي خواهد بود كه تمامي رويدادهاي جامعه، به نوعي از اين روند تبعيت كنند. اگر اكنون در آموزش و پرورش ما، مفهوم مدارس مجازي و يادگيري الكترونيكي مطرح مي شود و بانك ها به دنبال تجارت و بانكداري الكترونيكي مي روند و نسخه هاي الكترونيكي روزنامه ها همطراز با نسخه هاي كاغذي آن ها ميدان داري مي كنند، نمي توان نمايشگاه دولت الكترونيكي برگزار كرد و فقط به شعارهايي سطحي بسنده كرد و مانند سال هاي قرون هيجدهم و نوزدهم، در فكر جابجايي فيزيكي پايتخت بود. تكنولوژي نوين، الزامات و تأكيدات خاص خود را به ما تحميل مي كند و اگر متناسب با اين خواسته ها حركت نكنيم، اين بار نيز، چون دوراني كه در پيچ  و خم مفاهيم توسعه انساني و اقتصادي و نيز در نظريه پردازي ها گرفتار شديم، از قافله عقب خواهيم ماند.