بعضي از قانون شكنان، آگهي صيد كوسه خود را در معتبرترين مجله هاي ماهيگري و صيد منتشر مي كنند.
كوسه ها و دنياي اسرارآميز آنها، در سال ۲۰۰۳ بيشترين حجم خوانندگان اخبار نشنال جئوگرافيك را به خود اختصاص دادند. در اين ميان، كوسه هاي پرنده دماغه آفريقاي جنوبي، حكايت متفاوتي داشتند. مصاحبه «رايان ميچل» و «ديويد براون»، دو گزارشگر صاحب نام تيم خبري نشنال جئوگرافيك را با عكاس ماجراجوي ژرفاي اقيانوس ها بخوانيد.
زندگي تيم عكسبرداري مونيك و كريس فالوز - زوج جوان - با جلوه هاي شكوهمند طبيعت گره خورده است: كوسه هاي غول پيكر كه همچون موشك از اعماق تيره اقيانوس بيرون مي جهند، در هوا پيچ مي خورند و «سيل »هاي نگون بخت سطح آب را شكار مي كنند. اين پديده بيشتر در «جزيره سيل»، نزديك شهر «كيپ» در آفريقاي جنوبي مشهود است؛ جايي كه كلوني گسترده سيل ها، ضيافت مجللي را براي كوسه هاي سفيد رقم زده است.
البته عكاسي از كوسه ها، تمام دل مشغولي «فالوز»ها را شامل نمي شود. اين دو، گروه هاي كوچك توريست ها را با قايق به نزديك ترين فاصله با سلاطين دريا مي برند تا گردشگران، خود رفتار كوسه ها را نظاره گر باشند. كريس و مونيك آشكارا تمام زندگي و حرفه خود را به اين موجودات «مهجور» و «اشتباه تعبيرشده» اختصاص داده اند. حال ببينيم كريس فالوز از شريك ساختن حس دروني خود با گردشگران و غواصان آماتور چه مي گويد.
كريس، از كارت برايمان بگو، با عكس هايت چه مي كني؟
من و همسرم مجري يك برنامه گردشي - علمي هستيم كه در قالب تور، علاقه مندان را به قلمرو زندگي كوسه هاي سفيد مي برد،  امكان غواصي آزاد كنار آنها را فراهم مي آورد و گشتي در بزرگ ترين پارك هاي ملي آفريقا را تدارك مي بيند. به اين ترتيب، ما و ميهمانان مان فرصت خواهيم داشت تا از انواع موجودات دريايي و زميني عكس و فيلم بگيريم و اطلاعات بيشتري از رويه زندگي آنها كسب كنيم.
البته تمام كار ما به برگزاري اين قبيل سفرها براي علاقه مندان محدود نمي شود. ما هر ساله پروژه هاي متنوعي را در قالب فيلم مستند براي نشنال جئوگرافيك، ديسكاوري چنل، بي.بي.سي و ديگر مراكز مي سازيم كه در صدر آنها مي توان به فيلم هايي چون كوسه هاي زيرك، آرواره ها در هوا و سفيدهاي غول آسا  اشاره كرد. ما هرگونه تعامل بين كوسه و سيل را با رعايت فاصله مناسب به تصوير مي كشيم.
اين تعامل بين مرگ و زندگي، گاه ۲۰ تا ۳۰ متر با ما بيشتر فاصله ندارد.
داده هاي ما پيرامون علامت گذاري بر پيكر حيوانات، جراحت هاي آنها و هرگونه شاخه ديگر ابتدا با گروه هاي همتا در اقصي نقاط جهان مورد بحث و تبادل نظر واقع  شده و سپس به شكل فيلم ارايه مي شود. همچنين عكس ها و پوسترهاي ما از طريق وب سايت رسمي مان به فروش مي رسند. از طرف ديگر هر ماه تمام جزييات كارمان را به وسيله نشريه رايگان مان منتشر مي سازيم. هرچند از چاپ عكس ها در نشريات معتبر دنيا استقبال مي كنيم، اما هيچگاه اجازه نمي دهيم آنها در مطالبي بر ضد كوسه ها گنجانده شوند.
به نظر شما، درحال حاضر كوسه ها از سوي گردشگران و ماهيگيران جنوب آفريقا تهديد مي شوند؟
به يقين همين طور است. هرچند مدتي است كوسه سفيد مورد حمايت آفريقاي جنوبي قرار گرفته، اما قوانين حفظ و مراقبت از اين موجودات، كاملاً ناكافي و ناقص اند، متاسفانه مسوولان هنوز اهميت حفظ منابع گردشگري را درك نكرده اند و نمي دانند اگر منبعي براي جذب گردشگران باقي نماند، ديگر توريستي نخواهيم داشت.
جالب اينكه بعضي از قانون شكنان، آگهي صيد كوسه خود را در معتبرترين مجله هاي ماهيگيري و صيد منتشر مي كنند و هيچ كس مانع شان نيست. در قياسي وسيع تر، تجارت صيد و ماهيگيري تا آنجا آزادانه صورت مي گيرد كه در بعضي بازارهاي بورس، سهام كوسه جزو گرانقيمت ترين سهام ها به فروش مي رسد. من و همسرم بارها حين غواصي كنار كوسه ها ديديم كه صيادان چگونه آنهار ا مورد هدف قرار مي دهند، بسياري از آنها،  افراد ثروتمندي هستند كه تنها از سر تفريح و خوشگذراني كوسه ها را شكار مي كنند. صيادان فقيري هم هستند كه به خاطر چندرقاز، اين حيوانات را شكار كرده و مي فروشند.
تهديد گردشگران اما گونه اي متمايز دارد. بسياري از ترتيب دهندگان سفرهاي تفريحي اين چنيني، نمي دانند كه غيرمستقيم، چه لطمه اي بر بافت زيستي كوسه ها وارد مي آورند. در غواصي داخل قفس فولادي، براي جلب كوسه هاي سفيد غول آسا از جگر، خون و سر كوسه هاي كوچكتر استفاده مي شود. همين امر، به تدريج خطر انقضاي نسل را متوجه انواع كوسه هاي كوچك ساخته است. در حالي كه مي توان به سادگي از امكاناتي از قبيل امواج الكترونيكي بهره برد تا كوسه ها را از اعماق آب به سطوح بالايي كشاند.
چه توصيه هايي به غواصان آماتور و عكاسان تازه كاري كه مي خواهند از كوسه ها عكس يا فيلم بگيرند، مي كني؟
قبل از دويدن، بايد راه رفتن را ياد بگيريد. اگر در نزديكي دماغه يا خليج زندگي مي كنيد، در پي يافتن گونه هاي كوچك محلي، ويژه آب هاي كم عمق، برآييد. اين گونه ها به شما اجازه مي دهند كاملا نزديك شان شويد و از آنها عكس بگيريد. وقتي به اندازه كافي بر اين حيوانات مسلط شديدو زواياي مختلف موقعيت خود و حيوان را با صبر و شكيبايي به تصوير كشيديد، به سراغ كله چكشي ها در آب هاي شفاف برويد. اگر سوژه مناسبي را شكار كرديد، بي ملاحظه فيلم تان را پر نكنيد، فقط لحظه هاي ناب را ثبت كنيد، آنگاه با هر غوطه، كاستي هاي كارتان را ترميم و محاسن آن را ارتقا دهيد. هميشه در نظر داشته باشيد به چه كوسه اي، در چه فصلي بايد نزديك شد. آنها در فصل هاي مختلف، رفتارهاي متفاوتي از خود نشان مي دهند.
چگونه توانسته اي رفتار كوسه ها را مورد مطالعه قرار دهي؟ وقتي آن زير، خطر جدي را حس مي كني بايدچه كار كني؟ از كجا مطمئن مي شوي آن روز قرار نيست صبحانه كوسه باشي؟
اولين درسي كه بايد بياموزيد، احترام است. شما به دنياي آنها قدم گذارده ايد و بايد قوانين شان را رعايت كنيد. كوسه ها، شخصيت واحدي دارند. ما هر سال، بسياري از آنها را مي بينيم كه رفتارهاي يكساني از خود نشان مي دهند. بعضي از كوسه هاي سفيد را حتي سالي ۶۰ بار مي بينيم و هر سال منتظر بازگشت شان هستيم. آنها حتي اسم هم دارند. مثلا راستا، يك ماده ۴ متري است كه البته وقتي اولين بار، او را در سال ۹۷ ديدم، دو متر طول داشت. وقتي شما در آب هستيد، آنها به راحتي مي توانند ميزان هيجان، ترس و يا اطمينان خاطر شما را ارزيابي كنند و همين امر، كليد برقراري ارتباط صميمانه با آنهاست. تماس عيني، ديگر نكته كليدي است. وقتي در قلمرو آنها، چشم در چشم شان مي دوزيد، به هيچ وجه تمايلي ندارند به شما حمله كنند، چون ديده شده اند. شناي سريع، آشكارا آنها را جلب مي كند. اين كار درست مثل دويدن مقابل يك شير است. اگر ناگهان كوسه اي مقابل خود ديديد، پاهايتان را به موازات بدن دراز كرده، به صورت افقي در آب شناور شويد و سعي كنيد حتما چشم در چشم كوسه بدوزيد، حتي مدتي همراه او به آرامي شنا كنيد. هيچ كوسه اي به همراه خود حمله نمي كند. هرگز كوسه را لمس نكنيد، به ويژه با دم اين حيوان مغرور، كاري نداشته باشيد، چرا كه به شدت عصباني مي شود. اگر ناچار شديد با وسيله اي كه در دست داريد مثل دوربين و پايه آن حيوان را از خود برانيد، سعي كنيد به ناحيه بين چشم و آب شش او ضربه بزنيد تا كمترين آسيب به او وارد شود.
كوسه هاي سفيد پرنده چگونه اند؟
گونه اي بي بديل و شاهكاري در خلقت. اولين بار، يك كوسه سفيد پرنده را در آب هاي جزيره «سيل» در سال ۹۵ ديدم. آن روزها تازه كار بودم و تمام تجهيزاتي كه توانستم دست و پا كنم، بيش از يك قايق موتوري ۳ متري نبود. وقتي به جزيره رسيدم، يك جليقه نجات زردرنگ را به روشي كه سال ها پيش در جزيره «داير» ديده بودم، به قايق بستم و در آب انداختم. درست چند ثانيه بعد، هيولاي دوست داشتني، خود را ۵/۱ متر از آب به بيرون پرت كرد، در حالي كه جليقه را با خود به هوا برده بود. از همان روز تا به حال، متحير از رفتار شگفت انگيز اين گونه، تمام وقتم را به مطالعه آنها پرداخته ام و اما در مورد سيل ها آنها ۱۵ تا ۳۰ كيلوگرم وزن دارند و همين سبك بودن وزن، از آنها شناگراني سريع و قهار ساخته است.
اين موجودات خوشمزه(!) بيشتر در آب هاي عميق تجمع مي كنند، جايي كه كوسه ها را قادر مي سازد در اعماق، بدون اينكه شناخته شوند، به كمين بنشينند. كوسه، مي داند اگر نتواند در اولين يورش، سيل را طعمه آرواره هاي خود كند، غذاي شناورش را از دست خواهد داد.
بنابراين بهترين راه را در اين مي بيند كه همچون يك راكت، با سرعتي بالغ بر ۴۰كيلومتر در ساعت در سطح آب شنا كند و با ضربه سر، سيل را همراه خود به آسمان پرتاب كند، سپس با خيال آسوده، حيوان مجروح و شوكه شده را روانه شكم خود سازد.
بيشترين پرش كوسه ها را تا چند متر ثبت كرده اي؟
بلندترين پرواز تا به امروز، ۱۰ فوت، معادل۳متر ثبت شده است.
البته بايد اضافه كنم كوسه هاي موسوم به «ماكو» بلندتر از كوسه هاي سفيد مي پرند.
از ترسناك ترين لحظات خود با كوسه ها بگو.
همواره يكي از نگراني هاي عمده ما در جزيره «سيل» اين است كه مبادا كوسه به هوا بپرد و به اشتباه روي قايق فرود آيد. سه سال پيش روزي مشغول تصويربرداري از شكار يك سيل بوديم كه ناگهان، طعمه كم خرد جهت شناي خود را عوض كرد و به سمت قايق همكار من آمد. سيل، در ادامه همانطور كه به وسيله كوسه تعقيب مي شد، سعي كرد به داخل قايق بپرد. خوشبختانه همكارم خيلي سريع مسير حركت قايق را عوض كرد و در نهايت ، نه سيل، نه كوسه و نه قايق آسيبي نديدند. ديگر خاطره من مربوط به سال ۱۹۹۴ است، آنگاه كه در قفس فولادي يك نفره، كوسه اي ۳متري را مقابل خود داشتم. كوسه، ميله هاي مقابل خود را شكسته بود و نمي توانست اندامش را عقب بكشد. در حقيقت، هيچ راهي جز ادامه پيشروي در قفس نداشت. آن روز خيلي خوشحال شدم از اينكه دريافتم كوسه هيچ تصميمي براي خوردن من ندارد و فقط مي خواهد خود را از بين ميله ها نجات دهد. سرانجام پس از تقلاي فراوان توانستم سر حيوان را در مسير درست بچرخانم و او را رها كنم. جالب اينكه بازهم، نه من و نه كوسه آسيبي نديديم. آنچه بايد در مورد اين حيوانات بدانيد اين است كه آنها، بالقوه خطرناك و مهاجم نيستند. احترام متقابل، امنيت هر دو طرف يعني هم انسان و هم حيوان را در پي خواهد داشت.
نشنال جئوگرافيك نيوز
برگردان: فرهاد فرجاد

حميد ذاكري 
اكوتوريست ها پول بيشتري مي پردازند و توقع كمتري دارند، آنها نه تسهيلات اقامتي آنچناني مي خواهند و نه سرويس هاي پذيرايي در رستوران هاي لوكس؛ برخلاف توريست هاي قراردادي.
در يك نگاه كلي، «محيط زيست» جهان همه شرايط و تاثيراتي را كه تحت آن هر شخص يا چيزي امكان زيست يا توسعه پيدا مي كند، در بر مي گيرد. محيط زيست تركيبي از عناصر متعدد فيزيكي و بيولوژيكي است كه بر زندگي يك ارگانيسم تاثير مي گذارد. ممكن است ابعاد محيط زيست بسيار متغير باشد، از موجودات ميكروسكوپي گرفته تا محيط هاي بزرگ و نيز محيط زيست به شاخه هاي فرعي تقسيم مي شود. به عنوان مثال، محيط زيست آبي به رودخانه ها، درياچه ها و اقيانوس ها مربوط است و محيط زيست خاكي به محيط هايي چون شهرها كه ساخته دست بشر است، اطلاق مي شود. جنگل، ناحيه اي وسيع و پردرخت است كه توسط انسان كشاورزي در آن صورت نگرفته و داراي بوته و گياه زميني نيز هست. كسي كه در شهر زندگي مي كند با زندگي روزمره شهري خو گرفته و به همين دليل هميشه مي خواهد از شهر دور شود و حتي براي زماني اندك هم كه شده در محيط جنگلي به سر برد. نه تنها ساكنان شهر، بلكه هر كسي احتياج دارد در اوقات فراغت، خود را با سفري كوتاه يا بلند به جايي دور از محيط شهري برساند و حداقل يك شب را خارج از خانه به سر برد. اين سفر انسان را به توريسم هدايت مي كند و چنانچه اين توريسم متمايل به زيبايي ها و مناظر طبيعي، به ويژه جاذبه هاي گياهان و حيوانات وحشي باشد، شكل و ظاهر اكوتوريسم به خود مي گيرد.
بسياري از تعاريف «اكوتوريسم» از سال ۱۹۸۷ ظهور كرده است. در سال ۱۹۹۱، جامعه اكوتوريسم (TES) تعريف زير را ارايه داد: «سفر مسوولانه به مناطق طبيعي كه محيط زيست را حفظ مي كند و كمك به بهتر شدن زندگي اهالي محلي را رعايت مي كند.» (اپلروود، ۱۹۹۶). بر اساس اين تعريف، جامعه اكوتوريسم، هفت اصل براي اكوتوريسم برشمرده است:
- از برخوردهاي منفي كه ممكن است باعث خسارت يا نابودي تماميت يا ويژگي هاي محيط هاي طبيعي يا فرهنگي مورد ديدار شود، اجتناب مي كند.
- مسافر را نسبت به اهميت حفاظت آگاه مي سازد و آموزش مي دهد.
- درآمدهاي حاصله را صرف حفاظت مناطق طبيعي و مديريت مناطق حفاظت شده مي كند.
- براي جوامع محلي و آنها كه در مجاورت مناطق حفاظت شده زندگي مي كنند، منافع اقتصادي به همراه مي آورد.
- بر برنامه ريزي و رشد پايدار صنعت توريسم تاكيد مي كند و همواره مي خواهد اطمينان حاصل كند كه توسعه توريسم از «ظرفيت» اجتماعي و زيست محيطي تجاوز نمي كند.
- درصد بالايي از درآمد را به كشور ميزبان اختصاص مي دهد و بر استفاده از تسهيلات و سرويس هاي محلي اصرار مي ورزد.
- اكوتوريسم از ديدگاه بسياري از سازمان هاي زيست محيطي، جمعيت هاي حفاظتي و دولت ها، اهرمي نيرومند براي حفاظت و توسعه مناطق پرت و دورافتاده تلقي مي شود.
- واژه «اكوتوريسم» (كه تركيبي است از «اكولوژي» و «توريسم»)، مبين سفري است كه به منظور آشنايي و تجربه محيط هاي طبيعي صورت مي گيرد. به هر حال، جامعه اكوتوريسم در تعريف اكوتوريسم، مسووليت هاي اجتماعي را نيز اضافه مي كند؛ «سفر آگاهانه به مناطق طبيعي كه درك تاريخ فرهنگي و طبيعي محيط مورد بازديد، امن نگاه داشتن تمامي اكوسيستم را در نظر دارد و در همين حال فرصت هاي اقتصادي كه به حفاظت منابع طبيعي و منافع مردم محلي كمك خواهد كرد را به وجود مي آورد.» بعضي ها به اكوتوريسم به عنوان توريسم مبتني بر طبيعت نظر دارند. ممكن است جزييات متفاوت باشد، اما بسياري از تعاريف مختلف ارايه شده در مورد اكوتوريسم به سه معيار اساسي زير توجه دارند:
۱-ايفاي نقش در فرآيندهاي حفاظتي
۲- مشاركت اهالي محلي
۳-سودآوري و پايداري
اكوتوريسم، يا گردشگري طبيعت، يكي از شاخه هاي صنعت عظيم توريسم است. به سبب طبيعت پيچيده آن ، تعريف دقيق توريسم بسيار تجريدي و انحصاري است، تركيبي از عناصر مختلف چون جاذبه ها، حمل ونقل، تسهيلات اقامتي، تسهيلات حمايتي و زيربنايي، اين صنعت را تشكيل مي دهد.
حال نگاهي داشته باشيم به اين وجه كه اكوتوريسم چه اهدافي بايد داشته باشد. بسياري از كارشناسان به اين اهداف اصلي اشاره مي كنند:
- جذب توريست ها به محيط هاي طبيعي كه يگانه وقابل دسترسي اند.
- استفاده از قابليت هاي خود براي آموزش هاي زيست محيطي و ارتقاي حفاظت طبيعت.
- بالا بردن معيارها و تغيير دادن وضعيت مردم محلي.
- ايجاد امكانات استخدامي و فرصت هاي مقاطعه كاري براي مردم محلي.
- ايجاد درآمد.
اكوتوريست ها تفاوت هايي عمده باتوريست ها دارند. آنها پول مي پردازند، تا با تنوع زيستي يك كشور يا پارك ملي آشنا شوند و مبالغ بيشتري مي پردازند تا صرف حفاظت محيط زيست و ارتقاي سطح زندگي اهالي محلي شود و در عوض تسهيلات رفاهي و امكانات اقامتي كمتري، نسبت به توريست هاي معمولي طلب مي كنند. به عنوان مثال، منطقه دور افتاده جنگلي مونته ورده در كاستاريكا سالانه ۱۵هزار نفر بازديد كننده دارد و هريك از اكوتوريست ها مبلغي ورودي اضافي مي پردازند تاصرف نگهداري هرچه بهتر منطقه شود. بسياري از كشورها درآمد حاصله از اكوتوريسم بسيار بالايي دارند به طوري كه مي توانند از اين درآمد براي بهتر ساختن وضع زندگي و معيشتي مردم حداكثر استفاده را ببرند. اغلب كشورهاي آفريقايي از اين دست هستند.

قسمت دوم 
سال   ها طول كشيد، تا يادگرفتم با شرايط اضطراري مشابه آنچه نقل كردم - در رابطه باهر حيواني، چه آنهايي كه مستقيما تحت مراقبت من بودند و آنچه كه غير مستقيم-چطور برخورد كنم. در سن بيست و يك سالگي ناراضي، نارس و سرشار از ترديد هاي و دودلي هاي ناشي از خامي جوانسرانه بودم. مي توانستم راي بدهم و شغل كوچكي دريك موسسه علمي بزرگ داشتم. اما شغلم بدجوري يكنواخت وكسل كننده وحقوقم اندك و ميكروسكوپي بود. خانواده ام نگران كارم بودند. اين نگراني غير قابل درك بود و منطقي به نظر نمي رسيد چرا كه پدرم بازرگاني موفق و عموهايم به لحاظ تخصص و تهور و اقدام به كارهاي بزرگ در سطح كشور مشهور بودند.
هر كدام از آنها مي توانستند مرا در جاده موفقيت و ثروت هدايت كنند. طبعا، وقتي من از ورود به عرصه تلاش در راه «دلار بزرگوار» امتناع كردم، موجي از نگراني در خانواده ايجاد شد و همه چنين نتيجه گيري كردند كه چيزي كم دارم و آخر و عاقبتم مبهم و نامعلوم است :«خفت به بارنياورد خيلي است!!» در همين گيرودار مار وارد زندگي من شد و مرا فريفت و شخصيت آينده ام را شكل بخشيد.
مارهاي سمي را هميشه دوست داشتم، مي توانم بگويم مرا افسون مي كردند. نمي دانم اين شيفتگي از كي و چطور شروع شد اما نخستين خاطره اي كه از آنها دارم نشان مي دهد، كه از وقتي پسر بچه اي بيش نبودم سخت دوستشان مي داشتم. شنيده بودم حفره اي پراز مارهاي افعي زنگي(۱) در كوه هاي نزديك واتربري و كانكتي كات، وجود دارد، يك هيزم شكن پير كه جاي مارها را بلد بود به من نشاني داد. وقتي حفره راپيدا كردم، مثل اين بود كه به گنج رسيده باشم. افعي هاي چنبره زده مثل بالش هايي مخملين اين سو و آن سو روي صخره هاي رنگ پريده به چشم مي خوردند - زيبا و پر نقش و نگار. وقتي به خانه برگشتم موضوع را با خانواده  ام در ميان گذاشتم و پيشنهاد كردم چندتاشان را به خانه بياوريم و در جعبه اي نگهداري كنيم.
طبيعتا توفاني از اعتراض بلند شد و من ترجيح دادم جزييات طرحم را مطرح نكنم. اما چيزي نگذشت كه والدينم از جريان اطلاع پيدا كردند و با وحشت فهميدند كه من مرتبا به لانه مارها سر مي زنم وگاهي با چوب سر آنها را نگه مي دارم و با احتياط و احترام كامل طوري كه هيچ صدمه اي به آنان وارد نشود، گردنشان را به دست مي گيرم تا نيش هاي زهرآگين شان را معاينه كنم. نيش هاي افعي زير پوست نازكي پنهان بود و وقتي دهان مي گشود ونيش ها باز مي شد منظره اي چنان جذاب وديدني پديد مي آمد كه نمي توانستم از لذت دوباره و دوباره ديدنش صرفنظر كنم. فكرش را بكنيد كه مادرم با فهميدن اين موضع چه حالي پيدا كرده بود. راستش را بخواهيد حالا كه فكرش را مي  كنم مي بينم خيلي خوددار بود كه توانست آن خيالات وحشتناك را تحمل كند. يك نوجوان شانزده ساله تنها در صخره هاي تاقچه اي پيش آمده در كوه هاي واتربري در حال بازي با مارهاي كشنده در مكاني دور و پرت كه بااولين محل زندگي مردم مايل ها صخره و جنگل بلوط و خارستان فاصله داشت.
پاورقي(۱Rattlesnake ( انتهاي دم اين افعي به هنگام اخطار به نوسان در مي آيد و صدا توليد مي  كند، با مارهاي زنگي ايران كه سياه يكدست است (و اتفاقا سمي نيست) فرق دارد -م.

گونهVulpes cana :
خانواده: سگ سانانCANIDA E
راسته: گوشتخواران CARNIVORA
رده: پستاندارانMAMMALIA
نادرترين و كمياب ترين روباه ايران است. جثه كمي بزرگتر از روباه معمولي دارد. دو نوار سياه و مشخص از چشم ها به طرف بيني امتداد يافته اند. دمي بسيار بلند و پرمو دارد. گوش ها بزرگ و در قاعده بسيار پهن هستند. رنگ پشت گوش ها قهوه اي متمايل به خاكستري است. طول سر و تنه ۴۰ تا ۵۰ سانتي متر است و وزن بدن به ۳۰ كيلوگرم مي رسد.
زيستگاهش بيشتر مناطق استپي كوهستاني است. پراكندگي اين روباه كوچك و زيبا در گذشته از فارس، كرمان، خراسان، رباط پشت بادام يزد و اصفهان گزارش شده اما در سال هاي اخير گزارشي مبني بر مشاهده آن به دست نيامده است. اين روباه بسيار بازيگوش و باهوش است و مي تواند مدت ها با سرعت ۵۰ كيلومتر در ساعت بدود.
به خاطر داشتن پوست گرانبها بسيار مورد توجه شكارچيان است و به همين دليل خطر انقراض نسل آن را تهديد مي كند.

گرچه بسياري از جمعيت هاي فيل هاي آفريقايي روبه كم شدن است، در بوتسواناي شمالي تعداد فيل ها به ۸۰ هزار راس، يعني بزرگترين جمعيت فيل در قاره، افزايش يافته است. جمعيت عظيم فيل هاي بوتسوانا و عادتي كه فيل ها در تكان دادن درخت ها براي فرو ريختن دانه و ميوه دارند گاه به صدمه خوردن و شكستن درخت منجر مي شود، باعث كم و محدود شدن زيستگاه ها شده است.
بنا به اظهار پژوهشگران در صورت ادامه اين روند و در معرض خطر جدي قرار گرفتن زيستگاه هاي شمال بوتسوانا، چاره اي جز تغيير مكان دادن فيل ها باقي نمي ماند كه كاري بسيار دشوار است.

فرانسه، آمريكا و اسپانيا در صدر قرار دارند. اين كشورها بيشترين آمار توريست ورودي را به خود اختصاص داده اند. داشتن بازارهاي متنوع و استفاده از قابليت ها آنان را پيشگام تر از بقيه قرار داده. فرانسه با حدود ۷۶ ميليون نفر، اسپانيا با ۴۹ ميليون نفر و آمريكا با ۴۵ ميليون نفر جهانگرد ورودي اكنون حرف اول توريسم دنيا را مي زنند. حال آنكه آمريكا به دليل طولاني بودن مدت اقامت بازديد كنندگان با ۷۳ ميليارد دلار بيشترين درآمد ارزي را از آن خود كرده است. كشورهاي اسپانيا و فرانسه در پي آن ارز زيادي به دست آورده اند؛ چندين برابر فروش نفت ما. در ميان قاره ها نيز اروپا با نرخ رشد ۵ درصدي حدود ۲۳۰ ميليارد دلار، بيشترين درآمد ارزي را به جيب ساكنان خود واريز مي كند.

تا سال آينده ميلادي جمعيت شاغلان صنعت جهانگردي از ۳۸۵ ميليون نفر خواهد گذشت. اشتغال در جهانگردي رو به افزايش است.
در فرانسه ۱۲ درصد شغل ها مربوط به جهانگردي است و اين صنعت در آفريقاي جنوبي، بعد از معادن، در جايگاه دوم اشتغال قرار دارد.
هنگامي كه ايجاد اشتغال مرتبط با جهانگردي در تمام دنيا شايع شده تنها ۴۰ هزار نفر ايراني در كشورمان فعاليت هايي در خصوص توريسم و گردشگري انجام مي دهند و اين رقم بالايي نيست. ۲۰ درصد اين افراد در آژانس هاي مسافرتي اشتغال دارند و اين دفاتر در ايران از وضعيت چندان مناسبي برخوردار نيستند.

در برنامه چهارم توسعه «صندوق محيط زيست ايران» با هدف حمايت از كليه فعاليت هاي زيست محيطي در بخش هاي مختلف تاسيس خواهد شد. دكتر ابتكار رئيس سازمان حفاظت محيط زيست با اعلام اين خبر گفت: «صندوق محيط زيست ايران تسهيلاتي را با نرخ هاي ترجيحي و با حداقل كارمزد به بخش هاي مختلف در جهت حفاظت منابع زيست محيطي ارايه مي كند تا اين بخش ها بتوانند فعاليت هاي زيست محيطي و وظايفي را كه در قبال رعايت قوانين و مقررات دارند به خوبي انجام دهند.» وي نسبت به جبران كمبود بودجه و اعتبارات و كمك به بخش خصوصي از طريق ايجاد صندوق ابراز اميدواري كرده و تصريح كرد: «تمامي بخش هاي خصوصي، دولتي و شهرداري ها طرح هاي زيست محيطي را عمدتا از اعتبارات سازماني خود هزينه مي كنند.