Hamshahri Newspaper

نسرين ميرزايي
انبوه كالاهاي بدون كيفيت با مارك ها و رنگ هاي مختلف خارجي در بازار جلب نظر مي كند. اين اجناس اغلب ساخت چين و كشورهاي آسيايي هستند كه مارك خارجي آشنايي را روي آنها مي چسبانند و با بسته بندي هاي متنوع به نام جنس اصلي و باكيفيت ولي ارزان تر از كالاهاي اصلي مي فروشند.
اين مسأله اعتماد خانوارها را به بازار كاهش داده . به عقيده اصناف و كسبه معتبر بازار ايران و همين طور كارشناسان اقتصادي، مهم ترين عامل براي مقابله با اين پديده كه در سال هاي قبل بيشترين لطمه را به كسبه و توليدكنندگان زده اطلا ع رساني درست در زمان مناسب است.
خانواده ها بايد به سرعت از طريق مطبوعات و رسانه ها با توصيه مسؤولا ن و كارشناسان متوجه وضعيت بازار و ورود كالا ها و اجناس بدون كيفيت شوند.
اجناسي كه به نام جنس اصلي و با رنگ ها و طرح هاي به ظاهر زيبا عرضه مي شوند اما هرگز كيفيت مورد نظر را ندارند.
در حال حاضر مشكلا ت بسياري در اين زمينه خانواده ها را تهديد كرده و توليد و توزيع داخلي را نيز مورد هجوم قرار داده است.
مردم از يك سو به جاي بهبود توليد و كيفيت و حمايت از صنايع داخلي، عملا ً شاهد مصرف زياد و ورود بي رويه كالاهاي بدون كيفيت مثلا ً چيني هستند و از سوي ديگر اجناس داخلي را مي خرند كه برچسب فرنگي دارد. آن چه كه نمونه اش را در بازار كيف و كفش، لوازم خانگي، لوازم برقي و لوازم صوتي و تصويري هم كه با مارك هاي گوناگون و البته با قيمت هاي غيرمنطقي عرضه مي شوند، به چشم مي خورد.
نفوذ كالا هاي چيني به بازار ايران
كالا هاي مصرفي مارك دار از ديرباز در بازار رخنه كرده و همواره هشدار كارشناسان و تحليل گران اقتصادي را به عنوان زنگ خطري براي صنايع داخلي و سلا مت اقتصادي به خود معطوف كرده است. اما در سال هاي اخير به جاي ورود كالاهاي اروپايي، كالا هاي كشورهايي نظير پاكستان، تايلند و به خصوص چين سبب لطمه بيشتري به صنايع داخلي شده و قاچاق اين كالا ها رونق گرفته است. به طوري كه واردات انبوه پوشاك، كفش، لوازم بهداشتي، مواد خوراكي، محصولات چرمي، لوازم خانگي و حتي لوازم صنعتي نظير موتورسيكلت و تاير با قيمت هايي پايين تر از قيمت هاي داخلي نظر بسياري از مشتريان به خصوص جوانان را به خود جلب كرده است و تقريباً ويترين تمام مغازه ها را در قبضه خود گرفته است.
پول خريداران ايراني صرف خريد اجناسي مي شوند كه برخي از آن ها به دليل كيفيت نازل در كشور خود نيز غيرقابل مصرف اعلا م شده اند؛ ولو آن كه بسياري از توليدات داخلي با كيفيتي به مراتب بهتر از توليدات كشورهايي نظير چين است. چنان كه بسياري از اقلا م وارداتي به بازار ايران از سوي دانشگاه علوم پزشكي غيربهداشتي اعلا م شده است.
مريم محسني، يكي از خريداران جوان پوشاك و كفش هاي مارك دار خارجي در مورد دليل خريد اجناس چيني مي گويد: اوايل با ديدن كفش هاي مارك دار با قيمت ارزان شوكه مي شدم و اين اجناس را مي خريدم. يك كفش با مارك نايك را ۲۰ هزار تومان خريدم در حالي كه اصل همان مارك بالاي ۶۰ هزار تومان فروخته مي شد. بعد از گذشت چند هفته درز كفش ها باز شد و متوجه شدم اين كفش ها محصولات توليدي چيني است كه با مارك خارجي معتبر به بازار آمده است؛ البته از روي قيمت آن مي شد فهميد كه نايك اصل نيست.
او تأكيد مي كند: به نظرم كفش و يا پوشاك ايراني بسيار پردوام تر از محصولات چيني و بازار مشترك است.
او ابراز تعجب مي كند كه نمي دانم چرا قيمت اين محصولات ارزانتر از اجناس ايراني است و چرا بايد وارد كشور شوند!
م.احمدي شهروند ديگري است كه با طعنه مي گويد: ديري نمي گذرد كه چين يا تايلند در بازار ايران نمايندگي محصولاتشان را داير مي كنند و اين براي توليد كننده هاي ايراني اسفناك است.
كپي برداري غيرمجاز و سرقت مارك ها در چين و تايلند
روزنامه تايمز مالي آلمان به نقل از خانم گابريلد كندي كه با مجمع جهاني وكلا ي مدافع در هنگ كنگ همكاري مي كند، نوشت: باوجود پيوستن چين به سازمان تجارت جهاني، كپي برداري غيرمجاز و سرقت مارك ها در اين كشور همچنان به شدت ادامه دارد.
چين در سال ۲۰۰۲ به عضويت سازمان تجارت جهاني درآمد و اميد مي رفت كه به اين ترتيب، كپي هاي غيرقانوني و جعل مارك ها در اين كشور كاهش يابد. اما اين پيش بيني هنوز تحقق نيافته. گفته مي شود توليدات نمي توانند آن قدر پيچيده باشند كه كپي برداري از آن ها دشوار شود.
چين پس از تايلند دومين بازار مهم جهان براي كپي برداري هاي غيرمجاز است و توليدكنندگان اصلي كالاها و صاحبان اصلي اين مارك ها هر سال ميلياردها دلار زيان مي كنند.
از عروسك باربي گرفته تا اتومبيل مرسدس بنز با مارك جعلي وارد بازار چين مي شود.
علت نفوذ كالا هاي نامرغوب به بازار داخلي
آيا وجود كالاهاي غيرضروري و تقلبي خارجي در بازار براي ايجاد رقابت و بالا رفتن كيفيت توليدات داخلي ضروري است؟!
در يك بررسي اجمالي مشخص مي شود كه بسياري از اين كالا هاي مصرفي به شكل قاچاق وارد كشور مي شوند و به همين دليل ضرر مضاعفي بر اقتصاد داخلي وارد مي كنند.
يك عضو هيأت علمي دفتر مطالعات و بررسي هاي اقتصادي وزارت بازرگاني در اين زمينه مي گويد: به اين دليل كه قوانين ضددامپينگ و ضد انحصار در كشور نداريم و به دليل پايين بودن نرخ هاي تعرفه واردات، بازار ما بازار مناسبي است براي ورود كالا از كشورهايي كه به دليل نيروي كار زياد، مواد اوليه ارزان و نرخ ارز پايين، كالاهايي با قيمت هاي ارزان توليد مي كنند و با دامپينگ و ارزان فروشي بازارهاي منطقه را هدف گرفته اند.
اين كارشناس اقتصادي مي افزايد: قيمت هاي مصنوعي اين گونه شركت ها موجب وارد آمدن ضررهاي جبران ناپذير به شركت هاي داخلي و توليدكننده هاي داخلي مي شود.
وي براي جلوگيري از واردات كالاهاي اين گونه كشورها پيشنهاد مي دهد: در وهله اول بايد قوانين مربوط براي مقابله با انحصار و دامپينگ اجرا شود و ثانيا استانداردي كه براي خودرو در نظر گرفته اند براي ساير اقلا م مصرفي مانند پوشاك، لوازم صنعتي و غيره نيز در نظر بگيرند و هيچ كالا يي بدون استاندارد و بدون كيفيت وارد نشود.
علت تمايل مردم به محصولا ت رنگارنگ چيني
كارشناسان علت عدم استقبال مردم از توليدات داخلي را كيفيت پايين برخي از كالاها و همچنين هماهنگ نبودن با نيازها و يا خواسته هاي جديد مردم عنوان مي كنند و در مواردي نيز هزينه بالاي توليد و قيمت كالاهاي ساخت داخلي را دليل اين امر مي دانند.
صنايع داخلي به دليل فقدان نوآوري و به روز نبودن فن آوري، قدرت رقابت با فنآوري پيشرفته خارجي را ندارند و تمايل مردم براي خريد كالاي خارجي نيز از اين امر نشأت مي گيرد. در حالي كه نقش مسائل فرهنگي نيز در تمايل مردم به خريد كالاهاي خارجي مؤثر است.
فروشنده اي در اين زمينه مي گويد: بسياري از توريست هاي كشورهاي آسياي ميانه هنگام سفر به ايران دنبال خريد كالا هاي ايراني نظير شوينده ها، شكلا ت ايراني، پتو و صنايع دستي و ... هستند.به گفته وي، مردم نوع خارجي كالا ها را ترجيح مي دهند و تمايل زيادي به پوشاك و كالا هاي داراي مارك خارجي دارند.