مهدي شهري
هفته گذشته سومين جشنواره خبر صدا و سيما با انتخاب و معرفي آثار برتر به كار خود پايان داد. ارزيابي برگزاري اين جشنواره در برخي از منابع خبري و اطلاع رساني حرفه اي، نشان داد كه اين جشنواره با آن كه كار اصلي خود را به گزينش آثار حرفه اي خبرنگاران، در عرصه هاي خبري راديو و تلويزيون اختصاص داده، اما به خاطر برخي ملاحظات، در حوزه هاي اطلاع رساني، آن چنان بازتابي را در منابع خبري در پي نداشت.
گمان نمي رفت خبرسازان عرصه هاي خبري رسانه ملي، اين چنين مورد بي مهري برخي از همكاران حرفه اي خود قرار بگيرند، اما با تمامي بايكوت خبري، داوران جشنواره توانستند فارغ از تمامي حب و بغض هاي موجود به ارزيابي منصفانه آثار بپردازند. گزارش كوتاهي در زمينه برگزاري و اهميت جشنواره خبر تهيه شده كه در پي مي آوريم.
براساس نظرسنجي سومين جشنواره خبر و برنامه هاي سياسي، از ۱۲۳ هزار نفر از افراد ۱۵ سال به بالاي ۲۷ شهر كشور، ۲۷ درصد از مخاطبان، به اخبار راديو گوش مي كنند كه از اين ميان ۳۱ درصد شنوندگان اخبار ساعت ۱۴ راديو سراسري هستند و ۸۲ درصد نيز به صحت اخبار راديو اعتماد دارند.
بنابراين گزارش تحقيقي، ۷۴ درصد پاسخگويان نيز اخبار را از سيماي جمهوري اسلامي ايران دنبال مي كنند كه در اين ميان ۴۴ درصد از آنان به اخبار شبكه اول سيما توجه دارند. البته در بين برنامه هاي توليدي خبر شبكه اول سيما، بخش خبري ساعت ۲۱، در صدر توجه مخاطبان تلويزيوني است و اخبار نيمروزي ساعت ۱۴ و اخبار شبانگاهي با كسب ۲۰ درصد مخاطبان در رده هاي بعدي قرار گرفته اند.
بنابه اعلام نظر بينندگان و شنوندگان اخبار راديويي و تلويزيوني، رحمان فغان سردبير خبر ساعت ۱۴ راديو و محمدرضا حياتي گوينده خبر ساعت ۲۱ و مهناز شيرازي گوينده خبر ساعت ۲۰ شبكه ۴، جزو بهترين گويندگان خبر بوده اند.
رحمت الله شريفي، دبير سومين جشنواره خبر و برنامه هاي سياسي در مراسم آغازين جشنواره گفت: «حمله آمريكا به عراق و اشغال كشور همسايه، تحريك اذهان عمومي در پي زلزله بم، رقابت هاي سياسي انتخابات مجلس هفتم و ربع قرن انقلاب اسلامي از جمله رخدادهايي بود كه سال ۸۲ را به سالي پركار براي دست اندركاران خبر تبديل كرد.
وي افزود: شعار جشنواره امسال با الهام از پيام نوروزي مقام معظم رهبري، پاسخگويي است تا با اعتلاي كار، رضايت مخاطبان جلب و اعتماد ملي به رسانه ملي افزايش يابد. بنابراين در طول مدت برگزاري جشنواره، حدود ۹۳۶ اثر ارسالي به دبيرخانه جشنواره، با ۸۳ داور در دو مرحله انتخاب آثار و داوري نهايي مورد بررسي قرار گرفت و در نهايت ۱۲۳ اثر در بخش هاي پخش اخبار و تفاسير خبري سيما، اداره كل اخبار استان ها، برنامه هاي سياسي، گزارش هاي خبري و پخش اخبار صدا، توليد و پخش اخبار، گرافيك و پويانمايي و گزارش هاي خبري تلويزيون به عنوان آثار برتر معرفي شدند.
آثار ارسالي دو دوره برگزاري جشنواره خبر نشان مي دهد كه اين جشنواره تقريباً از نظر فراواني ارائه آثار بالاتر از دو دوره قبلي قرار دارد، بنابه آمار دبيرخانه جشنواره خبر، در دوره اول جشنواره حدود ۹۲۴ اثر و در دوره دوم جشنواره حدود ۹۱۷ اثر براي داوري به اين جشنواره ارائه شده بود.
اردشير زابلي زاده، مدير شبكه خبر با اشاره به حوزه فعاليت اين شبكه در اطلاع رساني به مخاطبان مي گويد: در حال حاضر، شبكه خبر با ۳۷ خبرنگار و ۳۰ گوينده، روزانه ۲۰ ساعت و ۳۰ دقيقه در ۱۳ بخش خبري كوتاه و ۲۷ بخش خبري مشروح و تخصصي به توليد برنامه مي پردازد. از شاخصهاي اين شبكه جوان مي توان به پوشش خوب خبري حمله آمريكا به عراق اشاره كرد كه موجب انتخاب اين شبكه تلويزيوني به عنوان برترين رسانه از لحاظ اطلاع رساني در آسيا شد. علاوه بر آن واقعه تأسف بار زلزله بم نيز سيل كمك ها و توجه مردمي را براي مردم آسيب ديده در پي داشت.
وي، در ادامه با اشاره به برگزاري سومين جشنواره خبر مي افزايد: جشنواره محل تعامل بسيار خوبي است و افراد مرتبط با كار خبر مي توانند از ارزيابي آثار خود با خبر و با آثار ديگران آشنا شوند.
جشنواره به لحاظ آموزشي نيز محل مناسبي است و تأثير مثبتي در كارهاي توليد شده پس از جشنواره دارد.
عزيز عمويي، مسئول كميته گزارش هاي خبري تلويزيوني جشنواره سوم با اشاره به مناسب بودن توزيع موضوعي گزارش ها و تكراري و مناسبتي بودن آنها گفت: جشنواره بستر مناسبي براي بررسي و ارزيابي گزارش هاي خبري است و مي توان با توجه بيشتر به امر آموزش و آسيب شناسي گزارش هاي خبري، به موضوعات تكراري، اجتماعي و مناسبتي كمتر پرداخت.
وي افزود: ۲۹۵ اثر از بخش هايي چون استان ها، واحد مركزي خبر، شبكه خبر، باشگاه خبرنگاران جوان و بخش مبادله خبر واحد مركزي در دو قالب گزارش هاي خبري تلويزيوني و گزارش هاي ويژه خبري تلويزيوني به كميته گزارش هاي خبري ارسال شده است كه گزارش هاي خبري در هفت موضوع سياسي، اقتصادي، علمي، آموزشي، پژوهشي، فرهنگي، هنري، مذهبي، اجتماعي، ورزشي و حقوقي قضايي تقسيم بندي شد.
در طول داوري آثار، ملاك هاي انتخاب عبارت بودند از: اهميت و ارزش خبري موضوع، اطلاعات و جامعيت گزارش، نوآوري در ساخت، سنديت تصوير، ايجاز و جذابيت، كيفيت تصويربرداري، صدابرداري و تدوينگري، پرداخت تلويزيوني، رعايت اصول گزارشگري، رعايت اصول زبان فارسي، حضور مؤثر گزارشگر در روند توليد و تحقيق و نويسندگي.
برگزاري چنين جشنواره هايي مي تواند با ايجاد رقابت سالم ميان بخش هاي مختلف خبري راديو و تلويزيون، زمينه مناسب را براي ارتقاء سطح توليد خبر و خبررساني فراهم كنند، بي گمان چنين رويدادهايي در ايجاد غناي محتوايي و جذابيت برنامه هاي خبري و سياسي رسانه ملي موثر خواهد بود. براساس نظرسنجي هاي انجام شده از مخاطبان، از بيش از ۹۰ درصد مردم كه مخاطب اخبار صدا و سيما در بخش هاي مختلف خبري بودند، حدود ۸۲ درصد آنان، اعتماد خود را نسبت به اخبار توليدي رسانه ملي ابراز كرده اند.
معاون سياسي صدا و سيما نيز در مراسم جشنواره سوم خبر گفت: سال ۸۲، سالي پر از تحولات و بحران هاي سياسي بين المللي و داخلي بود، اما سطح حرفه اي آثار رسيده به جشنواره نشان مي دهد كه برنامه سازان و خبرنگاران اين حوزه مي توانند در شرايط بحران، مرزهاي حرفه اي را در آثار خود رعايت كنند. وي با اشاره به حجم فعاليت اطلاع رساني حوزه سياسي افزود: در اين حوزه روزانه ۱۱۰ ساعت خبر از ۴۰۰ بخش خبري از طريق ۷ شبكه راديويي، ۹ شبكه تلويزيوني داخل و خارج، شبكه هاي راديو وتلويزيوني استاني و شبكه خبر پخش مي شود.
در سال گذشته ۶۵۸ هزار خبر در اين حوزه توليد شده كه ۹۳ هزار خبر آن به باشگاه خبرنگاران جوان تعلق دارد كه از اخبار خبرنگاران غيرحرفه اي اين حوزه، ۵۱ هزار بار در ۴۵ مطبوعه كشور استفاده شده است. همچنين ۸۳۴ خبر با بنگاه هاي خبررساني توليد دنيا مبادله شده كه نشانه پذيرش ايران به عنوان توليد كننده سريع و حرفه اي خبر از طرف اين بنگاه هاست.
