خبرنگار همشهري : جام دوازدهم هم به پايان رسيد. اروپا كه سه هفته در تب فوتبال مي سوخت ديشب تنها به تماشاي جشن قهرمان نشست. يك تيم ديگر به جمع قهرمانان يازده دوره گذشته افزوده شد. شوروي، اسپانيا، ايتاليا، آلمان، چك، هلند، دانمارك و فرانسه. در اين ميان آلمان با سه بار قهرماني و فرانسه با دوبار از بقيه رقبا جلوتر قرار دارند. اين جام كه از سال ۱۹۶۰ پا گرفت تا به امروز شگفتي هاي بسياري داشته است. در همان دوره اول اتحاد جماهير شوروي با توانمندي بدني به قهرماني رسيد، همانگونه كه يونان با اين حربه خود را تا فينال رساند تا مقام شوروي را تكرار كند.
هر دو تيم فيناليست در بازي ديشب با يك شكست در پرونده خود به اين رده رسيدند. برگزاري مسابقات كه در نظم و آرامش عجيبي انجام گرفت باعث تحسين مسئولين فيفا، مردم و حتي منتقدان ديگر كشورها شد.
برآيند كلي مسابقات نشان دهنده اين مطلب بود كه بازيكنان تمام تيم ها خسته بودند. به ويژه ستارگاني كه به آنها اميد بيشتري بسته بودند . شايد در اين ميان تنها فيگو بود كه بدليل بار مسئوليت ملي كه كشورش بر دوش او گذاشته بود نسبت به ديگران بهتر بازي كرد و در اين ميان تيم بدون ستاره يونان توانست از مسير شلوغ تيم هاي بزرگ خود را به فينال برساند. آِيا صعود پرتغال و يونان به مرحله نهايي به خستگي تيم هاي بزرگ نيز به نوعي ارتباط پيدا مي كند.
آيا نقش اسكولاري را در پرتغال بايد جدي گرفت؟ يا مي توان از حضور اتوري هاگل به آساني گذشت. اين واقعيت را بايد پذيرفت كه ري هاگل روح تازه اي در كالبد يوناني ها دميده است و اين حقيقت را نيز باور داريم كه يوناني ها نژادي مستعد و قوي دارند و تيره روزي هاي سياسي اجازه نداده است كه آنها استعدادهاي خود را در بقيه رشته ها بروز دهند.
به هر جهت دوازدهمين دوره جام ملت هاي اروپا باعث شد تا يونان نيز در زمينه فوتبال خود را به جمع بزرگان اين قاره برساند.
حالا اروپا بيش از بيست تيم بزرگ دارد كه براي جام جهاني آينده و آمريكاي جنوبي خطري است كه برزيل و آرژانتين آن را خوب حس كرده اند. جام دوازدهم يكبار ديگر در روند تكاملي فوتبال يك تغيير به وجود آورد و شايد بازگشت به دوراني كه پيروزي در ميدان وسيله هاي مورد استفاده را توجيه مي كند، آنهم استفاده از قالب هاي دفاعي و يارگيري هاي سفت و سخت و بهره گيري از خشونت و بازي فيزيكي.
يونان چنين از خستگي تيم ها با تاكتيك هاي بسته استفاده نمود تا به هدف خود برسد. پرتغال نيز از تمام عوامل ميزباني براي تقويت تيم خود سود جست و شكست در روز نخست نيز آنها را به خود آورد. غرور را كنار گذاشتند. واقعيت موجود را پذيرفتند. در مجموع اين مسابقات جدا از معرفي قهرمان تازه اروپا، توانست براي كشور پرتغال از خيلي جهات مفيد واقع شود، حالا پرتغالي ها نيز چون آرژانتين، برزيل، اسپانيا، ايتاليا با اين پديده روي سايت هاي جهان قرار گرفتند و يكبار ديگر پديده فوتبال در اجتماع ده ميليوني پرتغال اثر گذاشت تا مردم پرتغال حقارت هاي سياسي و اجتماعي خود را به نوعي كمتر كنند.