يكشنبه ۱۱ مرداد ۱۳۸۳ - سال يازدهم - شماره ۳۴۵۳ - Aug 1, 2004
وزير امور خارجه ايران:
ساخت سانتريفيوژها و تعليق غني سازي ادامه مي يابد
وزير خارجه ايران ديروز در مصاحبه مطبوعاتي با همتاي آذري خود در پاسخ به سئوالي درخصوص اظهارات كالين پاول، وزير خارجه آمريكا مبني بر پررنگ شدن احتمال ارجاع پرونده هسته اي ايران به شوراي امنيت گفت: اين امر جديدي نيست، آمريكا از ابتدا مي خواسته انواع فشارها را بر ايران وارد كند تا تهران از حقوق مشروع و مسلم خود دست بردارد اما فعاليت هسته اي ايران در چارچوب تعهدات بين المللي و جزو حقوق مشروع كشور است.
وي درباره نشست پاريس كه پنجشنبه شب گذشته ميان ايران، آلمان، انگليس و فرانسه برگزار شد اظهار داشت، اين اجلاس كارشناسي بين مديران كل سه كشور اروپايي و ايران بود و در چارچوب همكاري هاي ايران و سه كشور اروپايي بوده كه از سال گذشته آغاز و هنوز ادامه دارد.
خرازي تصريح كرد كه ايران بنا به بيانيه پاييز گذشته در تهران تعليق غني سازي را پذيرفته و به آن ادامه مي دهد بدان معنا كه غني سازي را آغاز نكرده ولي ديگر به توافق بروكسل در فوريه كه تعليق را به عدم ساخت قطعات سانتريفيوژ تسري داده تعهدي ندارد. چراكه اروپا تعهدش در قبال ايران را انجام نداد پس ايران مي تواند سانتريفيوژ بسازد و كارخانجات بعد از تصميمي كه گرفته شد، شروع به اين كار كردند.

ديدار وزيران خارجه ايران و آذربايجان
وزير خارجه جمهوري آذربايجان ديروز براي ديدار دوروزه به تهران آمد. اين ديدار در آستانه سفر رئيس جمهوري ايران به باكو در اواخر هفته جاري صورت مي گيرد كه به گفته وزير خارجه ايران در توفيق سفر خاتمي به آذربايجان مؤثر خواهد بود.
المار محمد ياراف و كمال خرازي روز گذشته پس از مذاكره با يكديگر در تالار آينه وزارت خارجه پاسخگوي سئوالات خبرنگاران داخلي و خارجي شدند. به گزارش خبرنگار همشهري، خرازي با ابراز اميدواري از اين كه روابط ميان دو كشور با سرعت بيشتري گسترش يابد درباره سفر خالق گفت: اسناد مربوط به روابط دوجانبه و پروژه هاي مشترك در سفر خاتمي به باكو امضا خواهد شد و مسائل منطقه اي ازجمله مناقشه قره باغ و نوع همكاري هاي بين كشورهاي منطقه مورد بحث و بررسي قرار خواهد گرفت.
وزير خارجه ايران در پاسخ به اين كه جمهوري آذربايجان و ايران چه همكاري هايي بايد داشته باشند اظهار داشت كه آذربايجان كشور مستقلي است و منافع ايران و آذربايجان در همكاري مشترك چه در زمينه مسائل اقتصادي، چه مسائل منطقه اي مانند درياي خزر و چه در زمينه امنيتي نهفته است. منافع دو كشور در همكاري نزديك با يكديگر است چراكه هيچ گاه نمي توان همسايگان را از هم جدا كرد.
محمد ياراف نيز در ادامه سخنان خرازي گفت: در رابطه با حسن همجواري ايران و آذربايجان كاملا با خرازي هم نظرم.وي با اشاره به روابط سنتي فرهنگي و مذهبي ميان دو كشور افزود: اين ها مي تواند به ارتقاي صلح و ثبات در منطقه كمك كند.
وزير خارجه آذربايجان در پاسخ به اين سئوال كه همكاري هاي نظامي آذربايجان با آمريكا باعث شده نيروهاي نظامي فرامنطقه اي در درياي خزر استقرار يابند، باكو چه اقدامي براي برطرف كردن اين چالش منطقه اي خواهد كرد اظهار داشت: تصور نمي كنم اين امر چالشي انگيخته باشد، آذربايجان معتقد است كه همكاري با كشورهاي منطقه و سازمان هاي مختلف بين المللي براي توسعه منطقه و افزايش توانمندي هاي آن مفيد خواهد بود.
ياراف تأكيد كرد: همكاري هاي شفاف و قابل پيش بيني با كشورهاي بزرگ و همسايه در آينده مي تواند منطقه را آرام تر كند.
در پي اين پاسخ ياراف، خبرنگار ديگري پرسيد باتوجه به اين كه حضور آمريكا در هر نقطه موجب اخلال شده چگونه همكاري آذربايجان و آمريكا موجب آرام تر شدن منطقه خواهد شد. وزير خارجه آذربايجان گفت: سياست باكو در چارچوب منافع منطقه است، آذربايجان طرفدار صلح و ثبات در منطقه بوده و بر اين باور است كه به جاي مقابله بايد صلح و ثبات در منطقه برقرار شود و بر سياست همجواري با تمام همسايگان خود تأكيد مي كند.
وي تأكيد كرد كه آمريكا، روسيه و فرانسه رؤساي گروه مينسك بوده كه به عنوان ميانجي ميان آذربايجان و ارمنستان عمل مي كنند بنابراين باكو بايد روابطش را با اين كشورها حفظ كند.
ياراف سفر خاتمي به آذربايجان را نقطه عطفي در روابط تهران و باكو خواند و در پاسخ به سئوال همشهري درباره نقش ايران در حل مناقشه قره باغ و انتظار آذربايجان در اين باره اظهار داشت: باكو مذاكراتش را با جمهوري ارمنستان ادامه مي دهد. تاكنون سه جلسه در سطح وزراي خارجه با ايروان برگزار كرده و قرار است چهارمين جلسه هم به زودي برگزار شود. آذربايجان تقريبا و با رعايت احتياط به اين مذاكرات خوشبين است.
وي افزود: درباره نقش ايران اما، باكو انتظار دارد كه براي جهانيان روشن شود كه هيچ كشوري نمي تواند سرزمين ديگري را اشغال كرده دست به تصفيه نژادي بزند و اين گونه سياست ها را دنبال نمايد.
ياراف همچنين در پاسخ به اين كه چه طور آذربايجان مي تواند سياست مستقلي در قبال همسايه بزرگ خود ايران داشته باشد درحالي كه كشورهاي بزرگ همواره اعمال سياست هاي خودشان را دارند گفت: جمهوري آذربايجان كشور منحصر به فرد نيست و مانند بقيه كشورها سياست خودش را مطابق با منافع ملي اش دنبال مي كند.
وي افزود: آذربايجان و كشورهاي ديگر موقعي كه روابط حسن همجواري را با كشورهاي ديگر جهان پي ريزي مي كنند به مساحت آن كشورها و ارزش آنها نگاه نمي كنند بلكه به آنها به عنوان شركاي برابر مي نگرند.

وزير دفاع: ايران، مرعوب اسرائيل نمي شود
وزير دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح گفت: «ايران از عمليات تاكتيكي اسرائيل مرعوب نخواهد شد، چرا كه كشور ظرفيت مقاومت در برابر ضربه اول اسراييل را دارد. بعد از آن تهران ناچار خواهد بود تا عمليات انتقامي خود را در سطح فراگير و پراكنده اي انجام دهد. ايران براي اقدام متقابل آماده است پادگان آنها پر از باروت و كاملاً آسيب پذير است.» امير دريابان علي شمخاني در گفت و گو با ايسنا در واكنش نسبت به اظهارات وزير خارجه انگليس مبني بر درخواست از كشورهاي خاورميانه كه تهديداتشان عليه اسرائيل را كنار بگذارند تا پس از اين كار به برنامه هسته اي اين رژيم از سوي آژانس بين المللي انرژي اتمي رسيدگي شود، اظهار داشت: «هيچ رابطه  مستقيمي بين مولفه هاي تاثيرگذار در روند صلح خاورميانه و برنامه هاي هسته اي كشورها وجود ندارد. برخي از كشورهاي منطقه همانند پاكستان، فعاليت هاي اتمي خود را در قالب دفاعي انجام دادند. آنان بر اين اعتقادند كه با تهديد اتمي روبرو مي باشند. بنابراين در شرايطي كه كشورها با تهديد خاصي روبرو مي شوند ناچار خواهند بود تا متناسب با نوع تهديدات فراروي خود توليد تسليحات كنند. بنابراين اقدام پاكستان را بايد به عنوان گامي در جهت بازدارندگي دانست.»
شمخاني در پاسخ به اظهارات وزير دفاع انگليس مبني بر اينكه قايق هاي انگليسي به زور وارد آب هاي ايران شده اند، گفت: «بيان چنين اظهاراتي با آنچه كه مقامات دفاعي آن كشور در مقاطع زماني ديگري مطرح نموده اند، به طور كلي متفاوت است.
انگليسي ها در اولين گام بر اين امر تأكيد داشتند كه فاقد اهداف تهاجمي بوده اند. آنان اظهار تأسف خود را از اينكه وارد آب هاي ساحلي و حوزه امنيتي ايران شده اند بيان نمودند. ما نيز تلاش چنداني براي بحران سازي موضوع انجام نداديم. هر چند برخي از كشورهاي غربي درصدد بودند تا موضوع را تبديل به بحران امنيتي در روابط ايران و انگلستان نمايند.»

خاتمي:
تهران - باكو نقش بسزايي در تأمين امنيت و ثبات منطقه دارند
رئيس جمهوري ايران، سياست خارجي كشور را توسعه همكاري و روابط با كشورهاي همسايه دانست و گفت: جمهوري آذربايجان جايگاه ويژه اي در منطقه دارد و تهران - باكو با توجه به پيوندهاي تاريخي و فرهنگي مي توانند نقش بسزايي در تأمين امنيت و ثبات منطقه ايفا كنند.
به گزارش ايرنا سيد محمد خاتمي ديروز در ديدار المار محمد ياراف وزير خارجه جمهوري آذربايجان گفت: منطقه متعلق به كشورهاي منطقه است و بايد اين كشورها براي ثبات و پيشرفت آن با يكديگر همكاري كنند.
وي، عزم و اراده مقامات بلند پايه دو كشور براي توسعه روابط در سال هاي اخير را يادآور شد و گفت: موافقتنامه هاي امضا شده ميان تهران - باكو تأمين منافع متقابل را بيش از پيش مهيا و همكاريهاي دو كشور را نزديكتر خواهد كرد.
وزير امور خارجه جمهوري آذربايجان نيز در اين ديدار با تسليم پيام دعوت رسمي الهام علي اف رئيس جمهوري كشورش به خاتمي براي سفر به اين كشور، گفت: تهران و باكو در زمينه هاي سياسي و اقتصادي و فرهنگي اشتراكات فراواني دارند ومي توانند در اين عرصه ها همكاري هاي خود را بيش از پيش توسعه دهند.

كميته انتخابات جبهه پيروان خط امام و رهبري در حال تشكيل است
مريم بهروزي رئيس واحد سياسي جبهه پيروان خط امام و رهبري، در گفت و گو با ايسنا گفت كميته انتخابات جبهه پيروان خط امام و رهبري در حال تشكيل است.وي با بيان اين كه اين جبهه ۱۲ عضو دارد، افزود: آقاي عسكراولادي رئيس جبهه پيروان خط امام و رهبري است و دبيران كل ۱۲ حزب اعضاي شوراي مركزي هستند.

مذاكره كروبي و موسوي درباره انتخابات
حجت الاسلام و المسلمين مهدي كروبي دبير مجمع روحانيون مبارز، با مهندس ميرحسين موسوي ديدار و مذاكره كرد. به گزارش ايسنا اين ديدار كه ديروز انجام شد در پي مذاكره هفته گذشته سه تن از اعضاي مجمع روحانيون مبارز با مهندس موسوي درباره دعوت مجمع از وي براي حضور در انتخابات رياست جمهوري آينده صورت پذيرفت. بيشتر گروه هاي عضو جبهه دوم خرداد در هفته هاي اخير اعلام كرده اند اگر ميرحسين موسوي در انتخابات رياست جمهوري نامزد شود از وي حمايت خواهند كرد.
جبهه مشاركت گفته است اگر نامزد حزبي نداشته باشد از موسوي حمايت مي كند.

واشنگتن پست:
آمريكا با بازرسي در قالب ان پي تي مخالف است
دولت جرج بوش در يك چرخش ناگهاني، اعلام كرد با هر قانون مربوط به بازرسي و بررسي در چهارچوب پيمان بين المللي ان پي تي، مخالف است.
به گزارش خبرگزاري مهر و به نقل از روزنامه واشنگتن پست، در طول چندين سال گذشته، آمريكا و بسياري كشورهاي ديگر، اين پيمان كه توليد سلاح هاي هسته اي را منع مي كرد، دنبال كرده بودند. اما منابع دولت بوش در نشستي كه در هفته جاري در ژنو برگزار شد، اعلام كردند اين پيمان را حمايت مي كنند اما بازرسي ها را قبول نخواهند داشت.
منابع رسمي دولت آمريكا كه پيش از اين نيز در مورد اعتبار بازرسي سلاح هاي هسته اي بدبين بودند، گفتند زماني كه متوجه شدند چنين سيستمي هزينه هاي زياد دارد و براي دستيابي به نتيجه هم اطمينان بخش نيست، با آن مخالفت كرده اند. اين افراد توضيح ندادند كه چطور اين سيستم نتوانسته است امنيت را براي آمريكا به ارمغان آورد.

بررسي فرودگاه امام در كميسيون امنيت ملي
كميسيون امنيت ملي براي رسيدگي به مسايل امنيتي فرودگاه تشكيل جلسه مي دهد.
به گزارش ايلنا يك عضو كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس گفت: تلاش هاي مؤثر از سوي اعضا كميسيون براي رسيدگي به مسايل امنيتي فرودگاه از سوي مراجع ذي صلاح قانوني ادامه دارد.وي در رابطه با برنامه ها و جلسات كاري كميسيون گفت: كميسيون بر پيگيري مسايل امنيتي فرودگاه امام و سامان دهي سريع آن اصرار دارد.وي افزود: به احتمال زياد يكي از موضوعات اصلي كميسيون در هفته جاري و  آينده رسيدگي به مسايل امنيتي اين فرودگاه بنابر درخواست موكد از كميسيون خواهد بود.
نماينده مجلس شوراي اسلامي تأكيد كرد: وزارت خانه هاي راه و ترابري كشور، اطلاعات، دفاع و مسئولان ذي ربط در شوراي عالي امنيت ملي و ستاد كل نيروهاي مسلح بايد در تعامل سازنده و با پيگيري مجلس و كميسيون امنيت ملي و ظايف خود را هماهنگ كنند.

عضو كميسيون فرهنگي :
فيلترينگ ماهواره ها براي مجلس اولويت دارد
عضو كميسيون فرهنگي مجلس گفت : بحث فيلترينگ ماهواره اي و كنترل استفاده از شبكه هاي مختلف ماهواره اي، يكي از اولويت هاي مهم كميته رسانه هاي كميسيون فرهنگي مجلس است. يوناتن بت كليا در گفت وگو با خبرنگار پارلماني ايلنا،افزود: اگرچه فيلترينگ ماهواره از مجلس ششم آغاز شد و در اين ارتباط بررسي هايي نيز صورت گرفت ولي هنوز اين مبحث در كشور قانونمند نشده است.
وي با تأكيد بر لزوم قانونمند شدن استفاده از ماهواره در كشور گفت : البته چنين بحثي در تمامي كشورهاي مسلمان جهان وجود دارد و مختص كشور ما نيست.
وي خاطر نشان كرد : كنترل برخي شبكه هاي مستهجن ماهواره اي در كشور ما به عنوان كشوري مسلمان امري ضروري و طبيعي است، قانونمند كردن آن نيز جزو اولويت هاي كميسيون فرهنگي خواهد بود.

كوتاه از سياست ايران
ورود گرايش هاي حزبي به ارگان هاي حاكميتي
سم مهلكي براي اين ارگان هاست
وزير اطلاعات ديروز در اهواز گفت: ورود گرايش ها و جريانهاي سياسي به وزارت اطلاعات و ساير ارگان هاي حاكميتي سم مهلكي براي اين ارگان ها خواهد بود و همه بايد فقط به منافع ملي و منافع مردم بيانديشند.به گزارش ايرنا از اهواز حجت الاسلام والمسلمين علي يونسي در جلسه شوراي اداري خوزستان در استانداري افزود: اين ارگان ها بايد فارغ از جريان هاي مختلف عمل كنند همانگونه كه وزارت اطلاعات در سال هاي اخير به ويژه در صحنه انتخابات عمل كرد و محبوب همه شد به گونه اي كه در بسياري از موارد، نظر وزارت اطلاعات به عنوان حكم پذيرفته شد.
توقيف ۱۰ لنج صيادي ايران توسط كويت
روزنامه  كويتي  الوطن  ديروز نوشت : ماموران  گارد ساحلي  كويت  ديروز(جمعه ) ۱۰ لنج  صيادي  ايران  را به  اتهام  ورود غيرمجاز به  صيدگاه هاي  اين كشور توقيف  كردند. به گزارش ايرنا بر پايه  اين  گزارش ، ۵۵ ملوان  ايراني  شاغل  در اين  شناورها نيز بازداشت شدند. اين  روزنامه  كويتي  مدعي  شد كه  اين  افراد در آبهاي  نزديك  به  جزيره كبر در جنوب  كويت  به  صيد غيرقانوني  ماهي  و ميگو مشغول  بودند. يك  مقام  مسئول  به اين  روزنامه  گفت : بر اساس  توافقنامه  امنيتي  ميان  كويت و ايران ، مشخصات  اين  صيادان  به  مقامهاي  ايراني  گزارش  خواهد شد. وي  گفت : افراد بازداشت  شده  پس  از انجام  امور اداري  همراه  با شناورهابزودي  از توقيف  گارد ساحلي  آزاد خواهند شد.
دستور آزادي آقاجري صادر شد
با تأمين  وثيقه  هاشم  آقاجري ، دستور آزادي  وي  صادر شد. سيدجواد آقاجري  برادر هاشم  آقاجري  ديروز در گفت  وگو با ايرنا ضمن  اعلام  اين  خبر افزود: با ارايه  سندي  به  ارزش  ۹۷ ميليون تومان  و موافقت  قاضي  پرونده  با درخواست  تقليل  درميزان  وثيقه  ۱۰۰ ميليون توماني  و پذيرش  اين  سند به عنوان  وثيقه  صادر شده ، دستور آزادي  وي  از سوي رئيس  شعبه  ۱۰۸۳ دادگاه  عمومي تهران  صادر شد.
۱۰۳ زاير غيرمجاز عتبات عاليات در مهران دستگير شدند
رئيس  مركز اطلاع رساني  فرماندهي  انتظامي ايلام ، از دستگيري  ۱۰۳ زاير غيرمجاز عتبات  عاليات  در مرز رسمي مهران  خبر داد. سيد جواد جلالي  ديروز به  ايرنا گفت : اين  افراد كه  در روزهاي  گذشته  از كوره راه ها و مسيرهاي  غيرمجاز به  عراق  سفر كرده  بودند، هنگام ورود به  كشور در مهران  توسط نيروهاي  مرزباني  دستگير شدند. وي  ادامه  داد: اين  افراد اكنون  براي  بررسي  و رسيدگي  به  چگونگي  تردد غيرمجاز تحويل  نيروي  انتظامي شهرستان  مهران  شده اند.
دهها تبعه افغان به اتهام ورود غيرقانوني از مرز ايران
به عراق دستگير شدند
روزنامه  دولتي  الصباح  چاپ  بغداد ديروز نوشت : ۶۰ تبعه  افغان  روز جمعه هنگام  ورود غيرقانوني  از مرز ايران  به  عراق ، توسط نيروهاي  مرزي اين  كشور بازداشت  شدند. به گزارش ايرنا اين  روزنامه  افزود: اين  افراد در منطقه  فداغيه  واقع  در ۴۰ كيلومتري مركز شهر بصره  دستگير و براي  محاكمه  تحويل  دادگاه  شدند.
به  نوشته  الصباح ، افغانهاي  بازداشت  شده  فاقد گذرنامه  بوده  و تنها داراي كارتهاي  شناسايي  افغانستان  هستند.
نظريه تغيير رژيم ايران در آمريكا تقويت شده است
يك روزنامه آمريكايي در گزارشي نوشت: در حالي كه موافقان آمريكايي تعامل با ايران براي بيش از دو دهه ايجاد رابطه ميان آمريكا و ايران را خواستار شده اند، با اين حال آن چه كه تاكنون مشاهده شده است شرمندگي براي آمريكا و تقويت نظريه تغيير رژيم در ايران بوده است.به گزارش ايسنا، روزنامه آمريكن ديلي همچنين در اين گزارش آورده است: برژينسكي به همراه دو تن ديگر از مقامات آمريكايي در ماه مه و ژوئن سال ۱۹۹۷ ميلادي از دولت آمريكا خواسته بودند كه امكان انجام گفت وگوهاي تجاري و تماس هاي ديپلماتيك به منظور ارتقاي روابط واشنگتن با تهران را در نظر بگيرد.
در اين مقاله در عين حال به گزارش شوراي روابط خارجي آمريكا مبني بر آن كه ارتباط نداشتن آمريكا با ايران به منافع واشنگتن لطمه وارد كرده و نيز ادعاي كميسيون تحقيق ۱۱ سپتامبر در خصوص مذاكرات مستقيم ميان ايران و آمريكا اشاره شده و مورد انتقاد قرار گرفته است.

رجب طيب اردوغان در گفت وگو با همشهري:
تركيه در برابر حضور اسرائيل در شمال عراق آرام نخواهد نشست
008049.jpg
دو سال پيش كه حزب اسلام گراي عدالت و توسعه پيروز انتخابات تركيه شد بسياري انتظار داشتند كه رهبر حزب همچون ديگر اسلام گرايان ترك سريعا به سوي كشورهاي مسلمان به ويژه ايران گام برداشته و روابط گاه سرد و چندين ساله تركيه را با اين كشورها گرم تر كند. اين تصور را نجم الدين اربكان نخست وزير اسلام گرا و جنجال برانگيز تركيه در ذهن ها نقش زده بود. رهبر احزاب منحل شده فضيلت و رفاه تا بر مسند نخست وزيري تكيه زد شتابان به سوي ايران آمد و پيش از تهران نيز ميهمان ليبي شد بي آنكه حساسيت نظاميان كشور لائيك اش را دريابد و درنظر گيرد.
اما ديري نپاييد كه همين بي محابايي چه در روابطش با كشورهاي همسايه و چه در روند اصلاحات داخلي، وي را با شبه كودتايي از تخت پايين كشيد و روابط داغ تهران و آنكارا نيز به دنبال آن بار ديگر روبه سردي نهاد.
رجب طيب اردوغان اما گويي نخواست اشتباه آموزگارش را تكرار كند، او كه سالهاي جواني اش را در مكتب اربكان گذرانده بود بياد داشت كه مرشدش چه تجربياتي داشته و چرا سريعتر از آنچه تصور مي شد در آغاز راه به پايان رسيد. اردوغان پس از پيروزي حزب نه كشورهاي اسلامي كه كشورهاي غربي را براي شروع سفرهايش انتخاب كرد. گرچه در مدتي كه هنوز به خاطر مسايل قانوني نمي توانست نخست وزير باشد، عبدالله گل جانشين موقتش به ايران سفر كرد. سفري در بحراني ترين شرايط منطقه پيش از جنگ آمريكا و عراق - اما پس از آن تا سه شنبه شب هفته گذشته خبري از سفر نخست وزير ترك كشور همسايه به تهران نشد. دي ماه گذشته البته
زمزمه هايي از اين سفر به گوش رسيد اما بلافاصله پس از آن هشدار آمريكا به اردوغان پررنگ تر از شايعه سفر شنيده شد.
روزنامه هاي ترك نوشتند كه آمريكا به نخست وزير تركيه گفته است از سفر به ايران حذر كن.
هنگام زلزله بم هم باز دوسه باري خبر احتمال سفر اردوغان منتشر شد اما بازهم او نيامد به جايش برخي وزراي كابينه راهي ايران شدند. در مقابل اين تعويق ها، محمد خاتمي رييس جمهور ايران هم سفرش را سال گذشته به آنكارا لغو كرد و منتظر نشست تا ابتدا اردوغان بيايد چه ايران پس از پيروزي اسلام گرايان در كشور همسايه معاون اول رييس جمهور محمدرضا عارف را براي فشردن دست دوستي به تركيه فرستاد و اينبار نوبت بازديد پس دادن ترك ها بود. سرانجام اردوغان هفته گذشته براي ديداري دو روزه به تهران آمد.
ديداري كه در بسياري از مطبوعات جهان در صفحه اول جاي گرفت. اما اين دفعه هم هشدار آمريكا تندتر از قبل مطرح شد. روزنامه مليت روز چهارشنبه در خبري به نقل از مقام سفارت واشنگتن در آنكارا نوشت: آمريكا اميدوار است كه تركيه حساسيت كاخ سفيد درباره ايران را درنظر گيرد. اين مقام به چنين جمله اي بسنده نكرد و از سوي آمريكا هشدار داد اگر شركت هاي ترك با ايران وارد همكاري شوند از همكاري شان با دولت واشنگتن و شركت هاي آمريكايي جلوگيري خواهد شد.
اين هشدار را اردوغان با دو جمله پاسخ گفت يكي تند و يكي نرم. اردوغان تاكيد كرد كه روابط تجاري و اقتصادي تركيه و آمريكا هيچ مشكلي ندارد اما در جايي ديگر از مصاحبه تصريح كرد كسي حق دخالت در روابط ايران و تركيه را ندارد. همشهري فرصتي يافت پانزده دقيقه اي، كه چند سئوال را با اين ميهمان ترك در سراي سفيد تركيه، پيش از ضيافت شام عارف به افتخار اردوغان، در ميان گذارد. گرچه وي از دادن پاسخ به برخي سوال ها خودداري كرد به ويژه سوال حجاب كه يكي از مسايل حساسيت برانگيز تركيه است.
امينه خانم همسر اردوغان و دخترش نيز همراه نخست وزير به ايران آمده بودند با حجابي كامل.
* شما در ديدارتان با عارف معاون اول رئيس جمهور ايران برخي هشدارهايي درباره پرونده هسته اي به تهران داديد. يكي از روزنامه هاي تركيه نيز در روز سفر شما مطلبي نوشته مبني بر اين كه واشنگتن هشدارهايي به آنكارا در مورد روابطش با تهران داده، آيا چنين موضوعي صحت دارد، پيام خاصي داشتيد؟
- عدالت و توسعه از همان ابتداي تشكيل حزب گسترش روابط با همسايگان را در نظر گرفته و در برنامه اش قرار داده بود. بعد از به قدرت رسيدن هم با سرعت با تمام همسايگان در غرب، شرق، شمال و جنوب روابطش را گسترش داد و براي اين كار عزم خود را جزم كرد. ديدار من از ايران فرقي با سفرمان به بلغارستان، يونان، سوريه و اردن و... ندارد. دولت تركيه اين روند را ادامه داده و خواهد داد. از طرف ديگر همان طور كه بسياري از كشورها در ايران در حال سرمايه گذاري اند تركيه به عنوان همسايه از حق بيشتري برخوردار است و بايد از ديگران پيشي بگيرد. همچنين آنكارا چنين سياستي را براي تقويت صلح و پايداري در منطقه دنبال مي كند و هيچ كشوري حق ندارد در روابط تركيه و كشورهاي همسايه اش به ويژه ايران دخالت كند.
* آنكارا مدتي است كه نسبت به تل آويو موضع سردي اتخاذ كرده، روابط اسرائيل و تركيه دچار تنش شده است، آيا اين موضع ادامه خواهد داشت؟
همچنين شما بارها اعلام كرده ايد كه خواهان كمك به برقراري صلح در خاورميانه هستيد براي اين كار چه مي كنيد؟ من و دوستانم در مقابل بعضي اتفاقات نظرمان را بيان كرديم آن هم تنها در برابر بمب باران اردوگاه رفح از سوي اسرائيلي ها بود كه غيرقابل قبول بود، تركيه هم سكوت نكرد و نظرش را گفت. علاوه بر اين در آن واقعه، غير از آمريكا، چهارده كشور سازمان ملل اين عمل را محكوم كردند. چطور مي توان در برابر اين عكس العمل نشان نداد. اما ما هر زمان مي گوييم اسرائيل در حال حاضر كشور دوست ماست، دولت خودمختار فلسطين هم همين طور. تركيه مي خواهد ببيند چه طور مي تواند صلح را در منطقه به ويژه ميان اين دو (فلسطين و اسرائيل) برقرار كند اما تركها ضرب المثلي دارند كه مي گويد «دوست تلخ سخن مي گويد اما حقيقت را بيان مي كند.» گفتن حقيقت وظيفه انساني ماست و ما اين وظيفه را در مقابل اسرائيل ادا كرديم. اما از طرف ديگر تركيه به حمايت خود از فلسطين هم ادامه مي دهد. مي دانيد كه ما گروهي را به آنجا فرستاديم و تصميم داريم روابط را در دولت خودگردان به سطح سفارت ارتقاء دهيم.
* از زماني كه آنكارا به سربازان آمريكايي در زمان جنگ عراق، اجازه عبور از خاك تركيه را نداد روابط واشنگتن و آنكارا دچار معضلاتي شده است. روابط دو كشور اكنون در چه موقعيتي
قرار دارد.
- مجلس در آن زمان تصميم خودش را گرفت و دولت نيزدر راستاي اين تصميم پارلمان گامهايش را برداشت و بعداز آن دوباره پاسخ مثبت به اين خواسته آمريكا داد اما هدف ابتدا كمك لجستيكي به آمريكا براي حمله به عراق بود ولي از آنجا كه مردم عراق اين مداخله را نمي خواستند، تركيه از دادن اجازه به سربازان آمريكايي براي عبور از خاك اين كشور صرف نظر كرد. درواقع آن صفحه در روابط بسته شده و فراموش شد. اكنون هيچ مشكل خاصي در روابط آمريكا و تركيه از نظر اقتصادي و سياسي وجود ندارد و رابطه آنكارا و واشنگتن به خوبي و گرمي پيش مي رود.
* اسرائيل در شمال عراق گويي در حال فعاليت هايي است كه اين موجب نگراني هايي براي تركيه، ايران و سوريه شده است. البته تركيه مي گويد چون تل آويو چنين حضوري را انكار مي كند بايد پذيرفت. اما اگر حقيقت داشته باشد عكس العمل آنكارا چه خواهد بود؟
- از ابتداي اشغال عراق، تركيه سياستش را بيان كرده است مبني بر اين كه يكپارچگي عراق بايد حفظ شود و تمام كشورها بايد به اين امر احترام بگذارند. تمام منابع طبيعي عراق هم بايد در اختيار مردم اين كشور قرار بگيرد. البته اميدواريم كه انكارهاي اسرائيل در مورد حضورش در شمال عراق صحت داشته باشد اما اگر درست نباشد در آينده مشكلات فراوان به وجود مي آورد و مطمئناً تركيه در مقابل آن آرام نخواهد نشست.
* آنكارا حساسيت هايي نيز در مورد شرايط كركوك دارد، در اين باره چه رايزني هايي با آمريكا انجام داده و اساساً اگر كردها آنجا قدرت بگيرند چه خواهد كرد؟ در ادامه نگاه شما به فدراليسم عراق و كردها چيست؟
- آنكارا مخالف هرگونه قدرت گرفتن يك قوم خاص در كركوك است. به ويژه اين كه گروهي بخواهند اين شهر را از آن خود بشمارد چنين مسأله اي باعث دردسرهاي زيادي مي شود و غيرقابل قبول است. مطمئناً تركيه در اين باره نيز نمي تواند عكس العمل نشان ندهد. آنكارا اين موضوع را بارها به واشنگتن گوشزد كرده و آنها نيز گفته اند چنين اجازه اي به كسي نمي دهند. تركيه بارها موضع خود را درباره عراق هم بيان كرده. ما خواستار يكپارچگي اين كشور هستيم و با هرگونه تجزيه قومي يا مذهبي مخالفيم.
* اكنون بحث پروژه خاورميانه بزرگ مطرح است و بعضاً موضوع مدل بودن تركيه به ميان مي آيد. آنكارا قصد دارد چه جايگاهي در اين پروژه داشته باشد. كدام چهره تركيه مي تواند مدل باشد. چهره لائيك يا چهره اسلام گرا.
- تركيه قصد مدل شدن براي ديگر كشورها را ندارد. تركيه كشوري لائيك، دموكرات و سوسياليست است. ۹۹ درصد مردمش مسلمان هستند و در ميان اينها گروهي به اعتقاداتشان سرسختانه عمل مي كنند. برخي ملايم ترند و بعضي نيز به اعتقادات اسلام عمل نمي كنند. در اين باره هر كس در چارچوب حكومت لائيك و دموكراتيك، هر چه مي خواهد انجام مي دهد و كسي حق مداخله در آن را ندارد. اما در حال حاضر تركيه براي خاورميانه بزرگ و كمك كردن به برقراري دموكراسي در كشورهاي منطقه از آفريقا گرفته تا آسيا، تصميم گرفت كه حتماً بر سر ميز اين پروژه جايگاه خاصي براي خود در نظر بگيرد. به همين منظور در كنفرانسي كه مدتي قبل در اين باره در آمريكا برگزار شد نيز شركت كرد. در آنجا سه كشور ايتاليا، تركيه و يمن به عنوان رؤساي همكار در باره اين پروژه بررسي هاي خود را انجام داده و برنامه ها را ارائه مي دهند اما مهم اين است كه كشورها خودشان در راه دموكراسي گام برداشته و اصلاحات از درون را آغاز كنند تا نيازي به مداخله ديگران نباشد.
* در حكومتهاي گذشته تركيه همواره نوعي قضاوت بدبينانه نسبت به ايران وجود داشته؛ حضور حزب اسلام  گراي عدالت و توسعه در رأس تركيه چقدر مي تواند در اصلاح اين ديدگاه مؤثر باشد؟
- همان طور كه گفتم دولت تركيه در راستاي گسترش روابطش با كشورهاي همسايه تمام سعي خود را مي كند، تمام گامهايش نيز در همين جهت است و به روابط با ايران نيز چنين مي نگرد. اين كه ديگري (كشور ديگري) چه فكري مي كند به ما ربطي ندارد، مسأله مهم براي عدالت و توسعه نگرش كشور همسايه نسبت به تركيه و بلعكس است.
مهم تر اين كه فلسفه اصلي ما نه دشمن تراشي كه پيدا كردن دوست است.
* تركيه در راه اتحاديه اروپا اصلاحاتي را انجام داد. يكي از اينها هم مسأله حجاب است آيا واقعاً خواهد توانست اين معضل را درون خود حل كند؟
- تركيه بسياري از رفورمهاي لازم براي ورود به اتحاديه اروپا را انجام داد. البته غير از قانون جزا. در حال حاضر هم اين رفورمها را بيشتر گسترش داده و تثبيت مي كند. معتقدم كه به زودي تركيه طي چند ماه آينده تاريخي براي مذاكره با اتحاديه اروپا دريافت خواهد كرد و پس از گرفتن اين تاريخ، تركيه تمام ضروريات اجراي قوانين اتحاديه اروپا و استانداردهاي كپنهاك را به جا خواهد آورد. در اين راه هرچه لازم باشد انجام خواهد داد و شرايطي در كشور به وجود خواهد آورد كه مردم كشور در كنار هم، دست در دست به عنوان يك ملت يكپارچه در تركيه اي دموكراتيك و آزاد زندگي كنند.
* به نظر شما تركيه چه نقشي مي تواند در حل معضلات منطقه ايفا كند. آيا آنكارا مي خواهد در نقش ميانجي باشد؟
- تركيه خواهان برقراري صلح گسترده در دنيا است. در همين راه براي ايجاد صلح ميان كشورها به ويژه بين كشورهاي دوست خود و كشورهاي همسايه اش هر كاري كه از دستش بربيايد انجام خواهد داد و براي اين كار آماده است.
نفيسه كوهنورد

سياسي
اجتماعي
اقتصادي
خارجي
شهري
علمي فرهنگي
ورزش
ورزش جهان
صفحه آخر
همشهري ضميمه
بازارچه همشهري
همشهري ايرانشهر
|  اجتماعي   |   اقتصادي   |   خارجي   |   سياسي   |   شهري   |   علمي فرهنگي   |   ورزش   |   ورزش جهان   |  
|  صفحه آخر   |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   شناسنامه   |   چاپ صفحه   |