گروه اقتصادي: مسئولان اتاق بازرگاني و صنايع و معادن ايران در تلاش براي تعريف جايگاه و نقش اين نهاد در اقتصاد كشور، مركز تحقيقات و بررسي هاي اتاق بازرگاني ايران را مامور تهيه و تدوين چشم انداز راهبردي ده ساله و پنج  ساله كردند.
به گزارش خبرنگار ما، در نمابر اتاق بازرگاني و صنايع و معادن ايران به نقل از سيداحمد ميرمطهري دبيركل اتاق ايران اعلام شده است جايگاه و نقش اتاق ايران به عنوان نهاد سخنگوي بخش خصوصي، مشاور قواي سه گانه و مشاور و هماهنگ كننده فعالان بخش خصوصي در نظام اقتصادي ايران بايد تعريف شود.
اين نهاد بايد بتواند به عنوان مركز رايزني، زمينه توسعه فعاليت بخش خصوصي در داخل و خار ج از كشور عمل كند.
به گزارش خبرنگار ما وي با اشاره به سند چشم انداز ۲۰ ساله كشور كه در آن تبديل ايران به قدرت اول اقتصادي منطقه تاكيد شده است گفت: در تدوين چشم انداز اتاق نقش اين نهاد در مدت يك دهه در ابعاد و تحولات داخلي و خا رجي و منطقه اي و فرامنطقه اي تدوين مي شود.

از جمله مشكلات بنيادين اقتصاد ايران كه بعضا هزينه هاي بالايي را به كشور نيز تحمل كرده و همواره در گزارش هاي كارشناسي داخلي و خارجي به آن اشاره شده است، تعارض و تداخل قوانين اقتصادي است. امروزه شفاف سازي و ساده سازي و قوانين اقتصادي از الزامات توسعه اقتصادي به شمار مي آيد. بخشي نگري در تصويب قوانين و آيين نامه هاي اجرايي و بي توجهي به ظرف اقتصادي از آفات توسعه اقتصادي است كه متأسفانه اقتصاد ايران نيز از آن بي بهره نيست.حادثه اخير تعطيلي بزرگ ترين لنگرگاه تجاري قشم در اوايل هفته جاري از جمله آثار و نشانه هاي تعارض قانون در كشور است. ظاهرا اين لنگرگاه از سوي ستاد مبارزه با قاچاق كالا و براساس گزارش هاي گمرك تعطيل شده كه باعث نگراني بازرگانان قشم و منطقه شده است. اين حادثه از دو جهت قابل تأمل است.
تعطيلي لنگرگاه تجاري منطقه آزاد قشم با فلسفه ايجاد مناطق آزاد در تعارض كامل است. براساس رويه حاكم بر مناطق آزاد تجاري ورود و خروج كالا به مناطق آزاد با رعايت برخي مسائل آزاد است و كنترلي هم روي آن صورت نمي گيرد. در واقعه مستثني كردن بخشي از خاك يك كشور با هدف تسهيل فعاليت هاي اقتصادي و تجاري است. بنابراين انتقاد مديران مناطق آزاد و بازرگانان از اين اقدام قابل توجه است. ضمن اين كه حوادثي از اين قبيل ركود كنوني حاكم بر مناطق آزاد كشور را تشديد مي كند.
براساس آمار و گزارش هاي منتشره، بخش عمده اي از قاچاق كالا به كشور از مناطق آزاد صورت مي گيرد. با فرض عدم وجود قاچاق، مناطق آزاد ايران امروزه و برخلاف نقش ماهوي آنها براي اقتصاد ملي، به سكوي واردات به كشور تبديل شده اند. اين شرايط به گونه اي است كه برخلاف جريان طبيعي مناطق آزاد ايران سكوي واردات كالاهاي مناطق آزاد امارات متحده عربي به كشور شده اند و از اين طريق صدمات فراواني را به اقتصاد ملي وارد كرده اند فارغ از بحث هاي متعدد پيرامون عملكرد مناطق آزاد كشور، اين مناطق تاكنون نتوانسته اند جايگاه مثبتي در اقتصاد كشور پيدا كنند. در اين زمينه اقدام نيروي انتظامي در تعطيلي لنگرگاه تجاري قشم باتوجه به سياست هاي ستاد مبارزه با قاچاق كالا نيز توجيه پذير است. در چنين شرايطي حق با چه كسي است؟ پاسخگوي هزينه هاي اين حوادث چه نهاد يا فردي است؟

گروه اقتصادي: خريد تضميني و پرداخت وجه خريد گندم به كشاورزان از جمله موضوعاتي است كه موجب فراز و نشيب در امر خريد گندم شده است. برخي اخبار حكايت از كسري بيش از ۳ هزار ميليارد ريال اعتبار براي خريد تضميني گندم دارد و كسري يارانه كالاهاي اساسي كه قلم عمده آن به گندم و آرد تعلق مي گيرد نيز از علل اين كسري اعتبار عنوان مي شود. ذخيره سازي و نگهداري استاندارد گندم نيز از ديگر چالش هاي پيش روي خودكفايي گندم است.با مجتبي انصاري مديرعامل شركت بازرگاني دولتي ايران پيرامون علل تاخير در پرداخت وجه خريد گندم و اقدامات انجام شده در اين خصوص گفتگو كرده ايم.
***
* وضعيت خريد تضميني گندم و پرداخت وجه خريد به كشاورزان چگونه است؟
- تاكنون ۱۰ ميليون و ۸۰۰ هزار تن گندم مازاد بر نياز كشاورزان خريداري شده و پيش بيني مي شود ميزان خريد گندم در سال جاري به ۱۱ ميليون و ۴۰۰ هزار تن افزايش يابد. با خريد اين ميزان گندم بيش از ۱۸ هزار ميليارد ريال پول خريد اين محصول به كشاورزان پرداخت شده و در اين خصوص با ۲ هزار ميليارد ريال كسري اعتبار مواجه هستيم كه تلاش مي شود در هفته جاري اين پول نيز پرداخت شود. مشكل مقطعي براي پرداخت وجه خريد گندم در هفته آخر مرداد ماه و چند هفته سپري شده از شهريور ماه جاري را داشته ايم كه ناشي از عدم پيش بيني لازم و كسري موجود در زمينه يارانه  كالاهاي اساسي بوده است. براين اساس دولت تصميم گرفت فعلا از طريق تسهيلات بانكي اين كسري را جبران تا مطالبات كشاورزان پرداخت شود، در اين هفته همه كشاورزاني كه گندم را تحويل داده و بخشي از پول آن را طلب دارند، مطالبات خود را دريافت خواهند كرد گرچه اين ميزان حدود ۱۵ درصد كل خريد انجام شده را دربر مي گيرد.
* آيا در فصل زراعي جاري مشكلي براي پرداخت وجه خريد گندم به كشاورزان وجود نخواهد داشت؟
- اگر تسهيلات به موقع در اختيار شركت بازرگاني دولتي قرار گيرد مشكلي براي پرداخت وجه خريد گندم به كشاورزان وجود نخواهد داشت.اما اكنون گر چه پرداخت اين تسهيلات توسط دولت ابلاغ شده اما با ابلاغ بانك مركزي هم اكنون در پروسه با نك ملي قرار داشته و مشغول طي مراحل اداري است. اگر اعتبار مورد نياز توسط بانك ملي در اختيار ما قرار گيرد مشكلي براي پرداخت وجه خريد تضميني گندم به كشاورزان وجود نخواهد داشت گرچه تسهيلات مذكور توسط دولت داده شده و مربوط به يارانه نيست چرا كه فعلا پرداخت يارانه و جبران كسري موجود در اين زمينه در قالب لايحه دولت به مجلس شوراي اسلامي ارايه شده است.
* كسري يارانه شركت بازرگاني دولتي چقدر است؟
- شركت بازرگاني دولتي با ۶۰۰ ميليارد تومان كسري يارانه مواجه است كه ۱۰۰ ميليارد تومان آن مربوط به كسري سال گذشته و ۵۰۰ ميليارد تومان ديگر مربوط به كسري يارانه سال جاري است كه اميدواريم با تصويب نمايندگان مجلس شوراي اسلامي براي برداشت از حساب ذخيره ارزي و تخصيص يارانه كالاهاي اساسي، اين كسري نيز مرتفع شود تا بتوانيم تسهيلاتي را كه از بانك دريافت كرده ايم بازپرداخت كنيم.
* وضعيت ذخيره سازي استاندارد گندم خريداري شده چگونه است؟
با توجه به اينكه دولت در دو سال اخير با افزايش شديد و ناگهاني توليد گندم مواجه شده است پيش بيني و فراهم كردن ظرفيت هاي ذخيره سازي استاندارد براي گندم كار مشكلي بوده است اما درصدد هستيم تا با برنامه ريزي هاي انجام شده در سال هاي آتي مشكل ذخيره سازي استاندارد گندم برطرف شود. گرچه هم ا كنون گندمي كه ذخيره سازي و انبار نشده باشد وجود ندارد و سعي شده از تمام منابع و امكانات وزارت جهاد كشاورزي و وزارت بازرگاني استفاده شود تا گندم در فضاي باز نگهداري نشود. به هر ميزاني كه كشاورزان توليد گندم داشته باشند ظرفيت انباركردن آن را داريم اما ممكن است اين جاسازي استاندارد نباشد چرا كه هيچ كس قادر نخواهد بود در اين مدت زمان كوتاه سيلوهاي استاندارد ايجاد كند. هم اكنون حجم سيلوهاي استاندارد در كشور ۵/۳ ميليون تن است اما ظرفيت ذخيره سازي بيش از ۱۰ ميليون تن گندم را داريم. گر چه بيش از ۱۱ ميليون تن توليد گندم خواهيم داشت اما با توجه به روند مصرف ماهانه يك ميليون تن گندم، براي ذخيره سازي استاندارد گندم نيازمند ۶ ميليون تن سيلوي استاندارد هستيم و از ابتداي سال جاري تاكنون حدود ۵/۵ ميليون تن گندم به مصرف رسيده است. از ميزان ۵/۳ ميليون تن انبارهاي استاندارد نيز حدود ۳ ميليون و ۲۰۰ هزار تن مربوط به وزارت بازرگاني و ۳۰۰ هزار تن متعلق به كارخانجات آرد است.

گروه اقتصادي: فردا قرار است وزراي نفت اوپك در وين گردآمده و درمورد قيمت نفت و عرضه و تقاضاي اين كالا در بازارهاي جهاني تصميم گيري كنند. از جمله بحثهاي ديگر اين اجلاس تعيين دبيركل اين سازمان است كه به دليل عدم توافق اعضا با تأخير مواجه شده است.
به گزارش خبرنگار ما، اگرچه هيچ يك از اعضاي اوپك درمورد قرار داشتن اين بحث در دستور كار اجلاس فردا سخن نگفته اند و محافل خبري نزديك به اوپك در اين زمينه گزارش منتشر نكرده اند برخي مقامات وزارت نفت كشورمان در روزهاي اخير با اظهارنظر در اين زمينه تأكيد كرده اند كه دبيركلي اوپك حق ايران است و به همين دليل فرد ديگري را براي اين مقام واجد شرايط نمي دانند. عليرغم اين اظهارات باتوجه به اهميت مسئله قيمت ها در بازار نفت و بحث تغيير قيمت هاي پايه نفت اوپك در اجلاس اخير به نظر نمي رسد كه مسئله انتخاب دبيركل در اجلاس اوپك مطرح شود و بازتابي در بيانيه نهايي اين سازمان در وين داشته باشد.در اين زمينه بيژن زنگنه وزير نفت كشورمان در اظهاراتي اعلام كرد، دبيركلي اوپك پس از اين همه سال حق ايران است و من نمي توانم مردم كشورم را درمورد عدم دبيركلي ايران توجيه كنم.وي تأكيد كرد كه موضع ايران در اين زمينه تغييري نكرده است و خواهان انتخاب نامزد كشورمان براي دبيركلي اوپك است.وي كه با خبرگزاري فارس گفت وگو مي كرد افزوده است كه اوپك ۵/۱ تا ۸/۱ ميليون بشكه بيش از سقف رسمي خود توليد مي كند و اين امر نشان دهنده بي تأثير بودن افزايش توليد براي كنترل قيمت ها است. وي تأكيد كرد كه عوامل سياسي دليل اصلي افزايش قيمت است.
زنگنه همچنين از احتمال طرح مسئله تغيير محدوده قيمت پايه اوپك در اجلاس فردا سخن گفت و تأكيد كرد كه در اجلاس چهارشنبه تصميم گيري در اين مورد بعيد است.وي از واگذاري بررسي اين موضوع به يك گروه كارشناسي از اعضاي اوپك خبر داد و گفت: اين گروه هنوز نظرش را اعلام نكرده است و به همين دليل تصميم گيري در اجلاس فردا ممكن نيست.ديروز اعلام شد كه آثار نگراني از بروز گردباد ايوان در آمريكاي مركزي قيمت نفت خام در بازارهاي جهاني را افزايش داده است.نفت برنت درياي شمال براي تحويل در ماه آينده با ۴۵ سنت افزايش ۴۰ دلار و ۶۵ سنت معامله شد و نفت سبك آمريكا نيز با ۵۴ سنت افزايش ۴۳ دلار و ۳۵ سنت داد و ستد شد.
افزايش قيمت هاي نفت خام در آستانه اجلاس اوپك درحالي كه هنوز دستور كار مشخصي براي اين اجلاس مشخص نشده است، پيشاپيش از بي تأثير بودن نتايج اين اجلاس در بازار نفت حكايت دارد.

تازه ترين گزارش كنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (آنكتاد) نشان مي دهد: طي سال هاي ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۲ ميلادي، ايران در بين ۱۹۲ كشور جهان رتبه ۱۴۷ جذب سرمايه گذاري مستقيم خارجي را كسب كرد. به گزارش خبرگزاري فارس، سازمان ملل در گزارش سرمايه گذاري جهاني ۲۰۰۳ اعلام كرد: ايران در سال ۲۰۰۲ ميلادي ۳۷ ميليون دلار سرمايه گذاري مستقيم خارجي جذب كرده است كه در مقايسه با سال ۲۰۰۱ ميلادي ۵ ميليون دلار افزايش نشان مي دهد. بنابراين گزارش، ايران در سال هاي ،۱۹۹۷ ،۱۹۹۸ ۱۹۹۹ و ۲۰۰۰ نيز به ترتيب ۵۳ ميليون دلار، ۲۴ ميليون دلار، ۳۵ ميليون دلار و ۳۹ ميليون دلار سرمايه گذاري مستقيم خارجي جذب كرده است.

گروه اقتصادي: با انتشار آمار صادرات و واردات كشور در ۵ ماهه آغاز سال جاري و رشد ۲۳درصدي واردات به كشور توجه كارشناسان اقتصادي به رشد روزافزون هزينه هاي وارداتي كشور در مقايسه با صادرات غيرنفتي كشور جلب شده است.
اگرچه براساس آمار ارائه شده عمده ارقام وارداتي كشور كالاهاي سرمايه  اي و مواد اوليه است و اين روند مي تواند به رشد صادرات غيرنفتي كشور در آينده منجر شود ولي آثار اين رشد در درازمدت ظاهر مي شود و تا مدت ها نمي توان انتظار داشت كه رشد واردات وابستگي اقتصاد كشور را به درآمدهاي نفتي كاهش دهد.در اين زمينه محمد شريعتمداري وزير بازرگاني در اظهاراتي از روند رشد واردات مواد اوليه و كالاهاي سرمايه اي به كشور دفاع كرد و گفت: امروز با افتخار مي گوييم كه ۸۸درصد واردات كشور كالاهاي سرمايه اي و مواد اوليه است و كمتر از ۱۳درصد به كالاهاي مصرفي نهايي اختصاص دارد.وي از سياست دولت در اين زمينه دفاع كرد و گفت: اين امر نشان دهنده منطق و سياست درست وزارت بازرگاني و دستيابي به اهداف و نتايج لازم در زمينه هاي سياست هاي كلان دولت است.

بانك توسعه اسلامي در نشست روز يكشنبه خود در تهران طرح تامين بودجه راه اندازي چند پروژه را در كشور هاي عضو و جوامع اسلامي كشورهاي غير عضو به مبلغ ۳۶۰ ميليون دلار تصويب كرد. از اين ميزان ۷۷ ميليون دلار سهم ايران است.
به گزارش مهر، شوراي مديران اجرايي بانك توسعه اسلامي روز يكشنبه دويست و بيست و پنجمين نشست خود را در تهران به رياست دكتر احمد محمد علي ، رييس كل اين بانك برگزار كرد.
اين شورا در نشست مذكور براي تامين بودجه چند پروژه در كشورهاي عضو ۳۶۰ ميليون دلار تصويب كرد كه ۹۰ ميليون دلار آن به ايران اختصاص يافته است.
اين بودجه به منظور مشاركت در تامين هزينه ۳ پروژه توسعه اي و يك پروژه تجاري هزينه خواهد شد.
صندوق وقف كه يكي از موسسه هاي وابسته به بانك توسعه اسلامي است، در راستاي تلاش هاي مستمر اين بانك براي مشاركت در توسعه اقتصادي و پيشرفت اجتماعي در كشور هاي عضو و نيز جوامع اسلامي كشورهاي غير عضو تامين بخشي از اين بودجه ها را تقبل كرده است.
دكتر احمد محمد علي در بخش ديگري از نطق خود با اعلام اين مطلب كه سطح همكاري ها بين ايران و
عربستان سعودي عالي است، از استقبال گرم، مهمان دوستي و تداركات بسيار خوب مسئولان دست اندركار براي فراهم شدن زمينه برگزاري موفقيت آميز اين نشست تقدير و تشكر كرد.
نماينده ايران در بانك توسعه اسلامي در اين زمينه گفت: از جمله پروژه ها ساخت مدارس بم است كه وامي معادل ۹ ميليون و ۹۶۰ هزار دلار به  آن تخصيص يافت و  با  آن  بودجه ساخت حدود ۲۰ مدرسه انجام مي شود ،اين وام ۲۰ ساله و با نرخ ۵/۲ درصد است.
وي افزود: مسئله آبرساني و مسئله آبهاي سطحي و فاضلاب نيز مطرح شد و ۳۴ ميليون و ۸۳۰ هزار يورو نيز وامي بود كه تصويب شد و ۱۲ ساله خواهد بود.
كرباسيان اعطاي وام براي پروژه راه آهن غرب كشور را ديگر مصوبه هيات رئيسه بانك توسعه اسلامي براي جمهوري اسلامي ذكر و رقم آن را ۳۲ ميليون و ۶۰۰ هزار دلار عنوان كرد.
نماينده ايران در بانك توسعه اسلامي گفت: همچنين پروژه مالي مربوط به افغانستان، آذربايجان، اندونزي، سنگال، توگو و بحرين هم تصويب شد. در كنار اينها كمكهاي فني به گامبيا و افغانستان تصويب شد.

گروه اقتصادي: بانك جهاني در تازه ترين گزارش خود،اعلام كرد كه نرخ بيكاري در ايران كاهش يافته است .
به گزارش خبرنگار ما، در گزارش بانك جهاني با اشاره به اينكه نرخ بيكاري از ۷/۱۴ به ۲/۱۱ درصد كاهش يافته، آمده است: در حالي كه با افزايش مشاركت زنان، فشار براي ايجاد فرصت شغلي بالا رفته است، براي مقابله با بيكاري رو به افزايش تقويت بخش خصوصي در بخشهاي غير نفتي اقتصادي ضروري به نظر مي رسد.
در اين گزارش همچنين بر بالا رفتن كيفيت آموزشي در بازار كار و به كارگيري تكنولوژي هاي روز در جهت هماهنگ كردن عرضه و تقاضاي نيروي كار در ايران تأكيد شده است. بانك جهاني با اشاره به اينكه در سال، ايران نيازمند ايجاد ۷۰۰ هزار فرصت شغلي است، تقويت بخش خصوصي، افزايش رشد اقتصادي و اجراي طرحهاي اشتغال زا را عامل كاهش ۵/۳ درصدي دانسته است.در گزارش بانك جهاني همچنين به موفقيت هاي ايران در بخش بهداشت و سطح مولد در سالهاي اخير اشاره شده است.
همچنين در گزارش ديگري از بانك جهاني، سهم اقتصاد زيرزميني در ايران
۹/۱۸ درصد توليد ناخالص ملي است. به گزارش فارس، متوسط سهم اقتصاد زيرزميني در خاورميانه و شمال آفريقا، ۴/۲۷ درصد توليد ناخالص ملي است.
كانادا با سهم ۳ درصدي و گرجستان با ۲/۶۷ درصد به ترتيب داراي كم ترين و بيشترين سهم اقتصاد زيرزميني در توليد ناخالص ملي در جهان هستند.