Hamshahri Newspaper

ائلدار محمدزاده صديق
صاحب نظران امور فرهنگي، پيشرفت تمدن هر جامعه را گاهي با ميزان كتاب و نشرياتي كه چاپ و منتشر مي شود و گاهي با تعداد كتابخانه ها و ميزان مراجعين آنها مي سنجند. ويژگي بزرگ كتابخانه هاي عمومي به عنوان سازمان آموزشي، آن است كه كتابخانه، دانشگاه هميشگي هر فرد است. كتابخانه هاي عمومي از طريق تدارك و ارائه كتاب هاي علمي، آموزشي، تفريحي و سرگرم كننده به دانش آموزان و دانشجويان و همه افراد جامعه كمك مي كنند تا اطلاعات مورد نياز خود را به دست آورند. اين كتابخانه ها به دليل زير پوشش داشتن عموم طبقات مردم و گروههاي اجتماعي، نسبت به ساير كتابخانه ها، مسئوليت هاي سنگين تر و گسترده تري دارند و با ارائه خدمات اطلاعاتي، آموزشي و تفريحي، فرصت بهره وري از اوقات فراغت و آموزش مداوم و همگاني را براي همه افراد جامعه فراهم مي آورند. گسترش كتابخانه ها سبب توسعه فرهنگي و ورود به دنياي ناشناخته ها خواهد شد كه البته در اين راستا ايجاد رغبت به مطالعه، افزودن تجهيزات مطالعه، مديريت علمي و حركت به سوي اهداف از جمله وظايف كتابداران خواهد بود. با آغاز سال تحصيلي جديد و نياز ميليون ها دانش آموز به فضا و امكانات مطالعاتي، فرصت را مغتنم شمرديم تا به بهانه احداث و راه اندازي چندين كتابخانه جديد از سوي سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران، كتابخانه هاي تابعه اين سازمان در نقاط مختلف شهرداري تهران را معرفي كنيم.
سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران در سال ۱۳۷۵ به منظور توسعه فرهنگ و هنر در جامعه ايراني و نيز ارتقاي فرهنگ شهرنشيني در تهران بزرگ تأسيس شده است. توسعه فرهنگي، تعميق معرفت ديني، تقويت زيبايي طلبي و حقيقت جويي انسانها، شاد زيستي توأم با روحيه سازنده و كسب مهارت هاي زندگي اجتماعي، نيازهايي اساسي هستند كه اين سازمان در پاسخ به آنها موجوديت يافته است. اين سازمان به تعامل با مخاطبين و برقراري ارتباط دوسويه و باز و ارائه خدمات به صورت متنوع و مناسب با نيازهاي گروههاي مختلف مخاطبين توجه خاصي دارد. ايجاد و راه اندازي ۲۶ فرهنگسرا، ۶۲ كتابخانه، ۹۶ خانه فرهنگ، ۲۸ نگارخانه و ۲۵ مركز فرهنگي و هنري از جمله كارهايي است كه سازمان فرهنگي هنري در جهت تحقق سياست هاي كلان فرهنگي هنري نظام اسلامي انجام داده است.
كتابخانه هاي منطقه ۱
كتابخانه امير كبير واقع در فرهنگسراي ملل در بوستان قيطريه بزرگترين كتابخانه اين منطقه است كه با دارا بودن بيش از ۱۵ هزار جلد كتاب و به صورت همه روزه از ساعت ۸ تا ۱۲ فعاليت مي كند. اين كتابخانه در مكاني به مساحت ۳۲۰ متر مربع واقع شده و داراي سالن مطالعه است. از آنجايي كه كتابخانه در بوستان قيطريه واقع شده، امكان مطالعه در فضاي باز نيز براي علاقه مندان فراهم است. بوستان قيطريه مساحتي در حدود ۱۰۳۰۰۰ متر مربع دارد كه فضاي گل كاري و چمن كاري آن در كنار انبوه درختان قديمي، جلوه خاصي به آن داده است. استخر بوستان به شكل هندسي نامنظم است. گونه هاي درختي آن بيشتر نارون، سرو و نقره اي و زبان گنجشكي است. از ديگر كتابخانه هاي اين منطقه، مي توان به كتابخانه هاي دارآباد واقع در بوستان دارآباد، كتابخانه عظيمي در خيابان شريعتي و كتابخانه محله گلستان در خيابان پاسداران اشاره كرد. هر كدام از كتابخانه هاي ياد شده با دارا بودن بيش از دهها هزار جلد كتاب در اكثر ساعات روز، پذيراي دانش آموزان و علاقه مندان به مطالعه هستند.
كتابخانه هاي منطقه ۲
كتابخانه هاي مولانا، علامه طرشتي و رعد در اين منطقه قرار دارند. كتابخانه علامه طرشتي داراي ۴۲۶ متر مربع مساحت است كه در بوستان طرشتي واقع شده است. اين كتابخانه داراي بيش از ۱۵ هزار جلد كتاب و سالن هاي مطالعه براي خانم ها و آقايان است كه همه روزه از ساعت ۸ تا ۲۱ فعاليت مي كند. كتابخانه مولانا در خيابان پونك و رعد نيز در شهرك قدس، خيابان پيروزان جنوبي واقع شده است.
كتابخانه هاي منطقه ۳
كتابخانه هاي هنر، علامه اميني، استاد شهريار، خاكزاد و امام علي(ع) مجموع كتابخانه هاي سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران در منطقه ۳ شهرداري هستند. كتابخانه استاد شهريار با بيش از ۲۰ هزار جلد كتاب و دارا بودن سالن مطالعه، در بوستان ارغوان قرار دارد. اين كتابخانه ۳۹۰ متر مربع مساحت داشته و هر روز تا ساعت ۲۱ شب فعال است.
كتابخانه هنر ۳۵۰ متر مربع مساحت دارد و در فرهنگسراي هنر واقع در خيابان ارسباران قرار دارد. اين كتابخانه داراي دو سالن مطالعه جداگانه براي خانم ها و آقايان است. كتابخانه داراي ۱۳ هزار جلد كتاب فارسي و نزديك به هزار جلد كتاب انگليسي است. كتابخانه امام علي(ع) نيز كه در موزه امام علي(ع) واقع شده است، علاوه بر دارا بودن كتاب هاي عمومي براي استفاده همگان، سعي در گردهم آوري مجموعه كتابهاي تخصصي در مورد مولي الموحدين حضرت علي بن ابي طالب(ع) دارد. اين كتابخانه داراي سالن مطالعه براي آقايان و خانم ها است و در خيابان ولي عصر(عج)، خيابان اسفنديار قرار دارد. كتابخانه علامه اميني در خيابان آفريقا و خاكزاد در خيابان وليعصر(عج) ديگر كتابخانه هاي اين منطقه هستند.
كتابخانه هاي منطقه ۴
كتابخانه شيخ اشراق در فرهنگسراي طبيعت و در فلكه دوم تهرانپارس، انتهاي خيابان جشنواره واقع شده است. ساختمان اصلي و باغ زيباي اين فرهنگسرا بنا به روايات، قدمتي بيش از صد سال دارد. از معروفترين بناهاي اين فرهنگسرا، استخر اصلي و مجسمه هاي اسب و تمساح است. كتابخانه شيخ اشراق با بيش از ۲۰ هزار جلد كتاب و سالن هاي مطالعه، مخزن كتب و كتب ويژه كودكان و نوجوانان داير است. مساحت كتابخانه ۶۱۴ متر مربع بوده و ساعت كاري آن تا ۲۲ شب است. كتابخانه حكيميه در شهرك حكيميه و خانه فرهنگ حكيميه قرار دارد. اين كتابخانه ۵۴۰ متر مربع مساحت داشته و با بيش از ۱۰ هزار جلد كتاب از ساعت ۸ تا ۲۱ فعال است.
كتابخانه هاي منطقه ۵
كتابخانه هاي علامه جعفري(ره)، ميثاق، فردوس، استاد فرديد، نجم آبادي، كوثر، شيخ فضل الله نوري كتابخانه هاي فعال سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران در منطقه ۵ شهرداري تهران هستند.
كتابخانه علامه جعفري (ره) داراي ۵۴۰ متر مربع مساحت، سالن مطالعه براي خانم ها و آقايان و بيش از ۱۰ هزار جلد كتاب است كه تا ساعت ۲۱ شب هر روز فعال است. اين كتابخانه در بزرگراه آيت الله كاشاني، خيابان حسن آباد قرار دارد. كتابخانه فردوس در مجموعه فرهنگي هنري فردوس واقع در فلكه دوم صادقيه، بلوار فردوس قرار دارد. كتابخانه فردوس داراي ۳۲۰ متر مربع مساحت است كه ظرفيت ۲۵۰ نفر را دارد. در اين كتابخانه ۶۰ هزار جلد كتاب وجود دارد. كتابخانه داراي سالن هاي مطالعه جداگانه براي خانم ها و آقايان بوده و تا ساعت ۲۱ فعال است. كتابخانه نجم آبادي در فرهنگسراي تفكر و در بزرگراه آيت الله كاشاني، ميدان شهرزيبا، خيابان شهران قرار دارد. اين كتابخانه نيز با بيش از ۲۰ هزار جلد كتاب و در اكثر ساعات روز پذيراي علاقه مندان اين منطقه است.
كتابخانه هاي منطقه ۶
كتابخانه استاد فرديد در خيابان انقلاب، خيابان برادران مظفر واقع شده است كه بيشتر كتب آن در زمينه تخصصي فلسفه و علوم مرتبط است. اين كتابخانه نيز داراي قرائت خانه و بيش از هزاران جلد كتاب در زمينه تخصصي فلسفه مي باشد.
همچنين كتابخانه سرو، در فرهنگسراي بانو، خيابان ولي عصر(عج)، ضلع شمالي بوستان ساعي قرار دارد. اين كتابخانه داراي دهها هزار جلد كتاب بوده و مساحت آن ۴۶۰ متر مربع است. كتابخانه داراي سالن مطالعه است و همه روزه تا ساعت ۲۲ شب فعال است. كتابخانه شهيد جهان آرا ديگر كتابخانه اين منطقه است كه در خيابان سيدجمال الدين اسدآبادي، خيابان ۵۸ غربي قرار دارد. اين كتابخانه نيز بيش از ۱۰ هزار جلد كتاب دارد كه در زميني به مساحت ۲۲۰ متر مربع واقع شده و تا ساعت ۲۰ پذيراي علاقه مندان به علم و مطالعه است.
كتابخانه هاي منطقه ۷
كتابخانه شبانه روزي انديشه در بوستان انديشه در خيابان شريعتي، نرسيده به پل سيدخندان واقع شده است، كتابخانه اين مجموعه داراي ۷۵۰ متر مربع مساحت بوده كه داراي سالن هاي مطالعه جداگانه براي خانم ها و آقايان، بخش نشريات و بخش مرجع جداگانه بوده و مخزن كتب آن به روش بسته و رده بندي ديوئي اداره مي شود. اين كتابخانه كه به طور شبانه روزي اداره مي شود، داراي اولين كتابخانه تخصصي نابينايان است و پذيراي روشندلان علاقه مند به علم و مطالعه بوده و توانسته مجموعه اي بالغ بر صدها جلد كتاب به الفباي نابينايان را در مجموعه جداگانه اي كه براي آنها ايجاد شده است، گرد هم آورد. كتابخانه با استفاده از امكانات مجهز رايانه اي، ضمن ارائه خدمات اينترنتي، دوره هاي آموزشي نيز برگزار مي كند.
كتابخانه هاي منطقه ۸
كتابخانه هاي فرزانگان، دكتر شهيدي، معرفت و گلستان در اين منطقه شهرداري تهران قرار دارند. كتابخانه فرزانگان در نارمك، كوچه شهيد گلستاني قرار دارد، مساحت آن ۳۵۰ متر مربع بوده و با دارا بودن بيش از ۱۵ هزار جلد كتاب تا ساعت ۱۹ فعال است. كتابخانه شبانه روزي گلستان واقع در فرهنگسراي خانواده در نارمك، ميدان هلال احمر؛ خيابان گلستان قرار دارد. كتابخانه گلستان در ۳ طبقه با مساحت ۱۲۰۰ متر مربع و به طور شبانه روزي فعال است. اين كتابخانه داراي بيش از ۵۰ هزار جلد كتاب بوده و سالن هاي مطالعه آن در طبقات جداگانه براي خانم ها و آقايان قرار دارد. كتابخانه داراي بخش تخصصي خانواده است كه مجموع منابع علمي مرتبط با اين موضوع در آن گردآوري شده است. كتابخانه دكتر شهيد در نارمك، ميدان ۵۸ قرار دارد و ساعت كاري آن تا ۲۴ شب است. اين كتابخانه داراي بيش از ۱۵ هزار جلد كتاب است و در زميني به مساحت ۵۴۰ متر مربع قرار دارد. كتابخانه معرفت، ديگر كتابخانه اين منطقه در خيابان گلبرگ، كوچه اكبري قرار دارد و در مساحت ۵۲۰ مترمربع با بيش از ۱۶ هزار جلد كتاب و تا ساعت ۲۱ فعال است.
كتابخانه هاي منطقه ۹
كتابخانه حزين لاهيجاني واقع در تهرانسر، بلوار گل ها، خانه فرهنگ تهرانسر، علامه طباطبايي واقع در خيابان آزادي، ميدان هاشمي، استاد معين واقع در جاده مخصوص كرج، بلوار اصلي ورد آورد و مهرآباد واقع در خيابان توكلي، كوچه شهيد اصفهاني مجموع كتابخانه هاي اين منطقه هستند كه هر سه داراي سالن مطالعه بوده و به طور جداگانه براي خانم ها و آقايان اداره مي شوند. اين كتابخانه ها بالغ بر دهها هزار جلد كتاب بوده و همه روزه و تا پايان شب پذيراي مراجعه كنندگان هستند.
كتابخانه هاي منطقه ۱۰
كتابخانه عطار نيشابوري و هدي در اين منطقه قرار دارند. كتابخانه عطار نيشابوري در مساحت ۲۸۰ مترمربع در خيابان خوش جنوبي قرار دارد و داراي بيش از ۱۵ هزار جلد كتاب و سالن مطالعه است. كتابخانه هدي نيز در خيابان قزوين، نرسيده به ميدان شمشيري و در فرهنگسراي قرآن قرار دارد. اين كتابخانه نيز داراي سالن مطالعه بوده و در مساحت ۵۱۰ متر مربع تا ساعت ۲۰ فعال است.
كتابخانه هاي منطقه ۱۱
كتابخانه هاي آفتاب، آفتابگردان، فناوري اطلاعات شهيد قديريان و رازي، در اين منطقه از شهر تهران قرار دارند.
كتابخانه آفتاب در فرهنگسراي انقلاب واقع در خيابان كميل شرقي است. اين كتابخانه نيز به طور جداگانه براي خانم ها و آقايان اداره مي شود و تا ساعت ۲۳ شب فعال است. كتابخانه داراي بيش از ۲۰ هزار جلد كتاب است و علاوه بر بخش عمومي، مجموعه مطالعاتي تخصصي انقلاب اسلامي و تاريخ معاصر ايران در اين فرهنگسرا جمع آوري شده و تحت نام كتابخانه تخصصي انقلاب اسلامي فعاليت مي كند. كتابخانه كودك و نوجوان آفتابگردان نيز در طبقه زيرين كتابخانه عمومي آفتاب فعال بوده و مجموع كتاب ويژه كودكان و نوجوانان
۷-۱۵ سال را مجموعه سازي كرده است. كتابخانه شهيد قديريان در خيابان كارگر جنوبي، ميدان حر و در مساحت ۲۵۰ متر مربع قرار دارد. اين كتابخانه داراي بيش از ۱۵ هزار جلد كتاب است و به طور جداگانه براي خانم ها و آقايان فعاليت مي كند. كتابخانه داراي سالن مطالعه بوده و تا ساعت ۲۴ شب فعال است. كتابخانه رازي، در فرهنگسراي ورزش، ميدان رازي واقع است. اين كتابخانه داراي سالن هاي مطالعه جداگانه براي خانم ها و آقايان بوده و همه روزه فعال است. كتابخانه بيش از ۱۰ هزار جلد كتاب دارد. كتابخانه فرهنگسراي فناوري اطلاعات نيز واقع در تقاطع خيابان جمهوري و كارگر ديگر كتابخانه اين منطقه سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران است كه علاوه بر بخش عمومي، داراي مجموعه تخصصي كتب رايانه است.
كتابخانه هاي منطقه ۱۲
كتابخانه شبانه روزي آيت ا... طالقاني واقع در پيچ شميران، كوي طالقاني، كتابخانه خواجوي كرماني واقع در خيابان شوش، بوستان خواجوي كرماني، كتابخانه فردوسي واقع در خيابان انبار گندم و كتابخانه آيت ا... ايرواني واقع در خيابان مولوي مجموع كتابخانه هاي اين منطقه از شهرداري تهران هستند كه سالن مطالعه دارند.
كتابخانه هاي منطقه ۱۳
كتابخانه امام خميني(ره) واقع در ميدان امام حسين، بوستان خيام(فرهنگسراي سالمند) تنها كتابخانه اين منطقه است كه با دارا بودن بيش از ۱۴ هزار جلد كتاب و ۱۵۰۰ مترمربع مساحت تا ساعت ۲۴ فعال است. اين كتابخانه داراي سالن مطالعه بوده و به طور جداگانه براي خانم ها و آقايان اداره مي شود.
كتابخانه هاي منطقه ۱۴
كتابخانه هاي ابن سينا واقع در خيابان پيروزي، ابيانه واقع در بزرگراه شهيد محلاتي و كتابخانه سوره واقع در ميدان شهدا، فرهنگسراي پايداري مجموع كتابخانه هاي اين منطقه است.
كتابخانه هاي منطقه ۱۵
كتابخانه هاشم آباد، خاوران و جوانه در اين منطقه قرار دارد. كتابخانه خاوران واقع در فرهنگسراي جوان داراي بيش از ۵۰ هزار جلد كتاب است كه ۱۹۵۰ مترمربع مساحت داشته و داراي سالن هاي مطالعه جداگانه براي خانم و آقايان است. اين كتابخانه تا ساعت ۲۲ فعال است. كتابخانه هاشم آباد در خيابان خاوران قرار دارد و با دارا بودن بيش از ۱۵ هزار جلد كتاب و ۲۹۷۰ مترمربع مساحت تا ساعت ۲۴ فعال است.
كتابخانه هاي منطقه ۱۶
كتابخانه شهيد فهميده در فرهنگسراي بهمن قرار دارد. اين كتابخانه داراي سالن هاي مطالعه جداگانه براي خانم ها و آقايان بوده و تا ساعت ۲۲ فعال است. كتابخانه بيش از ۲۰ هزار جلد كتاب دارد. كتابخانه شهيد محمد بخارايي نيز در مجتمع فرهنگي هنري فجر واقع در فلكه چهارم خزانه قرار دارد.
كتابخانه هاي منطقه ۱۷
كتابخانه دكتر حسابي با بيش از ۲۰ هزار جلد كتاب در اين منطقه قرار دارد. اين كتابخانه داراي سالن مطالعه بوده و به طور جداگانه براي خانم ها و آقايان اداره مي شود. كتابخانه دكتر حسابي در خيابان ابوذر، خيابان شهيد علمي قرار دارد كه فعاليت آن شبانه روزي تعيين شده است. كتابخانه بهاران در انتهاي بزرگراه نواب، ميدان بهاران، فرهنگسراي اقوام قرار دارد. اين كتابخانه با دارا بودن بيش از ۲۵ هزار جلد كتاب و در مساحت ۱۴۰۰ مترمربع همه روزه تا ساعت ۲۲ فعال است. اين كتابخانه داراي سالن مطالعه بوده كه به طور جداگانه براي خانم ها و آقايان اداره مي شود.
كتابخانه هاي منطقه ۱۸
فجر، قائم(عج)، رضوانه، استاد حكيمي، دبيرستان الزهرا(س)، مسجد رسول اكرم(ص) كتابخانه هاي اين منطقه هستند. كتابخانه فجر در يافت آباد، بوستان مينا واقع شده است و داراي سالن مطالعه و بيش از ۵ هزار جلد كتاب است. اين كتابخانه در زميني به مساحتي ۵۵۰ مترمربع واقع شده است. كتابخانه قائم(عج) در يافت آباد، بوستان قائم(عج) قرار دارد و۶۵۰ مترمربع مساحت داشته كه داراي بيش از ۶ هزار جلد كتاب است. هر دو كتابخانه داراي سالن مطالعه هستند. كتابخانه رضوانه در بوستان وليعصر، خانه سبز قرار دارد و ۴۰ متر مربع مساحت و ۴۵۰۰ جلد كتاب دارد و فاقد سالن مطالعه است. كتابخانه استاد حكيمي نيز در بلوار معلم، فرهنگسراي نوجوان قرار دارد. اين كتابخانه بيش از ۱۵ هزار جلد كتاب داشته و ۵۰۰ مترمربع مساحت دارد.
كتابخانه هاي منطقه ۱۹
كتابخانه بعثت در ميدان بهمن، بلوار شهيد تندگويان، بوستان بعثت قرار دارد. اين كتابخانه بيش از ۲۲ هزار جلد كتاب و داراي سالن مطالعه جداگانه است كه در مساحت ۴۰۰ مترمربع ساخته شده است. كتابخانه تلاش، ديگر كتابخانه اين منطقه است كه در خاني آباد نو، جنب بوستان ۲۲ بهمن قرار دارد. اين كتابخانه فاقد سالن مطالعه بوده و تا ساعت ۲۰ فعال است. مساحت آن ۶۰ مترمربع بوده و بيش از ۲ هزار جلد كتاب دارد.
كتابخانه هاي منطقه ۲۰
كتابخانه فرهنگسراي ولاء واقع در شهر ري، ميدان نماز در حال راه اندازي است كه هم اكنون در مراحل تجهيز و مجموعه سازي به سر مي برد.
كتابخانه هاي منطقه ۲۲
كتابخانه شيخ مفيد، واقع در شهرك راه آهن، بلوار اميركبير، نبش گلفام. اين كتابخانه ۳۲۹۸ جلد كتاب دارد و مساحت آن ۷۵ مترمربع و فاقد سالن مطالعه است و ساعت كاري آن نيز ۸ تا ۱۵ است.
* * *
اكثريت كتابخانه هاي سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران داراي سيستم مخزن بسته و رده بندي به روش ديوئي هستند. اين سازمان فلسفه ايجاد كتابخانه ها را دسترسي عمومي و آسان به منبع دانش و دانايي يعني كتاب مي داند كه امروزه علاوه بر هزينه هاي مستقيم تهيه كتاب، دسترسي به كتابخانه ها نيز يكي از مشكلات انسان شهرنشين براي دريافت علم است و همين معضل دسترسي و اتلاف وقت سبب شده تا برنامه ريزان فرهنگي در سطح شهري و كلان را به فكر گسترش كتابخانه هاي محلي بياندازد. كتابخانه هاي محلي نيز با الگوي كتابخانه هاي كلان به گسترش فرهنگ مطالعه و كتابخواني در سطح جامعه كمك قابل توجهي خواهد كرد.
ضمن تقدير از چنين اهتمام جدي براي راه اندازي كتابخانه هاي بيشتر در سطح مناطق ۲۲ گانه تهران، اميدواريم نهاد هاي مسئول امور فرهنگي و همچنين سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران در تأسيس و راه اندازي كتابخانه هاي بيشتر و افزايش دايره فعاليت، منابع مطالعاتي و ساعات كاري آنها با توجه به ادامه كار دانشگاه ها و مدارس و برحسب نياز موفق باشند.

پروين قائمي
بنده خدا سه چهار روزي بيشتر نبود كه مدير شده بود، آن هم مدير جايي كه فرهنگي و هنري و از اين جور چيزهاست و در كل تاريخ پيدايي اش! (منظور همان پيدايش خودمان است)، چيزي كه در آن پيدا نشده است (منظور همان ماضي نقلي خودمان است، يعني پيدا كه نمي شد هيچ، تا زمان حال ساده هم پيدا نمي شود!) فرهنگ و هنر، و تا دلتان بخواهد از تمامي مسماتش بود دود و دم و روشنفكري! بيرون مي زد و مي زند. خلاصه! شده بود مدير آنجا و مي گفت كه اشكال عمده مديريت در كشور ما، اين است كه مديريت ها، جزيره اي است! من كه مدتهاست طمع از شندرغاز سواد خود بريده ام و ابداً نمي فهمم كه متوليان نشريات و اغلب كتابها و راديو و تلويزيون، به چه زباني حرف مي زنند، به حرفهايش دل دادم بلكه خودش حرفهاي خود را بازپروري! (ببخشيد منظورم همان ترجمه است) كند و بالاخره!! فهميدم. او «سعي داشت» بگويد كه مديريت ها، در هر بخشي، جداگانه و مستقل و بدون ارتباط با بخش هاي ديگر عمل مي كنند و به همين دليل، دوباره كاري ها و تداخل ها و اين جور حرفها، حركتهاي فرهنگي را كند مي كنند (باز جاي شكرش باقي است كه هنوز كسي مانده كه ايمانش را از دست نداده و به هزار جلد تيراژ كتاب و برهوت تئاتر و سينما مي گويد حركت فرهنگي!)
اين مدير جوان و تازه از راه رسيده (كه قطعاً تا وقتي كه اين وجيزه! خوانده شود، «به خوبي» توجيه شده و حال و هواي سرمقاله هاي آوانگارد پرمدعا از سرش پريده!) به چند نكته اساسي توجه نكرده است (كه ما توجهش مي دهيم!)
اگر قرار باشد هر «ننه قمري» بداند كه در فلان سازمان و دستگاه و وزارتخانه چه مي گذرد و بودجه ها از كجا مي آيند و به كجا مي روند كه سنگ روي سنگ بند نخواهد شد. اگر قرار باشد مدير و وزير و ساير رؤسا، كسي غير از خواهر و برادر و عمه قزي و عموزاده و خواهرزاده و «ساير زاده ها» را بگذارد سر كار كه هر روز خدا، اين بايد يقه آن يكي را بگيرد و آن يكي يقه اين يكي را كه «از كجا آورده اي ؟» (از كجا آمده اي آمدنت بهر چه بود؟) آن وقت چه كسي بايد اين جور دعواها را حل و فصل كند؟ كم بدبختي و گرفتاري و پرونده توي دادگاه هاي مختلف داريم؟ اين مدير جوان، قطعاً خواهر و برادر، عموزاده و عمه زاده اي كه به سن قانوني رسيده باشد (منظورم ۱۶ سال است، نه ۱۸ سال) ندارد (يا «هنوز» از وجودشان خبر ندارد و يا عمه ها و عموها خبر ندارند كه برادرزاده و خواهر زاده عزيزشان، مدير شده است!) و به فرض ازدواج كردن، هنوز بچه هايش مدرسه نرفته اند كه بتوانند چهار تا نامه را امضا كنند، وگرنه خيلي خوب از خواص عديده «مديريت جزيره اي» با خبر بود. در اينجا به چند فقرات (حالا كه وقت پشتك وارو زدن ادبي است، چرا ما نزنيم؟) از خواص اين پديده «پسامدرنيته» (لغت كم آوردم. اساتيد سكه زن به فرياد برسند!) اشاره مختصري مي كنيم.
* از قديم گفته اند، «بركت در جمع است». از آنجا كه ما اصولاً به حرف قديمي ها خيلي گوش مي دهيم، به همين دليل، اصولاً جماعت ساندويچ خور و سلف سرويسي يا نداريم يا كم داريم و «همگي» سر يك سفره مي نشينيم و در نتيجه از «بركات جمع» برخورداريم. مديريت جزيره اي، دقيقاً براساس همين فلسفه ساخته شده است (باز اگر نگويند كار آنهاست!) قرار است عده اي كه پدر و مادر و جد و آباد همديگر را خوب مي شناسند و حق آب و گل و فاميلي و همشهري گري و هم محله اي بودن را «خوب» به جا مي آورند، آستين بالا بزنند و اداره اي، سازماني، وزارتخانه اي يا هر «دم و دستگاه» ديگري را بدون سروصدا و اختلاف نظر و يقه گيري بچرخانند «و شندرغازي» را كه «ته» كار مي ماند با صلح و صفا بين خودشان تقسيم كنند. كجاي اين كار بد است؟
* و اما اين كه چرا «اين جزيره ها» از كار «آن جزيره ها» خبر ندارند، نبايد هم داشته باشند! باز دوباره از قديم گفته اند، «با آشنا، سخن آشنا خوش است». آدم «هر حرفي» را به «هركسي» نمي زند. جزيره هاي ديگر اگر بلد نيستند اين جوري عمل كنند، مشكل خودشان است. بروند ياد بگيرند! به آموزش عالي چه مربوط كه فارغ التحصيل هايش بيكار مي مانند (مي خواستند نمانند). به وزارت كار و بقيه متوليان كار چه مربوط كه فارغ التحصيلان، نه براساس نياز (البته منظورم نياز كشور است، وگرنه قطعاً اين سيل عظيم دانش آموختگان فرهيخته، نياز خيلي ها را چه از نظر مالي و چه از نظر اعتباري تأمين كرده اند و مي كنند، وگرنه لزومي براي ايجاد اين طبقه «روبه گسترش» نبود. لب بود كه دندان آمد!) كه براساس «مديريت مي ريم كه داشته باشم» قبول و فارغ التحصيل مي شوند و سر از ناصر خسرو در مي آورند تا قرص هاي آرام بخش و خيلي چيزهاي ديگر بخرند. به آموزش و پرورش چه مربوط كه پدر و مادرهاي مادر مرده (شما را به خدا به بزرگواري خودتان ببخشيد. هيچ لغت بهتري براي بيان درماندگي آدمهايي كه «دچار» فاجعه پدر و مادرشدن كارمندي هستند، پيدا نكردم.) سالهاست كه سرهايشان را پايين مي اندازند كه بچه ها «هوس» غذا و لباس بهتري نكنند، چون دار و ندارشان را، به اضافه قرض و قوله از اين و آن، مي دهند به اجاره و شهريه و هزار درد بي درمان ديگر!
آقاي مدير جوان! ايجاد مديريت هاي جزيره اي «به هيچ وجه» اتفاقي نيست. اين پديده هم، مثل هر پديده ديگري، حاصل شرايط موجود جامعه است، همان جامعه اي تا «مردم» نظارت مستقيم بر كار مديران آن نداشته باشند و «نتوانند» با خيال آسوده و بدور از ترس از دست دادن همه چيز و همه كس (به فرض اين كه ديگر چيزي و كسي برايشان مانده باشد) بروند و يقه كوچكترين مدير كوچكترين سازمان را بگيرند، جزيره كه سهل است، سياره هم پديد خواهد آمد و ما به زودي به كشف «مديريت سياره اي» نائل خواهيم شد تا هركسي در سياره خودش، ساز خودش را بزند و به فرض محال هم كه بخواهد از حال «سياره بغلي» با خبر شود، ده هزار سال نوري طول بكشد!