سهيلا نياكان
اشاره:
دكتر اكبر عالمي نام آشناي عرصه هنر ايران احتياجي به معرفي ندارد، اما براي رعايت سنت مطبوعاتي اين صفحه يادآور مي شويم كه او فارغ التحصيل رشته عكاسي، سينما، تلويزيون و ادبيات زبان انگليسي است.
نويسندگي، تحقيق و ترجمه كتابها و مقالات عكاسي و سينمايي، ۲۸ سال تدريس در دانشگاههاي ايران از جمله دانشكده هنر و تربيت مدرس در رشته هاي عكاسي، فيلمبرداري، كارگرداني سينما، نقد و تحليل عكس و فيلم، مباحث زيبايي شناختي و جامعه شناختي در هنر از جمله فعاليتهاي برجسته اوست.اكبر عالمي داوري جشنواره هاي بين المللي بسياري را در زمينه هاي فيلم و عكس عهده دار بوده و چند فيلم مستند و آموزشي را كارگرداني كرده است.با دكتر عالمي به عنوان دبير هيأت علمي عكس جايزه جهاني هنر و نيايش، گفت وگويي انجام داده ايم كه از نظرتان مي گذرد.

* از آنجا كه ارتباط انسان با عالم متافيزيك، يك رابطه معنايي است و نه رسانه اي؛ موضوع نيايش چگونه مي تواند در عكاسي قابل ارائه باشد و چطور مي توان اين مسئله را در عكاسي لحاظ كرد؟
- منظور شما دقيقاً اين است كه ذهنيت چگونه به عينيت ممكن است تبديل شود. ما در فراخواني كه به زبانهاي انگليسي و فارسي براي تمامي عكاسان جهان داديم، اعلام كرديم هر آنچه باعث ستايش پروردگار و مبدأ خلقت باشد و هرگونه رابطه مخلوق با خالق، حتي عبادتگاههاي فردي و جمعي و يا ستايش مظهر خلقت مثل منظره يا طبيعت، به شرط آن كه تجلي خالق در آن عكس ديده شود، مي تواند در اين جايزه جهاني شركت كند، در حقيقت اين فرصتي بود كه ما بتوانيم با دنيا ارتباط بيشتري برقرار و ثابت كنيم كه قوم ايراني به همه مذاهب و اديان الهي احترام مي گذارد و متقابلاً آنها را درك مي كند.
* با توجه به اين كه موضوع مسابقه، هنر و نيايش است، چه تعريفي از عكاسي هنري داريد و در واقع تركيب عكس هنري و نيايش در قالب كدام تعريف قابل ارائه است؟
- همچنان كه مي دانيد هنر در تعريف نمي گنجد؛ هنر بيشتر در توصيف براي ما آشكار مي شود. به عبارتي هنر، انتقال يك انديشه و يك احساس است كه مي تواند با نيايش و ستايش پروردگار پيوند بخورد. بعضي از هنرمندان عكاس نيز مي توانند تصور كنند كه اين دو با هم قابل جمع شدن نيستند و تبديل آنچه كه ذهنيت ناميده مي شود، به عينيت بسيار دشوار است. بنابراين ما مرحله اول تجربه خود را پشت سر گذاشتيم. بيش از ۴۵۰۰ عكس به تهران رسيد. ۳۷ كشور جهان در اين جايزه شركت كرده اند و آثار عكس بسيار خوبي انتخاب شده اند. ما نيز مانند شما فكر مي كرديم چگونه مي شود ستايش پروردگار و نيايش خالق از طريق عكس قابل توصيف باشد. اما هنر، موضوع پيچيده اي نيست؛ به گمان من بيان انديشه و ثبت يك لحظه و احساس است. حتي يكي از موضوعاتي كه ما در فراخوان اعلام كرديم، مربوط به امپرسيون صورت آدمها به هنگام نيايش چه به صورت فردي و چه گروهي است. همچنين موضوعاتي ديگر مربوط به لباس، كودكان و نيايش، عبادتگاهها و يا حتي عقايد خرافي كه بدون دليل و يا با دليل وارد مذهب شده اند، البته از قبل اين مسئله هم اعلام شده بود كه همه عكاسان شركت كننده در صورت تمايل مي توانند توضيح مختصري نيز درباره آثارشان ارسال كنند تا براي مثال ما بدانيم كه اجراي يك مراسم در تبت، چگونه مراسمي است.
* به اين ترتيب، آيا موضوع اهميت بيشتري در انتخاب آثار داشته يا بيان تصويري و تكنيك ارائه آن. براي مثال از ديدگاه شما، عكس از نماز موضوع هنر و نيايش است يا عكس از بازي چند كودك نيز طوري كه بيننده فكر كند مثلاً به دليل نوع نورپردازي اش به جهان ماوراء مربوط مي شود، مي تواند يك نيايش دروني را طرح كند؟
- به نظر من تكنيك از محتوا جدا نيست. تا آنجا كه من از درون جلسات داوري براي مرحله انتخاب اوليه خبر دارم، هر دو مورد مذكور مورد توجه و عنايت هفت داور ايراني كه در اين مرحله قضاوت مي كنند، بوده است. برخي عكسهايي كه به دست مان رسيده اند، بسيار بي ارتباط با موضوع بوده اند؛ مثلاً شخصي مدعي بوده است كه معناي عكسي كه از يك گل يا كودك گرفته، نيايش پروردگار است. يا برخي ديگر از عكسها اصلاً فاقد حداقل تكنيك بوده اند. بنابراين در مرحله اوليه همه اين موارد مردود شدند. به هر حال به هر دو مورد يعني هم تكنيك و هم محتوا اهميت داده شده است. * چه برنامه هايي پيش بيني شده اند تا عكاسان ترغيب شوند بر روي موضوعات نيايش كار كنند؟
- داوراني كه انتخاب شده اند، افرادي بي طرف اند كه از احساسات فردي و شخصي خود فاصله گرفته و به درجه اي از پختگي رسيده اند كه مي توان گفت قضاوت شان بسيار به عدالت نزديك است. از سويي ديگر، عكسهايي كه در مرحله نخست در اختيار داوران قرار مي گيرد، بدون نام عكاس و مشخصات فردي عكاس است و به صورت كد به آنها ارائه مي شود. يعني داوران فقط با يك عدد چند رقمي سر و كار دارند و نمي دانند كه صاحب هر عكس چه كسي است. ضمن آن كه هم هسته مركزي يعني هيأت علمي كه شبيه به هيأت امناء عمل مي كند و هم هفت داور ايراني كه در مرحله مقدماتي به داوري مي پردازند، به درجه اي از پختگي رسيده اند كه باعث يأس و نااميدي عكاسان نشوند. هنرمندان دنيا وقتي بي انصافي ببينند، دلسرد مي شوند و در دوره بعدي كوششي نخواهند كرد. اما اگر انصاف و عدالت را استشمام و احساس كنند، ترغيب مي شوند براي سال بعد كه فرصت بيشتري دارند، آثار بيشتري نيز تهيه و ارسال كنند. در واقع ما به وسيله اين نمايشگاه كه از اول تا هفتم بهمن در فرهنگسراي نياوران برگزار خواهد شد، به چهار گوشه دنيا سر مي زنيم و به ضيافتي مي رويم كه در آن شاهد نگاه عكاسان هنرمندي در جهان هستيم كه به اين فعاليت مشغول بوده اند.
* به نظر شما بازتاب چنين جايزه اي در ميان محافل دانشجويي و آماتوري چيست؟
- اين سؤال بسيار خوبي است. ببينيد ما از ابتدا فكر كرديم اگر عكاسان را به گروه هاي مختلف تقسيم كنيم و مثلاً آنها را به دسته هاي عكاسان آماتور، حرفه اي، فوق حرفه اي تعريف كنيم، به شكست منجر خواهد شد. در اين باره بحث هاي بسياري داشتيم. هيچ شرطي در اين زمينه قرار نداديم كه به فرض، اين فقط ميدان هنرنمايي براي حرفه اي ها، نيمه حرفه اي ها، آماتورها و يا فوق حرفه اي ها است. در واقع به اين مطلب توجه كرديم كه: «هيچ آدابي و ترتيبي مجوي‎/ هرچه مي خواهد دل تنگت بگوي.» بنابراين قائل به اين محدوديت ها نشديم. من فكر مي كنم اين قدم بزرگي است براي اين كه ما با دنيا حرف بزنيم و نيز تمامي جوانها ترغيب شوند تا در دوره بعد شركت جويند.
بازتاب اين جايزه اكنون در ايران اين بوده كه عكاسان فوق حرفه اي از اين كه در اين دوره شركت نداشته اند، ابراز تأسف كرده و اعلام كرده اند كه تلاش مي كنند در سال آينده شركت داشته باشند. فكر مي كنم دانشجويان استقبال خوبي از اين جايزه داشته اند. هنوز هيچ گونه آماري به طور دقيق تنظيم نشده كه چه گروه سني و چه طبقه اي از عكاسان مثلاً دانشجويان يا عكاسان حرفه اي چند درصد از شركت كنندگان را تشكيل مي دهند. اين ارزشيابي بعد از برگزاري جايزه جهاني هنر و نيايش انجام خواهد شد.
به هر حال اين يك حركت جهاني است. دنيا در سه دوره در وادي اومانيسم دچار سرگشتگي روحي شد؛ در دوران افلاطون كه مربوط به چهارصد تا پانصد سال قبل از ميلاد مسيح است، سپس بعد از قرون وسطي و دوره سوم؛ اومانيسم به سراغ جوامع بشري آمد و محور همه اين فعاليتها را در خود فرد تلقي كردند و كمتر به خالق انديشيدند. اين سه دوره باعث غفلت انسان مي شود و او را از خود غافل مي كند؛ آنقدر كه انسان متكي به نيروي انديشه و اراده خويش مي گردد. من معتقدم نيروي انديشه و اراده انسان، بيكران است و گاهي گفته مي شود مغز انسان به مراتب هزاران ميليون  برابر از يك سوپر كامپيوتر ارزشمند تر و برتر است. چون انسان داراي احساس و كامپيوتر فاقد آن است. لذا اگر خيلي غره شويم و در وادي اومانيسم و نيروي اراده و تحسين توانايي هاي انسان غرق شويم، انسان از مبدأ خود فاصله خواهد گرفت. به اين دلايل، من گمان مي كنم يكي از نتايج چنين اقدامي، آدمها را به فكر فرو مي برد. ما مي دانيم كه احتياج داريم به متافيزيك و به يك تكيه گاه ماوراءالطبيعه بينديشيم. يعني درست در لحظاتي نيز كه دچار مشكل مي شويم از خداوند مدد مي جوييم. در تمامي پيروان اديان الهي نيز در لحظات سخت چنين مي كنند؛ حتي كساني كه خود را تابع هيچ مذهبي نمي دانند.
* آيا اين جايزه باعث نمي شود كه عكاسان تنها براي تصاحب جايزه در اين زمينه به فعاليت بپردازند؟
- اين يك نظر است. من به تمام عقايدي كه تاكنون در اين باره به ما گفته شده، احترام مي گذارم. عكاسي يك رشته گران است. چون عكاسان زماني كه مي خواهند عكسي را تهيه كنند به ابزار نياز دارند. قصد من بيان اين مطلب نيست كه با اين جايزه بر روي يك اثر هنري قيمت مي گذاريم. اين زشت ترين حركتي است كه ممكن است براي ارزيابي يك اثر هنري صورت گيرد، ولي فراموش نكنيم كه ما در دنياي ماده و نه ماديات زندگي مي كنيم تا بتوانيم تجهيز شويم و دوباره قادر به تهيه تصاوير بهتري باشيم. هنوز نمي دانيم كه چقدر از اين جوايز نصيب ايراني ها و چقدر نصيب عكاسان ۳۷ كشور شركت كننده خواهد شد. اين در واقع، نوعي تقدير و قدرشناسي است. منظور اين نيست كه بگوييم جايزه حتماً مي تواند انگيزه اي باشد براي ارسال آثار. هر هنرمند موسيقيدان، نقاش و نويسنده اي زماني كه مشغول خلق اثري است، هرگز به پول فكر نمي كند. پس از آن كه اثر او مورد تحسين قرار گرفت، خود به خود در نتيجه آن حركت، جنبه هاي مادي نيز نصيب هنرمند مي شود. به هرحال، جوانب كار بسيار سنجيده شده است و اين نخستين تجربه اي است كه در دنيا به نتيجه مي رسد. اميدواريم كه در دوره بعد، غفلت هاي ما توسط مطبوعات و كساني كه نگاه خردمندانه و بي طرفانه اي دارند، به ما گوشزد شود و گردانندگان دوره آينده از آن استفاده كنند.
* آن گونه كه از سخنان شما برمي آيد، چنين تجربه اي تاكنون در بخش هاي ديگر جهان به دست نيامده است؟
- اين بخش به صورت جنبي در كنار نمايشگاه هاي عكس در كشورهاي ديگر بخصوص كشور هند برپا شده است. به عنوان مثال، وقتي نمايشگاه عكس هاي اجتماعي برگزار مي كنند، بخشي را هم به موضوع عكس و نيايش اختصاص مي دهند. يا مثلاً نمايشگاه عكسي كه با عنوان زن، كودك و كار يا تلاش برپا مي شود، موضوع نيايش نيز يكي از آنهاست. ولي چنين نيست كه به طور مستقل با عنوان نيايش در نظر گرفته شود.
* آيا پيش از طرح چنين جايزه اي در ايران شما با عكسي كه در زمينه نيايش ارائه شده باشد، روبه رو شده ايد؟
- من از بسياري عكسهايي كه با موضوع نيايش كار شده اند، ديدن كرده ام و برايم جالب بوده است. همچنين آنجا كه عكس ها با خرافات نيز مخلوط شده اند را فراموش نمي كنم، ولي با خود گفته ام كه اين دليل بر برتر بودن چنين عكسي نمي تواند باشد. اكنون عكسي با موضوع نيايش در خاطر دارم كه آن را در نمايشگاهي در هندوستان ديدم. عكس مربوط به فردي در صحرايي بي انتها بود كه با پروردگارش صحبت مي كرد. اين تصوير را كه حدود ۳۳ سال پيش ديدم و از ذهنم بيرون نمي رود، برايم مثل يك خواب است.

زهره فيضي
از نخستين دوران زندگي انسان هنر به صورت هاي مختلف نمايان شد و به مرور زمان به حد تعالي خود رسيد. پس مي توان هنر را از نظر زماني به دو دوره تقسيم كرد: «كلاسيك و معاصر» بحث مورد نظر ما به هنر كلاسيك مربوط مي شود.
هنرهاي كلاسيك مطابق با آداب و رسوم و سنن هر منطقه  شكل مي گرفت و به مرور رشد و تكامل يافت و حتي صاحب سبك هاي خاصي شد. به طوري كه هر دوره هنري را با سبك خاص آن دوره مي توان شناخت. از جمله اين هنرها را در ايران مي توان به مينياتور، تذهيب كاري، زرباني، قالي بافي، ميناكاري، كاشيكاري، قلمزني، معرق كاري، منبت كاري و... اشاره كرد.
اما در اين بحث مجمل و كوتاه مجموعه اي از پيشينه و رشد تكاملي و شيوه كاربردي هنر تذهيب كاري، نگارگري را مورد بررسي قرار مي دهيم تا ارزش هنري اين گونه هنر را بيشتر و بهتر باز شناسيم و در صورت فراموش شدن شگردها و ريزه كاري ها و ظرافت آن دگربار با مدد از هنرمندان و كارشناسان و اساتيد باتجربه به احياي اين هنر زيبا و به ياد ماندني همت بگماريم.
تاريخچه نگارگري
بعد از ظهور پيامبر اسلام هر جا اثري از زمان جاهليت يعني «سنگ تراشي» بت پيدا مي شد بنا به دستور ايشان تخريب مي گشت به طوري كه بعد از فتح مكه به علي عليه السلام فرمان داد به بام كعبه رود و هر آنچه بت بود به پايين بيندازد و تخريب كند تا اثري از آثار جاهليت و شرك باقي نماند. اما در زمان خلافت امويان سبكي تازه با عنوان نگارگري نضج گرفت و به تقليد كور از قيصرهاي رومي و زندگي شاهانه پادشاهان ايراني هنر نگارگري تجسمي زينت بخش قصرها و كاخ هاي امويان شد.
با توجه به تولد دوباره هنر حرام و التقاطي، مسلمانان هنرمند تحت  تأثير القائات امويان قرار نگرفتند و كوشيدند هنر خود را مطابق با فرامين اسلام و برخاسته از فطرت پاكشان كه خداوند رحمان در وجودشان به وديعه گذاشته شكوفا سازند و در اين راه از هيچ كوششي فرو گذار نكردند و به مرور موفق شدند تا اسلوب و روش و سبك هاي جديدي ابداع نمايند و فرزند مشروعي از اين هنر تجسمي و نگارگري را به منصه ظهور برسانند تا به عنوان يكي از عظيم ترين آثار هنري مسلمانان كه همانا هنر تذهيب كاري يا كتاب آرايي است به جهانيان معرفي نمايند. بر همين مبنا براي ارتباط روحي و معنوي با قادر متعال براي اولين بار نيز در آرايش كلام الله مورد استفاده قرار گرفت و چنان با عشق و علاقه به اين كار مبادرت مي ورزيدند كه آن را نه تنها يك وظيفه بلكه يك نوع عبادت محسوب مي كردند به طوري كه بعضي از اساتيد مجرب و متدين ايراني در پايان كار با امضاي خود آن را ضايع و تباه نمي كردند. شايد آن آثار نه تنها هر بيننده را متحير مي كند بلكه مي توان به عمق ايمان قلبي آنان نيز پي برد.
عثمان رواق به عنوان اولين مذهب كار ۳۰ جز از قرآن را با ارادت و شوق مي نويسد و تذهيب آن را نيز انجام مي دهد. نمونه هايي از كارهاي ارزنده آن در آستان قدس رضوي موجود است «رواق به كسي اطلاق مي شود كه كاغذها را برش و صحافي مي كند.»
در ايران نيز به طور اخص قدمت اين هنر ظريف به دوره ساساني مي رسد. اما مي توان نقش و نگارهايي را در كاخ پاسارگارد و تخت جمشيد و طاق بستان كرمانشاه از دوره هخامنشيان رؤيت كرد. بعد از اسلام نيز هنرمندان با الهام گرفتن از طبيعت، برگ درختان، گل ها و گياهان و با انواع و اقسام شكل هاي هندسي و خط هاي مستقيم و منحني اسلوبي را پايه ريزي كنند كه به مرور در هر برهه از زمان به مكتب مستقلي نام گذاري شد.(۱) به طور مثال در دوره سلجوقي مذهبان با ارادت و شوق بر آرايش  قرآنها، ظرف ها و بناها پرداختند كه به نوعي مخالفت هاي خود را از حكومت ابراز مي كردند. در دوره تيموري اين هنر با سبك خاصي به اوج خود رسيد.
به طور كلي بهترين اساتيد مذهبان، كاتبان(خوشنويسان) زرافشانها و لاجورد شويها دست در دست هم  دادند و هنر كتاب آرايي يا تذهيب كاري را در خدمت قرآن گرفتند و حاصل اين تلاش با گذشت هزار سال از ابداع چنين حركتي همچنان جايگاه والاي خود را حفظ كرده است.
نگارگري و اصول آن تذهيب - تشعير
معمولاً اطلاعات مردم از چگونگي اين هنر ظريف كم و يا هيچ است كه سعي مي شود اطلاعاتي هر چند محدود ولي مفيد ارائه شود.
تذهيب يعني زرگرفتن، طلا كاري - يا طلا اندود كردن- هر گاه هنرمندي با استفاده از رنگ هاي جسمي گواش- غيرشفاف و رنگ هاي روحي آب رنگ و با الهام گرفتن از طبيعت طرح هاي زيبايي از شاخ و برگ درختان و گل هاي ختايي را بر روي صفحه كاغذ جهت تزئين و آرايش كتابهاي خطي و مرقعات تاريخي و... ترسيم نمايد اثر تذهيب به نمايش گذاشته است.
براي انجام يك اثر تذهيب پس از آماده كردن بوم، طرح مورد نظر را روي كاغذ كالك «نوعي كاغذ طراحي» پياده كرده و آن را روي بوم اصلي برمي گردانيم و پشت كاغذ كالك را مهره مي كشيم پس از پياده كردن طرح روي بوم اطراف خطوط طراحي شده را با رنگي شروع به قلمگيري مي كنيم و در پايان كار خطوط مدادي را پاك كرده اينك مرحله طلا زدن فرا رسيده در صورت لزوم گل ها و طرح هاي ختايي را با رنگ آغشته به طلا رنگ آميزي مي كنيم. مرحله بعد عمل لاجورد زدن شروع مي شود كه كار بسيار حساس و ظريفي است و دقت در آن سبب مي شود كه خطوط ساقه ها كه با رنگ مشكي قلم گيري شده اند حالت خود را حفظ كنند. اين مرحله به كار نوعي جذابيت و زيبايي خاصي مي بخشد در كل حاشيه  كاري را در كتاب آرايي تذهيب گويند.
نوع ديگر از هنر كتاب آرايي را تشعير گويند در اين نوع سبك، طرحي از درگيري حيوانات مختلف به نمايش گذاشته مي شود. به طور مثال نمايي از پرندگان در حال صيد و يا پرواز يا شكار حيوانات درنده و فرار آهوان را مي توان مشاهده كرد. البته اين هنر در كنار تذهيب مورد استفاده قرار مي گيرد اين طرح بعد از تذهيب قرار مي گيرد و به دو شكل نيز رسم مي شود، تشعير مطلا، تشعير الوان.
اصول عمده نگارگري كتاب آرايي اين است كه بايد قواعد آن را در قالب مرقعات و كتاب هاي مذهبي، عرفاني، تاريخي و شعر رعايت كنيم كه اين قواعد خود سه بخش عمده را دربرمي گيرد: ۱- تقارن، ۲- توازن، ۳- تعادل.
با رعايت اين اصل مي توان نوع تذهيب كاري كتابهاي الهي را با كتاب هاي ديگري مثل شعر يا داستان بازشناخت.
در نهايت بايد گفت كه اين هنر زيبا در كنار هنر خوشنويسي خودنمايي مي كند و ارتباط تنگاتنگ اين دو هنر باعث شده در انجمني به نام انجمن خوشنويسان گرد آيند و مدارج كمال را طي نمايند. در اين بين هنرمندان و اساتيد بنام در رشته هاي متنوع نگارگري ايراني- اسلامي در اين انجمن به آموزش هنرجويان علاقه مند مبادرت مي ورزند. آنان با تلاش در حفظ آثار سنتي در نوآوري و خلق آثار نوين خستگي ناپذيرند و همين شوق و علايق آنان هنرجويان را به وجد مي آورد كه در كلاس هاي آموزشي اين اساتيد شركت جويند. از جمله هنرمنداني كه ساليان سال در اين حرفه از هنر فعاليت هاي مجدانه اي داشته و خدمات ارزنده اي را علي الخصوص بعد از انقلاب اسلامي ارائه داده است نگارگر معاصر استاد محمد طريقي است.وي در سال ۱۳۳۷ در شهرستان رودسر از شهرهاي استان گيلان متولد شد و مدت ۲۵ سال به هنر نگارگري (تذهيب، تشعير، گل مرغ، نقاشي ايراني) فعاليت دارد. حاصل تلاش او در اين دودهه ۱۶۸ جلد كتاب هنري، ادبي، عرفاني (حافظ، خيام، خواجوي كرماني، نظامي گنجوي، شاهنامه فردوسي، مولوي و...) است.وي در انجمن خوشنويسان ايران(كتاب آرايي) ۲۶ جلد آلبوم (مرقع- فولدر) را تذهيب و تشعير نموده و به مناسبت هاي برگزاري كنگره  ها و سمينارها(كنگره  فردوسي، حافظ، خيام و...) نيز تذهيب و تشعير بسياري از قطعات خوشنويسي اساتيد را در اين زمينه اجرا كرد. و همچنين بالغ بر ۱۶۸۰ قطعه خوشنويسي و پوستر نيز حاصل تلاش فعاليت او در اين مدت بود.
وي در حال حاضر با هنرجويان زيادي در اين زمينه ارتباط دارد و تدريس كلاس هاي حضوري و مكاتبه اي در انجمن خوشنويسان ايران وتدريس كلاس هاي نگارگري در شاخه هاي تذهيب و تشعير و گل مرغ و نقاشي ايراني(مينياتور) را عهده دار است و همزمان با نمايشگاه هاي خوشنويسي انجمن خوشنويسان ايران در كشورهاي فرانسه، آلمان، باكو، لبنان، سوريه ، انگلستان، پاكستان،  آنكارا، كانادا و منچستر، ليورپول و استانبول شركت كردند. در پنجمين نمايشگاه هاي قرآن كريم به عنوان خادم قرآن كريم(تذهيب قرآن كريم) در مقام اول به دريافت لوح افتخار و تقدير از رياست جمهوري ،جناب آقاي محمد خاتمي گرديده است. براي اين استاد معظم همواره آرزوي موفقيت مي نماييم.
۱- مكتب صفوي، مكتب  تيموري،مكتب مغولي ايران، مكتب بغداد سلجوقي.

كتاب دومين جشنواره عكس كودك
كتاب تصويري دومين جشنواره عكس كودك همزمان با برگزاري سومين دوره اين جشنواره منتشر شد.
به گزارش روابط عمومي كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان در اين كتاب تصوير عكس هاي منتخب دومين دوره جشنواره كه آذر ماه سال ۱۳۸۲ در تهران برگزار شد، در قالب ۹۳ قطعه عكس ارائه شده است.
در دومين دوره اين جشنواره هنري در مجموع ۲۷۶۷ قطعه عكس از ۸۶۹ نفر در اختيار دبيرخانه جشنواره قرار گرفت كه هيأت داوري اين رقابت پس از بررسي آثار ۹۳ قطعه را براي نمايشگاه و از ميان آن در سه گروه كودك، نوجوان و بزرگسال ۹ نفر را شايسته دريافت جوايز اصلي و ۱۲ نفر را شايسته دريافت لوح تقدير شناختند.كتاب دومين جشنواره در شمارگان ۳۰۰۰ نسخه منتشر و از بخش هايي مانند گزارش دبير جشنواره، بيانيه هيأت داوران، اسامي برگزيدگان و راه يافتگان به نمايشگاه، جدول آماري شركت كنندگان در جشنواره به تفكيك جنسيت، گروه سني، شهر و بخش هاي اصلي تصاوير در سه گروه كودك، نوجوان و بزرگسال به تفكيك تشكيل شده است.سومين دوره اين جشنواره نيز از اول آذر ماه امسال در مركز آفرينش هاي فرهنگي و هنري كانون تا دهم آذر در همين مكان برگزار شد.دبير خانه جشنواره لوح فشرده اي حاوي تصاوير و مطالب سومين دوره جشنواره را نيز همزمان با برگزاري نمايشگاه اين جشنواره ارائه كرده است.
* نمايشگاهي از آثار نقاشي هاي مرتضي اسدي از ۲۷ آبان تا هفتم آذرماه در كشور سنگال برگزار شد.
* نمايشگاه گروهي كاريكاتور هنرمندان مركز هنرهاي تجسمي حوزه هنري از ۲۰ تا ۲۸ آذر در جزيره قشم برگزار مي شود.
در اين نمايشگاه هنرمنداني چون سيد مسعود شجاعي طباطبايي، حسين نيرومند و محسن نوري نجفي شركت دارند.
* نمايشگاه دوسالانه عكس و پوستر مقاومت (فلسطين) با ۱۶۸۰ قطعه عكس و پوستر ۱۶ آذر تا ۶ دي ماه در شهر داكاي بنگلادش برگزار مي شود. در اين نمايشگاه هنرمندان ايراني با ۹۰ اثر، هنرمندان آمريكا با ۱۹۰ اثر، هنرمندان ژاپني با ۳۰ اثر و هنرمندان نپال با دو اثر شركت دارند.
خبرنامه شماره ۲۳فرهنگستان هنر
در بيست وسومين شماره خبرنامه «فرهنگستان هنر» مطالبي چون ويژه نامه هم انديشي «هنر، سنت و سنت گرايان» ، گفت وگو با «مرتضي گودرزي» ، دبير سومين دوسالانه نقاشي جهان اسلام، گزارش سفر دبير فرهنگستان هنر به تاجيكستان، گزارش برگزاري هم انديشي تخيل هنري، گزارش جلسه نقد و بررسي دومين نمايشگاه آثار پيشكسوتان هنرهاي سنتي، گزارش جلسه نقد و بررسي  آثار مهدي حسيني، مقاله ماهيت زيبايي در هنر و معرفي فرهنگستان هنرهاي زيباي اندونزي گنجانده شده است.

آرايه ها و نقوش ختايي در هنر تذهيب و طراحي فرش
آرايه ها و نقوش ختايي (در هنر تذهيب و طراحي فرش) عنوان كتابي است از طرحها و نقش هاي امير هوشنگ آقاميري كه توسط انتشارات يساولي منتشر شده است.
اين كتاب به سه بخش نقوش ختايي، آموزش انواع اسليمي و ختايي، نقوش هندسي و تركيب نگاره ها تقسيم مي شوند و در هر بخش سعي شده با ارائه طرحها و نقشهاي مرتبط با موضوع به شيوه هاي كاملا آموزشي و مدرسه اي، فراگيري تذهيب و فرش بر همگان سهل و آسان شود.اميرهوشنگ آقاميري كه طراحي و تدوين كتاب را بر عهده داشته، در قسمتي از مقدمه كتاب آورده است: از همان ايام كه به شوق فراگرفتن تذهيب زانوي شاگردي بر آستان استادان اين هنر به زمين نهادم، انگيزه عشق به آموزش و ترويج آن نيز به مرور بر وجودم مستولي شد و آرزو داشتم به شكرانه اين نقش قلم كه خداوند قادر و توانا ترسيم آن را به اين بنده ناچيز روا داشته، روزگاري بتوانم به آسان ترين شيوه و زيباترين صورت راه و روش فراگرفتن اين همه نقش و نگاره را در دفتري كه هم اكنون جلد يكم آن به زيور طبع آراسته شده تقديم حضور اهل ذوق و هنر نمايم.آرايه ها و نقش هاي ختايي با ترجمه انگليسي در تيراژ ۴۰۰۰ نسخه انتشار يافته است.

تنديس ۳۸
سي و هشتمين «شماره تنديس» ، دو هفته نامه هنرهاي تجسمي منتشر شد. در اين شمار مي خوانيم: هنر كاربردي: پيشينه كاركرد خط در طراحي پارچه/ نقاشي: نگاهي به نگارگري معاصر در پاكستان/ عكاسي: فتورمان هاي اميد صالحي/ طراحي: طراحان معاصر ايران، كريم نصر/ هنر جديد: باربارا كروگر/ گرافيك: آدولف بورن، تصويرگري از بلوك شرق/ مجسمه: ارتش سفالي امپراطور Qin.