Hamshahri Newspaper

اشاره:
با نزديك شدن به انتخابات رياست جمهوري، بحث ها و ديدگاهها نسبت به ويژگي هاي رئيس جمهور آينده، اصول و برنامه هاي آن و شرايط كشور در دوران دولت بعدي داغ شده است. احزاب، گروههاي سياسي و كارشناسان از مناظر و ابعاد مختلف به شيوه هاي متفاوت به بررسي دولت آينده و كاركردهاي آن مي پردازند. در اين راستا، شايد مسائل و متغيرهاي اقتصادي بيش از مسائل و متغيرهاي ديگر مورد توجه احزاب و كارشناسان است كه با نگاه به تجربه ۲۵ ساله انقلاب، راهكارهاي متعددي را براي تحرك اقتصادي كشور در راستاي سند چشم انداز بيست ساله و برنامه چهارم توسعه پيشنهاد مي كنند. كارآفريني كه از جمله واژه هاي جديد ولي پربار اقتصاد سياسي است، منظري ديگر براي بررسي ويژگي ها و برنامه هاي رئيس جمهور آينده است. گزارش زير از اين منظر به انتخابات رياست جمهوري و رئيس جمهور آينده مي پردازد.

امروزه براي همه ايرانيان خواهان ايران آباد يكي از دغدغه هاي اصلي آينده كشور انتخاب رئيس جمهور سرنوشت ساز چهارسال آتي كشور مي باشد. سئوالات زير مورد توجه مي باشد كه از ابعاد مختلف مي بايستي مورد توجه قرار گيرد.
اولاً: رئيس جمهور آينده داراي چه ابعاد و ويژگي هاي (شخصيتي، مهارتي، توانايي) رهبري، مديريتي برخوردار باشد.
ثانياً: سابقه تاريخي و تجربه كشورهاي ديگر (از قبيل مالزي _ چين- تركيه- كره) كه مسير موقعيت را جديد سريع طي نموده اند چگونه بوده است.
ثالثاً: شرايط خاص ايران براي انتخاب رئيس جمهور آينده ايران چه الزاماتي را فراهم مي نمايد.
رابعاً: ويژگي هاي متمايز روساي قبلي جمهور و كانديداهاي فعلي با توجه به مسئول اول چگونه مي باشد.
خامساً: ارائه برنامه ها، معرفي تيم آتي.
ويژگي هاي رئيس جمهور كارآفرين
نخست - ويژگي هاي شخصيتي كه شامل نوآوري و خلاق بودن
۱ - نياز به توفيق داشتن، تحمل ابهام بالا سخت كوشي- مخاطره پذيربودن- جسارت و شجاعت بالا تحول گرابودن- عامل تغييربودن- رويكرد به تغيير از طريق چهارچوب شكني بجاي باور در تغيير تدريجي است.
۲-تجربيات و سوابق مرتبط نيز در اين زمينه مهم است. شاخصهاي اين متغير عبارتند از: علاوه بر تحصيلات آكادميك يا حوزوي، تجربه ايجاد يا اداره شركتها يا سازمانهاي بزرگ و متنوع، تجربه سياست گذاري و تصميم گيري در شرايط بحراني (اقتصادي، سياسي، نظامي، فرهنگي، تجربه مديريتي- سرپرستي و رهبري در دستگاههاي دولتي، داشتن تجربه ايجاد كسب و كار و دارابودن نگاه اقتصادي، مالي، و درك واقعي مفهوم هزينه- منفعت و اصول اقتصاد خرد و كلان و دارابودن تجربه اجتماعي- فرهنگي سياسي و درك واقع بينانه از مشكلات مردم.
۳- توانايي و شايستگي در حل مسئله، توانايي و دارابودن ديد استراتژيك و چشم انداز عميق، بصيرت بالا، توانايي بالا در تعامل بين المللي و دارابودن ديدگاه و نگاه جهاني، توانايي ارتباط موثر با ديگران (تمامي ذينفع هاي مداخله گر در كشورها، توانايي پذيرش نقد و انتقاد، توانايي سازماندهي و رهبري، نظارت و استفاده موثر از ديگران، توانايي فضاسازي و تصويرسازي موثر براي ايفاي نقش همه ايرانيان در توسعه كشور، توانايي تعامل با حوزه هاي قدرت رسمي و غيررسمي در كشور، در اين رابطه مهم است.
دوم- آگاهي نسبت به تجربه كشورهايي كه مسير موفقيت را سريع طي نموده اند
تغييرات و تحولات اخير كشورهايي از قبيل مالزي- سنگاپور- كره- تركيه- چين و... همه حاكي از وجود نقطه مشترك عامل اصلي تغيير radical change يعني وجود رئيس جمهور كارآفرين در توفيق سريع كشورهاي فوق مي باشد.
به عنوان نمونه چه كسي ترديد در ايفاي نقش ماهتيرمحمد در توسعه مالزي، تورگورت اوزال در توسعه تركيه، دنگ شيائوپنگ در توسعه چين، ژنرال لي، كيم در توسعه كره جنوبي دارد ؟
نقطه مشترك همه روساي جمهور فوق باور در تغيير راديكال و چهارچوب شكن به جاي باور در بهبود تدريجي بوده است. به بيان ديگر وجود رئيس جمهور كارآفرين يا ويژگي اي شخصيتي، تجربيات و توانايي هاي ذكرشده به عنوان عامل اصلي تغيير در اين كشورها ايفاي نقش مي نمايد و اين جسارت، شجاعت و سرعت در تصميم گيري و باور نگاه جهاني و استفاده از فرصتهاي جامعه اطلاعاتي به عنوان استراتژي هاي جديد اين كشور در گرفتن سهم بازار جهاني بوده است كه اين كشورها را با فضاسازي و تصويرسازي مثبت به حركتي رو به جلو رهنمون ساخته كه نتيجه آن توسعه، ايجاد اشتغال، رفاه اجتماعي بهتري نسبت به قبل بوده است.
سوم - شرايط خاص: سياسي- اجتماعي- اقتصادي كشور ايران
آنچه كه واقعيت انتخاب رئيس جمهور آتي را رقم مي زند حاكي از اختيارات نسبتاً بالاي نامبرده به عنوان دومين فرد كشور و ضرورت هماهنگي با اهداف انقلاب اسلامي و نظام، قوه قضائيه، مجلس، مجلس خبرگان حوزه هاي علميه، احزاب و توانايي تعامل و ارتباط بسيار قوي با كليه اركان ساختار قدرت در ايران را مي باشد. واقعيت امر اين است كه ساختار قدرت در ايران غيرمتمركز بوده و رئيس جمهور به عنوان ايفاي نقش موثر خود كه حاكي از متولي بودن اصلي امر اجرا است به گونه اي مي باشد كه با توجه به شرايط تغييرات جهاني- منطقه اي، توسعه نيافتگي و عقب افتادگي ايران، علائق گوناگون ذينفعان در ساختار قدرت و نيازهاي اساسي مردم، از مسائل مهم معيشتي رفاهي- اشتغال- مسائل مهم اجتماعي- فرهنگي سياسي- عدالت اجتماعي- تلاش در كم كردن شكاف بين غني و فقير مي باشد.
و نكته ديگر مهم اينكه انتخاب رئيس جمهور در ايران تنها و مهمترين انتخابي است كه همه آحاد مردم نقش مستقيم و تاثيرگذار دارند و به عبارت ديگر مطالبات مردم چنانچه بخواهد اجرا گردد بايستي در راي فرد مورد نظرشان در حل اولويت هاي آنها متبلور گردد .
به جهت ديگر اهميت دقت در انتخابات رئيس جمهور براي تك تك آحاد ملت ايران از روي آگاهي و مطالبه اي كه اولويت آن برايشان مشخص مي باشد مسئله بسيار حساس بوده و در طي ۲۵ سال گذشته علي الخصوص بعد از قطعنامه، سه جريان راست،چپ و ميانه در شكل گيري و بدست آوردن قدرت اجرايي نقش داشتند و جريان چهارمي به نظر مي رسد در حال شكل گيري است آن هم با ويژگيهاي افرادي جوان و مديريتي تحول گرا و بحران آشنا كه بيشتر عمر خدمتي خود را در دوران دفاع مقدس و سيستمهاي نظامي امنيتي به لحاظ ضرورت هاي انقلاب صرف كرده و از خصوصيات ديگر آنها تحصيلات بالا و اراده جديد آنها براي ورود در حوزه هاي توسعه اقتصاد، مديريت كشور مي باشد. نگارنده نام اين جريان را جبهه كارآفرينان و نوآوران پيشنهاد مي نمايد.
چهارم - ويژگي هاي متمايز روساي قبلي جمهور و كانديداهاي فعلي
دوره هاي قبل از قطعنامه عملا جناب آقاي موسوي، مرحوم شهيد رجائي، مقام معظم رهبري با عملكردي با رويكرد خدمت گرا خدماتي موثر در آن زمان انجام دادند و سپس جناب هاشمي رفسنجاني با رويكرد سازنده گرا و سپس جناب خاتمي با رويكرد سياسي بعنوان فردي فرهيخته عملكردهاي گوناگون كه همگي حاكي از رشدهاي موثر در ابعاد مختلف بوده مواجه بوديم اما تا بحال مردم عزيزمان فردي كه با روحيات كامل كارآفريني يعني اينكه خود ايجاد كننده و رشد دهنده كسب و كاري بوده باشد و يا ويژگي هاي جسارت و شجاعت، نياز به توفيق به بالا ونوآور و تحول گرا بودن و به صورت بالا، سرعت تصميم گيري بالا و درك شرايط كامل تحولات جهاني و دارا بودن مدل اجرائي كاملي كه بتواند شرايط رشد در خور نيازهاي مردم را فراهم نمايد انتخاب ننمودند و شايد في الواقع با نگاهي به كانديداهاي فعلي متاسفانه به اين امر اذعان نمود كه فضائي كه منجر به پرورش مديران و رهبران جوان و يا كارآفريني كه سطح مسئوليت اجرائي اين كشور را بتواند عهده دار گردد خيلي كم وجود دارد و در بسياري شرايط ملاحظه مي شود كه به بعضي كانديداهائي كه مسئوليتهاي اجرائي و حتي غيره را داشتند مجددا فضاها مطالبه وجود نامبردگان را مي نمايد كه اين خود خطري و معناي حاكي از نبود آلترناتيوهاي جوان موثر وكارآمد را مي نمايد.
عليهذا مسائل و كليه شرايط حاضر كشور ضرورت فردي قهرمان توسعه و ناجي، لوكوموتيوران توسعه ايران اسلامي كه بتواند هماهنگي هاي لازم با ساير قوا و مسئولين درجه يك و اجراي مطالبات به حق مردم، توانائي و شايستگي تعامل بين المللي را دارا باشد احساس مي گردد و انتخاب با مطالعه و تدبر دقيق مردم عزيز ايفاي نقش مسئوليت آفرين همه مردم شريف خواهد بود و دقت در انتخاب به معناي صحيح آن واگذاري رهبري به مقصود رساندن سريع و موثر اين لوكوموتيو توسعه مي باشد.
فلذا به لحاظ مقايسه ويژگي هاي شخصيتي _ توانائي _ تجربيات كانديداهاي فعلي با يكديگر بايد متغيرهاي زير در نظر گرفته شود:
درجه توفيق گرائي، بصيرت بالا و ديد استراتژيك، جسارت، شجاعت و جذبه، درجه نگاه جهاني بين المللي فكر كردن، تجربه، ايجاد و اداره سازمانها و شركتها، تجربه اداري _ فرهنگي و اجتماعي، نگاه كسب و كارانه نگاه اقتصادي _ مالي، قدرت تحول گرائي و تغيير راديكال، قدرت سازماندهي و بكارگيري ديگران؛ كار گروهي، قدرت تصميم گيري سريع، توانائي حل مسئله، توانائي مواجه با بحران و توانائي سياست گذاري در شرايط بحراني _ فرهنگي، سياسي، اقتصادي، توانائي پذيرش نقد و انتقاد، توانائي فضاسازي و تصويرسازي براي ايفاي نقش همه ايرانيان، توانائي تعامل با همه حوزه هاي قدرت.
پنجم - ارائه برنامه ها و معرفي تيم كاري
آنچه كه مسلم مي باشد وجود احزاب در كشورها باعث ايجاد نظامي جهت تعيين سياستها و برنامه ها و تعيين سيستم كاري مي گردد. متاسفانه به علت نمادينه نشدن احزاب در ايران نوعا بر اثر حركتهاي انفعالي و بلحاظ فرا رسيدن زمان انتخابات افراد كانديداهاي گوناگون را بدون لحاظ كردن برنامه ها و تيم كاري انتخاب مي نمايند و آنچه كه به قول معروف از هر رئيس جمهور و تيم كاري انتظار انجام تكاليف (مشق شب) خود قبل از انتخابات مي باشد نوعاً بعد از انتخاب به فكر سازماندهي و انتخاب تيم كاري و تدوين برنامه ها مي افتند. فلذا انتظار مردم در مقايسه بين روساي جمهور آتي ارائه برنامه حول اين محور مي باشد.
۱- برنامه هاي سياسي،
- برنامه هاي اقتصاد،
- برنامه هاي امنيتي،
- برنامه هاي اجتماعي،
- برنامه هاي نظامي،
- برنامه هاي فرهنگي،
۲- ارائه استراتژي هاي خود با توجه به برنامه هاي چهارم و اينكه مي خواهند و با چه سرعتي و چه نحوي برنامه ها را به اجرا درآورند.
۳- اعلان اولويت هاي خود
۴- تحليل جامع از نگاه خود به مسائل و معضلات مردم
۵- تبيين اولويتها علي الخصوص اقتصادي در خصوص اينكه به جاي شعار حل مسائل ارائه راه حل اينكه چگونه توسعه بخش خصوصي كه منجر به اشتغال _ كارآفريني و رفاه... عدالت اجتماعي مي شود را تبيين و تشريح مي نمايند.
۶- معيارها و ملاكها و تيم كاري خود را با شرح سوابق و تجربيات و عملكرد سابق آنها معرفي نمايند.
بهرحال از رئيس جمهور و گروه كاري آينده با ويژگي كارآفريني انتظار مي رود كه اولويت اول توسعه اقتصادي آنهم از طريق توسعه همه جانبه و از طريق تعيين و تدوين استراتژي هاي توسعه علي الخصوص بالا بردن نرخ تشكيل شركتها از همه ابعاد و كسب و كارهاي كوچك و متوسط، كسب و كارهاي مجازي، الكترونيكي، كسب و كارهاي خانگي، كسب و كارهاي بزرگ به طوري كه از تصدي گري دولتي اقتصاد كاسته شده و راه براي ايجاد بخش خصوصي مقتدر هموار گردد و بالاخره تيم آتي اين پاسخ را عملا با بقيه اركانهاي قدرت پاسخ دهند كه مزيتهاي رقابتي در يك نگاه جهاني و سهم در بازار جهاني در چه حوزه هاي توليدي (كشاورزي _ صنعتي) خدماتي (بانك _ توريسم _ حمل و نقل بيمه و بيمه) و IT (نرم افزار و سخت افزار) و غيره چه مي باشد و اين سردرگمي اينكه هموار در بخش هاي مختلف بخشي نگاه شده را با يك نگاه يكپارچه گرا و جمع گرا تبديل به ارزش آفريني در آينده اين ملت سرافراز نمايد. به اميد توفيق كشور اسلامي.