منظره اي كه مي بينيد فقط ترسناك نيست، نگران كننده هم هست.
محسن شمشيري حدود 13 هزار خودرو فرسوده جمع آوري شده توسط شركت هاي سايپا و ايران خودرو كه در سال 83 از طريق اجراي طرح هاي جايگزيني خودروهاي فرسوده جمع آوري شده اند، در حال حاضر در تعدادي از انبارهاي اطراف تهران، آفتاب و باد و باران مي خورند و پس از مدت ها هنوز پلا ك آنها باطل نشده و موضوع تحويل دادن آنها به كارخانه هاي ذوب آهن براي ذوب فلزات به نتيجه نرسيده است و هيچ شركتي انگيزه لا زم براي بررسي كردن خودرو و جداسازي قطعات و انتقال آنها به كارخانه ذوب آهن را ندارد.
علا وه بر آنكه هزينه انبارداري اين خودروها براي شركت هاي سايپا و ايران خودرو بالا ي 500 ميليون تومان و شايد بيشتر برآورد مي شود و برخي از انبارها مانند انبار كفش ملي، جهاد و... اشغال شده است بوي بنزين و روغن نيز در محيط اين انبارها و اطراف آنها به خوبي احساس مي شود. فرسودگي لا ستيك و افزايش فرسودگي قطعات مختلف اين خودروها همراه با بوي بنزين و روغن محيط زيست را آلوده مي كند و هرچه فرصت از دست برود و كار ذوب خودروهاي فرسوده جمع آوري شده عقب بيفتد علا وه بر هزينه هاي بالا ي انبارداري و كاهش انگيزه خودروسازان ايراني، اجراي بهتر طرح جمع آوري خودروهاي فرسوده، هزينه هاي محيط زيستي نيز خواهد داشت.
گفته مي شود كه هر خودروي فرسوده حداقل 8 تا 9 ليتر روغن، واسكازين، گريس و... دارد و اگر۷-8 ليتر بنزين را هم در نظر بگيريم حدود 200 هزار ليتر روغن و بنزين در اين خودروهاي فرسوده جمع آوري شده در انبارها موجود است كه حجم آلودگي و بوي نامطلوب زيادي را موجب خواهد شد.
بنابراين در اين زمينه لا زم است كه ستادي با همكاري خودروسازان، ذوب آهن، نيروي انتظامي و جلب همكاري يك سرمايه گذار بخش خصوصي به اين موضوع رسيدگي كند.
در كشورهاي صنعتي كه كار جمع آوري خودروهاي فرسوده يك امر متداول است چند شركت خصوصي بزرگ در اين زمينه سرمايه گذاري كرده اند. آنها خودروها را از طريق ماشين آلا ت مخصوص براي چند روز برعكس نگه مي دارند تا روغن، بنزين و ... خالي شود، برخي قطعات مانند باك، گيرباكس، ديفرانسيل و موتور را باز مي كنند و پس از بازرسي و اطمينان از خالي شدن روغن و بنزين و... كل خودرو را براي پرس كردن به دستگاه هاي مخصوص مي سپارند و از طريق كاميون هاي مخصوص به كارخانه هاي ذوب آهن ارسال مي كنند.
اما در مورد خودروهاي فرسوده جمع آوري شده توسط سايپا و ايران خودرو، حتي اگر كار ابطال پلا ك ها، يك باره انجام شود و نيروي انتظامي همه پلا ك ها را سريع ابطال كند، باز هم مشكل فقدان متولي خالي كردن روغن و بنزين از اين خودروها، جداكردن قطعات لا ستيكي و پلا ستيكي، پرس كردن كل خودرو و ارسال به ذوب آهن ادامه دارد.
در حال حاضر سرمايه گذار بخش خصوصي نيز انگيزه كافي براي ورود به اين عرصه را ندارد تا خودروهاي فرسوده را آماده ذوب كند
در حال حاضر سرمايه گذار بخش خصوصي نيز انگيزه كافي براي ورود به اين عرصه را ندارد تا خودروهاي فرسوده را آماده ذوب كند. زيرا اولا  طرح هاي جمع آوري خودروهاي فرسوده با وجود تاكيد بسيار مسوولا ن در سالهاي گذشته با كندي، فقدان منابع مالي مناسب و انگيزه از سوي مردم همراه بوده است و دوم آنكه وظيفه هر نهاد يا ارگان در ارتباط با اين كار مشخص نيست و كار جمع آوري خودروهاي فرسوده به يك كار مستمر تبديل نشده است، اما اگر استمرار اين كار را در سالهاي آينده شاهد باشيم و دولت مبلغ 1/5 ميليون تومان براي كمك به جمع آوري هر خودرو فرسوده را در بودجه در نظر بگيرد و يك كارخانه ذوب آهن در قراردادي 10 يا 20 ساله براي ذوب خودروهاي فرسوده اعلا م آمادگي كند و سودآوري مناسبي براي از رده خارج كردن و ذوب خودروها به وجود آيد، در آن صورت انگيزه شركت هاي خصوصي براي سرمايه گذاري، خريد ماشين آلا ت مخصوص، دستگاه هاي مخصوص پرس خودرو و تربيت نيروي انساني براي خارج كردن روغن، بنزين و قطعات لا ستيكي خودرو و... افزايش خواهد يافت و پس از جمع آوري خودروي فرسوده توسط خودروساز و جايگزيني خودروي نو به جاي خودروي فرسوده، بلا فاصله كار خالي كردن روغن و بنزين و جداسازي برخي قطعات لا ستيكي و... و پرس كردن خودرو و انتقال با كاميون به ذوب آهن صورت خواهد گرفت. در نتيجه مشكل محيط زيستي خودروهاي فرسوده پس از جمع آوري از سطح جاده ها و اين بار در جاده ها ايجاد نخواهد شد. به نظر مي رسد كه پديده خودروي فرسوده و جمع آوري آنها كه در كشور ما به تازگي تجربه مي شود زواياي مختلفي داشته كه به آنها توجه كافي نداشته ايم و حالا  لا زم است كه اين طرح به طور همه جانبه ارزيابي و بررسي شود و راهكارهاي لا زم مورد توجه قرار گيرد.

پارك ملي سرخه حصار و خجير با دارا بودن گونه هاي متعدد گياهي و جانوري در شرق تهران يكي از ارزشمندترين زيستگاه هاي طبيعي است كه متاسفانه از دست تطاول آنانكه 13 را در اين زيستبوم به در مي كردند در امان نماند و بي مبالا تي عده اي باعث آتش سوزي و از ميان رفتن بخشي از مجموعه هاي گياهي اين منطقه شد
معصومه صفايي-سيزده به در آتشين به طور يقين يكي از غم انگيزترين عناويني بود كه خطوط سفيد جرايد و سايت ها را به سياهي كشيد.
بخش هاي زيادي از طبيعتي را كه قرار بود به اصطلا ح خودمان در آن آرام بگيريم را سيزده فروردين سوزانديم و بزرگترين آن كه البته به گوش ما رسيد آتش سوزي مراتع شهرستان دشتي استان بوشهر بود. بي  احتياطي مسافران نوروزي اين بار هم كار دست طبيعت داد. انگار هر چه آدم ها از طبيعت ياد نكنند بهتر است.
بخش عظيمي از طبيعت زيباي چاه چاهو شهرستان دشتي شنبه روز طبيعت، در آتش سوخت. اين آتش سوزي ظهر سيزدهم با يك بي  احتياطي آغاز و دامنه آن گسترده و گسترده تر شد آنقدر كه تلا ش براي اطفاي آن در ساعات اوليه بي  نتيجه ماند و بعد از ساعت ها بالا خره فرداي آن روز آتش به كنترل درآمد. ولي آيا بعد از 20 ساعت حريق، چيزي از جنگل چاه چاهو باقي ماند. اين جنگل دست ساز با بيش از يكهزار هكتار وسعت در 11 كيلومتري جنوب شرقي شهر خور موج واقع شده كه هر سال در سيزدهمين روز فروردين ميزبان هزاران نفر آدم هايي است كه مي  خواهند به قول خودشان نحسي سيزده را با حضور در طبيعت از خود دور كنند، اما انگار اين بار اين نحسي دامنگير طبيعت شد.
رئيس منابع طبيعي شهرستان دشتي علت اصلي آتش سوزي را علا وه بر بي  احتياطي، بارندگي مناسب و پوشش زياد مرتعي عنوان كرد. البته تهران هم چون بارندگي داشته روز سيزدهم از آتش بي  نصيب نماند. 4 مورد آتش سوزي در پارك ملي سرخه حصار، 2 مورد در ورجين و چندين مورد هم در حواشي رودخانه كرج.
آتش قسمت هايي از جنگل هاي دست كاشت پارك جنگلي لويزان را هم درنورديد. البته به گفته مهندس جوادي، مسوول پارك، آتش سوزي ها در اين منطقه بسيار محدود و سطحي بود كه با حضور به موقع ماموران كنترل شد. در پارك لويزان 25 موتورسوار به همراه كپسول به طور مداوم در منطقه در حال كشت بودند. علا وه بر آن 6 دستگاه ماشين و 16 اكيپ 5 نفره در كل محدوده 1400 هكتاري پارك جنگلي لويزان براي اطفاي حريق حضور داشته اند. در نتيجه، آتش سوزي ها به موقع كنترل شدند. امسال در پارك جنگلي چيتگر واقع در منتهي اليه غرب تهران از آتش سوزي خبري نبود، هر چند كه اين جنگل ها نسبت به عرصه هاي ديگر، بيشتر در معرض باد و عوامل ايجاد و گسترش حريق اند، اما چرا؟ چطور است كه در گوشه اي از كشور يك جنگل در آتش مي سوزد و در گوشه اي ديگر با وجود ده ها و شايد صدها هزار ميهمان آب از آب تكان نمي  خورد. آيا در آتش سوختن طبيعت جزو لا ينفك سيزده به در است.
پارك جنگلي چيتگر با 925 هكتار وسعت حتي يك مورد هم آتش سوزي نداشت كه البته اگر روز دوازدهم گشتي در اين پارك مي  زديد خودتان علتش را مي  يافتيد. استفاده از اجاق و بارباكيوهاي متعدد در جاي جاي منطقه كه حتي سوخت مورد نياز آنها هم براي جلوگيري از قطع شاخه هاي درختان روي آنها قرار گرفته بود، نصب پلا كاردهايي با مضامين آموزشي جهت تنوير افكار عمومي و به گونه اي آموزش ميهمانان يكروزه براي برپايي آتش در محل هاي مناسب و تعيين شده حتي در قسمت هاي حاشيه اي پارك انبوهي از هيزم كه به منظور تامين سوخت مردم جمع آوري و در محل قرار گرفته بود. مهندس ياسيني اين طرح را از پيش تعيين شده و هدفمند مي  داند و مي  گويد: ما چوب هايي را كه از هرس درختان در دست داشتيم به صورت تفكيك شده به وسيله كاميون به حاشيه منطقه حمل كرديم كه مردم با عبور از راه هاي اصلي به آن دسترسي داشته باشند تا براي تامين سوختشان درخت ها را قطع نكنند.
مردم آنقدرها هم كه مسوولا ن فكر مي  كنند اصلا ح ناپذير نيستند. فقط كافي است كمي از هزينه هايي كه صرف زيرساخت ها مي  شود وارد چرخه روساختي شود.

وسعت جنگل هاي كشور با برداشت هاي بي  رويه كه از علل اصلي آن فقر و عدم آگاهي است رو به كاهش است اما آيا واقعا هيچ راهي براي جلوگيري از تخريب نيست؟ آيا تنها منبع چوب جنگل هاي طبيعي و با ارزش كشور است؟ هيچ راهي براي كشت صنعتي چوب در كشور نيست؟ موسسه تحقيقات جنگل ها و مراتع يكي از اين مراجع است كه مي  تواند با يك برنامه ريزي اصولي راهكاري براي اين معضل داشته باشد. دكتر عادل جليلي، متولد 1335 در روستاي سوگلي تپه داراي دكتراي اكولوژي گياهي از دانشگاه شفيلد انگلستان است. او از ابتداي انقلا ب در جهاد سازندگي مشغول به كار بوده و هم اكنون مديريت موسسه تحقيقات جنگل ها و مراتع را برعهده دارد.
آقاي دكتر، از موسسه بگوييد. كي تاسيس شده و هم اكنون چه اهدافي را دنبال مي كند؟
تاسيس موسسه تحقيقات جنگل ها و مراتع به سال 1347 بازمي گردد. آن زمان بر اساس مصوبه مجلس، قرار بر اين شد تا يك موسسه ملي در راستاي حفاظت و احياي راهكارهاي علمي براي مديريت عرصه هاي طبيعي كشور، متولي تحقيقات مراتع و جنگل هاي كشور شود. سوابق نشان مي دهد از همان ابتدا هم برنامه هاي گسترده اي براي اين كار داشتند. از آن زمان تاكنون موسسه فراز و نشيب هاي خاص خودش را داشته است. در حال حاضر نيز موسسه تحقيقات جنگل ها و مراتع در 10 بخش تحقيقاتي و با حدود 300 نفر عضو هيات علمي و 300 نفر كارشناس در قالب متجاوز از 700 طرح تحقيقاتي وظايف تعريف شده خودش را دنبال مي كند.
بخش هاي تحقيقاتي موسسه در چه زمينه هايي است؟
يكي از مهمترين بخش هاي تحقيقاتي ما، تحقيقات گياه شناسي است كه با شناسايي گونه هاي گياهي كشور، بحث تنوع زيستي را دنبال مي كند. بخش تحقيقات جنگل نيز مديريت علمي عرصه هاي جنگلي كشور را برعهده دارد. بخش تحقيقات صنوبر و درختان سريع رشد نيز بيشتر به زراعت چوب مربوط مي شود تا با توسعه اين زراعت، از فشار موجود بر جنگل ها كاسته شود. بخش حفاظت و حمايت از عرصه هاي طبيعي كشور، يكي ديگر از بخش هاي تحقيقاتي ماست كه مسايلي چون آفات و بيماري هاي گياهي و آلودگي هاي محيطي را دنبال مي كند. برخي بخش هاي تحقيقاتي ما نيز به مسايل بنيادي تري مربوط مي شوند مانند بخش تحقيقات ژنتيك. علا وه بر اين، بخش هاي ديگري چون گياهان دارويي، مراتع و بيابان ها نيز جزئي از بخش هاي تحقيقاتي سازمان به شمار مي روند.
جنگل ها، مراتع و محيط هاي طبيعي كشور ما هم اكنون با چه تهديداتي روبه رو هستند؟
سرنوشت جنگل ها و مراتع در كشور ما جداي از محيط هاي طبيعي ديگر دنيا نيست. عرصه هاي طبيعي در همه جاي دنيا تحت تاثير مستقيم انسان و افزايش جمعيت قرار دارد. بر اساس آخرين مطالعات جهاني هرچه جامعه اي فقيرتر باشد، فشار بيشتري به طبيعت آن وارد مي آيد. در واقع ارتباط ميان انسان و طبيعت يك ارتباط معيشتي مي شود و هرچه جامعه توسعه يافته تر باشد، با تبديل اين ارتباط معيشتي به يك ارتباط غير معيشتي، فشار روي طبيعت كمتر مي شود. علا وه بر اين برنامه هاي توسعه نيز به خودي خود روي طبيعت تاثير مي گذارد؛ برنامه هايي چون ايجاد كارخانه هاي صنعتي، احداث جاده ها و ... معمولا  3 اثر عمده بر طبيعت مي گذارد. اولين اثر، فشار بر محيط طبيعي است كه آن را در قالب تخريب درمي يابيم. اثر عمده دوم تكه تكه كردن رويشگاه هاي گياهي است و سومين اثر نيز به مساله آلودگي و تغييرات آب و هوايي بازمي  گردد. همه اين مسايل در كشورما نيز مطرح هستند.
در مقابل اين مسايل و تهديدات چه جريان هايي قرار گرفته اند؟
در همه دنيا براي كاهش اين تهديدات زيست محيطي 2 نوع آگاهي به سرعت در حال پيشرفت است؛ يكي اينكه به همت مراكز تحقيقاتي و پژوهشي، شناخت علمي ما نسبت به طبيعت بيشتر شده و همين سطوح مديريتي را واداشته تا خط قرمزهاي طبيعت را بيشتر مدنظر داشته باشند. علا وه بر اين آگاهي هاي عمومي نيز در ارتباط با محيط زيست پيرامون، به شدت در حال افزايش است. حجم فعاليت NGOهاي زيست محيطي در دنيا اين موضوع را به خوبي نشان مي دهد. در كشور ما نيز تعداد اينگونه NGOها به مراتب بيشتر از ساير NGOهاست.
جنگل هاي كشور درحال تخريب است و روز به روز از حجم آنها كاسته مي شود. براي اين مشكل، موسسه چه برنامه اي را در دستور كار دارد؟
كشور ما نسبتا خشك است و از بابت منابع سلولز (كاغذ، علوفه و ...) محدوديت دارد. عمده ترين دليل تخريب جنگل ها نيز به همين موضوع بازمي گردد. ما براي اينكه حجم اين فشار را كم كنيم، يك استراتژي تدوين كرده ايم به نام راهبرد دستيابي به منابع سلولزي آلترناتيو. بر اساس اين استراتژي، توسعه زراعت علوفه و چوب و نيز استفاده از مازاد كشاورزي جزو اولويت هاي تحقيقاتي ماست.
فكر مي كنيد موسسه در راستاي اهداف خود چقدر موفق بوده است؟
اگر بخواهيم شاخص ها را در نظر بگيريم، به نظر من موسسه تحقيقات جنگل ها و مراتع موفقيت هاي قابل توجهي داشته است. يكي از مهمترين اين شاخص ها توليد علم به وسيله نوشتن مقالا ت علمي در مجلا ت معتبر دنياست. وقتي خود وزارت علوم ليست مقالا ت منتشر شده در اين مجلا ت را اعلا م مي كند، موسسه جزو مراكز خوب علمي كشور در توليد علم است كه مقالا ت بسياري را در خارج از كشور منتشر مي كند. حتي از نظر انتشار پژوهش هاي منابع طبيعي نيز موسسه تحقيقات جنگل ها و مراتع يكي از مراكز خوب علمي كشور به شمار مي رود.
معمولا  از تحقيقات و پژوهش ها در كشور ما استفاده چنداني در جهت توسعه كشور نمي شود. اين موضوع درباره تحقيقات اين سازمان نيز صدق مي كند؟
ببينيد ارتباط بين تحقيق و توسعه در دنيا يك چالش اساسي است. در همه جا، حتي در كشورهاي توسعه يافته هم اين سوال مطرح مي شود كه چگونه مي توان بين تحقيق و توسعه ارتباط معني داري ايجاد كرد؟ بنابراين ما هم از اين قضيه مستثني نيستيم. با اين حال برخي عوامل تاثيرگذار وجود دارد كه اثرات تحقيقات ما را در عمل نشان مي دهد؛ اول اينكه ما در درون يك دستگاه اجرايي قرار داريم و اين دستگاه اجرايي هم مسوول، متولي و جوابگوست. بنابراين تمام بدنه ها و زيرمجموعه هاي داخلي اين سيستم موظف هستند در اين راستا كار كنند. علا وه بر اين، ما طرح هايمان در كميته هاي مختلفي كه دستگاه اجرايي هم در آنها نقش دارد، مطرح و تصويب مي شود و از نتايج و يافته هاي علمي ما با حضور همين دستگاه اجرايي دفاع مي شود.

اين حكايتي است از نوروزي كه تلخ شد؛حكايت يك مسافر نگون  بخت كه با اعتماد به يك تور مسافرتي به تركيه است. ماجرا از اينجا آغاز مي شود كه در قرارداد با مسافران قول هتل 4ستاره در شهر ساحلي تركيه داده شده بود، اما تعداد زيادي از مسافران را به هتل لا را اولويا بردند كه به گفته مسوول هتل مزبور، هتلي۳ ستاره بود، اما در واقع ويژگي هاي هتل 2 ستاره را داشت. باتوجه به تميز نبودن هتل، تنگ و كوچك بودن اتاق ها و راه پله ها، مسافران حاضر به رفتن به اتاق ها نبودند، و خواهان رفتن به هتل 4 ستاره بودند اما سرپرست تور به جاي عذرخواهي و نشان دادن نرمش، به آنان گفت هر كس نمي خواهد چمدانش را بردارد و برود. در حالي كه هريك از مسافران مبلغ 240 هزار تومان براي تور پرداخت كرده بودند و قول هتل 4 ستاره به آنها داده شده بود. ناگفته نماند كه سرپرست تور با خانواده و دوستان در هتل 5ستاره اقامت كرده بودند.يكي از مسافرين مي   گويد فاصله هتل تا شهر استانبول بسيار زياد و 60كيلومتر بود. با توجه به ترافيك سنگين، مسافران در هر نوبت رفت و برگشت به شهر حدود 3 ساعت هر روز وقف تلف مي كردند، در حالي كه مدير آژانس به مسافران گفته بود فاصله هتل تا شهر فقط 15 دقيقه است.
اگرچه اين هتل ( مارين پرنس۵ ) ستاره بود، اما از نظر امكانات و سرويس دهي اتاق هايي كه براي ما ايرانيان تخصيص داده بودند درحد هتل هاي 3 ستاره بود. معلوم بود شركت ... كه اين هتل را براي آژانس مسافرتي ما تدارك ديده بود با پرداخت پولي كمتر توافق كرده بود كه از سرويس دهي هتل نظير گذاشتن دستمال كاغذي در اتاق، وسايل درست كردن چاي و قهوه و نظاير اينها بكاهد. راهنمايان محلي شركت ... نيز كه بايد در گردش شهر اطلا عات لا زم را درباره شهر و بناهاي تاريخي و ... در اختيار مسافران ايراني مي گذاشتند، تعدادي از دانشجويان ايراني مقيم استانبول بودند كه خود آموزش و اطلا عات لا زم را در اين زمينه نداشتند. به طور مثال در برنامه ديدار از آثار تاريخي و بناهاي شهر استانبول مسافران را تنها به ديدار از مسجد سلطان احمد بردند، بدون توجه به اينكه مسجد هنگام ظهر براي اقامه نماز روي توريست ها بسته است و مسافران موفق به ديدن مسجد نشدند، وقتي از راهنماي محلي خواستم لا اقل اطلا عاتي درباره مسجد بدهد او تنها توانست بگويد: اين مسجد را مسجد آبي هم مي گويند، چون سنگ هاي آن  آبي است در حالي كه راهنمايان محلي تورهاي آلماني و ساير كشورها هر كدام 15، 10 دقيقه درباره تاريخچه معماري و گذشته مسجد براي گروه هاي خود صحبت مي كردند و در مورد كتيبه هاي سنگي و آثار ديگر در آن منطقه كه بعضي مربوط به تاريخ گذشته ايران نيز بود توضيحات لا زم را دادند.
اما با تمام اين اوصاف هنوز هم ايرانيان بسياري در انتظار رفتن به كشورهاي همجوار هستند حتي اگر اين سفر با مصائب بسياري همراه باشد. مدني در مورد سفرش به تركيه در نوروز 84 مي گويد: ما روز 28 اسفند 83 با 6 اتوبوس عازم تركيه شديم.
به طور كلي از 6 اتوبوس اين تور 5 اتوبوس هر كدام يك يا چند عيب داشتند مانند: 1 روشن نشدن بخاري اتوبوس در هواي برفي و يخبندان كوهستان هاي تركيه، به طوري كه بعضي از مسافران كه شامل كودكان زير يكسال هم مي شدند به سرماخوردگي و درد كليه دچار شدند. 2 بعضي از صندلي هاي اتوبوس خراب بود و قابل نشستن نبودند، در حالي كه مسافران ناچار بودند 48 ساعت شب و روز روي آن بنشينند. 3 بعضي ميكروفن نداشت و در نتيجه صداي تورليدر به گوش مسافران عقب اتوبوس نمي رسيد.4 در يك اتوبوس كمك راننده كه در رديف اول نشسته بود بدون توجه به اعتراض مسافران رديف هاي جلو، مرتب سيگار روشن مي كرد.
در مسافرت هاي داخل ايران حتي در مسافرت هاي چند ساعته، در اتوبوس هاي به مسافران چاي، بيسكويت و آب ميوه مي دهند، اما در طول مدت 48 ساعت مسافرت حتي يك ليوان چاي نيز به مسافران داده نشد.
نكته: اتفاق هاي فاجعه بارتري نيز در روزهاي تعطيلات نوروزي به وقوع پيوسته است. بنا به گفته يك مسافر يكي از رانندگان بعد از ورود به خاك تركيه به دليل صرف مشروبات الكلي با وجود اعتراض مسافران با سرعت زياد در حركت بود كه هنگام سبقت از يك ميني بوس به شدت با آن تصادف كرده و واژگون شد. در نتيجه تعدادي از مسافران زخمي شده كه 5 يا 6 نفر از آنان براي درمان و بستري شدن به تبريز برگردانده شدند و تعدادي نيز 2 روز در بيمارستاني در شهر ارزروم تركيه بستري شده، معالجه مي شوند، در حالي كه در طول مدت مسافرت از درد كمر، دنده، عفونت لثه و ... ناراحت بودند و متاسفانه 2 نفر از مسافران ميني بوس ترك نيز در اين تصادف فوت كرده اند. آنچه مي ماند افسوس است...
نام و آدرس شركت براي پيگيري مسوولا ن در دفتر نشريه موجود است.

اندازه اش متوسط و قدري از خفاش نعل اسبي مديترانه اي بزرگ تر و رنگ آن روشن تر است.
نيشتر از وسط به طرف بالا  ناگهان نازك مي شود طول سر و تنه 49 تا 64 ميليمتر است. بيشتر در غارها و ديگر مناطق تاريك واقع در نزديكي درختزارها ديده مي شود. در ايران از ماكو، اصفهان، كردستان و كازرون گزارش شده است. از عادات و رفتار اين گونه اطلا عات زيادي در دسترس نيست.

بارندگي هاي اخير سطح كشور بسياري از چشمه هاي خشكيده را دوباره پرآب كرد. رقص آب در جويبارهاي منتهي به چشمه ها بسياري از مردم محلي را به وجد آورده. چشمه علي شهرستان ملكان تبريز هم از اين دست است. اين چشمه آب معدني داراي 5چشمه است. مردم معتقدند خواص درماني معجزه آسايي براي بيماران كليوي و رماتيسم دارد. اين چشمه ها در پي بارندگي هاي اخير و ذوب شدن تدريجي يخ ها بعد از 10 سال دوباره پرآب شدند. اين چشمه  ها با قدمت حداقل يكهزار و 400 سال نقش مهمي در عمران و آبادي روستاهاي اطراف دارد و حدود 3 هزار هكتار از اراضي اطراف توسط چشمه هاي آن آبياري مي  شود. با بازگشت آب به چشمه هاي اين حوض طبيعي باغداران و صاحبان اراضي سالي پر حاصل را پيش بيني مي  كنند.
اين چشمه حدود يك هكتار حوض طبيعي را به وجود آورده كه بعد از سال ها با پرشدن دوباره آن از آب، مكاني براي تفرج مردم محلي شده است.

هشتم فروردين، پنجمين كنفرانس وزراي UNSCAP درباره محيط زيست و توسعه در منطقه آسيا و اقيانوسيه در سئول، پايتخت كره جنوبي برگزار شد. اين كنفرانس را كميسيون اجتماعي - اقتصادي سازمان ملل متحد برگزار مي كند. هدف اين كنفرانس يافتن راه هايي براي رسيدن جهان به رشد اقتصادي همگام با پايداري محيط زيست است. اين كنفرانس 5 سال يكبار برگزار مي شود و امسال 300 شركت كننده از 52 كشور منطقه آسيا و اقيانوسيه در آن يكديگر را ملا قات كردند. در حاشيه اين كنفرانس تفاهمنامه اي بين ايران و كره جنوبي به امضا رسيد. اين يادداشت تفاهم در 17 بند تنظيم شده بود كه بنا بر آن قرار شد اين دو كشور در موارد زير با يكديگر همكاري داشته باشند؛ بازيافت تجهيزات الكترونيك غير مصرفي وارداتي مثل كامپيوتر، گوشي تلفن همراه و ...، مديريت مواد زايد جامد، دفع ايمن و بازيافت مواد، تصفيه ضايعات صنعتي به ويژه مواد زايد خطرناك، كاهش ضايعات ناشي از بسته بندي، استفاده از منابع تجديد پذير پر انرژي، حفاظت كيفي و مديريت جامع حوزه هاي آبريز رودخانه ها، تبادل تجربه و همكاري در خصوص مسايل بين المللي زيست محيطي مانند تغييرات آب و هوا، تخريب لا يه ازن، تنوع زيستي، نظارت و پايش آلودگي هوا.
حفاظت از محيط زيست دريايي و مديريت مناطق ساحلي، حفاظت از اكوسيستم هاي طبيعي منحصر به فرد به ويژه تالا ب ها و همكاري در زمينه مديريت تالا ب هاي ثبت شده در فهرست تالا ب هاي كنوانسيون رامسر، ايمني زيستي، مديريت حيات وحش و حفاظت از گونه هاي مهاجر، تبادل تجربه در خصوص تكثير وپرورش گونه هاي در معرض خطر انقراض، مطالعه در زمينه اطلا عات ژنتيك گونه هاي گياهي و جانوري، تعيين ارزش اكولوژيك محيط هاي طبيعي و تنوع زيستي، همكاري در زمينه احياي زيستگاه هاي تخريب شده، ايجاد زمينه هاي همكاري در خصوص مديريت مناطق زيست كره و توسعه آن، همكاري در زمينه موزه هاي تاريخ طبيعي، تبادل تجربيات در زمينه توسعه گردشگري طبيعي، مناطق حفاظت شده و پارك هاي ملي، همكاري هاي علمي - آموزشي در زمينه برگزاري كارگاه ها، دوره هاي آموزشي مشترك و مشاركت مردمي.