سه شنبه ۳۰ فروردين ۱۳۸۴
گفت وگو با دكتر عبدالمجيد مجيدي درباره راه درمان بيماري هاي مغزي
پيوند مغزي
011976.jpg
عكس :عليرضا بني علي
علي اصغر محمدي
اشاره:
براي بسياري از بيماري هاي مغزي مثل آلزايمر، پاركينسون، قطع نخاع و عصب، درماني متصور نيست و درمان هايي نيز كه تاكنون به وسيله پزشكان تجويز شده، تقريباً بي نتيجه بوده است. از سويي تا سال ۲۰۰۰ ميلادي كسي تصور نمي كرد كه بتوان سلول هاي عصبي را كشت يا تكثير كرد. از سال ۲۰۰۰ كشت سلول هاي مغزي آغاز شد و اين موضوع روزنه اميدي براي انجام پيوند مغزي گشوده است.
با كشت و تكثير سلول هاي مغزي و پيوند مغزي، مي توان به درمان قريب به ۲۰ ميليون بيمار مبتلا در جهان كمك شاياني كرد. به گفته دكتر عبدالمجيد مجيدي، فوق تخصص داخلي و سالمندان، با اختصاص يك صدم هزينه اي كه صرف اعزام بيماران مغزي براي درمان به خارج از كشور مي شود، مي توان شرايطي ايجاد كرد كه علاوه بر درمان بيماران داخلي، از ساير كشورها نيز بيماران براي درمان به ايران بيايند. وي كه بنيانگذار طب سالمندان در ايران است مي گويد: جهل بدتر از فقر است، بايد با فقر بسازيم و جهل را از ميان برداريم و هر قدمي كه در راه علم و پپشبرد آن برداشته شود، عبادت مطلق است. با دكتر مجيدي گفت وگويي انجام داده ايم كه در پي مي خوانيد.

* آقاي دكتر مجيدي، در ابتدا درباره پيوند مغزي توضيح دهيد.
- پيشرفت هاي مهمي در دهه اخير انجام شده كه از جمله آنها مي توان به بحث كشت نرون هاي مغزي و پيوند آن براي درمان بيماري هاي عصبي اشاره كرد. بنابراين بايد محققان و دانش پژوهان كشورمان نيز به نوبه خود در پيشبرد علوم جديدي كه به ثمر مي رسد همگام با دانشمندان گام هاي مؤثري بردارند و از نتايج آن كه درمان بيماري هاي سخت علاج مغزي و ديگر درمان سلولي است، بيماران بهره مند شوند.
پيوندهاي مغزي و ديگر پيوندها فصل جديدي را از چندين سال قبل در درمان بيماري ها گشوده است و راهي نو پيش آورده و اميد است در آينده بخش مهمي از امراض مغزي غيرقابل علاج امروزي به كمك اين پيوندها درمان شود.
* چه بيماري هايي با كمك پيوند نروني قابل درمان است؟
- فهرست بيماري هايي كه با پيوند نروني درمان خواهد شد، غيرقابل شمارش و تصور است، سرآغاز اين بيماري ها: پاركينسون، آلزايمر، هنتينگون، ضايعات و جراحات مغزي و قطع اعصاب محيطي، صرع، تحليل هاي مغزي، بيماري هاي مادرزادي مغزي (بيماري ترنر، منگوليسم) و بسياري از بيماري هاي ديگر خواهد بود.
* طرز عمل پيوند سلولهاي عصبي چگونه است؟
- عمل پيوند سلول هاي عصبي بر حسب نوع بيماري عصبي و تشخيص بيماري نسبت به هر شخص متغير است و در ابتدا نياز به معاينات عصبي كامل دارد. مثلاً بيماري كه دچار ضعف و اختلال حركتي در طرف چپ و با اشكال در حركت قسمت چپ بدن است، اختلال در حركت با اختلال در تعادل همراه است، بيمار احتياج به پيوند طرف راست مغز و پيوند گليا در كرتكس مغز دارد.
به طور كلي پيوند مغز بر حسب نوع ضايعه و شكايت بيمار متغير است. محل پيوند را ضايعه عصبي بيمار تعيين مي كند. براي مثال در عمل پيوند و تهيه سلول عصبي موش صحرايي، بدواً از رحم موش صحرايي حامله كه معمولاً ۸ تا ۱۶ جنين دارد برداشت مي شود و جنين را در محلولي از سرم فيزيولوژي قرار داده و به اين محلول، كلسيم اضافه مي كنيم. جنين به رنگ صورتي بدون مو كه كمي بيشتر از يك اينچ (۵/۲ سانتي متر) طول دارد تبديل مي شود. جنين تشريح شده و قسمت لازم مورد عمل را از مغز آن برداشت مي كنيم. نرون از مزانسفال برداشت شده و ابعاد اين نسج برداشتي نيم ميلي متر در يك ميلي متر در يك ميلي متر است. اين اندازه براي انسان دو ميلي متر در دو ميلي متر در يك ميلي متر است. نسج در محلول كشت مناسب و يا در سرم فيزيولوژي نگهداري مي شود.
نسج مورد كشت به اندازه كافي خرد شده و به وسيله پيپت پاستور برداشت مي شود. توسط همان پيپت پاستور يا سرنگ مخصوص فلزي در محل مورد نظر يعني در محل ضايعه مغزي يا در بطن سوم پيوند مي شود. بهترين نتيجه با پيوند جنيني جوان با ميزبان جوان گرفته مي شود. نرون برداشته شده از جنين قدرت و مهارت بيشتري براي رشد در مغز ميزبان دارد. پيوند نروني براساس گزارش محققان و متخصصان سوئدي در حال حاضر به عنوان بهترين درمان براي پاركينسون شناخته شده است و آتيه پيشرفت هاي علمي دانشمندان نواقص كلينيكي آن را مرتفع خواهند كرد.
* چگونه نرون، مغز بيمار را ترميم مي كند؟
- بااين امكانات ، ترميم مغز به وسيله پيوند نرون ميسر است:
۱- انتشار (رها كردن): نرون ها تشكيل سيناپيتك هاي اتصالي در محل پيوند براي اتصال و ترميم سلول هاي مغزي ميزبان، مي دهند.
۲- ترشح مواد رشد دهنده: مواد شيميايي رشد دهنده و فعال كننده براي ترميم محل مواد رشد دهنده ترشح مي كنند.
۳- تشكيل اكسون هاي جانبي از طرف سلول هاي پيوندي.
۴- ترميم ميلين اكسون هاي عصبي.
۵- ساختمان و تأسيسات بين نروني را سلول هاي پيوندي ايجاد مي كنند و جانشين قسمت آسيب ديده مي كنند.
* قدري هم درباره پيشرفت هاي اخير در زمينه پيوند مغز توضيح دهيد؟
- پيوندهاي مغزي انجام شده قديم با آنچه كه امروز عمل مي شود، تفاوت هاي زيادي دارند و پيشرفت هايي به اين شرح داشته است:
ٍدر پيوندهاي قديم به مسئله ايمني، توجه نداشته اند و بدون در نظر گرفتن آن، عمل پيوند را انجام مي دادند و در نتيجه موفقيت عمل پيوند كمتر بوده است. اما اكنون براي عكس العمل ايمني، داروهايي از قبيل سيكلوسپورين مصرف مي شود و مسئله ناموفق بودن پيوند به علت مسائل ايمني حل شده است.
پيوند از نسج جنيني گرفته نمي شد، اما اكنون ثابت شده است كه نسج جنيني جوان تر بهتر نتيجه مي دهند.
در گذشته پيوند از حيواني به حيوان ديگر، مثلاً از گربه به سگ پيوند مي شد، در صورتي كه در حال حاضر از همان نوع نسج برداشت مي شود.
تغذيه و جريان خون نسج ميزبان نيز چندان مورد توجه نبوده است.
تكنيك و طرز عمل امروزي قديم ميسر نبوده است.
* چه توصيه اي به محققان و متخصصان كشورمان داريد؟
- جا دارد كه همه متخصصان اعم از بيولوژيست، نورولوژيست، نربيولوژيست، هماتولوژيست، ايمونولوژيست و مهندسان ژنتيك، دست به دست هم داده و در پيشبرد و به نتيجه رساندن اين مهم هماهنگ شوند و در درمان بيش از۲۰ ميليون جمعيت بيمار مبتلا در دنيا شركت جويند.

بازار دانش
011985.jpg
چرا مبتلا به ايدز شدم؟
تأليف: دكتر حسن بهرامي هنر/ ناشر: انتشارات كوشيار/ شمارگان ۵۰۰۰ نسخه/ چاپ اول/ ۱۲۵۰ تومان.
كتاب چرا مبتلا به ايدز شده ام، به ريشه عواملي پرداخته است كه باعث مي شود يك فرد دست به رفتارهاي مخاطره آميز بزند. مولف اين كتاب با انجام تحقيقات و گفت وگو با افرادي كه در ايران مبتلا به HIV شده اند، سعي در شناخت اين عوامل داشته است. در اين كتاب داستان هاي حقيقي افراد مبتلا به ايدز به رشته تحرير درآمده است، اما آن چه در اين كتاب حائز اهميت است رفتارهاي مهم خانواده و تأثير آن در بروز رفتارهاي مخاطره آميز در اعضاي خانواده است. در اين كتاب، علاوه بر معرفي داستان هاي حقيقي افراد مبتلا به HIV، در فصل دوم به معرفي ويروس ايدز و نحوه پيشگيري از اين بيماري پرداخته شده است.
011979.jpg
ايمني و ترافيك
مؤلف: حسين نوري فر/ ناشر: ورق/ چاپ اول، ۱۳۸۳/ ۲۱۶ صفحه، رقعي.
مؤلف كتاب كه كارشناس عالي تصادفات و امور فني است در مقدمه كتاب چنين آورده است: «بسياري از كارشناسان ترافيك، علت اصلي حدود ۷۰ درصد از تصادفات رانندگي را خطاي عامل انساني قلمداد كرده اند، بيشترين سهم را هم متوجه رانندگان وساِيل نقليه مي دانند. ضمن آن كه وضعيت راه ها، خودروها و شرايط محيطي را نيز از ساير عوامل وقوع سوانح رانندگي ذكر مي كنند.آن چه در اين اثر مورد توجه قرار گرفته، همانا علت اول، يعني عامل انساني و مسائل و موارد مربوط به آن است. انسان هايي كه به صورت هاي مختلف و به خصوص به عنوان راننده، در عبور و مرور نقش مهمي دارند و در هنگام رانندگي، وظيفه و مسئوليت هدايت و كنترل خودرو به عهده آنها است....
... رانندگي در فصول و جاده هاي متفاوت، بزرگراه ها، آزادراه ها و معابر درون شهري داراي شرايط و ويژگي هاي خاص خود است. همچنين آشنايي كامل با مقررات راهنمايي مهمترين عوامل براي بالا بردن ضريب ايمني سفرها هستند. لذا در اين اثر سعي شده است نكاتي در خصوص فرهنگ ترافيك، اقدامات ايمني و آگاهي هاي ضروري، رانندگي در شرايط ويژه، علائم راهنمايي و رانندگي، وسايل نقليه دوچرخ، آموزش عبور و مرور كودكان بررسي و تجزيه و تحليل چند سانحه رانندگي در كشور كه حاصل سال ها تجربه علمي و عملي همكاران پليس ترافيك و كتب منتشره در اين مورد است، با هدف ارتقاي فرهنگ ترافيك به شما خواننده عزيز تقديم مي شود.»

معرفي نشريات علمي
دو فصلنامه زبانشناسي
مجله زبانشناسي از باسابقه ترين نشريات تخصصي كشور است كه از ۱۹ سال پيش تاكنون به صورت متناوب منتشر شده است. اين دو فصلنامه كه توسط مركز نشر دانشگاهي منتشر مي شود، در هر شماره مقالاتي را عرضه مي كند كه در آنها با استفاده از نظريه ها و دستاوردهاي نوين زبان شناسي، درباره زبان فارسي از جنبه هاي گوناگون تحقيق شده باشد. نقد و معرفي كتابهاي تخصصي اين حيطه و نيز ارائه گزارش  گردهمايي هاي داخلي و خارجي از ديگر مطالب اين نشريه است.
تازه ترين دو فصلنامه زبانشناسي كه مربوط به پاييز و زمستان ۱۳۸۳ است، دربرگيرنده مطالبي از جمله دو تحول آوايي در زبان فارسي، گويش تجريشي، ضمير مفعولي در گويش طبسي و نيز نقد و معرفي كتاب دستور زبان فارسي ادبي معاصر و فرهنگ ريشه  شناختي زبان فارسي است. در بخش ديگري از اين نشريه، گزارشي از كنفرانس نحو زبانهاي جهان كه تابستان سال گذشته در آلمان برگزار شد، عرضه شده است.
011982.jpg
فصلنامه خلاقيت و نوآوري
هشت و نهمين شماره فصلنامه خلاقيت و نوآوري مربوط به دو فصل پاييز و زمستان سال ۸۳ با موضوع هايي كه عمدتاً به مسائل مربوط به خلاقيت مي پردازد منتشر شد.
خلاقيت و نوآوري به صاحب امتيازي و مديرمسئولي دكتر حسن قاسم زاده در ۷۲ صفحه منتشر شده است. ويژگي  مهم فصلنامه خلاقيت و نوآوري اين است كه شوراي نويسندگان اين فصلنامه جملگي از صاحب نظران و كارشناسان دانشگاهي و مسائل مربوط به بحث خلاقيت هستند.
نظريه حل ابداعي مسائل TRIZ، آموزش تكنيك هاي كاربردي خلاقيت، خلاقيت در علوم، پرورش خلاقيت از طريق هنر، خلاقيت و نوآوري و نقش آن در تحقيق و توسعه، تعريف هاي مختلف نوآوري و برخي موانع آن و... از مطالب اين شماره فصلنامه خلاقيت و نوآوري است.
از طريق نشاني اينترنتي www.magiran.com مي توان سرفصل هاي مجله خلاقيت و نوآوري را نيز مشاهده كرد.

علم
ادبيات
اقتصاد
اجتماعي
انديشه
سياست
ورزش
|  ادبيات  |  اقتصاد  |   اجتماعي  |  انديشه  |  سياست  |  علم  |  ورزش  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |