امير بهادري نژاد
شايد باورش دشوار باشد كه بازي مورد علاقه كودكان، نوجوانان و جوانان ايراني در سال هاي نه چندان دور صاحب فدراسيون جهاني و تشكيلات منسجم شده باشد. زماني كه نه خبري از اينترنت بود و نه از بازي هاي كامپيوتري يكي از پرطرفدارترين سرگرمي هاي نوجوانان و جوانان ايراني، فوتبال دستي بود كه كم و بيش در هر خانه، حداقل يك ميز فوتبال دستي (حتي در قالب اسباب بازي) به چشم مي خورد. اما با ورود بازي هاي كامپيوتري و ورزش هاي لوكس (مانند بيليارد) به زندگي مردم به تدريج اقبال نسل جوان نسبت به فوتبال دستي كاهش يافت آن هم در شرايطي كه اين رشته ورزشي روند رو به رشد خود را در ساير نقاط جهان طي مي كرد. در واقع سال هاست كه برخي از كشورهاي جهان صاحب فدراسيون فوتبال دستي هستند و اكنون در حدود سه سال از تأسيس فدراسيون بين المللي اين رشته ورزشي مي گذرد. جالب است بدانيد كه اين رشته ورزشي صاحب ليگ، رقابت هاي بين المللي و جام جهاني است و بازيكنان حاضر در آن مانند تنيسورها، رتبه بندي مي شوند. هدفي كه فدراسيون بين المللي فوتبال دستي دنبال مي كند، گسترش و توسعه اين رشته ورزشي در سراسر جهان به عنوان سرگرمي و تفريح سالم است. به همين دليل هر روز بر تعداد كشورهاي عضو فدراسيون بين المللي افزوده مي شود. شايد در ظاهر، فوتبال دستي يك سرگرمي سنتي و ساده به شمار بيايد اما ابعاد اجتماعي اين رشته ورزشي بسيار قابل توجه مي باشد. حداقل فايده توسعه اين رشته ورزشي اين است كه جوانان و نوجوانان جامعه چند ساعتي را در كنار ميزها به رقابت سالم با يكديگر مي پردازند و ناهنجاري هاي اجتماعي كاهش مي يابد. نكته جالب اين كه، اين رشته ورزشي به صورت آماتور برگزار مي شود و در واقع يكي از زير مجموعه هاي ورزش هاي همگاني است و حتي فدراسيون بين المللي آن را به عنوان يك اتحاديه و مؤسسه غير سودآور مي شناسند. به هر حال براي آشنايي خوانندگان محترم با تشكيلات جهاني رشته ورزشي فوتبال دستي به صورت مختصر به ارزيابي وضعيت اين رشته در سطح جهاني پرداختيم. به طور حتم در آينده بيشتر وارد جزئيات آن خواهيم شد.
تاريخچه فدراسيون بين المللي
فوتبال دستي
قدمت تشكيل فدراسيون فوتبال دستي در برخي از كشورهاي جهان به دهه ۱۹۶۰ باز مي گردد كه در آن زمان چند بار براي تشكيل فدراسيون بين المللي اين رشته اقدام شد، اما مشكل در برقراري ارتباطات ميان كشورها باعث شد كه اين هدف در كوتاه مدت تحقق نيابد.
اما ظهور پديده فراگير «اينترنت» تمام مشكلات را حل كرد و از سال ۱۹۹۰ به بعد فدراسيون هاي فوتبال دستي كشورهاي مختلف به تدريج با يكديگرارتباط برقرار كردند.
كمترين فايده اين ارتباط، آشنا شدن بازيكنان اين رشته ورزشي با شيوه هاي (استيل هاي) متفاوت فوتبال دستي و انواع مختلف ميزهاي فوتبال بود.
سرانجام در روز نهم ماه مه سال ۲۰۰۲ ميلادي پس از ۴ سال ارتباط نزديك، اولين گردهمايي كشورهاي كه قصد تشكيل فدراسيون بين المللي اين رشته را داشتند،در جريان رقابت هاي جام جهاني فوتبال با «ميز فرانسوي» انجام شد. در واقع كشورهايي بلژيك، چين، دانمارك، فرانسه، آلمان و آمريكا جزو اولين كشورهايي بودند كه براي تشكيل اين فدراسيون تلاش كردند.
به هر حال در روز شانزدهم ماه آگوست سال ،۲۰۰۲ فدراسيون بين المللي فوتبال روي ميز و يا همان فوتبال دستي شكل گرفت. در حقيقت نمايندگان كشورهاي اتريش، چين، دانمارك، انگليس، فرانسه، آلمان، مجارستان، ايتاليا و لهستان كه در گردهمايي اتريش حضور داشتند، آغاز به كار رسمي فدراسيون بين المللي را تأييد كردند.
در روز ۲۶ آگوست همان سال، فدراسيون بين المللي فوتبال دستي براساس قانون سال ۱۹۰۱ كشور فرانسه به عنوان يك اتحاديه غير سودآور معرفي و ثبت شد. مقر اين فدراسيون در شهر نانت فرانسه است. در آن سال، فريد لوناس از كشور فرانسه به عنوان رئيس اين فدراسيون برگزيده شد.
اعضاي فدراسيون
هر ۴ سال يك بار پس از پايان رقابت هاي المپيك، مجمع عمومي فدراسيون تشكيل مي شود و اعضا با رأ ي گيري انتخاب مي شوند.
اعضاي فعلي اين فدراسيون عبارتند از:
* رئيس: فريد لوناس (فرانسه)
* نايب رئيس اول: ماسيموراگونا (ايتاليا)
* نايب رئيس دوم: كداوس گوتس لبن (آلمان)
* خزانه دار: ژان هيكل (دانمارك)
* دبير كل: كتي برنيارد (آمريكا)
* عضو: بوريس آتا (انگليس)
* عضو: فردريك كوليگنون(بلژيك)
* عضو: ژويونو(ژاپن)
* عضو: سونگ وي (چين)
اهداف فدراسيون
مأموريت اصلي فدراسيون بين المللي فوتبال دستي، توسعه و گسترش ابعاد مختلف فوتبال دستي بدون كوچكترين تبعيض در سراسر جهان است كه براي رسيدن به اين هدف، فدراسيون بايد ارتباط بسيار نزديك با فدراسيون ها و اتحاديه هاي كشور هاي مختلف داشته باشد.
از جمله ابعاد مختلف اين رشته ورزشي بعد تفريحي و سرگرمي آن و همچنين سلامت جسم و روح بازيكنان و بازي جوانمردانه مي باشد.
برخي از اهداف فدراسيون بين المللي فوتبال دستي عبارتند از:
* توسعه فوتبال دستي در سراسر جهان
* مستحكم كردن پيوندهاي دوستي و رفاقت بازيكنان كشورهاي مختلف
* مبارزه گسترده با پديده دوپينگ
* وارد كردن اين رشته ورزشي به زندگي روزمره مردم
* مطالعه و قانونمند كردن تمام موارد مرتبط با فوتبال دستي در روابط بين الملل
كشورهاي عضو
در حال حاضر فدراسيون بين المللي فوتبال دستي ۲۶ عضو دارد كه به سرعت بر تعداد اعضاي آن افزوده مي شود.
هم اكنون كشورهاي عضو اين فدراسيون عبارتند از: اتريش، بلژيك، كانادا، چين، كاستاريكا، جمهوري چك، دانمارك، فرانسه، آلمان، هنگ كنگ، مجارستان، هند، ايرلند، ايتاليا، ژاپن، لوكزامبورگ، مراكش، نيجر، پاكستان، لهستان، سنگال، اسلواكي، سوئيس، انگليس و آمريكا.
البته چند روزي است كه كشور آفريقاي جنوبي نيز به عضويت فدراسيون بين المللي درآمده است.
چگونگي برگزاري رقابت ها
رقابت هاي فوتبال دستي در ماده هاي مختلف برگزار مي شود كه تفاوت اصلي ميان ماده ها، نوع ميز استفاده شده و قوانين مربوط به هر يك از اين ميزها مي باشد. البته فوتبال دستي با ميز فرانسوي و ايتاليايي جزء پرطرفدارترين مواد اين رشته ورزشي محسوب مي شوند.
رقابت هاي اين رشته در دو بخش زنان و مردان برگزار مي شود كه در هر بخش بازيها به صورت يك نفره و دو نفره برگزار مي گردد و در پايان هر فصل فدراسيون جهاني رده بندي (رنكينگ) جهاني مواد مختلف فوتبال دستي را اعلام مي كند كه در حال حاضر فردريك كوليگنون از بلژيك در صدر جدول رده بندي رقابت هاي تك نفره و دو نفره مردان قرار دارد و در فصل ۲۰۰۴ حتي يك مسابقه را هم واگذار نكرد.
فصل پرترافيك
فصل ۲۰۰۵ يك فصل بسيار پرترافيك براي فوتبال دستي جهان است كه بازيكنان در رقابت هاي مختلف با يكديگر ديدار مي كنند. در واقع فصل جديد فوتبال دستي در جهان اواخر اسفند ماه سال ۱۳۸۳ در آلمان آغاز شد كه ۱۴۰ بازيكن در ميز «بونزيني» با يكديگر به رقابت پرداختند.
رقابت هاي فصل جاري را مي توان به سه بخش تقسيم كرد: رقابت هاي تور جهاني استادان، جام جهاني ميزهاي مختلف و در نهايت رقابت هاي قهرماني جهان.
در بخش تور جهاني، استادان در ۴ ميز مختلف با يكديگر به رقابت مي پردازند.
اين استادان در ميزهاي بونزيني، گارلاندو، مولتي، يوروساكر و تورناندو با يكديگر به رقابت مي پردازند. اما رقابت هاي جام جهاني هر ميز نيز امسال برگزار مي شود كه شهر پاريس فرانسه ميزبان جام جهاني ميز بونزيني در اواسط ارديبهشت ماه، شهر لوگانو ايتاليا ميزبان جام جهاني ميز روبرت اسپورت در اوايل خرداد ماه، شهر وين اتريش ميزبان جام جهاني گارلاندو در اواخر مرداد ماه و دالاس آمريكا ميزبان جام جهاني ميز تورناندو در شهريور ماه خواهند بود.
اما نقطه اوج فصل ،۲۰۰۵ رقابتهاي قهرماني جهان خواهد بود كه آبان ماه و به مدت سه روز در كشور ايتاليا برگزار مي شود.
در واقع در اين رقابت، برترين هاي فوتبال دستي جهان كه در رقابتهاي تور جهاني استادان و جام جهاني ميزهاي مختلف بيشترين امتياز را كسب كرده باشند حضور مي يابند و در ميزهاي بونزيني، گارلاندو، يوروساكر، روبرت اسپورت و تورناندو با يكديگر مصاف خواهند كرد.
دستيابي به استاندارد
قرار است در پايان رقابت هاي فصل جاري، يك استاندارد مشترك تدوين شود تا اين كه برگزاري رقابت هاي مختلف، رتبه بندي بازيكنان و اجراي قوانين مطابق با اين استاندارد مشترك صورت پذيرد.
