شهروندان درجه دوم عربستان
آزاده بابايي نژاد- زنان اگرچه نيمي از جمعيت عربستان را تشكيل مي دهند، اما به لحاظ قانوني و عرفي از بسياري حقوق اوليه شهروندي محروم هستند و نسبت به زنان ساير كشورهاي اسلامي در شرايط سخت تري به سر مي برند و اين بي عدالتي تا جايي پيش رفته كه زنان عربستاني به جز۶ درصدشان از داشتن شناسنامه مستقل محرومند و نام آنها در شناسنامه يكي از عناصر ذكور خانواده اعم از پدر يا همسر نوشته مي شود كه اين مساله خود مبين عمق اجحاف عليه آنهاست و حتي در متون درسي آموزشي و پرورشي اين كشور، زنان موجوداتي ضعيف توصيف شده اند كه براي پرهيز از انحرافات اخلاقي نيازمند سرپرست هستند، پس طبيعي است كه دانش آموزان پسر با چنين تفكراتي القا شده، پرورش يافته و بعدها در كانون خانواده اين تعاليم را به كار بندند.
بايد اذعان داشت تلفيق سياست با مذهب وهابي و مردسالاري سنتي تركيبي به وجود آورده كه زندگي زنان عربستاني را با هزاران قيد و بند دست و پا گير بسيار مشكل ساخته است. اين بي حقوقي بيش از هر چيز خود را در جدايي كامل ميان زن و مرد از يكديگر در جامعه عربستان نشان مي دهد و روزنامه نگاران زن عربستاني حتي براي يك بار نيز با مديران مسئول روزنامه هاي خود ملاقات نمي كنند و متاسفانه سياستمداران عربستاني تصور مي كنند مهمترين عامل كنترل زنان جدا كردن آنها از مردان است.
بنابراين در مدرسه، دانشگاه، بيمارستان، بانك و ساير سازمان هاي اجتماعي زنان همواره با خودشان در تعامل هستند، ولي واقعيت اين است كه آنها تنها در كنار مردان قادر به پيشرفت و تكامل هستند و اين وضعيت اسفناك تا جايي پيش رفته كه رانندگي زنان در عربستان به يك آرزوي بسيار دور از دسترس تبديل شده است و اين مساله باعث شده تا بسياري از شهروندان عربستاني با مشاهده كوچكترين روزنه اميد در سخنان عالمان و روحانيون اين كشور مبني بر احترام حقوق زنان بشدت از جملات آنها استقبال كنند.
اخيرا يك عالم برجسته عربستاني گفته بود كه اسلام رانندگي زنان را ممنوع نكرده و هيچ مثل مشخص در قرآن يا سنت اين حق را منع و نقض نكرده است. ولي با اين اوصاف زنان و دختران عربستاني براي احقاق حقوق خود بسيار تلاش مي كنند.
هبه الكبري دانشجوي يكي از دانشگاه هاي عربستان مي گويد: اگرچه زنان در اين كشور از بسياري حقوق اوليه محرومند، اما ما روياي روزي را در سر مي پرورانيم كه بتوانيم آزادانه مثل ساير زنان كشورهاي اسلامي، از حق داشتن شناسنامه مستقل، حق شركت در انتخابات و كانديداتوري برخوردار شويم و همپاي مردان براي ساختن كشوري آزاد، تلاش كنيم.
دانشگاه آزاد عرب ها
الجزيره: با افزايش تعداد داوطلبان عربستاني خواهان ورود به دانشگاه ها، مراكز و موسسات دانشگاهي اين كشور با بحران جدي مواجه شده اند. شعار «آموزش رايگان حق طبيعي همه شهروندان»، بسياري از عربستاني ها را بر آن داشته تا از اين فرصت استفاده كرده و براي گرفتن مدرك دانشگاهي اقدام كنند. در اين ميان تعداد محدود مدرس زن و مرد، مسئولان آموزشي عربستان را بر آن داشته تا براي رفع اين معضل، راهكاري وضع كنند. نهايتا آنها تصميم گرفته اند تا براي حل اين بحران، به تاسيس دانشگاه آزاد به شيوه انگليس مبادرت ورزند. انگليس براي اولين بار در سال،۱۹۶۹ دانشگاه آزادي را تاسيس كرد كه براي تحصيل در آن بايد شهريه پرداخت مي شد، بعدها الگوي تاسيس دانشگاه هايي از اين قبيل در كشورهايي پياده شد كه جمعيت آنها روبه فزوني بود و تعداد دانشگاه هاي موجود در آن پاسخگوي شهروندان آن نبود.