گاز كربنيك و تصادم فضايي!
محققان تاكنون افزايش انتشار و متراكم شدن گازكربنيك در اتمسفر زمين را عامل بروز پيامدهاي منفي فراواني مي دانستند، اما به تازگي يك اثر به ظاهر مثبت نيز به نتايج تداوم انتشار انبوه اين آلاينده در جو زمين افزوده شده است؛ پيامدي كه مي تواند اندكي عجيب بنمايد.
پژوهشگران دانشگاه ساوتهمپتون انگليس دريافتند سرمايش ناشي از افزايش غلظت دي اكسيد كربن در لايه هاي فوقاني جو، در حال كاهش دادن تراكم اتمسفر زمين است و اين روند مي تواند زمان دوام پذيري ماهواره ها را در مدار طولاني تر كند. گرچه اين كشف در نگاه نخست، خبر خوبي به نظر مي رسد، واقعيت آن است كه چنين روندي مي تواند نه تنها عمر ماهواره ها، بلكه دوام پذيري انواع بقاياي ماهواره ها يا به عبارتي زباله هاي فضايي را نيز به طور قابل توجهي افزايش دهد. كارشناسان تاكيد مي كنند تداوم اين وضع، افزايش احتمال تصادم هاي ناگوار فضايي را در مدار زمين به همراه خواهد داشت و چشم انداز آن تا اندازه اي ناگوار و فاجعه انگيز خواهد بود. بهره گيري از مدل هاي شبيه سازي شده براي پيش بيني وضعيت سالهاي 2060 و 2070 ميلادي، به وضوح نشان مي دهد در صورت انتشار افسارگسيخته دي اكسيدكربن در جو زمين، افزون بر وقوع پيامدهاي ناگواري كه محيط زيست گرايان و اقليم شناسان بارها بر آن تاكيد كرده اند، شمار برخورد ها و تصادم هاي فضايي نيز در اثر كاهش تراكم اتمسفر زمين به طور چشمگيري افزايش خواهد يافت.اقليم شناسان تاكيد مي كنند افزايش انتشار گازهاي گلخانه اي بويژه گاز كربنيك در جو اين سياره، مي تواند تغيير الگوهاي آب و هوايي را در مناطق گوناگون زمين به همراه آورد و تاثير شگرفي بر حيات زميني بر جاي گذارد.
گذر از سد پيري
پژوهشگران آمريكايي براي نخستين بار موفق شدند با رشد و نمو سلول هاي پايه و بنيادي به شيوه كنترل شده، تخمك هاي اوليه را توسعه دهند و اين دستاورد براي زناني كه به سن يائسگي نزديك مي شوند، مي تواند بسيار جالب توجه و اميدوار كننده باشد.
محققان دانشگاه تنسي با انتشار گزارش بررسي هاي خود در نشريه زيست شناسي توليد مثل و اندوكرينولوژي، اعلام كردند: نتايج تحقيقات آزمايشگاهي آنها مي تواند به زناني مبتلا به اختلالات باروري يا كساني كه به يائسگي زودرس دچارند، كمك فراواني كند. اين دانشمندان ادعا مي كنند با بهره گيري از نتايج بدست آمده، مي توان وقوع يائسگي طبيعي را بيش از 12 سال به تعويق انداخت و به اين ترتيب، امكان باروي را در سنين ميانسالي براي زنان به ارمغان آورد.
با وجود آنكه دستاوردهاي اخير محققان آمريكايي جالب توجه و تامل برانگيز به نظر مي رسد، پژوهشگران انگليسي در ارتباط با به كارگيري اين شيوه براي به تاخير انداختن بروز يائسگي در زنان هشدار داده و تصريح كرده اند: اين روش هنوز در مراحل اوليه قرار دارد و براي استفاده عملي و گسترده آن بسيار زود است. زنان به هنگام تولد، در حدود 2 ميليون فوليكول تخمك زا در تخمدان هاي خود دارند، اما اين تعداد تا فرا رسيدن سن بلوغ، به حدود 400 هزار فوليكول كاهش مي يابد. به گفته دانشمندان، روند كاهش فوليكول ها در تخمدان زنان تا رسيدن به يائسگي ادامه خواهد يافت و سپس، آنها ديگر قادر به توليد تخمك بالغ و بارو نخواهند بود.
استرس؛ ميراث 11 سپتامبر
گروهي از محققان دانشگاه هاي ادينبورگ و نيويورك اعلام كردند: زناني كه به هنگام مشاهده و تجربه حادثه ناگوار حملات تروريستي 11 سپتامبر باردار بوده اند، آثار و نشانه هايي از استرس را به طور زيست شناختي به كودكان خود منتقل كرده اند. به گزارش مجله اندوكرينولوژي باليني و متابوليسم، نتايج بررسي دانشمندان روي اين قبيل كودكان، غلظت به نسبت پاييني از هورمون كورتيزول را در بدن آنها نمايان ساخته است كه مي تواند نشانه اي از ناراحتي رواني و ذهني در آنان باشد. به گفته پزشكان، همچنين پايين بودن غلظت اين هورمون در بدن مادران آنها نيز ثبت شده كه نشان از تاثير پذيري آنان از استرس و فشار ناشي از تجربه حملات 11 سپتامبر دارد و اين استرس به طور زيست شناختي از مادران و به كودكان به ارث رسيده است. پژوهشگران مي گويند وقوع حمله تروريستي به ساختمان هاي سازمان تجارت جهاني در نيويورك، مادران باردار شاهد اين حادثه را دچار استرس و فشار رواني شديدي كرده و اين استرس بر رشد و نمو مغز جنين آنها تاثير قابل توجهي بر جاي گذاشته است.
تحرك، دشمن فراموشي
ورزش منظم مي تواند امكان ابتلا به آلزايمر را كاهش دهد، چون تحرك بدني اجازه نمي دهد پروتئين هاي تخريب كننده مغز در مغز جاخوش كنند. مطالعه روي موش ها نشان داده است، مشغول بودن؛ چه بدني و چه فكري و همچنين خوردن بعضي از غذاها مي تواند جلوي بيماري هايي كه در آن مغز دچار اضمحلال و خرابي مي شود بگيرد يا حداقل آن را به تاخير بيندازد. پل آدلارد و همكارانش در دانشگاه كاليفرنياي شهر ايروين روي موش هايي كار كردند كه روي آنها مهندسي ژنتيك انجام شده بود و از سه ماهگي در مغزشان پلاك هاي حاصل از رسوب آميلوئيد پروتئين تشكيل مي شد.
در اين تحقيق نيمي از موش ها درون قفس هايي گذاشته شدند كه درون آن چرخ هاي متحرك وجود داشت و موش ها را وادار به تحرك مي كرد. نيم ديگر در شرايط عادي نگهداري شدند. نتايج حاصل از اين تحقيق در ژورنال ( علم عصب) به چاپ رسيد. موش هايي كه تحرك بيشتري داشتند در مغزشان پلاك كمتري تشكيل شده بود و ميزان پپتيدهاي آميلوئيد از نوع بتا بسيار كم بود. محققان در اين تحقيق پيشنهاد كردند اگر رويه زندگي موش ها دچار تغيير شود و فعاليت مغزي و جسمي آنها افزايش پيدا كند مي تواند در متابوليسم(سوخت وساز) پروتئين ها اثر بگذارد. استفن اسيندر، متخصص آلزايمر از موسسه ملي افرادمن و از حاميان مالي اين تحقيق مي گويد:تحرك در موش نحوه سوخت وساز آميلوئيد پروتئين را دچا ر تغيير مي كند. پياده روي و حركات موزون در كنار مصرف امگا۳- كه در سويا، ماهي و ساير گياهان محتوي چربي مثل گردو و زيتون يافت مي شود- مي تواند در پيشگيري يا به تاخيرافتادن اين بيماري كه 5/4 ميليون آمريكايي را گرفتار كرده موثر واقع شود.
استرس هم به ارث مي رسد
دانشمندان مي گويند زنان بارداري كه در دوران حمل جنين شاهد رويداد غم انگيز و محنت بار مي شوند علائم زيست شناختي از آن استرس را به جنين خود منتقل مي كنند.
محققان بعد از اندازه گيري هورمون كورتيزول در زنان و نوزادانشان به اين نتيجه دست يافتند كه ميزان اين هورمون در آنان كاهش يافته است. كودكاني كه از واقعه هولوكاست(يهودي كشي در آلمان نازي) جان سالم به در برده بودند نيز سطح كورتيزون خونشان پايين تر از ساير كودكان بود. در آن زمان توجيه محققان و دانشمندان اين بود كه پدران و مادران اين كودكان دچار استرس بودند و داستان هاي دلخراش را براي كودكان خود تعريف كرده اند يا آنكه خود دچار استرس بودند و همين عامل باعث كاهش سطح هورمون كورتيزون در خونشان شده است. اما آخرين تحقيقات حاكي از انتقال بيولوژيك اين عارضه است. يعني مادران دچار استرس هاي شديد، فرزنداني به دنيا مي آورند كه به لحاظ ژنتيك سطح كورتيزو خونشان پايين است. اين تحقيقات در مدرسه عالي هانت سيناي دانشكده پزشكي دانشگاه نيويورك و همچنين دانشگاه ادينبروي اسكاتلند انجام شده است.
پروفسور جاناتان سكل از دانشگاه ادينبرو مي گويد اگر بزاق اين نوزادان مورد آزمايش قرار گيرد نشان مي دهد كه سطح كورتيزول خونشان پايين تر از نوزادان ديگر است. در حالي كه هنوز اين فرصت پيش نيامده كه استرس مادرانشان را مشاهده كنند يا آنكه به داستان هاي غم انگيز آنان گوش بدهند. در ايالات متحده دانشگاه نيويورك، 38 زني كه حادثه يازده سپتامبر را از نزديك مشاهده كرده بودند، تحت مراقبت قرار داشتند و نتايج حاصل از اين تحقيق در ژورنال غدد درون ريز سوخت وساز Endocrinology and metabolism منتشر شده است.
نسبت دختر به پسر تحت تاثير آفت كش ها
آلوده كنندگان محيطي، زباله ها شهري و ضايعات صنعتي وآفت كش ها مي توانند روي نسبت سلول هاي اسپرماتوزوئيد و به عبارت دقيق تر روي نسبت سلول هاي حاوي كروموزوم نر به ماده تاثير بگذارند. تحقيقات در سوئد نشان مي دهد ماهيگيراني كه در تماس بيشتر با اورگانوكلرين هستند نسبت سلول هاي حاوي كروموزوم Y- كه عامل اصلي در تعيين جنسيت انسان به حساب مي آيد- به سلول هاي بدون آن بيشتر مي شود، اما با قاطعيت نمي توان گفت كه در نهايت اين امر باعث افزايش نسبت نوزادان پسر به دختر مي شود. پرفسور الكساندر گيوركمن از دانشگاه مالهو در سوئد هدايت كننده اين تحقيقات بود. سلول هاي انسان 46 كروموزوم دارد و دو كروموزوم جنسيت را تعيين مي كنند اگر اين دو كروموزوم هر دو از يك نوع يعني X باشد فرزند دختر است و اگر يكي از آنها Y باشد در آن صورت جنسيت نوزاد پسر خواهد بود. تحقيقات كه در گذشته نيز انجام شده، مؤيد تغيير نسبت سلول هاي حاوي اين كروموزوم و سلول هاي فاقد آن بوده است. موادي همچون ديوكسين، د.د.ت و PCB كه اكنون جزو موادي هستند كه استفاده از آن قدغن شده است در گذشته به وفور مورد استفاده قرار مي گرفت. تاثير اين مواد نيز بر سلول هاي جنسي(اسپرماتوزوئيد) به اثبات رسيده بود. گيوركمن در مصاحبه با رويترز گفته است:اين تحقيقات هم شاهد ديگري است كه موادشيميايي بر سيستم توليد مثل بشر تاثير دارد.
در تحقيقات جداگانه اي كه در دانمارك، ليتواني و فنلاند انجام شده مشخص شده است كه تعداد نوزادان پسر به نسبت بيشتر از نوزادان دختر بوده و اين دانشمندان احتمال مي دهند كه اين امر بر اثر عوامل محيطي و موادشيميايي بوده كه والدين با آن در تماس بودند.