طرح:افشين سبوكي

بهشته فارغي
از زمان تصويب قانون عدم استفاده از امكانات و برنامه هاي شبكه هاي ماهواره اي در مجلس پنجم شوراي اسلامي سالها مي گذرد، حالا با گذشت دو دوره از تصويب اين قانون در مجلس و آشكار شدن نكات مثبت و منفي اين طرح، كميسيون فرهنگي مجلس هفتم در صدد است تا با بررسي اثرات سوء و نتايج مثبت به كارگيري آن در جامعه، راه ميانه اي را در پيش گيرد. «خانم فاطمه رهبر» از اعضاي كميسيون فرهنگي و رئيس كميته رسانه ها و وسايل ارتباط جمعي تهران از جمله نمايندگاني است كه در تكاپوي سامان بخشي به اين موضوع فرهنگي است. او كه دانش آموخته كارشناسي ارشد ارتباطات تصويري است، تاكنون در سمت هاي دبيري شوراي عالي سياستگذاري اينترنت صدا و سيما و دبيري شوراي عالي سياستگذاري شبكه هاي اطلاع رساني تجربه مفيدي را در حوزه رسانه اندوخته است. با او در زمينه به كارگيري بهينه از ماهواره و راه اندازي شبكه هاي تلويزيوني خصوصي گفت وگويي انجام داده ايم كه مي خوانيد:
* نظر شما راجع به راه اندازي تلويزيون خصوصي چيست؟
- در رابطه با اين كه مجلس شوراي اسلامي در شبكه هاي تلويزيوني چه اقدامي مي تواند بكند، لازم است كه طبق قانون اساسي مواردي را متذكر شوم كه موضوع روشن تر شود. در اصل ۴۴ قانون اساسي مطرح شده كه نظام اقتصادي جمهوري اسلامي ايران بر پايه سه بخش دولتي، تعاوني و خصوصي با برنامه ريزي منظم و صحيح استوار است. در بخش دولتي كه شامل كليه صنايع بزرگ، صنايع مادر، بازرگاني خارجي، معادن بزرگ، بانكداري، بيمه، شبكه آبرساني و سدها، پست و تلگراف و تلفن، راديو و تلويزيون، هواپيمايي،كشتيراني، راه آهن و مانند اين مسائل است به شكل مالكيت عمومي در اختيار دولت است.
البته راه اندازي راديو و تلويزيون مغاير با اين اصل مصوب است كه شامل رسانه  ملي نمي شود. بنابراين نمايندگان مجلس شوراي اسلامي نمي توانند در ارتباط با طرحي كه مغاير قانون اساسي است اقدام كنند.
* به نظر شما اصل ۱۷۵ قانون اساسي امكان شكل گيري شبكه هاي تلويزيوني خصوصي را مي دهد؟
- طبق اصل ۱۷۵ قانون اساسي، در صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، آزادي بيان و نشر افكار با رعايت موازين اسلامي و مصالح كشور تأمين شود. حال اگر قرار بر اين باشد كه شبكه هاي خصوصي راديو و تلويزيوني داشته باشيم شايد بيم آن باشد كه نشر افكار بر اساس موازين و مصالح عمومي كشور گام برندارد كه اين موضوع با اصل ۱۷۵ قانون اساسي مغايرت دارد.
البته صدا و سيما در توسعه كمي و كيفي هيچ محدوديتي ندارد ولي براي بالا بردن كيفيت برنامه ها بايد تلاش مضاعفي را اعمال كنيم تا به نحوي نيازهاي عمومي مردم را تأمين كنيم ولي در هر حال محدوديت هايي در پس اين سامانه ملي به اين وسعت وجود دارد كه اميد است در راستاي توسعه كيفي و كمي گام هاي جدي برداشته شود.
* اخيراً در كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي طرحي مطرح است كه از برنامه هاي ماهواره به شكل بهينه استفاده شود.
- تلاش كميسيون فرهنگي بر اين است كه با شرايطي براي استفاده بهينه و تدوين شده از برنامه هاي ماهواره اقدامات لازم را در مجلس شوراي اسلامي سامان دهيم.
* دلايل استفاده مردم از شبكه هاي ماهواره اي را چگونه ارزيابي مي كنيد؟
- حضور امواج فراگير شبكه هاي ماهواره اي به ويژه، ماهواره هاي فارسي زبان در آسمان ايران، واقعيت  انكارناپذيري است كه بدون دخالت و برنامه ريزي حاكميت سياسي كشور رخ داده و تاكنون نيز تداوم يافته است. استفاده مردم از برنامه هاي تلويزيوني ماهواره ها با دلايل و انگيزه هاي متفاوتي صورت مي پذيرد و با اين اوصاف از تأثيرات سياسي، فرهنگي و اجتماعي ماهواره، نبايد غافل ماند كه تاكنون نيز از نظر برنامه ريزان و سياستگذاران فرهنگي كشور مغفول نمانده است. در حال حاضر نياز است كه در كنار برنامه ريزي و سياستگذاري وارد اجرا شويم وبا پشتوانه علمي و كارشناسي كار را شروع نماييم. در حال حاضر نقاط ضعف و كاستي هايي در قوانين قبلي وجود دارد كه نياز است با تدوين سياست ها و برنامه ها و قوانين جديد جهت استفاده بهينه از اين تكنولوژي در عصر ارتباطات استفاده نمود. ولي در وضعيت كنوني جامعه ما شاهد استفاده از ماهواره هستيم كه طبق قانون، در حال حاضر استفاده از تجهيزات دريافت تصاوير تلويزيوني از ماهواره تابع ضوابطي است كه در قانون معين شده است.
آنچه مسلم است، در مواجهه با اين پديده بايد واقع بينانه انديشيد و بر پايه ديدگاههاي كارشناسانه و مبتني بر شناخت عرف ها و هنجارهاي متحول و جديد در جامعه تصميم گيري نمود و براي آن كه اين تصميمات هم ضمانت اجرايي داشته باشد و هم قابل پذيرش عموم واقع گردد بايد از طريق قانونگذاري در مجلس شوراي اسلامي اقدامات مقتضي صورت پذيرد.
* به نظر شما آزادسازي ماهواره در جامعه چه تبعاتي دارد؟
- در حال حاضر جمع آوري آنتن ها و يا اقدامات ديگر، اقدام پايدار و مؤثر و مفيدي نخواهد بود و بايد در اسرع وقت، در زمينه نحوه چگونگي استفاده از ماهواره مورد دقت جدي قرار بگيرد.
شناسايي دلايل گرايش برخي از خانواده ها بايد مورد دقت نظر قرار بگيرد و از پيامدهاي ناشي از اين گرايش ها نبايد غافل شد كه در اين زمينه آموزش خانواده بسيار لازم و ضروري است.
*هدف از راه اندازي شبكه هاي تلويزيوني فارسي زبان چيست؟
-در خارج از مرزها اشكال متفاوت و پيچيده اي از شبكه هاي تلويزيوني معارض است كه وجه عمومي و عمده اين برنامه ها بر پايه وجه سياسي ايجاد بدبيني و بي اعتمادي در مردم نسبت به كليت حاكميت سياسي، اعم از قانون اساسي، نهادها، ساختارهاي رسمي و شخصيت هاي سياسي كشور بنا شده است.
بنابراين سياست اصلي اين شبكه هاي تلويزيوني معارض عمدتاً  بر ايجاد گسست و شكاف ميان دولت و ملت است؛ به نحوي كه كليه عملكرد، برنامه ها و حتي طرح هاي كلان كشور را زير سؤال مي برند و نسبت به تخريب ايدئولوژي نظام از هيچ چيز فروگذار نيستند و با ايجاد شبهات ديني و ارائه قرائت هاي غلط از اسلام به ايجاد شكاف در اذهان عمومي مي پردازند.
علاوه بر آن در جهت ايجاد تحولات ارزشي و الگوهاي رفتاري نسل جوان تلاش مي كنند تا به تعميق هر چه بيشتر فاصله الگوها، هنجارها و ارزش هاي اجتماعي با الگوهاي مورد تأييد خود بپردازند.
از ديگر اهداف، تلاش در جهت ايجاد رفتارهاي اعتراضي، بزرگ نمايي و برجسته سازي مشكلات و نارسايي ها و نواقص جامعه است.
وجه ديگر اهداف اين برنامه هاي تلويزيوني فارسي زبان، معرفي نيروهاي سوخته ضدانقلاب و بازسازي چهره هاي مخالفين نظام در نزد افكار عمومي است تا با بهره گيري از شگردهاي ارتباطي و با تكيه بر دانش روز آنها را به گونه اي مطلوب جلوه دهند. بنابراين، اين شبكه هاي تلويزيوني معمولاً  چهره ها و عناصر برانداز را به جامعه معرفي مي كنند تا زمينه پذيرش اهداف و ايده هاي آنان را در نزد افكار عمومي فراهم كنند.
بنابراين برنامه هاي تلويزيوني فارسي زبان، اغلب با جذب مخاطبان از ميان طيف ها و اقشار مختلف اجتماع اين امكان را به ظاهر فراهم آورده اند كه در لحظات حساس و در مقاطع سرنوشت ساز بتوانند به ظن خود بهترين بهره وري را بكنند.
* آيا رسانه ملي توانسته است در مقابله فرهنگي با شبكه هاي تلويزيوني معارض به خوبي عمل كند؟
- تأثيرات فرهنگي برنامه هاي تلويزيوني شبكه هاي معارض در عرصه هاي مختلف الگوسازي، هنجارزدايي در سطح عام و القاي الگو است و به گونه اي كه بر ضمير ناخودآگاه مخاطبان تأثير گذاشته و با تبليغات گسترده، به ترويج مدگرايي و مصرف گرايي افراطي براي تغيير نگرش فرهنگي، هويتي و الگوهاي مصرف رسانه اي در جامعه بپردازد.
از اين رو فعاليت اين شبكه هاي تلويزيوني، با توجه به جذابيت هاي كاذبي كه از آن برخوردار هستند، در عمل از برد رسانه هاي داخلي و ميزان اثرگذاري آنان بر مخاطبين مي كاهند و در نتيجه ارتباط آنان را با رسانه هاي داخلي به حداقل مي رساند و اين مسئله وظيفه و كار رسانه ها و شبكه هاي داخلي را سخت و دشوار مي كند و تلاش و فعاليت بيشتري مبتني بر برنامه ريزي دقيق و اجراي موفق را مي طلبد.
* ديدگاه شما نسبت به استفاده ازماهواره در شرايط فعلي جامعه چيست؟
- در سالهاي اخير با پيشرفت وسايل ارتباطات جمعي از جمله  ماهواره، گرايش هاي جامعه به استفاده از اين وسايل بيشتر شده كه عوامل اثرگذار بر اين گرايش در جامعه شامل مواردي از جمله دلايل سياسي، اجتماعي، فرهنگي و روانشناختي است.
با توجه به اين كه در حال حاضر استفاده از تجهيزات دريافت تصاوير تلويزيوني از ماهواره تابع ضوابطي است كه در قانون معين شده است، ولي عملاً در جامعه ما وضعيتي پديد آمده كه نه تنها قبحي از زير پا گذاشتن اين قانون وجود ندارد، بلكه استفاده از ماهواره به صورت ناصحيح به صورت يك ارزش و هنجار اجتماعي درآمده است. استفاده بدون طبقه بندي، دسترسي اقشار جامعه از تمام برنامه هاي ماهواره آفتي است كه تأثير منفي و سوء آن بر هيچ كس پوشيده نمانده است. از اين رو بر تمام مسئولين فرهنگي كشور وظيفه است تا با برنامه ريزي دقيق اثرات سوء آن را به حداقل برسانند. از طرفي نيز از شبكه هاي داخلي توقع است كه به تقويت، تنوع و غنابخشي بيشتر برنامه هاي تلويزيوني توجه ويژه نمايند.
*وظيفه مسئولين رسانه هاي داخلي چيست؟
-براي تقويت اعتماد عمومي مخاطبان به رسانه هاي داخلي تلاش نموده و براي بالا رفتن توانايي رسانه هاي داخلي جهت جذب مخاطب در صحنه رقابت رسانه اي اقدام جدي به عمل آورند، از اين رو ايجاد تناسب معقول و منطقي ميان نيازهاي جامعه با برنامه هاي شبكه هاي داخلي تا حد امكان، اطلاع رساني دقيق و به موقع، تلاش در جهت دفاع از مطالبات حقيقي و واقعي مردم، ايجاد لطافت، نشاط در جامعه با توجه به توليد برنامه هاي متنوع، جذاب و پرمحتوا با رعايت ظرايف كلامي و تصويري و دوري از خشونت و ابتذال مي تواند راهكار مناسبي براي تقويت رسانه ملي در مقابل هجوم شبكه هاي ماهواره اي باشد.
* با آزادسازي يا بهينه سازي برنامه هاي ماهواره چه راهكارهايي مد نظر است؟
- در حال حاضر نسبت به نحوه برخورد با ماهواره ۳ رويكرد وجود دارد: سه حالت كلي قابل تصور است كه هر يك از آنها، داراي كاركردهاي مثبت و منفي به طور جداگانه اي مي باشند.
رويكرد اول: ممنوعيت كامل ماهواره و مقابله با آن است، همان طوري كه گفته شد عليرغم وجود ضوابط ممنوعيت استفاده از ماهواره در حال حاضر به صورت غير قابل قبولي در جامعه اين برنامه ها مورد استفاده قرار گرفته و مي گيرد.
- رويكرد دوم: رسميت بخشيدن به ماهواره با هدف بهره گيري و استفاده آزاد از آن. اين موضوع و رويكرد در مباحث و مطالبي كه عنوان شد به هيچ وجه به طور كامل مورد تأييد نيست و نمي  توان اثرات سوء و منفي آن را در زمينه هاي گوناگون فرهنگي، اجتماعي، سياسي... انكار كرد.
- رويكرد سوم: مديريت بهره گيري كنترل شده از امكانات و برنامه هاي ماهواره اي است كه به نوعي حد وسط رويكرد هاي مطرح شده اول و دوم است.
اين رويكرد در شرايطي موضوعيت دارد كه سياست كلي كشور با موضوع عدم پذيرش رسمي بهره گيري از ماهواره  به طور كامل روبه رو است.
از اهداف اتخاذ اين رويكرد مي توان به امكان بهره گيري از ظرفيت هاي ماهواره اشاره كرد و آن را روشي براي جلوگيري از شيوع بهره گيري بدون كنترل شده از برنامه هاي ماهواره در جامعه دانست. از اين رو، اين رويه مي تواند وضعيت مناسبي نسبت به دو روش ديگر از لحاظ كمتر بودن اثرات منفي آن باشد، ضمناً از ديگر آثار مثبت اين روش، استفاده از رشد و پيشرفت هاي فني در حوزه رسانه اي است.
* آيا با شكل گيري شبكه هاي تلويزيون خصوصي با نظارت رسانه اي نظام موافق هستيد؟
- راه اندازي شبكه هاي خصوصي جهت ارتقاء سطح مشاركت بخش خصوصي و فعال سازي آنان در امور اجتماعي و فرهنگي كشور با امكان نظارت دائمي بايد مورد بررسي و دقت نظر كامل صورت پذيرد تا در درجه اول اين عمل مغايرت قانوني نداشته باشد و در درجه دوم مشكلي بر مشكلات فرهنگي جامعه نيافزايد و از همه مهمتر فعاليت آنها در راستاي منافع و مصالح ملي باشد.
به هر ترتيب طبق ماده ۱۰۴ قانون برنامه چهارم توسعه، دولت مكلف است كه به منظور رونق اقتصاد فرهنگ، افزايش اشتغال، بهبود كيفيت كالا و خدمات رقابت پذيري، خلق منابع جديد، توزيع عادلانه محصولات و خدمات فرهنگي و ايجاد بستر مناسب براي ورود به بازارهاي جهاني فرهنگ و هنر و تأمين فضاهاي كافي براي عرصه محصولات فرهنگي، اقداماتي را انجام دهد. از جمله: اصلاح قوانين و مقررات در امور فرهنگي هنري، ... و همچنين ايجاد شرايط لازم توسط سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران براي دريافت برنامه هاي صوتي  و تصويري از طريق شبكه هاي اطلاع رساني كابلي و كانال هاي ماهواره اي بر اساس ضوابط سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران.
و همچنين آيين نامه اجرايي مربوط با هماهنگي وزارتخانه ها، فرهنگ و ارشاد اسلامي، ارتباطات و فناوري اطلاعات و سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران تهيه شود و به تصويب هيأت وزيران برسد.
بر اين اساس جهت تسريع در اقدامات لازم كميته رسانه هاي گروهي و وسايل ارتباط جمعي كميسيون فرهنگي مجلس هفتم با كمك مركز پژوهش هاي مجلس اقدام به تهيه طرحي نموده است تا نسبت به تهيه طرحي در رابطه با استفاده مديريت شده از ماهواره هاي پخش مستقيم تلويزيوني اقدام نمايد.
«استفاده مديريت شده از ماهواره پخش مستقيم» عبارت جديدي است كه تاكنون وارد عرصه علوم ارتباطات نشده است و كشورهاي ديگر از همان سيستم هاي مديريتي رسانه ها كه در همه نقاط دنيا معمول است بهره گرفته و نظام رسانه اي خود را به حدي بارور و كارآمد ساخته اند كه مخاطبان نياز به بهره گيري از ماهواره هاي پخش مستقيم نداشته باشند. مضاف بر اين كه نحوه استفاده مذكور هيچ گونه تهديدي اعم از فرهنگي، اجتماعي و سياسي ... محسوب نمي شود البته مسلم است كه حساسيت و موقعيت و شرايط جمهوري اسلامي ايران در هيچ يك از كشورها مشابه نبود و نيست و نبايد نسخه واحدي براي همه كشورها نوشت. زيرا هر كشوري حساسيت هاي مربوط به خود را دارد.

امروزه مشروعيت و مقبوليت رسانه ها به نوعي با شيوه پيام رساني ارتباط دارد، بنابراين هر قدر ارتباط رسانه اي پيام دهنده با پيام گير شفاف و منطبق با نيازهاي اطلاعاتي او باشد مطمئنا اعتبار رسانه اي افزايش مي يابد. بنابراين اين گزينه در رسانه هاي شنيداري _ ديداري داخلي و خارجي به عنوان معيار مهم در پخش آگهي، اطلاع رساني اخبار موثر و در نهايت كاهش يا افزايش بودجه موثر خواهد بود.
امروزه اعتبار رسانه اي به عنوان يك عامل تاثيرگذار در مشروعيت بخشي نزد مخاطبان مطرح است، اغلب رسانه ها سعي مي كنند با تامين نيازهاي برنامه اي مخاطبان اعتماد و اعتبار خود را در بين آنان بالا ببرند.مطلبي در اين زمينه تهيه شده كه مي خوانيد:
در عصر ارتباطات و اطلاعات، وسايل ارتباط جمعي جزيي جدايي ناپذير از زندگي روزمره بشر است كه به منظور برقراري ارتباط با مخاطبان خود اخبار و اطلاعات را جمع آوري كرده و در قالب پديد ه اي به نام «رسانه» به مخاطبان انتقال مي دهد و از اين رو رسانه ها، خط مقدم تحولات اقتصادي، اجتماعي، نظامي و فكريند كه با بازخوردهاي رسيده از اخبار و اطلاعات ارائه شده سبب مي شوند برنامه ها قبل از رسيدن به چالش ترميم شوند و توجيه لازم براي جذب افكار عمومي را فراهم آورند. البته نوع نگاه جامعه به شبكه هاي خبري و اطلاع رساني يكي از مقوله هاي اساسي و تعيين كننده در بازخورد فعاليت هاي اطلاع رساني رسانه هاست.
اما واقعيتي كه امروزه در جوامع انساني بيش از هر چيز خود را جلوه گر ساخته اين است كه با تنوع و تعدد غيرقابل تصور رسانه ها وضعيت اطلاع رساني به نحوي است كه مخاطب در يك لحظه مي تواند به انواع رسانه ها دسترسي داشته باشد و به دليل امكان انتخابهاي متعدد و برگزيدن گزينه هاي مختلف رسانه اي، به شدت گزينشگر شده است. يك مخاطب اكنون، امكان مطالعه انواع روزنامه ها و مجلات و تماشاي شبكه هاي تلويزيوني داخلي و خارجي و شنيدن شبكه هاي راديويي داخلي و خارجي به اضافه رسانه هاي گسترده و چند رسانه اي به نام اينترنت شامل ميليون ها سايت اينترنتي متنوع، نشريات الكترونيكي online و نسخ الكترونيكي تمام روزنامه هاي جهان، متن اصلي اخبار تمام آژانس ها و خبرگزاريهاي بين المللي و داخلي را دارد. در چنين فضايي اين مخاطب است كه رسانه مورد علاقه خود را برمي گزيند. بنابراين يكي از مهمترين عوامل انتخاب شبكه يا پيام، اعتبار رسانه اي است. به اين معنا كه مردم بيشتر از منابعي استفاده مي كنند كه داراي اعتبار بالاتري نسبت به منابع ديگر باشد. علت آن است كه مخاطبان زمان يا توان لازم براي ارزيابي يك به يك خبرها را نخواهند داشت، لذا بيشتر سعي مي كنند منابع معتبر و موثق را در ميان شبكه هاي مختلف پيدا كنند و از آن براي استفاده روزانه بهره ببرند و از منابع كم اعتبار در مواقع ضروري يا مطالب كم اهميت استفاده كنند.
مارشال مك لوهان معتقد است: رسانه ها سه نياز مخاطبين خود را مرتفع مي نمايد، يكي كسب اخبار لازم براي خود، دوم آشنايي با مسائل عمومي و روش هاي جديد علمي و اجتماعي و سوم تفريح براي شاد زيستن، پس مخاطبين براي رفع هر يك يا همه اين نيازها بايد از ميان رسانه دست به انتخاب بزنند.
در حال حاضر برخي از جوامع با مشكلي به نام «اضافه بار اطلاعاتي» مواجهند، و در دنيايي كه شكل دهي و دستكاري افكار عمومي به منظور بهره برداريهاي سياسي _ اقتصادي و فرهنگي بيشترين سرمايه گذاريهاي ابزاري و انساني را به خود اختصاص داده است، اعتبار رسانه ها به عنوان مهمترين منبع تامين كننده اطلاعات مورد نياز مردم و اعتماد و مقبوليتي كه از اين راه كسب مي كنند، اهميتي مضاعف يافته است.
حال بايد ديد رسانه ها به خصوص مطبوعات كه جزء پرمخاطب ترين و تلويزيون كه جزء فراگيرترين وسايل ارتباط جمعي به حساب مي آيند، شرايط يك رسانه معتبر را دارا هستند يا خير؟ يا به عبارتي چه شرايطي را بايد دارا باشند كه بتوانند به عنوان يك رسانه معتبر از جانب مخاطبان تلقي شوند و بتوانند در شرايط و موقعيت هاي خاص اجتماعي _ سياسي مثل فضاي موجود حاكم بر جامعه كه همان انتخابات رياست جمهوري است، باعث جذب و جلب مخاطبان خود شوند و در ايجاد يا تغيير نگرش آنها موثر واقع شوند، زيرا در مبحث تغيير گرايشها و متقاعدسازي، روانشناسان منبع پيام را يكي از عوامل مهم در تغيير گرايش مي شمارند و تأثير آن را از زواياي مختلف در تغيير گرايش مخاطب مورد ارزيابي قرار مي دهند. يكي از مواردي كه مخاطبان وسايل ارتباط جمعي معمولا به دنبال كشف و ارزيابي آن هستند، هويت منبع پيام يا رسانه و ميزان درستي و اعتبار آن است.
مطالعات روان شناختي در حوزه علوم ارتباطات و رسانه ها، نشان مي دهد كه اكثريت قريب به اتفاق افراد رسانه اي را براي مطالعه، تماشا يا شنيدن برمي گزينند كه محتواي پيام آنها از عمق و جاذبه برخوردار باشد چون محتوا به منزله روح يك پيام و به عنوان تاثيرگذارترين عنصر در فرايند ارتباط تاثير زيادي در ارزشمندي آن پيام و اطلاعات دارد به گونه اي كه اگر به اين مشخصه اساسي پيام توجهي ويژه صورت نگيرد مجموع فرايند پيام رساني بي هدف و بي فايده خواهد بود و نمي تواند به تقويت انگاره ها و باورهاي مخاطبان خود بيانجامد. بر اين مبنا دايره و ميزان و محقق تاثيرگذاري رسانه ها به شدت وابسته به گرايشات و علايق و باورهاي مخاطبان است. لذا وظيفه رسانه هاي هر كشوري اعتمادسازي و كسب اعتبار بيشتر در نزد مخاطبان است.
ميلر محقق ارتباط جمعي در اين رابطه مي گويد: ارزشهاي متغيرها را كه سازنده اعتبار منبع اند، مخاطبان يعني گيرندگان پيام تعيين مي كنند. تصورات آنها مهمترين نكته است، از اين رو هيچ پيام دهنده اي به خودي خود، داراي اعتبار منبع نيست بلكه اين اعتبار را مخاطب به او مي بخشد. مسلما خصوصيات خارجي يا صفات ويژه منبع در كسب اعتبار براي آن موثر است اما برداشت هاي مخاطبان در اين امر دخيل ترند.
حال با توجه به مطالب فوق وظيفه رسانه ها و جرايد براي اينكه بتوانند برداشت ها و تصورات مخاطبان خود را تغيير و به سمت خود جلب كنند و يا به آنها جهت بدهند اين است كه نياز جامعه را مورد بررسي قرار داده و براساس نتايج حاصل شده برنامه ريزي كنند. حال اگر برنامه هاي رسانه اي با نيازهاي جامعه همخواني نداشته باشد مطمئنا اولويت مخاطب رسانه اي تغيير خواهد كرد و رسانه هاي همگاني كه براي افراد جامعه به صورت منبعي اصلي و مسلط براي تعاريف و تصاوير ذهني از واقعيت هاي اجتماعي درآمده اند، جايگاه و اعتبار خود را از دست خواهند داد. از اين رو مخاطبان به دنبال منابع و كانال هاي غيررسمي ارتباطي رفته و ارزيابي ها، نظريات و قضاوت هاي ارزشي بعضي سياستمداران و فعالان سياسي خارج از كشور را در لابه لاي برنامه ها، گفتارها و خبرهاي تلويزيوني، مطبوعاتي به طور آشكار و پنهان گنجانده اند را به عنوان اولويت در نظر مي گيرند.
يكي ديگر از مسائلي كه به محتواي پيام قوت بيشتري مي بخشد تحليلي بودن آن است. به طور مثال اگر محتواي برنامه ها و اخبار رسانه اي مثل تلويزيون از ويژگي هايي متنوع و مخاطب پسند برخوردار نباشد، علي رغم قدرتمند بودن و اعجازش در پخش مستقيم صحنه ها، حوادث و وقايع و سخنراني هاي انتخاباتي و... به عنوان يك ابزار رسانه اي هرگز پيام هاي آن تأثيرات مطلوب بر مخاطبان را نخواهد داشت.
علاوه بر موارد فوق عوامل ديگري نيز در جلب اعتماد مخاطبان و يا سلب اعتمادشان به رسانه ها وجود دارند كه مهمترين آنها اطلاع رساني جامع و كامل در اخبار و پيامهاي رسانه هاست. البته بايد در نظر داشت براي ارائه كردن يك خبر كامل به مخاطبان تنها كافي نيست كه به شش عنصر خبر توجه كرد و به همه آنها پاسخ داد،  بلكه با توجه به اهميت خبر و ميل خوانندگان هر يك از عناصر را به حد كافي توضيح داد و نقاط مبهم در يك خبر را روشن كرد پس عامل جامع و كامل خبر نيز وابسته و زير شاخه شناخت رسانه از موقعيت اجتماع و شناخت نيازهاي مخاطبان است، زيرا فقط با شناخت نيازهاست كه يك خبر را كامل يا ناقص مي كند. زماني نياز مخاطب ايجاب مي كند كه به عنصر چگونگي يا چرايي يك خبر پاسخ كامل داده شود و اگر اين عنصر خبري به طور دقيق پاسخ داده نشود حتي اگر به ساير عناصر خبري پاسخ داده شود باز هم خبر كامل نيست.
فيليپ مي ير يكي از پژوهشگران آمريكايي در خصوص جامعيت خبر به عنوان يكي از شاخصهاي اعتبارسنجي مي نويسد: جامعيت يا تخصص به اين معناست كه فرستنده پيام از تخصص و جامعيت لازم در خصوص موضوع مورد بحث برخوردار است يا خير؟ و اينكه مي تواند بصورت علمي در خصوص مطلب صحبت و ابراز نمايد. بطور مثال اگر از يك معلم در خصوص مسائل ريز اقتصادي سئوال شود هيچكس جامعيت و تخصص براي وي قايل نخواهد شد و اين از بين برنده اعتبار منبع خواهد شد. به عبارت ديگر منظور از جامعيت آنست كه آيا يك رسانه خبري «همه ماوقع The whole story را براي مخاطب بازگو مي كند.
يكي ديگر از عواملي كه باعث جلب يا سلب اعتماد به رسانه ها مي شود بي صداقتي است. بي صداقتي در اخبار رسانه ها معمولاً به صورت تناقض گويي به معناي ارايه اخبار ضد و نقيض، مبالغه و اغراق به معناي بيش از حد بزرگ  جلوه دادن خبرها و تحريف به معناي هرگونه دستكاري خبر نمود پيدا مي كند.
سالم بودن پيام و خبر از مهمترين نكاتي است كه هر رسانه اي بايد رعايت كند و اگر مخاطب احساس كند به نحوي مطالب انتشار يافته از صحت برخوردار نيست و آن رسانه خاص صداقت لازم را در ارائه اخبار ندارد ديگر اعتباري براي منبع قائل نخواهد شد و حتي اعتبار قبلي و اوليه آن نيز مخدوش مي شود لذا در وضعيت كنوني هر شخص يا سازماني كه دسترسي به انواع و اقسام رسانه ها دارد و مي تواند به راحتي در مقابل خبرها عكس العمل نشان دهد.
جهت گيري در رسانه يكي ديگر از عوامل پذيرش يك رسانه و از عناصر مهم در اعتماد مردم به رسانه هاست.
در مورد جهت گيري در رسانه ها بايد گفت رسانه ها براساس جايگاهي كه در جامعه دارند و وظيفه قانوني آنها و كاركردهاي اجتماعي كه مي توانند داشته باشند بايد حدودي را در زمينه اطلاع رساني رعايت كنند. نقشي را كه رسانه ها بايستي در جامعه ايفا كنند همان انعكاس جريان سالم اطلاعات يا شكل گيري يك جريان ارتباطي زنده و شفاف در جامعه است. ناگفته نماند كه هيچ نشريه و يا رسانه اي نمي تواند فارغ از موضع گيريهايش باشد.
فريبرز بيات در زمينه جهت داربودن رسانه ها معتقد است كه مرز موضع گيري يا يا جهت گيري رسانه ها تا حدي است كه اعتماد و اعتبار را از خودشان سلب نكنند. يعني براي مخاطب اين اطمينان وجود داشته باشد كه اين رسانه كار علمي خبررساني انجام مي دهد. اعتماد و اعتبار به اين برمي گردد كه مردم قبول كنند كسي كه اين پيام را پخش مي كند، منافعي براي خودش در نظر ندارد و يا رسانه اي كه اين پيام را پخش مي كند، از نظر جهت گيري منافع خاص براي خود نمي خواهد. يعني رسانه مشروعيت خود را نزد مخاطب از دست ندهد و بدين منظور نياز به تخصص پيچيده و بالايي دارد. يعني اين كه هميشه بايد از مخاطبان خود تئوري به روز داشته باشد و هميشه بداند كه در مقابل پيامهايي كه پخش مي كند و اطلاعاتي كه مي دهد مخاطبش كيست و نيازها و علايقش كدام است؟ البته به ميزاني كه رسانه ها پيچيده تر و تخصصي تر مي شوند، مي توانند جهت گيريهايشان را حفظ كنند و اعتماد مخاطب را هم نسبت به خود حفظ كنند.
با توجه به مطالب فوق بايد گفت از آنجا كه هر نوع وسيله ارتباطي از جمله رسانه ها، مطبوعات و فعاليت ارتباطي شان بر دو محور پيام دهندگان و پيام گيرندگان استوار است و صرف نظر از اهداف پيام دهندگان و يا گيرندگان پيام، ماهيتي كه پيام مي تواند داشته باشد به صورتهاي اطلاعاتي، القايي و سرگرم كنندگي جلوه گر مي شود لذا براساس ماهيت هر پيام، اين وسايل آثار خود را خواهند داشت و همچنين به علت عدم دسترسي همه افراد جامعه به اطلاعات، اخبار و رويدادها، رسانه ها مي توانند به عنوان مجراهاي اطلاعاتي مناسبي شناخته شوند و به عنوان منبعي مهم براي تاريخ يك كشور از نظر ثبت و انعكاس وقايع و رويدادها محسوب گردند و در نهايت بايد گفت رسانه ها به دليل داشتن ماهيت اطلاعاتي و به خصوص القايي كه دارند با ارايه اخبار و اطلاعات موثق، تصميم گيري صحيح در شرايط حساس اجتماعي و سياسي را در جامعه ايجاد و اجتماع را در حركت به سوي آينده ياري نمايند و اگر اخبار ارائه شده بي طرفانه تر و جهت گيري كمتر و يا براساس اطلاعات موثق باشد و افكاري را در جامعه القا نكند تصميم گيري و حركت در جامعه صحيح تر، كامل تر و اصولي تر خواهد بود و رسانه ها نيز از مقبوليت بيشتري در نزد مخاطبان برخوردار خواهند بود.
فريدون وردي نژاد جهت داربودن رسانه اي را چنين تعريف مي كند: جهت داربودن به مفهوم عام امري مذموم نيست چرا كه هر رسانه اي به دور از هر نگرشي، جهت دار حركت خواهد كرد كه اصولاً جهت داربودن ويژگي هر نوع حركتي است، اما سالم ترين جهت ها در فعاليت رسانه اي ارائه اطلاعات به مخاطبان به دور از هرگونه قضاوت، پيش داوري و تصميم گيري به جاي مخاطب و بي طرفانه است. اما آنچه به عنوان جهت داري در مفهوم خاص بكار برده مي شود.» القاي پيام خاص «از طريق اطلاع رساني به مخاطب است كه در حقيقت نوعي» انديشيدن «به جاي مخاطب است كه در اين صورت ناپسند و نارواست» .
و در نهايت يكي ديگر از عناصر و عوامل مهم جلب اعتماد مخاطبان به رسانه ها وجود جاذبه در اخبار و پيام هاي رسانه هاست. اين عوامل به دليل برخي مشكلات نظير كمبود امكانات از جمله خبرنگار و ساير نيروهاي متخصص بروز كرده است.
دكتر جعفر سخاوت درباره جذابيت منبع مي گويد: به طور كلي جذابيت ديدگاه زيبايي به منبع نيست، بلكه از ابعاد گوناگون مورد توجه است. بعد اول جذابيت منبع، همانندي و مشابهت است. فلسفه مشابهت منبع به مخاطب يك آرامش نسبي مي دهد، زيرا مخاطبان به لحاظ رواني بيشتر تمايل به منابع مشابه دارند. اين مسئله دو ويژگي دارد: اول ويژگي مثل سن، جنس و غيره، دوم ويژگي ايدئولوژيكي كه بيشتر مشابهت فكري گزينشگران و مخاطبان مورد توجه است. بعد دوم جذابيت منبع، آشنايي مخاطب با منبع است و بعد سوم دوست داشتن منبع است.
اما بايد گفت جذابيت منبع هم شامل ديدگاه زيبايي و جذابيت ظاهري است و هم ابعاد ديگر مانند جذابيت محتوي پيامها، همانندي و مشابهت، آشنايي مخاطب با منبع و.... است.
علاوه بر عوامل مربوط به پيام كه در جلب اعتماد و بالارفتن اعتبار رسانه موثر است. عوامل ديگري مثل عوامل مربوط به مخاطب و عوامل زمينه اي نيز در تاثيرگذاري پيام هاي يك رسانه و جذب مخاطبان موثر است.
عوامل زمينه اي نيز در اثرپذيري مخاطب از رسانه موثر است. اين عوامل عبارتند از نحوه جامعه پذيري سياسي، تجربيات زندگاني، شناخت فعلي و يا عوامل نگرشي مثل علاقه به خبر، اعتماد يا عدم اعتماد به منابع خبري، اعتماد يا عدم اعتماد بين فرستنده و گيرنده پيام. اگر مخاطبان نسبت به اعتبار سياستمداران يا راجع به اعتبار گزارشگران بدبين باشند و يا اگر مخالف تفسيرهاي ارائه شده در يك رسانه باشند اين بدبيني و سوءظن مانع اثرگذاري مي شود.
اعتبار به قضاوتهايي اشارت دارد كه پيامگير در خصوص «باورپذيري» يك رسانش گر انجام مي دهد. اگر اعتبار مثبت در نزد پيامگير براي پيام رسان نباشد، پيامگير يا اصلا پيام را دريافت نمي كند و خود را در فراگرد ارتباطي قرار نمي دهد (انسداد كانال) و يا اينكه پيامهاي دريافتي را موثق و معتبر نخواهد پنداشت. معتبر ندانستن پيام دو پيامد را به همراه دارد:
۱- مخاطب درصدد نقض آن پيام بر خواهد آمد و با استدلالهاي مخالف براي خود آنها را كذب فرض مي نمايد.
۲- اگر براي آنها استدلالي هم نياورد باز هم از آنها در تصميم گيريهاي خود استفاده نخواهد كرد كه اين عدم استفاده به معناي پيام خواهد بود.
بنابراين رسانه هاي جمعي بايد شيوه هاي ارتباط رسانه با مخاطب، ميزان سرعت در انتقال اطلاعات، زبان مخاطب در تامين نيازهاي اطلاعاتي را بدانند تا اعتبار رسانه ها بيشتر و اعتماد مردم نسبت به رسانه ها بالاتر رود و تأثيرگذاري پيام رسانه  ها در اطلاع رساني، تغيير نگرش و يا ورود نگرش جديد كارساز باشد و در مرحله آخر مخاطب به پيام ها عكس العمل نشان دهد كه اين عكس العمل مي تواند تمام هدف يا قسمتي از هدف مورد نظر گيرنده باشد.
بيتا بابايي راد
منابع در دفتر روزنامه موجود است

در اوايل پيروزي انقلاب اسلامي، برخي از انقلابيون ناآشنا به شيوه هاي تبليغاتي و رسانه اي تصور مي كردند كه با شكل گيري جامعه ديني ديگر نيازي به استفاده از انواع حوزه هاي هنري در جامعه نيست به همين خاطر آنان ابتدا نگاه هجومي خود را متوجه حوزه سينما كردند و چه بسيار فيلم  هاي ارزشمند تاريخ سينماي ايران در اين نگرش يك سويه لطمه ديدند.اما در همان روزهاي آغازين هجوم به حوزه سينماي ايران، امام راحل پيام دادند كه ما با فحشا مخالفيم نه با سينما، با طرح اين نگاه هوشيارانه در حوزه سينما، ناگهان انقلابيون درصدد برآمدند كه از اين رسانه شنيداري _ ديداري به شكل مناسبي براي اهداف فرهنگي انقلاب اسلامي بهره بگيرند.حال اگر منصفانه قضاوت كنيم بعد ازگذشت سال ها از آن زمان، سينماي ايران به خاطر طرح مفاهيم معنايي و محتوايي در فراسوي مرزهاي ايراني بيشتر از مرزهاي داخلي شناخته شده است. كسب هزار عنوان جايزه جهاني ريز و درشت براي اين رسانه ملي، نمايانگر افتخار ارزشمندي براي دست اندركاران سينمابه شمار مي آيد. البته افراط و تفريط در حوزه هاي فرهنگي تنها به موضوع سينما ختم نمي شد، در دهه ۶۰ توزيع فيلم هاي ويدئويي در مراكز فرهنگي،ناگهان با تصميم مسئولان سينمايي وقت وزارت ارشاد زمان آقاي خاتمي كه البته بعدها خود اين مسوولان از سردمداران اصلاح طلبي دوم خردادي شدند متوقف شد، بدين ترتيب متوليان سينمايي براي حمايت از حوزه سينماي ملي سعي كردند با جلوگيري از توليد و توزيع فيلم هاي ويدئويي رمقي تازه به سينماي ايران بدمند، اما نتيجه اي كه حاصل شد ويرانگرتر از شرايط قبلي بود، اين محدوديت باعث شد كه در كنار نمايش و آثار فيلم هاي مجاز سينمايي، فيلم هاي ويدئويي غيرمجاز سينماي فارسي و جهاني بدون در نظر گرفتن كپي رايت در شبكه هاي زيرزميني توزيع شوند، به گونه اي كه گردش مالي اين شبكه هاي سياه حتي در مواردي فراتر از شبكه توليد و پخش سينماي ايران بود .در دوره وزارت آقاي لاريجاني اين ممنوعيت برداشته شد و شبكه بخش خصوصي براي توزيع ويدئوهاي مجاز به صورت گسترده اي ايجاد شد و در نتيجه آن مساله قاچاق و بازار سياه و فيلم ويدئويي نيز حل شد.
حال با گذشت سال ها از آن شرايط، ديگر اين چرخه معيوب فرهنگي اصلاح شده است، هم اينك مؤسسه رسانه هاي تصويري در كنار سالن هاي سينما به توزيع و عرضه آثار سينمايي ايراني و خارجي مي پردازد از سوي ديگر نيز آثار سينماي ايراني جايگاه خود را حفظ كرده اند.البته اين رفتارهاي فرهنگي صرفاً به سينما و ويدئو ختم نشده مسئولان فرهنگي زماني فكر مي كردند كه استفاده از امكانات و شبكه هاي ماهواره اي تلويزيوني مي تواند تبعات نامطلوبي را در بين نوجوانان و جوانان رقم زند به همين دليل با تصويب لايحه اي در مجلس پنجم شوراي اسلامي بكارگيري و استفاده از امكانات ماهواره اي را محدود كردند.عليرغم آن كه اجراي اين مواد قانوني همچنان در جامعه براي مردم و مجريان قانوني پابرجاست اما مسئولان كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي اخيراً درصدد برآمدند تا با ارزيابي اين قاعده، راهكارهاي مثبت و منفي استفاده از ماهواره را بررسي كنند، با اين حال تا تصويب قانون استفاده بهينه از ماهواره و شبكه هاي تلويزيوني در مجلس هفتم راه زيادي در پيش است.از اين رو بايد منتظر بود و ديد كه كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي براي اين رسانه ارتباطي چه ساز و كاري را مهيا كرده است اما در هر حال طرح اين نكات مثبت در مجلس شوراي اسلامي مي تواند نگرش مطلوبي را در زمينه استفاده بهينه از ساير رسانه هاي ارتباطي رقم زند.
محمد اميري

تلويزيون رسانه اي است كه امروز جاي بزرگترهاي فاميل را در خانواده ها گرفته است؛ آن را بهترين جاي خانه قرارش مي دهند و ظاهراً همه به آن توجه دارند. اما اين سؤال مطرح است كه برنامه هاي اين جعبه كوچك جادويي در ايران چقدر مطابق با نيازهاي جامعه است و اين رسانه در كشور ما چقدر براي مردم است. يكي از اهداف رسانه ها پاسخگويي و توجه به نيازهاي مردم است و كاركرد آنها در جهت نيل به اين امر در كنار ديگر وظايف آنها موجب شده است كه در طول تاريخ، نظريه هاي متفاوت و گاه متضادي درباره  آن مطرح شود. در گفت وگوهايي كوتاه با كارشناسان جامعه شناس و روانشناس درباره اين كه صداوسيما چه مبحثي را در سياست و توليد آثارش بايد قرار دهد نظر آنان را جويا شديم به راستي در شرايط كنوني نياز مخاطبان به چه برنامه هايي بيشتر است؟
دكتر حسين نجمي  روانشناس  اعتقاد دارد كه تلويزيون بيشتر به اطلاع رساني درباره  پيشرفت هاي روز در دنيا و ايران بايد بپردازد و مي گويد: در اين رسانه بيشتر به فلسفه و اخلاق پرداخته مي شود. در حالي كه پيشرفت هاي عظيم علمي هم بايد مورد توجه قرار گيرد، چرا كه رسالت تلويزيون اطلاع رساني است. او در عين حال معتقد است كه نبايد درها را به روي خود ببنديم، چون كشورهايي موفق هستند كه به صورت تيم هاي جهاني عمل مي كنند.
از سوي ديگر دكتر مصطفي اقليما متخصص آسيب هاي اجتماعي ساخت برنامه هايي را كه نياز به فكر ندارند را مناسب مي داند و اظهار مي كند : برنامه هاي تلويزيون بايد فكر مردم را مغشوش نكند، بلكه موجب شادي آنها شود، چون مردم به اندازه كافي گرفتاري دارند. مردم از بحث هاي علمي در زمينه هاي مختلف خسته شده اند، چون علي رغم آن كه هر روز مطرح مي شوند، ولي از آنها نتيجه اي گرفته نمي شود.
دكتر مظفر روحاني - روانشناس - هم همين عقيده را دارد و مي گويد: مردم بيشتر به برنامه هاي تفريحي و سرگرمي نياز دارند و گروه خاصي كه دنبال برنامه هاي آموزشي هستند منابع خاص خود را مي يابند.
دكتر كرامت الله زياري متخصص برنامه ريزي شهري و منطقه اي  در عين حال اعتقاد دارد: تلويزيون بايد بي طرفي خود را در عمل ثابت كند و بعد از مرحله اعتمادسازي، آگاهي سازي را در دستور كار خود قرار دهد. وي با اشاره به سخن حضرت امام (ره) اظهار مي كند و مي گويد: «تلويزيون كارخانه انسان سازي است» بنابراين بايد سطح برنامه هاي خود را ارتقاء دهد. وي مي افزايد: اكنون سطح برنامه ها بسيار پايين است چرا كه از ميهمانان برنامه هاي مختلف سؤال هاي بسيار سطحي پرسيده مي شود.
به گفته دكتر زياري، مردم به برنامه هاي شاداحتياج دارند كه اوقات فراغت آنها را پر كند، اما در عين حال سريالهاي سازنده را نيز براي مخاطبان مفيد مي داند. از سويي ديگر زمان بهترين برنامه هاي اين رسانه به گونه اي بايد تنظيم شود كه تا ساعت ۲۳ پايان يابد. دكتر محمود آخوندي جامعه شناس اولويت برنامه هايي كه مردم به آنها نياز دارند را به آشناسازي آنها با حقوق خود مي داند و مي گويد: تلويزيون بايد مخاطبان را با حقوق خود آشنا كند، چرا كه تحقق اين امر موجب افزايش سطح فرهنگي آنها مي شود. ايسنا

زندگي امام
فيلم سينمايي زندگي حضرت امام خميني(ره) به زودي از تلويزيون پخش مي شود.
بنا بر اين گزارش فيلم داستان زندگي تولد حضرت امام خميني رحمت الله عليه و دوران كودكي ايشان سال گذشته به صورت سريال ۱۳ قسمتي از شبكه دو سيما پخش شد و امسال در قالب يك فيلم سينمايي ۱۱۰ دقيقه اي در ايام رحلت پخش خواهد شد. در اين فيلم به شرح زندگي پدر مبارز امام خميني (ره) در منطقه خمين در حدود ۱۰۵ سال پيش مي پردازد و تولد امام و شهادت پدر بزرگوارشان بعد از تولد ايشان و گوشه اي از دوران كودكي حضرت امام (ره) را به تصوير مي كشد.
اين فيلم سينمايي «آفتاب و زمين» نام دارد و كاري از گروه تاريخ و مناسبت هاي شبكه دو سيماست.
تهيه كنندگي اين فيلم را سيدعليرضا سجادپور و كارگرداني آن را جواد شمقدري برعهده دارند.
حديث فجر
«حديث فجر» يك برنامه تك قسمتي است كه به مناسبت رحلت امام(ره) از شبكه دو پخش خواهد شد.
بنا بر اين گزارش موضوع اين برنامه درباره  ماموريت نيروي هوايي است تا با حضرت امام(ره) در عراق ارتباط برقرار كنند. آنان نزد امام(ره) مي روند و اعلاميه هاي آقا را توسط هواپيما به ايران مي آورند. اين ماموريت مخاطرات زيادي در پي داشت كه حديث فجر آن را به تصوير مي كشد.
قدمي با مهتاب
ويژه برنامه «قدمي با مهتاب» در روزهاي ۱۴ و ۱۵خرداد ماه از شبكه تهران پخش مي شود.
به گزارش ايسنا، اين برنامه كه در گروه معارف شبكه تهران سيما تهيه شده، در روز شنبه ۱۴خرداد ماه، به مناسبت رحلت جانگداز رهبر فرزانه انقلاب اسلامي امام خميني(ره) پخش خواهد شد.
«قدمي با مهتاب» در اين روز با حضور حجت الاسلام والمسلمين رحيميان، نماينده ولي فقيه در بنياد شهيد انقلاب اسلامي، بحث هاي كارشناسي خواهد داشت.
بحث پيرامون وصيت نامه امام (ره) با حضور دكتر كوچك زاده ، مدرس دانشگاه ، بيان جايگاه شعر امام در ادبيات فارسي توسط عبدالجبار كاكايي از ديگر آيتم هاي اين برنامه است.
اين مجموعه  تلويزيوني همچنين در بخشي مجزا به پخش گزار ش هاي پخش شده از رحلت امام (ره) در سال ۶۸ و آيتم هاي نمايشي مي پردازد.
«قدمي با مهتاب» در روز يكشنبه نيز به مناسبت قيام خونين ۱۵ خرداد ماه از شبكه تهران بر روي آنتن مي رود.
اين برنامه تركيبي در قالب ۵۵ دقيقه شامل بخش هاي متنوعي از قبيل ادبيات انقلاب، با حضور عبدالجبار كاكايي،ذكر خاطرات ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ از زبان طلاب و مدرسان مدرسه فيضيه قم، كلام امام، نمايش ، تواشيح و سرود است. همچنين در اين برنامه بحث كارشناسي با حضور دكتر جواد منصوري، مدرس دانشگاه، پيرامون قيام ۱۵ خرداد مطرح مي شود.