برخي از بازيكنان فوتبال صاحب ويژگي هايي هستند كه همواره در يادها مي مانند. فرشاد پيوس مهاجم اول فوتبال ايران در سالهاي نه چندان دور از اين گروه بازيكنان است كه نام وي با واژه گلزني در ادبيات فوتبال پيوند خورده است.
فرشاد پس از گذار از دوران بازيگري و به ثمر رساندن صدها گل، وارد عرصه مربيگري شد و تاكنون اين شغل پرتنش را در سه تيم شهيد قندي يزد، پاس تهران و شموشك نوشهر تجربه كرده است. با آن كه وي در ابتداي جاده پرپيچ وخم مربيگري قرار دارد، اما نشانه هايي مبني بر موفقيت او در دراز مدت به چشم مي خورد. حرف هاي «فرشاد آقاي گل» حتي در زماني كه به نيمكت مربيگري منتقل شده جذاب است.
* آقاي پيوس! با راهيابي تيم شهيد قندي يزد به ليگ برتر، اكنون شايعاتي مبني بر بازگشت شما به اين تيم مطرح است. اين موضوع تا چه حد صحت دارد؟
- قبل از هرچيز بايد به مسئولان و مربيان تيم شهيد قندي تبريك بگويم و براي اين تيم در ليگ برتر آرزوي موفقيت بكنم. اما قدر مسلم در حال حاضر مربي تيم شموشك نوشهر هستم و به هيچ چيز ديگر فكر نمي كنم.
ضمناً بايد عرض كنم كه آينده كاري من به هيچ عنوان مشخص نيست و تا چند هفته ديگر تصميم گيري خواهم كرد.
* تا قبل از حضور شما در شموشك حتي انتظار مي رفت اين تيم به دسته پايين تر سقوط كند با اين حال چنين نشد. علت اين موفقيت را در چه مي دانيد؟
- من از آن گروه مربياني هستم كه مبناي كار را بر دوستي مي گذارم. بازيكنان هر تيم بايد يكدل و صميمي باشند در غير اين صورت محكوم به شكست خواهند بود. مجموعه تيم بايد مربي را از خودشان بدانند و مشكلات را با او در ميان بگذارند.
من هم يك مربي جوان هستم و مي توانم پابه پاي بازيكنان در زمين تمرين بدوم و درست مثل آنها باشم. چنانچه يك مربي بتواند به لحاظ روحي و جسمي با بازيكنانش همسان باشد، نتايج بهتري كسب مي كند .در دنياي امروز، مربيان جوان و موفق كم نيستند. من اعتقاد دارم توانايي بازيكنان جز در موارد اندكي با هم برابر است.يكي از مهمترين عواملي كه مي تواند به موفقيت تيم منجر شود، كار و تمرين است كه اين موضوع در تيم شموشك در سطح بالايي انجام شد. تيم ما اگر به دسته پايين تر سقوط نكرد به خاطر در نظرگرفتن مجموع همين عوامل بود.
* اصلي ترين ويژگي يك مربي كه باعث موفقيت او در ميدان مسابقه مي شود، چيست؟
- عوامل زيادي وجود دارند كه موفقيت يك مربي را به همراه دارند، اما اعتقادم بر اين است كه حرف اول و آخر را بايد مربي تيم بزند. من از اين چيزي كه مي گويم نتيجه گرفته ام و مي  دانم چنانچه يك مربي براي هدايت تيم تحت رهبري خود اختيار تام داشته باشد، درصد موفقيت او به ميزان زيادي بالاتر مي رود. البته از ديگر عوامل موفقيت يك مربي مي توان به مسائلي همچون آگاهي او از روش هاي نوين فوتبال، آشنايي با علم روانشناسي و ارتباط خوب با بازيكنان اشاره كرد.
* اگر موافق باشيد يك فلش بك كلي به گذشته داشته باشيم. چرا شما از تيم شهيدقندي يزد جدا شديد و به پاس پيوستيد؟
- ببينيد من با تيم شهيد قندي يزد قراردادي يك ساله داشتم و پس از اين كه براي ادامه همكاري با آنها به توافق نرسيدم، از اين تيم جدا شدم چون مديران اين تيم در زمان مربيگري من فوتبالي نبودند.
* پس از جدايي از شهيد قندي به تيم پاس پيوستيد و با اين تيم قهرمان سومين دوره مسابقات ليگ برتر شديد. وضعيت خودتان را در اين تيم تشريح كنيد.
- ما در پاس مجموعه خوبي داشتيم. من در اين تيم از ۹ صبح تا ۸ شب كار مي كردم و يكي از اصلي ترين عوامل موفقيت ما در اين تيم، همدلي اعضاي باشگاه بود و مجموع اين عوامل دست به دست هم داد تا اين تيم به شايستگي عنوان قهرماني را از آن خود كند. تيم پاس سال گذشته در تمامي ديدارهايش با شناخت كامل از حريفان قدم به زمين مي گذاشت و نتايج خوبي هم كسب مي كرد.
* پس چرا از اين تيم جدا شديد؟
- به عنوان يك مربي، توانايي هايي را در خودم ديدم كه به طور مستقيم رهبري يك تيم را به دست بگيرم. مي خواستم نفر اول باشم و به همين جهت، از پاس جدا شدم. اگر در امر مربيگري، دو نفر در كار هم دخالت كنند، وضعيت تيم به هم مي ريزد و من نمي خواستم چنين وضعي براي تيم پاس پيش بيايد.
* چرا پاس نتوانست در مسابقات اين فصل همچون فصل گذشته عمل كند؟ بويژه در نيم فصل اول؟
- من گناهي را متوجه كادر رهبري تيم پاس نمي دانم. مجيد جلالي مربي زحمتكش و فهيمي است، اما نكته اينجاست كه همه تيم ها بر روي تيم قهرماني زوم مي كنند. هر تيمي كه قهرمان مي شود فصل بعد از آن وضعيت مشكلي پيش رو دارد چرا كه تيم ها براي شكست اين تيم برنامه ريزي مي كنند. به هرحال آنها با اين ذهنيت گام به زمين مي گذارند كه با تيم قهرمان بازي دارند و همين موضوع مشكلاتي را براي تيم به وجود مي آورد. ضمن اين كه مجيدجلالي در مسابقات امسال، كمتر مورد حمايت واقع شد و در واقع تك و تنها ماند.
* شما قبلاً  گفته بوديد مي خواهيد مربي پرسپوليس شويد. همين طور است؟
- من صبر و حوصله ام زياد است؛ آنقدر به انتظار مي نشينم تا بالاخره يك روز مربي پرسپوليس شوم. مربيگري اين تيم متعلق به بازيكنان پيشكسوت است. نه متعلق به غريبه ها، هيچ كس بهتر از ما نمي داند كه هواداران چه مي خواهند و چگونه بايد پاسخ محبت هاي آنها را داد. من در سرما و گرما پرسپوليس را همراهي كرده ام بنابراين اعتقاد دارم روزي مي توانم روي نيمكت مربيگري اين تيم بنشينم.
* قضيه حضور شما در كلاس مربيگري خارج از ايران به كجا انجاميد؟
- قرار است با همكاري فدراسيون فوتبال در يك دوره كلاس مربيگري كه در انگلستان تشكيل مي شود شركت كنم. به هرحال لازمه مربيگري فوتبال داشتن اطلاعات روز و نوين است كه فكر مي كنم بخش اعظمي از اين اطلاعات با حضور در كلاس  هاي مربيگري حاصل شود. ضمن اين كه اگر فدراسيون نتواند مرا به اين كلاس ها اعزام كند، با هزينه شخصي چنين موقعيتي را براي خودم فراهم خواهد كرد. به هر حال اين چيزي است كه بايد پشت سر گذاشته شود.
*رضا عنايتي هم به ركورد فرشاد پيوس رسيد.
- من از صميم قلبم براي عنايتي خوشحالم البته ذات فوتبال همين است. عنايتي بايد ركورد مرا بشكند و يكي هم ركورد عنايتي را. اين پروسه تداوم خواهد داشت. در اين صورت مي توانيم شاهد رشد و پيشرفت فوتبال در كشورمان باشيم. فوتبالي كه بخواهد در جا بزند فوتبال نيست. ضمن اين كه هيچ ركوردي دائمي نيست و چه بهتر كه اين اتفاق زودتر بيفتد.
* به عنوان مهاجمي كه سالها در خط حمله پرسپوليس و خط حمله تيم ملي بازي كرديد، برترين مهاجم حال حاضر فوتبال كشور را چه كسي مي دانيد؟
- فوتبال ما مهاجمان خوب زيادي دارد. در فوتبال داخلي مي توانم به دايي و عنايتي اشاره كنم. دايي گل هاي حساسي براي صباباتري به ثمر رسانده و همين  طور در رده ملي هم عملكرد بسيار قابل قبولي داشته و در كل اسطوره فوتبال كشور است. عنايتي نيز با گلزني هاي خود، تيم فوتبال استقلال را در ليگ برتر بالانشين كرد. هاشميان هم جزو بهترين گلزنان فوتبال كشورمان به حساب مي آيد. من توانايي اين مهاجم را در امر گلزني تحسين مي كنم.
* آيا فكر نمي كنيد فوتبال كشورمان نسبت به گذشته به لحاظ عرضه مهاجم با سيرنزولي همراه بوده و اگر چنين است چطور بايد اين وضعيت را بهبود بخشيد؟
- من فكر مي كنم در اين فوتبال، مهاجمان خوب بسياري حضور دارند و تنها بايد به شناسايي آنها پرداخت. به نظر من، مربيان نقش تعيين كننده اي در كشف اين استعدادها دارند و ديگر اين كه مثل همه جاي دنيا، مهاجمان ما بايد مربي ويژه داشته باشند تا با اين كار بر ميزان قابليت هاي آنان افزوده شود. اين وضع نه تنها در مورد مهاجم بلكه در مورد هافبك، دفاع و دروازه بان هم صدق مي كند.
* وضعيت تيم ملي كشورمان را چگونه ارزيابي مي كنيد؟
- تيم ملي در بهترين شرايط ممكن قرار دارد و اين وضعيت نيكو مي تواند به موفقيت كليت فوتبال ايران بينجامد. از صعود تيم ملي به جام جهاني همه خوشحال شديم.من آينده روشني را براي تيم ملي متصورم.
* توصيه شما به عنوان يك مربي جوان به كساني كه مي خواهند پا به عرصه مربيگري بگذارند چيست؟
- نظم و انضباط چيزي است كه پايه و اساس موفقيت به شمار مي آيد. من به عنوان يك مربي با بازيكن بي انضباط رابطه خوبي ندارم و چنانچه بازيكني حتي اگر بازيكن بزرگي باشد با يك دقيقه تأخير در تمرين حاضر شود، او را تنبيه مي كنم. تنها توصيه من به مربيان جوان اين است كه قبل از هر چيز به نظم و انضباط بازيكنان بها بدهند.
* و صحبت باقي مانده؟
- بازيكنان تيم شموشك در مسابقات اين فصل زحمات فراواني را متحمل شدند و در سايه همدلي و پشتكار بود كه توانستند طعم موفقيت را بچشند. ضمن اين كه خوشحالم كه خواسته مسئولان باشگاه مبني بر باقي ماندن در ليگ برتر را برآورده كنم. به نظر من شموشك روند روبه جلويي دارد و در آينده مي تواند بهتر از اينها ظاهر شود.

امير بهادري نژاد
در فوتبال مدرن، مهاجمان را به سه گروه تقسيم مي كنند، سرعتي، قدرتي و موقعيت شناس. مهاجمان سرعتي در واقع مهاجماني هستند كه علاوه بر سرعت و شم گلزني بالا، از تكنيك فردي خوبي برخوردار هستند. اين گروه از مهاجمان قابليت عبور از مدافع مقابل خود و يا كورس گذاشتن با مدافعان حريف را دارند كه اگر خود هم موفق به گلزني نشوند براي ساير هم تيمي هاي خود، موقعيت گلزني را ايجاد مي كنند.
نمونه بارز اين گروه، تيري هانري مهاجم فرانسوي آرسنال مي باشد كه هم از سرعت و هم از تكنيك فردي بسيار بالايي برخوردار است كه با اين قابليت ها براي خود موقعيت گلزني ايجاد مي كند. اما بسياري از مهاجمان فوتبال جهان هم قدرتي هستند. اين مهاجمان برخلاف مهاجمان گروه اول تكنيك و سرعت بالايي ندارند و به همين دليل از آنها انتظار نمي رود كه با مدافعان حريف كورس بگذارند و يا مدافع مقابل خود را دريبل بزنند. در حقيقت پايه و اساس حركات اين مهاجمان مبتني بر بازي درگيرانه با مدافعان مياني تيم مقابل است. اين بازيكنان به واسطه نوع بازي شان از فيزيك بدني مناسبي برخوردارند و با بازي تخريبي خود مدافعان حريفان را خسته و كلافه كرده و اين گونه ضريب اشتباهات آنان را بالاي مي برند.
اين مهاجمان اغلب گل هاي خود را از توپ هاي ارسال شده حاصل از ضربات شروع مجدد به ثمر مي رسانند و جالب اين كه گل هايشان بيشتر با ضربات سر است.
از جمله مهاجمان قدرتي مي توان به كريستين ويه ري از ايتاليا و تا حدودي رودفان نيستلروي از هلند اشاره كرد.
با توجه به اين كه فوتبال مدرن به سوي فوتبال درگيرانه و تخريبي گرايش پيدا كرده به همين دليل اغلب مربيان يك مهاجم قدرتي را در نوك خط حمله تيمشان قرار مي دهند و با سيستم تك مهاجم بازي مي كنند. در تمام نقاط جهان تعداد مهاجمان قدرتي به مراتب بيشتر از مهاجمان سرعتي و موقعيت شناس است، چون لازمه تبديل شدن به يك مهاجم قدرتي، برخورداري از قدرت بدني بالا و روحيه درگيرانه براي ۹۰ دقيقه كلنجار رفتن با مدافعان حريف است.
اما گروه سوم مهاجمان، بسيار كم جمعيت است و هر چند سال يك بار مهاجم موقعيت شناس در فوتبال يك كشور ظهور مي كنند. مهاجمان اين گروه نه مانند بازيكنان گروه اول سرعتي و تكنيكي هستند و نه مانند مهاجمان گروه دوم، اهل درگير شدن.
اغلب اين مهاجمان تك بعدي هستند، به عبارتي ديگر قابليت هاي آنان تنها در محوطه جريمه و بيشتر در محوطه ۶ قدم حريفان به چشم مي آيد. ممكن است يك مهاجم موقعيت شناس ۹۰ دقيقه در زمين قدم بزند، اما با يك گل، سرنوشت كل بازي را تعيين بكند. اين مهاجمان ذاتاً  گلزن هستند و ضربات آنان براي دروازه بانان، بسيار مهلك است. اما بزرگترين نقطه ضعف اين مهاجمان، نياز به يك تغذيه كننده ماهر است چون آنها قادر به ايجاد موقعيت گلزني براي خود نمي باشند. در صورتي كه مربي تيم حريف زيرك باشد و راه تغذيه چنين مهاجماني را ببندد آنگاه تيم مهاجم موقعيت شناس را فلج خواهد كرد.
آلن شيرر، رائول و ماكاي از جمله مهاجمان موقعيت شناس حال حاضر فوتبال جهان و يان راش مهاجم افسانه اي ليورپول از يك نسل عقب تر به شمار مي آيند.
در دو دهه اخير نيز فوتبال ايران يك مهاجم موقعيت شناس به خود ديد كه شايد تا چندين سال ديگر مهاجمي مانند او در فوتبال اين كشور ظهور نكند.
فرشاد پيوس طي سالها حضور در نوك خط حمله تيم ملي و باشگاه پرسپوليس گل هاي سرنوشت ساز و تعيين كننده اي را به ثمر رساند كه هنوز هم خاطرات گل هاي وي در اذهان طرفداران فوتبال زنده است.
فرشاد به حدي درمحوطه جريمه تيم هاي حريف تأثيرگذار بود كه روزنامه نگاران چيني در جريان بازي هاي آسياي پكن لقب «مار زنگي» به وي دادند.
با آن كه چندين سال است كه فرشاد از دنياي بازيگري خداحافظي كرده اما فوتبال ايران نتوانسته جانشين كاملي براي او بيابد همان گونه تيم ملي هنوز از نبود يك مدافع پوششي مطمئن مانند محمد پنجعلي رنج مي برد.
يكي ديگر از ويژگي هاي ارزشمند فرشاد پيوس خداحافظي از دوران بازيگري در اوج بود. به طور حتم اگر وي چند سال ديگر در فوتبال دوام مي آورد، حضور در جام جهاني را تجربه مي كرد اما فرشاد اجازه نداد تا در ورزشگاه ها حرمتش شكسته بشود و سكوها، با فريادهاي اعتراض آميز خود، او را مجبور به كناره گيري از دنياي بازيگري نمايند و اين گونه است كه در تاريخ فوتبال ايران از فرشاد پيوس به نيكي ياد مي شود.