امير موسي كاظمي
91درصد خودروهاي مراجعه كننده هيچ گونه مشكل فني نداشته و تنها 9 درصد آنها مشكلاتي در سيستم سوخت و تنظيم موتور يا نقايص در سيستم كمك فنر و تركيدگي لاستيك ها داشته اند
اگر برگه معاينه فني نداريد و تا حالا جريمه نشده ايد، شانس با شما بوده چرا كه قرار است جريمه۱۲هزارتوماني نداشتن برگه معاينه فني خودرو به زودي اعمال شود. جريمه اي كه مي تواند شامل تك تك خودروهاي در حال تردد سطح شهر تهران شود؛ با اين تبصره كه زير 2ساله ها فعلا مي توانند به پشتوانه نوبودن از زير بار معاينه شدن شانه خالي كنند، گرچه هيچ تضميني وجود ندارد كه اين توليدات داخلي بدون عيب باشند.
براساس مصوبه هيات دولت، گرفتن برگه معاينه فني براي تمامي خودروهاي مدل 82 به پايين اجباري است و تمامي اين اتومبيل ها موظف به تهيه اين برگه هستند. برگه اي كه در پشت ظاهر بي ارزش آن 2هدف بزرگ و دوست داشتني نهفته است. اول كاهش آلودگي هوا و محيط زيست و دوم ايمني تردد خودروها.
كاهش آلودگي هوا
گرچه هواي اين روزهاي تهران آنقدر آلوده نيست كه روزهاي بحراني گذشته را يادآوري كند، اما هنوز هم تا رسيدن به وضعيت ايده آل فرسنگ ها فاصله دارد. بدون ترديد آلودگي هوا ناشي از تردد بيش از 5/2 ميليون خودرو كه حدود 400 هزار دستگاه آن را خودروهايي فرسوده تشكيل مي دهند، مشهودترين دليل بالا بودن آلودگي هوا در مقايسه با استانداردهاي جهاني است.
اعمال مقرراتي از قبيل محدوديت ورود خودرو به مناطق مركزي شهر، معاينه فني خودروها و برخوردهاي مقطعي با خودروهاي آلاينده و دود زا تنها راهكارهايي بوده كه در سالهاي اخير براي مقابله با آلودگي هواي تهران انديشيده شده است.
براساس ماده۶ قانون مبارزه با آلودگي هوا، شهرداري ها، نيروهاي انتظامي و سازمان حفاظت محيط زيست به اتفاق موظفند نحوه رفت و آمد وسايل نقليه موتوري و سيستم حمل ونقل شهري را به صورتي طراحي و ساماندهي كنند كه ضمن كاهش آلودگي هوا جوابگوي سفرهاي شهري نيز باشند. اما متاسفانه به رغم همه تلاش ها و محدوديت هاي صورت گرفته، هنوز هم تعداد زيادي از خودروهاي آلاينده به صورت شبانه روزي در خيابان ها و معابر تهران رفت و آمد مي كنند و گازهاي آلاينده اي را منتشر مي كنند كه نفس پايتخت نشينان را به شماره انداخته است.
وادار ساختن خودروها به اخذ برگه معاينه فني اين خاصيت را دارد كه گازهاي خروجي از اگزوزهاي اين اتومبيل ها شامل هيدروكربن هاي نسوخته، منوكسيد كربن، دي اكسيد كربن و اكسيژن، كنترل شده و در صورت غير استاندارد بودن نسبت به رفع عيوب آنها اقدام شود؛ كاري كه از ابتداي شروع طرح معاينه فني خودروها تاكنون تبعاتي چون كاهش۲۰درصدي  آلودگي هواي تهران نسبت به مدت مشابه در سال گذشته را به دنبال داشته است.
ايمني تردد خودروها
اگر فكر كرده ايد سنجش آلاينده هاي خروجي از اگزوز تنها خدمتي است كه مراكز معاينه فني به شما ارائه مي دهند، سخت در اشتباهيد. تست چراغ جلو، سنجش لغزش جانبي، بازديد كمك فنرها، بازديد ترمزها، بررسي اهرم بندي و اتصالات جلوبندي و اندازه گيري ميزان زاويه گردش قفل به قفل فرمان، ساير خدماتي است كه در ازاي پرداخت 5200 تومان به مراكز معاينه فني از آنها بهره مند خواهيد شد. به نظر منصفانه  مي آيد. اين طور نيست؟
از ورود تا خروج
گرچه تا همين چند وقت پيش، تعميركاران مراكز معاينه فني مگس مي پراندند، اما از روزي كه اخذ برگه معاينه فني اجباري شد و متعاقب آن جريمه 12هزارتوماني براي پشت گوش انداختن اين كار تعيين شد، متصديان اين مراكز با مراجعات بيشتري روبه رو شده اند.
البته نبايد اين نكته را نيز از نظر دور داشت كه وجود 6مركز براي شهري به وسعت تهران كافي نيست و ارائه خدمات به جمعيت ميليوني خودروهاي پايتخت، مراكز بيشتري مي طلبد. با اين حال به نظرمي رسد شرايط فعلي را بايد پذيرفت. اول از همه به خاطر ايمني خودرو، دوم به دليل كمك به كاهش آلودگي هوا و سوم براي اجتناب از جريمه۱۲هزارتوماني پليس كه بايد براي آن هم كه شده، تن به اين آزمون مهم داد.
اگر تا اينجاي گزارش، قانع شده ايد كه از اخذ برگه معاينه فني گريزي نيست، لازم است با مراحل پيش رويتان براي گرفتن اين برگه با ارزش آشنا شويد.
اول از همه بايد نزديكترين مركز به محل اقامت يا كار خود را از ميان مراكز بيهقي، سراج، الغدير، نيايش، شكوفه و آبشناسان شناسايي كنيد.
يكي ازمهمترين شرايط اين مراكز براي ارائه برگه معاينه فني، تاييد اصالت خودرو است. كاري كه توسط ماموران راهنمايي و رانندگي مستقر در اين مراكز انجام مي شود. البته اصل كارت يا اصل سند را فراموش نكنيد. يادتان باشد كه ساعات كار اين مراكز هم از شنبه تا چهارشنبه 8 تا۱۶ و پنج شنبه ها 8 تا۱۲ است و مراجعه در ساعاتي به غير از اين ساعات، حاصلي جز دست از پا درازتر برگشتن ندارد.
پس از طي مراحل مقدماتي ، نوبت به كار اصلي مي رسد. خودرو شما ابتدا به لحاظ ظاهري معاينه مي شود. چراغ هاي خطر ، برف پاك كن، شيشه ها و عاج لاستيك، قسمت هايي هستند كه در اين مرحله مورد بازديد قرار مي گيرند. بعد از آن خودرو شما از لحاظ تنظيم موتور، ميزان فرمان، كمك فنر و ترمز بررسي مي شود و در نهايت اصالت خودرو مورد بررسي قرار مي گيرد و اگر مشكلي نبود مي توانيد، بر چسب معاينه فني را روي شيشه خود نصب شده ببينيد.
البته تمامي اين كارها توسط سيستم هاي مكانيزه و بسيار دقيق انجام شده و نيروي انساني هيچ گونه دخالتي در آنها ندارد. شايد براي همين است كه معطلي شما در مراكز معاينه فني به 40دقيقه هم نمي رسد.
اگر شانس بياوريد، پس از طي اين مراحل موفق به اخذ برگه معاينه فني خواهيد شد، اما اگر خودرو شما در يكي از آزمون ها مردود شود، اول بايد نسبت به رفع آن ايراد اقدام كرده و بعد با مراجعه دوباره به مركز معاينه فني و پرداخت 1500تومان ديگر عاقبت به خير شويد.
البته خيلي نگران نباشيد چرا كه براساس آمار اعلام شده، 91درصد خودروهاي مراجعه كننده هيچ گونه مشكل فني نداشته و تنها 9 درصد آنها مشكلاتي در سيستم سوخت و تنظيم موتور يا نقايص در سيستم كمك فنر و تركيدگي لاستيك ها داشته اند.
فعلا خبري از جريمه نيست
گرچه قرار بود از ابتداي تيرماه با خودروهاي فاقد برگه معاينه فني برخورد شود، اما ظاهرا اين بار نيز خبري از اعمال جريمه هاي 12هزارتوماني نيست.
مديرعامل ستاد مركزي معاينه فني خودرو تهران در روزهاي پاياني سال گذشته گفته بود كه از تردد خودروهاي فاقد برگه معاينه فني از اول فروردين امسال جلوگيري مي شود.
محمدرضا اميري صفت با استناد به مصوبه دولت كه طي آن آمده براساس ابلاغ معاون رئيس جمهوري و رئيس سازمان حفاظت از محيط زيست، وزراي 22گانه و معاونان وزارتخانه ها ملزم شده اند از تاريخ۸‎/۷‎/۸۳ نسبت به رفع عيوب فني خودروهاي مجموعه خود اقدام كنند، اين قول را داده بود كه از تردد خودروهاي فاقد برگه معاينه فني جلوگيري شود.
اما اين طرح كه با هدف كاهش آلودگي هوا و پاكيزگي محيط زندگي مردم تدوين شده است، با عدم استقبال قريب به اتفاق وزارتخانه ها و دستگاه هاي دولتي مواجه شده است، به طوري كه در حال حاضر آمار برجسته و قابل استنادي را نمي توان در اين خصوص ارائه داد.
از سوي ديگر معاون راهنمايي و رانندگي نيروي انتظامي با اشاره به اينكه هم اكنون 7/6 ميليون دستگاه خودرو در كشور وجود دارد، از افزايش سالانه يك ميليون خودرو، يك ميليون موتور سيكلت و 5/1 ميليون راننده در كشور خبر مي دهد و مي گويد: بيش از 2ميليون خودرو فرسوده در كشور تردد مي كند.
سردار محسن انصاري همچنين با اشاره به نامعلوم بودن زمان آغاز برخورد با خودروهاي فاقد برگه معاينه فني، مي  افزايد: خودروهاي توليدي سال 82 تا۸۴ از دريافت اين برگه معاف هستند.
معاون راهنمايي و رانندگي ناجا در خصوص زمان اجراي آئين نامه برخورد با خودروهاي فاقد برگه معاينه فني خودرو، مي گويد: برخلاف اظهارنظرهاي صورت گرفته مبني بر زمان آغاز اجراي طرح مذكور از ابتداي تيرماه امسال كه از سوي برخي از مسئولان شهرداري عنوان شده، بايد بگويم زمان دقيق اجراي اين طرح هنوز مشخص نيست.
انصاري البته متذكر مي شود كه با آغاز اجراي اين طرح، هيچ گونه اغماض و كوتاهي در خصوص برخورد با خودروهاي فاقد برگه معاينه فني صورت نخواهد گرفت و صاحبان اين قبيل خودروها 12هزارتومان جريمه مي شوند.
با اين شرايط به نظر مي رسد بايد به توصيه ستاد مركزي معاينه فني خودرو عمل كرد و از اين تاخير برخورد با خودروهاي فاقد برگه معاينه فني براي كمك به كاهش آلودگي هوا، بالا بودن ايمني خودرو و فرار از جريمه هاي سنگين راهنمايي و رانندگي ، نهايت استفاده را برد.

خشايار كاشاني جو- افزايش روزافزون جمعيت و تمركز آن در شهرها بويژه طي دو سده اخير و پس از انقلاب صنعتي و هجوم جمعيت از روستاها به شهرها، حقيقتي انكارناپذير در تمامي نقاط جهان است؛ اين روند افزايش جمعيت از آنجا كه عموما نامتناسب با روند توسعه شهرها بوده، پيوسته زندگي در شهرها را با تهديد مواجه كرده و معضلات و مشكلات اجتماعي، فرهنگي، اقتصادي و... فراواني را سبب شده است. حجم عظيم اين مسائل آنچنان بوده كه توجه مديران و تصميم سازان و متخصصان را عموما تنها بيشتر به جنبه هاي فيزيكي-كالبدي و عملكردي آنها همچون مسائل ترافيك، آلودگي هوا، كمبود فضاي سبز و فضاي تفريحي، كاربري هاي نامناسب و مزاحم، بافت هاي مسكوني فرسوده و مسئله دار و... معطوف ساخته و آنان را از تاثيرات رواني و ذهني بافت و كالبد شهرها بر انسان ها كه خود زمينه ساز بروز ناهنجاري هاي گسترده و دنباله دار ديگر است، غافل كرده است.
سيماي شهر كه متفكر و متخصص برجسته شهرسازي كوين لينچ، اولين بار به صورتي جدي حدود چهار دهه پيش آن را مطرح و معرفي كرد، ازجمله موضوعاتي است كه بر تاثير منظر و چشم اندازهاي شهري بر ذهن ناظران و ساكنان شهر اشاره دارد.
امروزه به تجربه ثابت شده كه نقش عوامل روحي و رواني در آسايش و آرامش انسان اگر از مسائل فيزيكي و مادي بيشتر نباشد، مسلما كمتر نيست؛ همين امر در كنار اين واقعيت كه در شهرسازي و مسائل شهري در كشور ما تاكنون عمدتا به دليل نوپا بودن اين حرفه و دانش، تمركز اصلي تنها روي مسائل كالبدي- فيزيكي نظير نقشه هاي كاربري اراضي، تراكم و... بوده و به جنبه هاي علمي، تئوري و روان شناختي و اجتماعي طراحي و برنامه ريزي شهري آنچنان كه بايد و شايد توجه نشده، لزوم مطالعه و تحقيق درباره اينگونه مسائل همچون سيماي شهر را بيش از پيش ضروري و آشكار ساخته است.
سيما، يكي از چند واژه كليدي در دانش طراحي شهري همچون انسجام، خوانايي، پايداري، تداوم، تباين، تناسبات بصري، نفوذپذيري، گوناگوني، تعادل، توازن و... است كه به لحاظ كارشناسي و فني با اصطلاح منظر تفاوت دارد. درحقيقت، اگر فرم را به معناي تظاهر بيروني يك پديده بدانيم، منظر، آن بخش از فرم است كه به وسيله انسان درك مي شود و آن قسمت از منظر كه در تركيب با لايه ها، خاطرات، تصورات ذهني و اجتماعي و محيطي، احساسات و عواطف انساني و فردي قابل درك است، اصطلاحا تصوير ذهني يا سيما ناميده مي شود.
كوين لينچ كه درحقيقت بايد از او به عنوان واضع اصطلاح سيماي شهر نام برد، در توضيح و توصيف اين عبارت، به پنج عامل اصلي كه عبارتند از: راه، گره، محله، لبه و نشانه به عنوان عوامل اصلي سازنده سيماي شهر اشاره مي كند؛ عواملي كه تقريبا و با گذشت حدود چهار دهه از معرفي آنها توسط لينچ ثابت مانده و عنصر خاص ديگري توسط كارشناسان به آنها اضافه نشده است.
بايد گفت كه امروزه برخلاف گذشته هاي نه چندان دور، بيش از پيش بر نقش مردم و مشاركت آنان در تصميم سازي و بهبود شرايط و امكانات محيط هاي شهري تاكيد مي شود. اين گرايش كه درحقيقت ناشي از فشار و خواست خود مردم و افزايش آگاهي هاي اجتماعي آنان بوده، تمامي جنبه هاي فيزيكي - كالبدي و مادي و معنوي زندگي در شهرها را شامل مي شود. آنچنان كه حتي شايد بتوان اذعان داشت كه امروزه با توسعه فن آوري و افزايش وسايل و تسهيلات رفاهي مادي در شهرها، تمركز و توجه مردم حتي بسيار بيشتر از قبل روي جنبه هاي آسايش رواني و بصري زندگي در شهرها معطوف شده و نسبت به هرگونه ناهنجاري در سيماي شهر به صورتي جدي واكنش نشان داده و خواستار تعديل و بهبود و اصلاح آن مي شوند.
علاوه بر اين، در ارتباط با سيماي يك محيط يا فضاي شهري خاص، معمولا تنها به بدنه ها و نماي ساختمان هاي شهري در كنار يكديگر توجه شده و ساير عوامل تشكيل دهنده سيما همچون كف، خطوط آسمان، صداها، بوها و... مورد غفلت واقع شده  اند، درحالي كه تمامي آنچه كه به وسيله حواس انسان همچون بينايي، شنوايي، لامسه و بويايي از يك مكان خاص درك و دريافت مي شوند، در تركيب با يافته هاي ذهني و رواني و احساسي او در مجموع سيما يا تصوير ذهني آن محيط را تشكيل مي دهند.
بنابراين، امروزه با توجه به خواست و حساسيت مردم و تاثيرات كاملا آشكار مثبت و منفي كه سيماي شهر به همراه تمامي عوامل مرتبط و تشكيل دهنده آن مي تواند در روحيه ساكنان شهرها و ايجاد شادابي يا افسردگي در آنان بوجود آورد، تغيير و بهبود و ارتقاي كيفي سيماي شهر از يك امكان به يك ضرورت اجتناب ناپذير مبدل شده است.

ساعت حدود۲۰:30 است. هوا هنوز آنقدر تاريك نشده كه ديدن خيلي چيزهاي قشنگ و زشت نياز به نور مصنوعي داشته باشد. قديمي ها به اين زمان از روز (چه هنگام پگاه و چه هنگام غروب) گرگ و ميش مي گفتند. گرگ و ميش كنايه از زماني است كه نور آنقدر نباشد كه بشود گرگ و ميش را از هم تشخيص داد مگر اينكه خوب به آنها نزديك شوي. حالا هم گرگ و ميش است، اما نه وسط بيابان و نه در روستا. همين جا؛ همين تهران بزرگ خودمان.
خيابان وليعصر(عج)، نبش خيابان فاطمي. روي چمن هاي قسمت جنوبي ورودي خيابان قطعاتي از كارتن پهن شده است. در بين كارتن ها كم و بيش زيراندازها و رواندازهايي مثل ملافه و پتو هم به چشم مي آيد و افرادي كه دل به گرگ و ميش هوا خوش كرده اند و آسوده،  سرهايشان را روي بالين چمن گذاشته اند. به نظر نمي رسد هيچكدام از آنها معتاد يا بيكاره باشند. اكثرا جوان هستند و لباس هاي تميز و مرتبي دارند. شايد از صبح زود مشغول كارهاي سخت بوده اند كه مي توانند به اين زودي و در بين هياهوي ترمزها و بوق هاي ماشين ها بخوابند. تعدادشان به حدود 50نفر مي رسد و در دو قسمت پخش شده اند. عددي كه نسبت به چند روز قبل تر كه از اينجا مي گذشتم بيشتر شده است. خودم را راضي مي كنم و مي گويم: حتما كارگرهاي همين پروژه ساختماني كناري هستند كه براي فرار از گرما به هتل چمن پناه آورده اند. ولي بلافاصله به خودم جواب مي دهم كه حتي اگر اينطور باشد آيا مناظر شهري ما بايد نمايشگر بي خانماني و دربدري باشد؟ در شرافت هيچكدام از افراد اين گروه نه چندان زياد، شكي نيست ولي اگر به اين نكته توجه كنيم كه اين نقطه و نقاط مشابه كم كم محلي بشود براي جمع شدن بعضي آدم هاي ناسالم، ضريب امنيت براي كدام يك از ما پايين نمي آيد؟ خيابان وليعصر(عج)، به عنوان يكي از پرترددترين خيابان ها، به قول معروف چشم تهران است. آيا آذين هاي بهتري براي اين خيابان نيست؟ مدت هاست كه ساماندهي بي خانمان ها در دستور كار ارگان ها قرار گرفته و مكان هايي نيز براي خوابيدن معتادان و متكديان در نظر گرفته شده است ولي آيا فكري هم براي افراد شرافتمندي كه دخلشان آنقدر نيست كه بتوانند سرپناهي براي خودشان داشته باشند، شده است؟
اگر نگاهي به قيمت هاي اجاره خانه و سوئيت و پانسيون و مسافرخانه بيندازيم، به خيلي از اين افراد حق مي دهيم كه چمن را براي بستر و آسمان را به عنوان روانداز برگزينند. لطفا مسئولان محترمي كه در حال برنامه ريزي براي پوشش دادن به قشرهاي وابسته اجتماعي هستند، فكري هم به حال اين قشر مستقل زحمتكش بكنند. حتي اگر قرار است باتوجه به فصلي بودن، اين كارگرها از فضاي سبز استفاده كنند، مي توان با سازماندهي دقيق، مكان خاصي را براي آنها در نظر گرفت؛ الگويي كه شهرداري اصفهان براي خدمت رساني به مسافران نوروزي و تابستاني ارائه كرده و با هماهنگي نيروي انتظامي امكان استفاده از فضاي باز را در باغ غدير اصفهان فراهم كرده است. با اين برنامه خيال همه راحت است. گرگ و ميش مي دانند كه چشم هايي باز و هوشيار مواظب هستند. برنامه ريزي آنقدرها سخت نيست. كافي است قدري توجه داشته باشيم و از كنار اين خرده اجتماع ها بي خيال نگذريم تا خداي ناكرده مدتي بعد با عددهايي علاج ناپذير مواجه نباشيم.

با ساماندهي سفرهاي شغلي و آموزشي مي توان تا حدودي از ساعات اوج ترافيك كاست. اين نظر كه مدت ها به عنوان طرح ساماندهي ساعات شروع و پايان كار توسط سازمان حمل و نقل و ترافيك تهران دنبال مي شد، از اينجا ناشي مي شود كه سفرهاي شغلي و آموزشي، نزديك به 40 درصد سفرهاي درون شهري را در سال گذشته تشكيل داده اند.
در آمار منتشر شده توسط اين سازمان در سال 83  ، به طور متوسط 4/13 درصد سفرهاي درون شهري براي خريد كالا و خدمات و 1/14 درصد سفرها براي تفريح انجام شده است. اما جالب اينجاست كه 1/18 درصد سفرهاي درون شهري هم سفرهاي بدون هدف بوده است، يعني رفت و آمد هايي براي هيچ، براي راندن بدون هدف در خيابان ها يا كورس گذاشتن در خيابان هاي بالاي شهر و ... . با اين آمار مي توان حدس زد كه برنامه ريزي براي سفرهاي شغلي و آموزشي يا كم كردن سفرهاي بدون هدف تا چه حد مي تواند در كم كردن بار ترافيك موثر باشد.

مراجعه به مراكز معاينه فني سه برابر شده است
در آنجا به شما مي گويند كه سهم خودرو شما در آلودگي هوا چقدر است و چقدر بنزين اضافه مصرف مي كند، مشخص مي كنند كه سيستم ترمز خودرو شما چقدر با عملكرد استاندارد فاصله دارد، بدنه آن چقدر دچار پوسيدگي است و شماره موتور و شاسي و پلاك با كارت ماشين مي خواند يا نه. در مركز معاينه فني علاوه بر اينها، يكي، دو قسمت ديگر خودرو را هم معاينه مي كنند و اگر ايرادي به آن وارد نبود، كارت و برچسب معاينه فني صادر مي شود. ظاهرا همه اين موارد هم به نفع صاحب خودرو است و هم به نفع شهروندان ديگر، اما با وجود اين، استقبال از مراكز معاينه فني هنوز رضايتبخش نيست. بر اساس آمار همچنان 60 درصد ظرفيت مراكز معاينه فني خالي است و فرهنگ انجام اين آزمايش هاي فني در بين شهروندان رواج پيدا نكرده است.
مدير عامل ستاد معاينه فني خودرو در گفت وگو با ايرانشهر اعلام كرد كه استقبال از مراكز معاينه فني در سه ماهه نخست امسال نسبت به سه ماهه نخست سال قبل، سه برابر شده است، اما با اين وجود هنوز بسياري از شهروندان از مراجعه به اين مراكز و انجام معاينه فني سرباز مي زنند.
اميري صفت در مورد عدم اطلاع برخي از شهروندان از نحوه انجام معاينه فني گفت: بسياري از شهروندان تهراني از امكانات و خدمات ما در اين مراكز اطلاعي ندارند. چند روز پيش داريوش ارجمند، بازيگر سينما و تلويزيون خودرو خود را به مركز معاينه فني آورده بود و وقتي با امكانات و تجهيزات مدرن ما مواجه شد، گفت كه انتظار نداشته است چنين خدماتي در اينجا ارائه شود.
يكي از دلايلي كه باعث مي شود شهروندان به مراكز معاينه فني مراجعه نكنند، نگراني از مخارج بالاي تعمير خودرو براي دريافت معاينه فني است. در اين مراكز، بازبيني ظاهري (شيشه، چراغ و بدنه)، بازبيني ايمني (ترمزها و چرخ ها) و تست آلاينده ها (ميزان انتشار آلاينده ها و احتراق صحيح موتور) انجام مي شود. شايد اگر معاينه فني به دو مرحله آزمايش آلاينده ها و ساير آزمايش ها تقسيم مي شد و شهروندان تنها به انجام معاينه آلاينده ها ترغيب مي شدند، استقبال بيشتري را شاهد بوديم، ضمن اينكه بيشترين تاكيد براي انجام معاينه فني هم به وسيله سازمان حفاظت از محيط زيست و سازمان بهينه سازي مصرف سوخت و به منظور بهينه شدن مصرف بنزين و كم شدن انتشار آلاينده ها بوده است، اما اميري صفت مي گويد: ممكن است مرحله اي كردن معاينه فني و در اولويت گذاشتن تست آلاينده ها، استقبال از انجام اين معاينه را بيشتر كند، اما اين امر بر اساس آئين نامه نحوه اجراي معاينه فني قابل اجرا نيست. در اين آئين نامه آمده است كه هر سه آزمايش براي دريافت برگه معاينه فني لازم است و بنابراين هر تغييري در نحوه انجام معاينه فني و صدور برگه مربوط، به تغييرات قانوني نياز دارد، ضمن اينكه تجهيزات و امكانات مدرن و كاملي در مراكز معاينه فني براي هر سه آزمايش مستقر شده است كه در صورت انجام ندادن برخي آزمايش ها، بلااستفاده مي ماند.
به گفته اميري صفت هزينه انجام معاينه فني در مرحله اول پنج هزارو دويست تومان است و در صورت مراجعه مجدد يك هزار و پانصد تومان. اين نرخ ها توسط شوراي اسلامي شهر تهران تصويب شده است.
ديزلي ها هم به فكر تنظيم موتور باشند
صرفه جويي در مصرف سوخت و كم كردن آلاينده هاي ناشي از احتراق موتور تنها مربوط به خودروهاي بنزيني نيست. حدود 500 هزار دستگاه خودرو ديزلي در كشور در تردد هستند كه سالانه 13 ميليارد و 140 ميليون ليتر گازوئيل مصرف مي كنند؛ رقم بالايي است، بنابراين صرفه جويي يا احتراق مناسب اين خودروها هم بايد تاثير زيادي داشته باشد. همين طور هم هست؛ مشخص شده است كه تنظيم به موقع موتور، حداقل هشت درصد و حداكثر 14 درصد از مصرف سوخت خودروهاي ديزلي را در سال كاهش مي دهد، به طوري كه سالانه در كمترين حد 190 ميليون دلار و در بيشترين حد 330 ميليون دلار صرفه جويي ارزي نصيب كشور مي كند.
اكثر خودروهاي سنگين موجود در كشور از موتورهاي ديزلي با فن آوري قديمي استفاده مي كنند و به طوري كه مشخص شده است، اين موتورها زودتر از موتورهاي معمولي از تنظيم خارج مي شوند و در نتيجه احتراق ناقص در محفظه سيلندر كه افزايش مصرف سوخت را به همراه دارد، ايجاد آلودگي زيست محيطي نيز مي كنند.
همچنين در بسياري از موارد، خودروهاي ديزلي به دليل استفاده از سوخت هاي نامرغوب، تردد در جاده هاي غير استاندارد و انجام ندادن صحيح تعمير، دچار اختلال در كاركرد منظم موتور مي شوند.
گفتني است تنظيم موتور خودروهاي ديزلي كه در قالب تنظيم اجزاي مختلف موجود در سيستم سوخت رساني و احتراق انجام مي شود، يكي از موثرترين راه حل هاي كاهش مصرف سوخت و كاهش توليد آلاينده ها و نيز افزايش عمر و قدرت موتور است.