سه شنبه ۴ مرداد ۱۳۸۴
نابغه هلندي
يوهان آژاكس
001566.jpg
جهانگير كوثري
اشاره: بازيكنان بسيار كمي در تاريخ وجود دارند كه با پله مقايسه شده باشند، تنها بكن باوئر و مارادونا بودند كه به اين افتخار دست پيدا كردند ولي با وجود اين كه يوهان كرويف هيچ عنواني در سطح بين المللي به دست نياورد و تنها در يك جام جهاني بازي كرد باز هم اين فرصت را پيدا كرد كه سطح بالاي بازي خود را نشان دهد و به جمع كساني بپيوندد كه با پله مقايسه مي شوند.
اسطوره آژاكس
كرويف در آژاكس رشد كرد و مدارج ترقي را پيمود، جايي كه مادرش در همانجا كارمي كرد و پدرش را در سن دوازده سالگي از دست داده بود.
از همان دوران نوجواني، يوهان جوان، تمركز خود را تنها بر يك چيز معطوف كرده بود و آن هم تبديل شدن به يك فوتباليست حرفه اي بود. او تمرينات جدي خود را از سن هفت سالگي شروع كرد و درس خود را رها كرد تا در سن سيزده سالگي تنها به فوتبال فكر كند و تمريناتش را ادامه دهد.
رينوس ميشل يكي از مربيان بزرگ هلند و جهان استعداد او را در نوجواني كشف كرد، اما براي بهتر شدن قدرت فيزيكي و اندام ظريفش تمرينات ويژه اي در نظر گرفت تا استقامت او را بالا ببرد. يوهان به زودي جايي ثابت در تركيب تيم آژاكس به دست آورد و در سال ۱۹۶۶ در حالي  كه تنها نوزده سال سن داشت قهرمان باشگاه هاي هلند شد.
او به زودي به تيم ملي فراخوانده شد تا با بازي هاي زيبا و فوق العاده اش همگان را شگفت زده كند. توانايي هاي او در بازي سازي، گلزني، ايجاد موقعيت و نيز پاس دادن در شرايط دشوار او را به يك رهبر و اسطوره تبديل كرد.
شخصيت برجسته
بدون شك او در ميدان به عنوان كاپيتان و بازيكني كه اعتمادبه نفس بالايي داشت خودنمايي مي كرد و كل تيم سخنان او را به درستي اجرا مي كردند. به عنوان يكي از بزرگترين بازيكنان تاريخ فوتبال دوران بازي او در تيم ملي بسيار كوتاه بود. او در سپتامبر ۱۹۶۶ يعني در سن نوزده سالگي به تيم ملي هلند دعوت شد تا نخستين بازي ملي اش را برابر مجارستان انجام دهد و اين حضور براي چهل و هفت بار ديگر براي نارنجي پوشان تكرار شد، يعني تا اكتبر ۱۹۷۷ كه او از تيم ملي خداحافظي كرد، كه در آن زمان پس از صعود هلند به جام جهاني ۱۹۷۸ آرژانتين يوهان تمايلي به حضور در جام از خود نشان نداد.
نقطه اوج
بزرگترين دستاورد او در بازي هاي ملي به جام جهاني ۱۹۷۴برمي گردد كه او موفق شد به همراه هلند با ارائه بازي هاي زيبا و به يادماندني در فينال جام حضور پيدا كند.نارنجي پوشان كه به سختي به جام جهاني راه پيدا كرده بودند و توقع زيادي نيز از آنها نمي رفت، اما پس از پايان دور نخست بازي ها تمامي مطبوعات جهان از هلند به عنوان بخت نخست قهرماني ياد كردند. آنها فوتبالي كاملا شناور بازي مي كردند و يك شيوه مدرن فوتبال را از خود به نمايش گذاشتند. اگرچه يوهان به عنوان نوك حمله بازي مي كرد اما درحقيقت در تمامي نقاط ميدان حاضر بود و هرجا كه مي توانست بيشترين صدمه را به حريف بزند سروكله اش پيدا مي شد و ديگر بازيكنان نيز خود را با حركات او تطبيق مي دادند و به تناوب آرايش آنها در بازي تغيير مي كرد كه بدين سان تمامي پست ها در بازي وجود داشتند اما بازيكنان مختلفي در آن حضور پيدا مي كردند. اين شيوه باعث شد تا فوتبال دنيا متحول شود و طوفان آن سراسر دنيا را فراگرفت. در دور دوم بازي ها استاد شروع به گلزني كرد، تا آرژانتين با چهار گل از هلند شكست بخورد و يوهان نيز دو گل از چهار گل تيمش را به ثمر برساند كه اين بهترين بازي آنها در جام به شمار مي رود. در بازي آخر دور دوم آنها به آلمان شرقي برخورد كردند كه باز هم با نتيجه دو بر صفر به پيروزي رسيدند تا در نيمه نهايي به مصاف برزيل قهرمان جهان بروند. در اين بازي كرويف در دقيقه شصت و پنجم و با سانتر كرول دومين گل تيمش را به ثمر رساند. اين گل به عنوان يكي از بهترين گل هاي تاريخ فوتبال به شمار مي رود زيرا كرويف با حركتي زيبا، با پاي مخالف به سمت توپ حمله كرد و با فريب دروازه بان برزيل توپ را به تور دروازه چسباند. نبوغ كرويف در بازي نهايي باز هم آشكار شد. پس از شروع بازي هلندي ها پس از چهارده بازي توپ را به يوهان رساندند درحالي كه پاي آلمان ها حتي يك بار هم توپ را لمس نكرده بود و او در محوطه با توپ به سمت دروازه هجوم برد و درحالي كه فوكس را پشت سر گذاشته بود با تكل اولي هوينس متوقف شد تا داور نقطه پنالتي را نشان دهد. يوهان نيسكنس موفق شد دروازه سپ ماير را باز كند تا هلند يك بر صفر از آلمان پيش بيفتد. اما هلندي ها پس از به ثمر رسيدن گل ديگر نتوانستند بر آلمان فشار وارد كنند و اين آلمان ها بودند كه ابتكار بازي را به دست گرفتند و بار ديگر به بازي برگشتند. ژرمن ها در اوايل نيمه اول توسط هولزبناين و تقريبا در حركتي مشابه كرويف صاحب ضربه پنالتي شدند تا پل برايتنر بيست وسه ساله و جوان آن را به گل تبديل كند. اما اين پايان ماجرا نبود. درست در آخرين دقيقه نيمه نخست، بمب افكن آلمان ها گردمولر توانست در شرايطي عجيب و به طرزي خارق العاده توپ را از ميان پاهاي دروازه بان هلند عبور دهد تا آنها دو بر يك از نارنجي پوشان جلو بيفتند. در نيمه دوم نيز هلندي ها هرچه زدند به در بسته و سدي به نام ژوزف سپ ماير خورد و درنهايت بكن باوئر و يارانش به قهرماني رسيدند، اما جايزه بهترين بازيكن جام نصيب يوهان كرويف شد تا مرهمي بر زخم هايش باشد. در همان جام جهاني آلمان بود كه كرويف اعلام كرد كه در جام جهاني آينده كه در آرژانتين برگزار مي شود حضور نخواهد داشت زيرا علاقه اي ندارد تا زياد از خانواده اش دور باشد كه اين موضوع و اختلاف نظرهايي كه با فدراسيون فوتبال هلند داشت باعث شد تا وي از تيم ملي كناره گيري كند، درحالي كه هلند نياز شديدي به او داشت.
001569.jpg
پيشرفت ذاتي
اگرچه در سطح باشگاهي، به ويژه آژاكس او بين سال هاي ۱۹۷۳-۱۹۷۱ نمايش خيره كننده اي داشت و توانست سه بار پياپي جام باشگاه هاي اروپا را فتح كند، اما در سال ۱۹۷۳ به تيم بارسلوناي اسپانيا پيوست و موفق شد در همان فصل نخست ليگ اسپانيا را فتح كند. او در سال ۱۹۷۸ بازنشستگي خود را از فوتبال حرفه اي اعلام كرد و پس از آن تنها در ليگ فوتبال آمريكا به بازي پرداخت و سپس به دسته دوم اسپانيا رفت تا چند بازي نيز براي لوانته اسپانيا انجام دهد. البته او در سال ۱۹۸۱ باز هم به سطح اول فوتبال حرفه اي بازگشت تا براي آژاكس بازي كند و در سال ۱۹۸۳ نيز براي آخرين فصل حضورش در فوتبال به فاينورد روتردام پيوست و موفق شد با تيم ديگري به جز آژاكس ليگ هلند را فتح كند. او در سنين مياني سي نيز بازي هاي بسيار خوبي انجام مي داد و شايد بتوان گفت بهترين فوتبال عمرش را ارائه كرد تا جايي كه در سال هاي ۱۹۸۴و۱۹۸۳ به عنوان مرد سال فوتبال هلند انتخاب شد.
او پس از اتمام دوران فوتبالش به حرفه مربيگري روي آورد و درحالي كه پيشينه رسمي اين شغل را نداشت به عنوان مدير فني آژاكس مشغول به كار شد و تا سال ۱۹۸۶ در اين سمت حضور داشت. او در سال بعد نيز به آژاكس كمك كرد تا جام برندگان جام اروپا را فتح كند و در كشف استعدادهاي جواني مثل دنيس برگ كمپ، آرون وينتر، برايان روي و برادران ويتشه كمك شاياني به باشگاه آژاكس كرد و درحقيقت اين خودش بود كه آنها را به دنياي فوتبال معرفي كرد.
بازگشت به بارسلونا
در تكرار سفري كه به عنوان بازيكن انجام داده بود، كرويف يك بار ديگر آژاكس را به مقصد بارسلونا ترك كرد، جايي كه او را به سمت سرمربيگري و مديريت فني منصوب كردند. او شروع به بازسازي پايه اي و اصولي تيم كرد و با صرف ميليونها دلار بازيكناني بزرگ نظير برند شوستر آلماني را به بارسا آورد. تلاش هاي او سرانجام نتيجه داد و بارسلونا موفق شد جام برندگان جام اروپا و جام باشگاه هاي اروپا را فتح كند كه جام حذفي اسپانيا و فتح چهار جام پياپي در ليگ اسپانيا را بايد به آنها افزود. پس از هشت سال پيوند با بارسلونا، يوهان بار ديگر در سال ۱۹۹۶ از بارسلونا جدا شد كه اين به دليل مشكلاتي بود كه پس از ترك سيگار و انجام يك عمل جراحي و به وجود آمدن ناراحتي قلبي براي وي به وجود آمده بود. او با خود عهد كرد كه ديگر هرگز به مربيگري نپردازد كه تا به امروز به اين عهد خود وفا كرد، اگرچه نام او هر بار كه هلند به يك مربي تازه احتياج دارد دوباره بر سر زبان ها مي افتد و يا شايعه حضورش در نيوكمپ، چند وقت يك بار به گوش مي رسد.
001572.jpg
افتخارات ملي
۴۸ بازي ملي و ۳۳ گل (۳۳ بار به عنوان كاپيتان)
نايب قهرمان جام جهاني ۱۹۷۴ آلمان
بهترين بازيكن جام جهاني ۱۹۷۴ آلمان
باشگاه ها
۱۹۷۳-۱۹۶۴ آژاكس آمستردام
۱۹۷۸-۱۹۷۳ بارسلونا اسپانيا
۱۹۷۹ لوس آنجلس آزتك
۱۹۸۱-۱۹۸۰ واشنگتن ديپلماتز
۱۹۸۱ لوانته اسپانيا
۱۹۸۳-۱۹۸۱ آژاكس آمستردام
۱۹۸۴-۱۹۸۳ فاينور روتردام
افتخارات باشگاهي
،۱۹۶۶ ،۱۹۶۷ ۱۹۶۸ و ۱۹۷۰ قهرمان باشگاه هاي هلند و ،۱۹۷۲ ،۱۹۷۳ ،۱۹۸۲ ۱۹۸۳ و ۱۹۸۴
قهرمان جام حذفي هلند ،۱۹۶۷ ،۱۹۷۰ ،۱۹۷۱ ،۱۹۷۲ ،۱۹۸۳ ۱۹۸۴
قهرمان جام باشگاههاي اروپا
۱۹۷۳،۱۹۷۲،۱۹۷۱
جام حذفي اسپانيا
۱۹۷۸
مربيگري
۱۹۸۸-۱۹۸۵ آژاكس آمستردام
۱۹۹۶-۱۹۸۸ بارسلوناي اسپانيا
افتخارات مربيگري
۱۹۸۷-۱۹۸۶ قهرمان حذفي هلند
۱۹۸۹-۱۹۸۷ قهرمان جام برندگان جام اروپا
۱۹۹۰ جام حذفي اسپانيا
،۱۹۹۱ ،۱۹۹۲ ۱۹۹۳ و ۱۹۹۴ قهرمان ليگ اسپانيا
۱۹۹۲ قهرمان باشگاه هاي اروپا
نام كامل: يوهان هندريكس كرويف
تاريخ تولد:۲۵ آوريل ۱۹۴۷
محل تولد: آمستردام هلند

ورزش
اقتصاد
اجتماعي
انديشه
سياست
سينما
|  اقتصاد  |   اجتماعي  |  انديشه  |  سياست  |  سينما  |  ورزش  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |