سميرا ربيعي
سالمندي و مسجد و محراب جايگاهت. سالمندي و خانه خدا خلوت نشين لحظات تنهايي ات. سالمندي و زيارت بارگاه مقدس ائمه اطهار آرزويت. پس چه نشسته اي كه ثامن الحجج (ع) تو را مي خواند، آن هم در شب ولادت باسعادت مولاي متقيان اميرالمومنين علي (ع).
پنج شنبه شب، 110 مسجد شهر تهران ميزبان ميهماناني عزيز هستند؛ سالمنداني كه گرچه غريبه نيستند، اما در اين شب خاص، ميهمانان ويژه قلمداد مي شوند. قرار است در اين مساجد از همه جهانديدگان شهر كه مساجد را به وجود پربركت خود نوراني مي كنند، تجليل شود؛ تجليلي كه گرچه به يك شاخه گل و پذيرايي مختصر خلاصه مي شود، اما عشق زيارت امام رضا(ع) آنقدر وصف ناپذير است كه همه كاستي ها را بپوشاند. اكرم شاهرخي، رئيس فرهنگسراي سلامت در اين باره مي گويد: سالمندان در كشور ما از اعتبار و احترام خاصي برخوردارند. در فرهنگ و ادبيات ما عنوان پير و پيشكسوت همواره احترامي با تقدس را تداعي مي كند و آموزه هاي ديني ما نيز بر تكريم، اعزاز و بزرگداشت سالمندان تاكيد دارد. در قرآن هم آيات زيادي در مورد احسان، نيكي و احترام به سالمندان اشاره دارد، در آيات 23 و 24 سوره اسراء آمده: احسان به والدين سالخورده عبادت خالصانه پروردگار است و حضرت رسول مي فرمايند: هر پيري در ميان قبيله اش همانند پيامبري است در ميان امتش.
بر همين اساس است كه فرهنگسراي سالمند در راستاي اهداف خود تلاش مي كند تا با همه گروه هاي سالمند ارتباط برقرار كند و برنامه هاي متناسب با نياز و سلايق هر گروه را پيش بيني كرده و به مرحله اجرا بگذارد.
مجري طرح جامع گنجينه ها معتقد است: با توجه به اينكه مساجد به عنوان مراكز مقدس مذهبي است و تعبيرخانه خدا بر آن اطلاق مي شود ، همواره با استقبال سالمندان مواجه بوده و بسياري از سالخوردگان بهترين لحظات روحاني و معنوي خود را در مساجد تجربه مي كنند و تاثيرگذاري عرفاني و روحاني برنامه هاي مساجد بر تن و روان آنان انكارناپذير است. اين امر فرهنگسرا را بر آن داشت كه از سال 80 ، همه ساله طرح تكريم از سالمندان را به مورد اجرا گذارد.
او با اشاره به اينكه امسال نيز پنجمين دوره طرح تكريم از سالمندان نمازگزار در 110 مسجد شهر تهران در شب ولادت مولاي متقيان حضرت علي(ع) در تاريخ 27/5/84 بعد از نماز مغرب و عشاء برگزار مي شود، مي گويد: به هر يك از مساجد شركت كننده در طرح مبلغ 300 هزار ريال وجه نقد به عنوان كمك هزينه جهت برگزاري جشن ولادت پرداخت مي شود.
خانم شاهرخي از اجراي اين طرح، طي دو مرحله خبر مي دهد و مي گويد: مرحله اول برگزاري جشن ولادت شامل برنامه هاي مداحي، سخنراني، اهداي شاخه هاي گل به سالمندان نمازگزار و توزيع شيريني است. در اين مراسم فرازهايي از دعاي بيست وچهارم صحيفه سجاديه (دعا در حق والدين) توسط امام جماعت تبيين و تشريح مي شود. ضمنا فرم هاي ثبت نام سفر زيارتي مشهد مقدس در بين سالمندان نمازگزار توزيع و در پايان مراسم از بين فرم هاي جمع آوري شده در حضور امام جماعت و سالمندان مراسم قرعه كشي انجام و يك نفر سالمند مرد و يك نفر سالمند زن انتخاب و اسامي برندگان طي صورتجلسه اي به فرهنگسراي سالمند ارسال مي شود. در مرحله دوم نيز 220 نفر از سالمندان منتخب در فصل پاييز به مشهد مقدس اعزام مي شوند.
او با تاكيد بر اينكه امسال 110 مركز فرهنگي از جمله فرهنگسراها و خانه هاي فرهنگ در سطح تهران از شب ولادت حضرت علي(ع) مجري طرح در 110 مسجد مي باشند، مي گويد: ما هر سال سعي مي كنيم مساجد انتخابي را تغيير دهيم تا مساجد بيشتري با طرح آشنا شوند و اميدواريم اين حركت فرهنگي نهادينه شود و به صورت يك سنت در شب ولادت حضرت علي(ع)، در مساجد سراسر كشور از سالمندان هر محل با شاخه هاي گل تقدير شود.
رئيــــس فرهنگسراي سلامت اميدوار است با تأسي به مكتب انسان ساز اسلام، هميشه و در همه جا سالمندان و سالخوردگان مورد احسان قرار گيرند و از آنها دستگيري و درس آموزي شود. البته اين تنها هدف فرهنگسراي سالمند از اجراي اين طرح نيست. شاهرخي اهداف اين طرح را اينچنين برمي شمرد: پيروي از سيره نبوي و علوي در بزرگداشت سالخوردگان، افزايش شور وشوق و نشاط معنوي و افزايش اميد به زندگي در بين سالمندان، احياء حفظ و اشاعه فرهنگ تكريم از سالمندان، افزايش مشاركت فرهنگي مساجد و فرهنگسراها، تقويت نگرش مثبت نسبت به سالمندان و نهادينه سازي روند حمايت از سالمندان.
او همچنين از برگزاري جشن ولادت در سراي سالمندان هاشمي نژاد كهريزك با حضور سالمندان و افراد خير و نيكوكار خبر مي دهد و مي افزايد: جشن ديگري نيز روز جمعه۲۸مردادماه در فرهنگسراي بهمن و با حضور كودكان و نوجوانان بي سرپرست جنوب شهر تهران برگزار مي شود تا بدين طريق گامي در راه تأسي به سيره اميرالمومنين در رسيدگي به كودكان بي سرپرست برداشته شود.
ميلاد با سعادت حضرت امير نزديك است و سالمندان چشم انتظار اندك محبتي از سوي ما بي شمار. شايد تنها يك ياعلي نياز باشد تا جمعه شب سري آسوده تر از هميشه بر بالين گذاريم.

ايران داراي جاذبه توريستي و گردشگري بسيار زيادي است كه تمركز مديريتي در اين بخش مي تواند تاثير بسزايي در جذب گردشگران داخلي و خارجي داشته باشد. محروميت بسياري از شهروندان از فضاهاي فراغتي، تفريحي و گردشگري موضوع غيرقابل انكاري است و اين در حالي است كه اغلب شهرهاي كشور از مجموعه گسترده اي از جاذبه هاي تاريخي، فرهنگي و طبيعي برخوردارند. در اين ميان مديران شهري نقش بسزايي در ارتقاي كيفي اين جذابيت ها و استفاده گردشگران دارند. بد نيست بدانيد كه شهرداري هاي كشور در ارتقا و ساماندهي وضعيت گردشگري شهرهاي خود مشاركت مي كنند. در بيست و يكمين مجمع مشورتي كميسيون هاي فرهنگي اجتماعي شوراهاي مراكز استان ها كه اين ماه در زنجان برگزار شد،  چگونگي مشاركت شهرداري در ارتقا و ساماندهي وضعيت گردشگري شهرها بررسي شد.
رسول خادم در گفت و گو با پايگاه اطلاع رساني شهرسازي و معماري در اين مورد گفت: ماه آينده و در مجمع بعدي، شوراهاي مراكز استان ها طرح هاي خود را در اين رابطه ارائه مي دهند.
به گفته او: اين طرح با توجه به استعدادها و قابليت هاي موجود در شهرهاي مختلف به منظور جذب گردشگر داخلي و خارجي است و مي تواند ابعاد اقتصادي، فرهنگي، اجتماعي و سياسي قابل توجهي را از طريق ارتقاي ميزان جذب گردشگر داخلي و خارجي فراهم كند.
رئيس كميسيون فرهنگي شوراي شهر معتقد است: به خاطر نبود هماهنگي لازم ميان دستگاه هاي اجرايي مرتبط با موضوع گردشگري در مجموعه مديريتي شهرها و بويژه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و شهرداري ها، شرايط ساختاري مناسبي، براي ارائه خدمات به گردشگران فراهم نيست.
به نظر مي رسد بايد با به فعليت رساندن تمامي ظرفيت هاي حقوقي و اجرايي موجود كه عمده ترين بخش هاي آن در اختيار سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و شهرداري هاست، وضعيت فعلي را ارتقا داد و تدوين اين طرح در حالي صورت مي گيرد كه آمار و ارقام فعلي در زمينه گردشگري به هيچ وجه متناسب با استقبال گردشگران داخلي و خارجي نيست و همخواني و همپوشاني لازم را ندارد.
حتي خدمات فعلي عرصه گردشگري در مجموعه مديريت شهرها نمي تواند پاسخگوي نيازهاي داخلي شهروندان شهرهاي كشور باشد. در حالي كه به لحاظ قابليت ها و جذابيت  گردشگري در عرصه هاي جغرافياي طبيعي، ميراث فرهنگي و ديگر عرصه ها شرايط بسيار قابل توجهي در سطح كشور وجود دارد.
در بيست و يكمين مجمع مشورتي كميسيون هاي فرهنگي - اجتماعي شوراهاي مراكز استان ها كه اين ماه در زنجان برگزار شد، علاوه بر اين موضوع، راهكار استفاده بهينه از فضاي پارك ها و تفرجگاه هاي شهري براي تصويب در شوراي شهرها براي اخذ لايحه از شهرداري ها در مجمع، مطرح و تصويب شد.
خادم در اين رابطه معتقد است: اين طرح به دنبال ارتقاي كاركرد فرهنگي، اجتماعي، تفريحي، ورزشي، رفاهي، هنري و امنيتي پارك ها و تفرجگاه هاي شهري با رويكرد خانواده محوري ارائه مي شود.
وي افزود: در بوستان هاي شهري بايد با توجه به محدوديت هاي فضاي شهري، كاركردهاي مطلوب تري ارائه داد و به خانواده ها اهميت بيشتري داده شود.
نبود مراكز تفريحي و فراغتي در شهرهاي بزرگ و بويژه تهران از مهمترين چالش هاي فرهنگي و اجتماعي در يك دهه اخير بوده است. ساخت و سازهاي خارج از ضابطه محله ها و مناطق، تهران را با جمعيت فزاينده اي مواجه كرده است كه هنوز حداقل نياز مندي هاي آنها تامين نشده و اغلب شهروندان براي استفاده از خدمات شهري مناسب با معضل مواجهند.
از سوي ديگر كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي نيز با تهيه طراحي قصد دارد برخي از ميدان هاي مهم تهران را تبديل به مراكز گردشگري كند. اين طرح ابتدا در تهران و پس از آن در ديگر شهرهاي كشور به اجرا درمي آيد.
سعيد ابوطالب ، نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي در اين باره گفت: در اين طرح نقاطي در شهرهاي بزرگي نظير تهران، تبريز، كرمانشاه و ديگر شهرها به عنوان مناطق تاريخي - فرهنگي شناخته مي شوند. مقرر شده با تجهيز اين مناطق، ضمن اينكه اقداماتي موثر براي حفظ ابنيه تاريخي صورت مي گيرد، زمينه هاي جذب گردشگر داخلي و خارجي هم فراهم شود.
او از بهارستان و تجريش به عنوان دو ميدان تاريخي شهر تهران ياد كرد و گفت: مناطقي مثل ميدان تجريش، محوطه امامزاده صالح و بازارچه قديمي آن يا ميدان بهارستان، محوطه مدرسه شهيدمطهري و مجلس قديم مي توانند در اين طرح مورد استفاده قرار گيرند.
به گفته اين نماينده مجلس، در صورت اجرايي شدن اين طرح، تردد اتومبيل در اين ميدان ها محدودتر شده و شرايطي براي استفاده شبانه روزي شهروندان و بازديدكنندگان فراهم مي شود.
وي در خصوص تمهيدات در نظر گرفته شده براي بازسازي و ايجاد محيط گردشگري در ميدان ها گفت: براي اطراف ميدان بهارستان و مسجد سپهسالار (مطهري) با كارشناسان، ساعت ها بحث شده و بايد محل تردد اتومبيل ها از شمال به جنوب و شرق به غرب تغيير كند و بسياري مسائل ديگر به طور دقيق بررسي شود.
ابوطالب اين طرح را از سوي ديگر، موجب انتفاع كاسبان منطقه دانست و افزود: در كشورهاي بزرگ و صنعتي، خريد همراه با تفريح و سرگرمي است و بايد اين فرهنگ در كشور ايجاد شود.
ابوطالب همچنين از طرحي نام برد كه چندي پيش به شهرداري منطقه 7 تهران ارائه داده است. چنانچه او مي گويد: در اين طرح محوطه هفت حوض نارمك تبديل به محل خريد خواهد شد، به نحوي كه قرار است از تردد اتومبيل جلوگيري شود.
ميدان ها از مهمترين عناصر شهرسازي بشمار مي روند كه جدا از كاركردهاي ترافيكي، نقش مهمي در تامين فضاهاي فراغتي و فرهنگي را به خود اختصاص مي دهند. با اين همه اگرچه در شهرسازي سنتي ايران، ميدان ها اهميت ويژه اي داشتند، اما طي دهه هاي اخير عمده كاركرد خود را در اين حوزه از دست داده اند و جز فضايي براي رفت و آمد خودروها كاركرد ديگري ندارند.

مدت زيادي از چاپ گفت و گوي مسئولان سازمان اتوبوسراني با ايرانشهر نمي گذرد. در اين گفت  وگو تصريح شده بود كه مشكلات شهروندان در زمينه استفاده از اتوبوس  هاي شركت واحد، اصلا ربطي به كمبود اتوبوس ندارد و همه اين مشكلات به دليل گره هاي ترافيكي شهر است كه باعث مي شود سرعت سير اتوبوس ها كاهش يابد، اما در اين بين هيچ اشاره اي به اين نكته نشده بود كه در حال حاضر تكليف شهرونداني كه اتوبوس را براي سفرهاي درون شهري برگزيده اند چيست. به عنوان مثال اگر به نحوه سرويس دهي اتوبوس هاي خط ميدان وليعصر تجريش كه هر روزه به لحاظ طول نسبتا زياد مسير و قرار داشتن بسياري از نقاط پرتردد شهر در آن، بايد به شهروندان زيادي سرويس دهي كند دقت كنيم، خواهيم ديد كه متاسفانه بنا به دلايل مختلف، زمان انتظار واقعي اين خط به سه تا چهار تا برابر رسيده است. در اين بين مقصر كيست؟
از سويي به شهروندان گفته مي شود كه جهت كاهش آلودگي و ترافيك از وسايل نقليه عمومي استفاده كنيد و از سوي ديگر عملا وسيله نقليه عمومي قابل استفاده در اختيار آنها نيست. چند روز قبل در ايستگاه دوم اين مسير (ايستگاه بعد از مبدا) منتظر اتوبوس بودم. همه مسافراني كه قصد رفتن به سمت تجريش را داشتند، حدود نيم ساعت انتظار كشيدند و نهايتا هم اتوبوسي كه تازه از مبدا راه افتاده بود، به دليل شدت ازدحام مسافر از جلو چشمان منتظر و خسته همه عبور كرد و رفت. اين اتفاق در بسياري از روزهاي ديگر هم افتاده بود يا حداقل اينكه اگر اتوبوس مذكور جا داشت و براي سوار كردن مسافر توقف هم مي كرد، زمان انتظار زيادي به مسافران تحميل مي شد. يكي از مهمترين دلايل اين مشكلات تا آنجا كه در سطح شهر مشهود است، جا به جايي اتوبوس ها از يك خط به خط ديگر است. مثلا در همان روز مذكور، بالاخره ما مجبور شديم بعد از 40 دقيقه انتظار از اتوبوسي استفاده كنيم كه تنها تا ميدان ونك مي رفت ولي متعلق به مسير تجريش بود.
حالا سئوال يا پيشنهادي كه مطرح است اينكه آيا اتوبوسراني با اضافه كردن تعدادي اتوبوس ذخيره به ناوگان خود نمي تواند جلو جا به جايي هاي اينگونه را بگيرد تا همان تعداد اتوبوس موجود كه بايد از هفت خوان ترافيك بگذرند، بتوانند با زمان انتظار كمتري به مسافران سرويس بدهند؟
مسلما در صورت تحقق طرح اتوبوسراني مبني بر ايجاد خطوط ويژه جديد، اين شركت به اتوبو س هاي خيلي بيشتري نياز خواهد داشت. به نظر مي رسد در حال حاضر براي خطوط غير ويژه هم بهترين نسخه افزايش نسبي تعداد اتوبوس هاست. كافي است شهروندان بتوانند به زمان انتظار نوشته شده روي تابلو ايستگاه ها اعتماد كنند. خواهيم ديد كه به ازاي افزايش هر يك دستگاه اتوبوس حتي بيش از 40 دستگاه خودرو از خودروهاي سطح شهر كاسته خواهد شد.

گازسوز كردن خودرو چند سالي است كه در راستاي بهينه سازي و مصرف سوخت از سوي مسئولان توصيه مي شود. استفاده از خودروهاي گازسوز نيز تا حدودي مورد اقبال عمومي قرار گرفته است.
40 درصد از خودروهاي گازسوز كشور، يعني حدود 20 هزار خودرو در تهران تردد مي كنند.
عباس آخوندي كارشناس تبديل خودرو در سازمان بهينه سازي مصرف سوخت كشور در گفت وگو با قلم سبز ايران با اعلام اين خبر گفت: در حال حاضر 48 هزار خودرو گازسوز در كشور تردد مي كنند كه حدود 20 هزار خودرو، يعني حدود 40 درصد از آنها در تهران تردد مي كنند.
وي افزود: تردد خودروهاي گازسوز در كلانشهرهايي مانند تهران و مشهد كه با حجم زياد تردد خودروها در خيابان همراه است، مي تواند آلودگي هوا و مصرف بنزين را كاهش دهد.
آخوندي گفت: روند گازسوزكردن خودروها در كشور با توجه به تبليغات گسترده و فراگير و رفع ايرادات آن تقريبا سريع پيش مي رود.
وي افزود: حدود 60 درصد از خودروهاي گازسوز در حال تردد كشور پيكان و 28/12 درصد از آنها سمند است كه تعداد آنها در مورد پيكان 28 هزار و 800خودرو و در مورد سمند حدود 5 هزار خودرو است.
به گفته اين كارشناسان، در حال حاضر توليد پرايد گازسوز در شركت خودروسازي سايپا آغاز شده و تا پايان امسال 66 هزار دستگاه پرايد و طي سالهاي 85 و 86، 204 هزار خودرو به روش تبديل كارخانه اي در اين شركت توليد مي شود كه با اين روند مي توان رشد چشمگيري را در تعداد خودروهاي گازسوز كشور تجربه كرد.

نام نويسنده گزارش شطرنج كارشناسان روي ميز ترافيك چاپ شده در ايرانشهر روز چهارشنبه 19/5/84 درج نشده بود.
نويسنــــده اين گزارش مهرداد مشايخي است كه منبع اخبار آن، گزارش هاي ارسالي از روابط عمومي معاونت حمل ونقل و ترافيك شهرداري تهران بوده است.