مينو بيگي
سينما يكي از مهمترين جاذبه هاي مورد علاقه جوانان است. موفقيت جهاني سينماي ايران در دهه هاي اخير گرايش و رويكرد نسل جوان به مقوله سينما را فزوني بخشيد و به همان نسبت، نگرش آنان به سينما را دگرگون ساخت. البته هنوز هم در طيف جوانان علاقه مند به سينما، مشتاقاني وجود دارند كه شهرت هنرپيشگان و آرزوي دستيابي به چنين جايگاهي آنها را به سوي سينما كشانده است. اما بسياري از جوانان سينماگر، با ژرف نگري سينما را براي بيان تفكرات، ايده ها و بازنماياندن وقايع و واقعيت هاي جامعه برگزيده اند. در اين زمينه به نظرخواهي و گفت وگو با صاحبنظران عرصه سينما، مجتبي اقدامي مديرعامل مؤسسه گسترش سينماي مستند و تجربي و انجمن سينماي جوانان ايران، عزيزالله حاج مشهدي منتقد فيلم و مدرس سينما و فريد فرخنده كيش معاون تحقيقات سينماي جوان پرداخته ايم كه از نظرتان مي گذرد.
گفت وگو با مجتبي اقدامي مدير عامل مؤسسه گسترش سينماي مستند و تجربي و انجمن سينماي جوانان ايران
جوانان انديشمند در راه سينماي حرفه اي
* چرا سينما يكي از جذابترين گرايش هاي هنري از آغاز پيدايش آن تا به امروز است؟
- سينما با قدمت بيش از صد ساله خود توانسته است پيوندي ميان هنر و صنعت برقرار كند و از آن مهمتر ميان خود و مخاطبانش. به اين وسيله محصول انديشه و نظريات هنرمند را به طور كاملاً واضح و روشني در اختيار همگان قرار دهد و در عين سرگرم كنندگي، تفكرات خود را القاء نمايد. بي شك به دليل كاركردهايي كه دارد در ميان جوامع بشري جايگاه و پايگاه خوبي را براي خود مهيا ساخته است و اين تأثيرگذاري به قدري عميق است كه بي ترديد مي توان گفت با اين هنر مي توان، فرهنگ، باورها و انديشه ها را به سرعت انتقال داد و هم در استحكام و استواري آن كوشيد و يا آن را دچار تزلزل نمود. پس به همين دليل سينما يكي از جذابترين گرايش هاي هنري است.
* علل اصلي گرايش جوانان به سينما چيست؟
- ابتدا بايد بگويم سينما به آن دليل كه مي تواند هم مسيري باشد براي القاي تفكر و هم در مواردي مركزيتي براي مشهور شدن، به همين دليل جوان چون مملو از تفكرات نوين و جسارت است آن را انتخاب مي كند و با همين انگيزه پاي در عرصه فيلم و سينما مي گذارد اعم از سينماي حرفه اي يا آماتور.
اما آنچه كه در حيطه اين مركز و انجمن مي گذرد فيلم كوتاه است. فيلم كوتاه يك تعريف كلي دارد كه مي توان گفت سينماي كوتاه يك وسيله بياني است كه از شاخص هاي آن نماد مفهوم است و از آنجا كه وابستگي به گيشه ندارد در آن جسارت بيشتري پيدا مي شود و آن چه در گستردگي مفاهيم و چه در ريشه هاي تجربي قابليت هاي بيشتري دارد.
اما عموماً در اين شاخه از سينما كه ما با جوانان سروكار داريم مخاطبان ما كساني هستند كه مي آيند و به شرطي مي مانند كه از خودشان جوهره و جسارتي داشته و داراي انديشه هاي نو و بكر باشند و جوان بودن و تحرك و پويايي لازمه حضور در اين عرصه است.
فيلم كوتاه حالت نقادي بيشتري دارد و در مقايسه با فيلم بلند، طيف بيشتري از جواناني را كه غالباً با مشكلات اجتماعي از جمله فقر، اعتياد و... از نزديك آشنايند، جذب مي كند و به نيازهاي انتقادي آنها نيز پاسخ مي دهد.
فيلم كوتاه چون به مفاهيم توجه بيشتري مي كند به همين دليل بعضي از تنگناها را هم در مسير خود دارد، اگر چه فيلم كوتاه در سراسر دنيا توسط سازمانها و ارگانهاي فرهنگي و مراكز فرهنگي و گردشگري، شركت هاي اقتصادي خصوصي، تلويزيونها و موسسات ملي آن را حمايت مي كند كه متأسفانه اين يكي از جمله تنگناهايي است كه سينماي كوتاه در ايران و البته جوانان هنرمند در اين عرصه با آن مواجه هستند.
* آيا با توجه به علاقه وسيع جوانان به سينما و امكانات محدود كنوني در اين عرصه، سينما مي تواند آنها را به اهدافي كه پيش رو دارند، برساند؟
- آنچه كه امروزه به نظر من حائز اهميت است حضور بسياري از جوانان كشورمان در عرصه سينما و فيلمسازي و يا ديگر شاخه هاي آن است كه متأسفانه عده اي به علل عدم تجربه در ميانه اين راه دشوار متوقف مي گردند و عده اي ديگر هم چون مسير را مي شناسند رشد پيدا مي كنند. قابل ذكر است كساني كه در مراكز آموزشي انجمن سينماي جوانان در سراسر كشور وارد شده اند از طريق فراگيري و با اتكاء به ذوق و جسارت خود وارد مرحله كار شده اند كه مي توانم بگويم عبور از اين مسير جوان طالب هنر سينما را روانتر در جاده اصلي قرار مي دهد. حتي مي توان گفت كه سينما به دليل جذابيت هاي خاص، شبيه يك قيف عمل مي كند به طوري كه خيل عظيمي وارد آن مي شوند و در نهايت كساني از آن سوي اين قيف خارج مي گردند كه داراي پشتوانه هايي چون تفكر نو، ذوق، جسارت، پشتكار، تجربه، آموزش و ... باشد.
* گرايش جوانان به سينما ناشي از چه ديدگاهي است؟
- جوانان سينما را انتخاب مي كنند كه از ذوق و جسارت كافي برخوردارند، بر اين باورم كه در كنار جسارت و ذوق، انديشه نو، آموزشهاي اصولي بالهايي براي پرواز يك جوان در عرصه سينما به سوي هدف هاي متعالي است.
*رويكرد گسترده جوانان به سينما چه پيامدهايي خواهد داشت؟
- برخي تصور مي كنند سينما مقوله اي است قابل دستيابي سريع و چون ورود به آن در مواردي راحت است پس مي توان در آن موفق شد ولي بعد از ورود، يك جوان متوجه مي شود كه سينما با آن تصورات ذهني كه او پرورانده است، همخواني ندارد.
بنابر اين دچار سرخوردگي مي شود. پس در سينما كساني به مراتب ارتقاي هنري دست خواهند يافت كه علاوه بر حرفي براي گفتن، داراي انديشه هاي نو و ذوق و ابتكار هم باشند.
* كدام شاخه در سينما در اولويت جوانان است؟
- در انجمن سينماي جوانان بيشترين مراجعه كنندگان از جواناني هستند كه قصد دارند فيلمساز شوند و يا بعدها در وادي سينماي بلند قرار بگيرند و اگرچه در ديگر شاخه هايي چون صدابرداري، تصويربرداري هم حضور پيدا مي كنند و در اين بين مي توان از فيلمسازاني كه زماني در عرصه فيلم كوتاه قرار داشتند و امروزه در سطح بين المللي مطرح هستند چون بهمن قبادي، اميرحسين يوسفي و ديگر افراد نام برد كه امروزه در زمره چهره هاي موفق سينماي حرفه اي اند.
حاجي مشهدي: مي توان با نظم بخشيدن و هدايت گرايش هاي افراطي جوانان به بسترهاي متعارف، مشتاقان افراطي بازيگري در سينما را به حوزه هاي ديگري از آموزش و توليد آثار هنري هدايت كرد
* با عنايت به پيش شرط ها و دلايلي كه برشمرديد براي موفقيت راهيان جوان سينما چه پيشنهادهايي داريد؟
- در اين عرصه كه در حيطه وظايف اين مركز است يعني فيلم كوتاه ، تقسيم بندي هايي هم انجام مي گيرد،از جمله سينماگران به دو دسته آماتور و حرفه اي تقسيم مي شوند.
سينماگران كه در شاخه فيلم كوتاه به عنوان حرفه اي طبقه بندي مي شوند كساني هستند كه از اين طريق يعني ساخت و توليد فيلم كوتاه امرار معاش مي كنند و اين هنر براي آنان به عنوان منبع درآمد به حساب مي آيد و گروه ديگر كه آماتور نام گرفتند كساني هستند كه سينماي كوتاه را به عنوان يك علاقه شخصي و شغل دوم دنبال مي كنند.
اما متأسفانه با وجود استقبال خوب و برخورداري انديشه هاي نو جوانان اين بخش حمايت هاي بسيار اندكي از جامعه هنري مي شود؛ به طوري كه كمبود بسيار زياد مالي موجب شده است جوانان علاقه مند در مراحل آزمون با مشكلاتي روبه رو شوند و توليدات سينمايي كمتري داشته باشيم.
اعتبارات اندك در بخش ساخت و توليد فيلم كوتاه از يك سو و عدم همياري سازمان ها و ارگان هاي دولتي در سرمايه گذاري و ساخت فيلم كوتاه، مشكلات گوناگوني پديد آورده كه مي توان به جرأت گفت ناشي از عدم شناخت از مفهوم فيلم كوتاه است كه خود معلول كمبود اطلاعات و اطلاع رساني رسانه ها و مطبوعات مي باشد.
و عده اي طرح خصوصي سازي را مطرح مي نمايند كه مي توانم بگويم كه خصوصي سازي در اين راه از جهاتي هم بسيار خطرناك است و اگرچه ويژگي هاي خوب هم دارد اما محدوديت هاي دولتي را ندارد، اما بخش خصوصي به اهداف مدنظر خود توجه بيشتري مي كند تا به مباحث فرهنگي و هنري؛ و اين زياني است كه مي تواند به طور غيرمستقيم به فرهنگ وارد شود. اگرچه در سراسر دنيا شركت هاي خصوصي به ظاهر به اين بخش يعني فيلم كوتاه و جوانان ياري مي رسانند، اما حضور و نقش دولت در آن اين نياز در جامعه ما و در بخش سينما به شدت احساس مي شود.
اين پديده حركت هاي فرهنگي را حمايت مي كند و اين امكان را هم فراهم مي سازد تا همچون ديگر كشورها در كنار جشنواره هاي بي شمار خود در عرصه فيلم كوتاه امكانات آموزش و پرورشي استعدادهاي درخشان فيلمسازان عرصه كوتاه را نيز مهيا سازيم. چنان كه جشنواره برلين در چند سال اخير به همين جهت سوق داده شده است و كره جنوبي هم به اين حركت فرهنگي پيوسته است اگرچه اين كشور كوچك و نوپاي آسيايي به مانند ما بهره مند از سينماي متفكرانه است.
پس بها دادن به اين بخش يعني تلفيق فرهنگ و هنر و ارتقا بخشيدن سطح كيفي و كمي سينماي كوتاه عرصه را براي جوانان مهيا مي سازد.
اگرچه ما هم در سالهاي اخير بر تعداد جشنواره در كشورمان افزوده ايم و بخش هايي هم بر آن اضافه نموديم كه در اين ميان مي توان از جشنواره فيلم كوتاه تهران به عنوان مهم ترين جشنواره فيلم كوتاه در ايران ياد كرد كه ما در نظر داريم در جشنواره امسال بخشي را هم به تحقيق ارائه دهيم، زيرا تحقيق در امر فيلم كوتاه را لازم و ضروري مي دانيم. پس بي شك افزودن اين بخش به جشنواره پيوند جامعه پژوهشي را با هنر محكم تر مي سازد و اين استحكام زيربناي ساختاري فيلم كوتاه را هم محكم تر مي كند.
زيرا به عقيده من اگر در سينماي كوتاه سرمايه گذاري و توجه مسئولان امر به اين بخش بيشتر گردد به جرأت مي توان گفت كه در سينماي ما تحولي عظيم به وجود خواهد آمد.
همچنين همياري و توجه مسئولان به هنر هفتم و سينماي كوتاه موجب غني ترشدن سينماي ما خواهد گرديد. سينمايي كه در جهان به عنوان سينماي روشنفكرانه و فرهنگي از آن ياد مي شود و اين از جمله ويژگي هايي است كه سينماي ما از آن برخوردار بوده و به آن مي بالد.
اما در پايان اميدوارم با نگاه نو و ارزنده اي كه رئيس جمهور منتخب يعني آقاي دكتر محمود احمدي نژاد به مقوله هنر و هنرمند دارند اين صنعت از رونق بيشتري برخوردار شود و جوانان ما را در عرصه فيلم كوتاه و سينماي بلند مورد حمايت قرار دهند.
فرخنده كيش: اگر سينماگران جوان و پويا را باور كنيم و به آنان امكانات و جهت بدهيم، شرايط مطلوبي براي رشد فرهنگي در اين بخش مهيا مي شود
گفت وگو با عزيزالله حاجي مشهدي، منتقد فيلم و مدرس سينما
سراب ثروت و شهرت
* چرا سينما يكي از جذاب ترين گرايش هاي هنري از زمان پيدايش تا امروز است؟
- اصلي ترين وجه جذابيت «صنعت» يا بهتر است بگوييم «هنر _ صنعت» سينما، در وجود نفس «حركت» در تصاوير به هم پيوسته و نمايش شبه واقعي حركت ها و كنش ها و واكنش هاي آدم ها و ساير جانداران بر پرده سينما نهفته است. بازنمايي مجموعه حركت هاي شبه واقعي و مستندگونه، در نخستين گام براي تماشاگران اين تصاوير متحرك، جنبه اي كاملاً سرگرم كننده داشت، اما رفته رفته كه پاي قصه پردازي و يا فيلم هايي با چيرگي و غلبه وجه داستان پردازانه آنها در سينما مطرح شد، حتي آثار مستند و مستند داستاني نيز براي تماشاگران جذاب، سرگرم كننده و گاه آموزنده به نظر مي رسيد. هرچه از دوره هاي «سينماي صامت» و فيلم هايي كه به تدريج آب و رنگ تازه اي به خود مي گيرند، از حالت «سياه و سفيد» به در مي آيند، جلوه هاي ويژه- در حد و اندازه هاي ابتدايي آن- بر جذابيت هاي ديداري و شنيداري فيلم ها مي افزايد و حضور بازيگران خوش چهره و ستارگان سينمايي در اين صنعت، رواج بيشتري پيدا مي كند، به ميزان جذابيت هاي اين «هنر- صنعت» افزوده مي شود و كار به جايي مي رسد كه شيفتگان اين هنر، بيش از آن كه به رشد و ارتقاي اين «هنر- صنعت» توجه داشته باشند، به زندگي و حال و هواي بازيگران و مسائل حاشيه اي و شايعه پردازي ها و راست و دروغ هاي مربوط به زندگي ستارگان سينما، علاقه نشان مي دادند. از قضا همين وجه بسيار حاشيه اي و غيراصلي هنر و سينما، براي قشر وسيعي از مخاطبان آن، اصل شد و براي تعداد انگشت شماري نيز وجه هنري و محتوايي چنين هنري اهميت پيدا كرد، به هر تقدير، هنر سينما، به مثابه «فانوس خيال» و نوعي «هنر جادويي» ، به دليل مجموعه شگفتي ها و جذابيت هايش، بويژه در ميان جوانان، سخت مورد توجه قرارگرفت.
* علل اصلي گرايش جوانان به سينما كدامند؟
- با توجه به كلياتي كه در پاسخ پرسش نخست توضيح داده شده است، هنر سينما، بويژه با توجه به ظرفيت «ستاره سازي» و هنرپيشه محوري، براي جوانان جذابيت بيشتري پيدا كرد. از سويي نيز، به دليل درهم آميخته شدن بسياري از هنرهاي جذاب (از هنر معماري و پيكرتراشي) گرفته، تا ادبيات، نمايش هاي صحنه اي (تئاتر، موسيقي و نقاشي)در هنر سينما، بسياري از جوانان، آن را چشمه اي يافتند كه در فرو نشاندن عطش هاي بي شماري از تشنگي هاي طبيعي آنان، بسيار مناسب به نظر مي رسيد. البته نبايد فراموش كرد كه علت اصلي گرايش همه جوانان را نمي توان در تمايل شديد به «بازيگري» يا علاقه به «ستاره شدن» و «شهرت» و «معروفيت» از رهگذر جريان ستاره سازي و ... جست وجو كرد، چرا كه تعداد بي شماري از همين جوانان به قصد حضور و رشد در عرصه هايي چون: نويسندگي، كارگرداني؛ طراحي صحنه و لباس، فيلمبرداري و ساير جنبه هاي هنري سينما، به اين پديده نوظهور و پرشگفت علاقه مندي نشان دادند.
* آيا علاقه شديد جوانان به سينما و امكانات محدود كنوني مي تواند آنها را به مقصد برساند؟
- طبيعي است كه با توجه به امكانات محدود و اندكي كه در سينما وجود دارد، بويژه در فضايي كه بخش عمده اي از اين گرايش ها و هجوم سيل آسا، با انگيزه هايي بسيار كم بها و نازل، شكل گرفته است، با ديدي واقع گرايانه مي توان اذعان داشت كه سينما را نمي توان براي تمامي اين علاقه مندان، سرمنزل مقصود به حساب آورد.
چه بسا كه در عرصه هاي ديگر، فضاي مناسب تري براي بسياري از اين استعدادها، توانها و علاقه مندي ها و اشتياق ها وجود داشته باشد. اگر با فرض قبول چنين تصوري بخواهيم نگاهي واقع بينانه به اين جريان داشته باشيم، چه بسا متوجه خواهيم شد كه سينما، براي تعداد زيادي از همين شيفتگان و علاقه مندان، سرابي بيش نخواهد بود. پذيرش اين وجه از واقعيت هاي تلخ و شيرين موجود در عرصه هنر فيلمسازي و سينما، مي تواند به نظم بخشيدن و طبيعي تر جلوه دادن اين گرايش هاي عنان گسيخته و هجوم نه چندان طبيعي و غيرعادي فعلي، سروسامان بدهد. با چنين تفكري، مي توان به جواناني كه به جذابيت هاي كاذب و فريبنده اين هنر، گرايش نشان مي دهند، به راستي خدمت كرد و آنان را به حوزه هاي ديگر از آموزش و توليد آثار هنري راهنمايي كرد.
اقدامي :جوانان سينما را انتخاب مي كنند كه از ذوق و جسارت كافي برخوردارند، بر اين باورم كه در كنار جسارت و ذوق، انديشه نو، آموزشهاي اصولي بالها براي پرواز يك جوان در عرصه سينما به سوي هدف هاي متعالي است
* گرايش جوانان به سينما، ناشي از چه انگيزه است؟
- چنان كه در پاسخ پرسش هاي۲ و ،۳ اشاره شده است، گرايش جوانان به سينما، انگيزه و علت يگانه و منحصر به فردي ندارد. براي گروهي، جنبه هنري اين صنعت و براي گروه ديگري جنبه اشتهار و معروفيت اين هنر- صنعت و امكان شهرت طلبي و ستاره شدن آنان مي تواند اصل باشد و توجه به همين انگيزه ها، نشان دهنده طرز تفكر و نوع نگاه آنان نيز خواهد بود.
* پيامدهاي رويكرد وسيع جوانان به سينما چه خواهد بود؟
- اگر به گرايش هاي طبيعي جوانان- با هر انگيزه اي كه باشد- به طور معقول پاسخ داده نشود و براي اين هجوم سيل آساي علاقه مندي ها و گرايش ها مسير مناسب و بستري از پيش انديشيده شده، طراحي، نگردد، بويژه براي آن دسته از جواناني كه بي هيچ پشتوانه اي از عشق و شور و توانمندي و به پشتوانه هرگونه مهارت، خلاقيت و ظرفيت هاي لازم، قدم در اين راه مي گذارند، نتيجه اي جز سرخوردگي، دلزدگي و افسردگي و پريشانحالي دربرنخواهد داشت. به نظر مي رسد كه درست همانند مشاوره هاي ضروري براي راهنمايي تحصيلي دانش آموزان، در اين بخش نيز بايد براي هدايت هنري جوانان- همانند هدايت تحصيلي- به راهنمايي آنان پرداخت تا از پيامدهاي منفي و ناگوار اين جريان سيل آسا پيشگيري به عمل آورد.
* آيا رفتن جوانان به سمت سينما، به اين معناست كه ديگر حوزه هاي هنري بر روي آن بسته است؟
- بي ترديد براي جوانان علاقه مند به هنر، عرصه هاي متنوعي براي فعاليت وجود دارد كه در صورت راهنمايي و هدايت درست و سنجيده آنان و شفاف سازي وضعيت واقعي فضاي فيلمسازي و ارائه تصويري واقع بينانه از سينما و مسائل مربوط به آن، به گرايش آنان مي توان سيري طبيعي بخشيد و براي بسياري از آنان نيز با توجه به استعدادهايي كه براي مثال در طراحي، نقاشي، تئاتر، موسيقي و مجسمه سازي و معماري و ... دارند، حوزه هاي هنري مناسب تري پيدا كرد و در نتيجه از هجوم سيل آساي آنان به هنر سينما، كم كرد.
* آيا سينما دروازه اي به سوي شهرت و رفاه است؟
- شايد براي اندك شماري از دست اندركاران نخبه، خوش اقبال، صاحب صلاحيت، صاحب سبك و به راستي عاشق و مجرب در سينما، آن هم در فضاي سينماي حرفه اي، - بويژه در سينماي حرفه اي جهان- سينما بتواند دروازه اي به سوي شهرت، معروفيت و رفاه و آسايش آنان باشد، اما بي ترديد در سينماي ايران، با توجه به مجموعه دشواري ها و كمداشت هاي موجود، اين دروازه ، تنها در حكم دريچه اي كوچك و گذرگاهي باريك، مي تواند مسيري براي عبور آدم هايي معدود باشد.
* راههاي برون رفت از چنين مشكلاتي كدام اند؟
- چنان كه در پاسخ پرسش هاي پيش نيز گفته شد، شفاف سازي در اين مقوله و ارائه تصاويري روشن از فضاي سينما و هدايت درست و سنجيده جوانان بايد براي مسئولان امر- بويژه در عرصه سينماي تجربي و سينماي غيرحرفه اي و سينماي جوان و نهادهاي مشابه آنها- وظيفه اي جدي تلقي شود.
* كدام شاخه از سينما، براي جوانان در اولويت است؟
- براي دستيابي به پاسخي درست، سنجيده و مبتني بر آمار و واقع بيني، بايد به نظرسنجي از طريق پرسشنامه اي دقيق توسل جست و با تكيه بر آماري واقع بينانه، به سمت و سوي گرايش هاي آنان پي برد. با اين حال، بر پايه شواهد موجود مي توان چنين گفت كه» بازيگري «يكي از شاخه هاي پرطرفدار در ميان جوانان شيفته سينماست و اين گرايش شايد تنها به جوانان ايراني محدود نمي شود و در ساير كشورها نيز براي جوانان داراي جذابيت زيادي است.
فريد فرخنده كش معاون تحقيقات مركز
سينماي جوانان:
راه مناسب، فرهنگ سازي
با روش هاي اقناعي است
* چرا سينما يكي از جذابترين گرايش هاي هنري از زمان پيدايش اين هنر تا به امروز است؟
- انسان هميشه به دنبال ارتقاء خود است و سينما هميشه يك وسيله براي ارتقاء تفكر و ارتقاء بينش در زيباشناسي و آشنايي با فرهنگ هاي ديگر مي باشد.
اين فرايند قابل دسترسي است و اين بدان معناست كه سينما به عنوان هنري جذاب بيشترين مخاطبان را دارد اين مقوله در «سينماي خاص» كه نخبگان به آن مشغول اند و مخاطبان خاص دارد ملموس است، اما هيچگاه نمي توان از تاثير سينماي به اصطلاح تجاري كه نگاه به گيشه و كسب سود دارد غافل شد كه ظاهرا عامه مردم مخاطبان آن مي باشند.
* علل اصلي گرايش جوانان به سينما كدام اند؟
- جوانان از موسيقي پاپ، بازي هاي رايانه، اينترنت سينما و... لذت مي برند و در اين ميان سينما به عنوان رسانه اي است كه ضمن ايجاد لذت باعث شهرت و ثروت نيز مي شود يا لااقل در تصور عامه چنين است. بهترين جذابيت را در ميان هنرهاي ديگر دارد و از اين رو جوانان به سوي آن گرايش پيدا مي كنند. از جوان دانش آموخته تا فاقد تحصيلات هريك به فراخور نياز خود (بيشتر به خاطر ثروت و شهرت) به اين هنر گرايش پيدا مي كنند و بيشترين جذابيت را در بين حرفه هاي مختلف سينما، بازيگري به خود اختصاص مي دهد.
ازطرفي سينما به عنوان هنري قابل دسترس و جذاب و داراي زباني نسبتا آسان كه دسترسي به مفاهيم آن ساده مي باشد بيشترين مخاطب را پس از رسانه تلويزيون (درصورتي كه در طبقه بندي خود اين دو رسانه ها را در يك مجموعه ببينيم) به خود اختصاص مي دهد.
* آيا علاقه شديد جوانان به سينما و امكانات محدود كنوني مي تواند آنان را به مقصد برساند؟
- متصديان امر مي بايد نسبت به وظايف خود به نحوه مطلوب تري عمل نمايند چه در بخش خصوصي و چه در بخش دولتي، تا امكانات موجود در سينما به نحوه بهتري توزيع گردد.
مهم ترين ضعف در امكانات محدود فرهنگي است يعني جايي كه جوان مي بايستي با واقعيت سينما، خارج از جذابيت هاي فريبنده آن، آشنا گردد. پس اگر با روش پيوسته درجهت جذب و راهنمايي اين جوانان اقدام شود به آنها از طريق مستقيم و غيرمستقيم آموزش هاي لازم ارائه گردد و تا حدود زيادي اين مشكلات برطرف گردد.
مسلماً آموزش مطلوب مدارس، كانون هاي تخصصي و دانشگاه ها و مرا كز خصوصي زمينه ساز ظهور و بروز خلاقيت ها و شناسايي نخبگان است كه متاسفانه درحال حاضر به ايجاد امكانات مطلوب در اين زمينه كم توجهي مي شود .
خوشبختانه امروزه فراواني امكانات ،فيلمسازي را به عنوان ابزاري دراختيار همگان قرار مي دهند تا بتوانند دست به تجربه بزنند و به همين دليل آموزش نامطلوب شرايط مطلوب امكانات، تجهيزاتي را نيز به هدر مي دهد.
* آيا سينما، دروازه اي به سوي شهرت و رفاه است؟
- به واقع تفكر عام چنين است، ليكن سينما نيز مانند موارد مشابه روياهاي زيادي را به باد داده است. ملاك عده معدودي نيستند كه در سينماي حرفه اي و عمدتا كليشه اي معروفيت و شهرت به دست مي آورند بلكه منظور عده كثيري هستند كه سراب را واقعي مي پندارد.
سينما، استعداد، خلاقيت، تفكر ناب، دانش تخصصي، شناخت عمومي و البته كمي شانس مي خواهد. واقعيت آن است كه در اين سينما نام و اثر بهترين مستندساز از معمولي ترين هنرپيشه فيلم هاي گيشه اي ناشناخته تر است.
* راه هاي برون رفت از چنين مشكلاتي كدام اند؟
- مسوولان فرهنگي وكساني كه با جوانان سروكار دارند بيش از ديگر مسوولان وظيفه دار مي باشند و بايد با تدبيري نو و از نگاهي موشكافانه ظرايف ارتباط جوان و سينما را از ديدگاه هاي مختلف موردتوجه قرار دهند.
فرهنگ غني كشور اسلامي ايران كه طي تاريخ از هجوم غارتگران فراوان در امان بوده در دنياي امروز با هجوم مهاجمان فرهنگي روبه رو مي باشد و در اين رهگذر بيشترين آسيب ها متوجه نسل جوان است. استفاده نادرست از شبكه جهاني اينترنت از مواردي است كه مي تواند خطرات فرهنگي زيادي به همراه داشته باشد.
پس بايد در فكر فرهنگ سازي مناسب بود تا با شيوه هاي اقناعي ضمن جذب جوانان، به آنان براي مقابله با هجوم هاي فرهنگي زيان آور ياري برساند.
* گرايش جوانان به سينما ناشي از كدام انگيزه است؟
- جوان در دنياي امروز به دنبال كسب قدرت و ثروت سهل الوصول و زودهنگام است و بردباري در دنياي «هرچه سريع تر به جلو» جايگاهي ندارد و فكر مي كند با حضور در سينما از طريق كسب شهرت به قدرت ثروت مي رسد.
همچنين تقليد كوركورانه و مدل پذيري است كه در نزد جوان بسيار موردتوجه (خواسته و ناخواسته) مي باشد. بسياري از كشورها با استفاده درست از هنر سينما از اين طريق به صدور تفكر و عقايد خود اقدام مي كنند. چراكه سينما براي دستيابي به چنين هدفي، وسيله اي سريع و راحت است.
و البته هستند جواناني كه جهت كسب دانش و علم سينما را انتخاب مي كنند و آنان جواناني هستند كه آموزش مطلوب ديده و با چراغ وارد تاريكي شده اند يا مي شوند و بيشترين بهره را از سينما مي برند.
* پيامدهاي اين رويكرد وسيع جوانان به سينما چه خواهد بود؟
- اگر دقت نكنيم و حساسيت به خرج ندهيم و بي توجه به اين پتانسيل وسيع باشيم مسلما پيامدهاي مطلوبي را نبايد انتظار داشته باشيم. ولي اگر اين سينماگران پويا و جوان را باور كنيم و به آنان امكانات بدهيم شرايط مطلوبي را درجهت جريان سازي فرهنگي مهيا نموده ايم.
اين رويكرد گسترده نيز اگر به صورت منطقي كنترل نشود و از مزاياي پتانسيل هم عظيم آن استفاده نگردد تبديل به جرياني سرگردان و مخرب خواهد شد پس به جوانان ياري رسانيم تا آنان در جريان سازي فرهنگي مطلوب ما را ياري نمايند.
* آيا علاقه جوانان به سينما به اين معناست كه ديگر حوزه هاي هنري بر روي آنان بسته است؟
- در دنياي امروز رسانه ها به قدري قدرتمندند كه تأثيرات رواني_ رفتاري آنان در جامعه غيرقابل انكار مي باشد و اين شامل تمامي رسانه ها ازجمله سينما نيز مي باشد اما به دليل آنكه يك تصوير گاهي به اندازه هزاران واژه ارزش دارد و تأثيرگذار است، رسانه هاي تصويري غالبا داراي اثرگذاري بيشتري هستند كه اين دليل مسدود شدن ديگر مسيرها نيست.
