امير بهادري نژاد
يكي از اسطوره هاي فوتبال فرانسه بار ديگر به ميادين فوتبال ملي بازگشته است. عده اي معتقدند كه بازگشت وي با اشك به پايان خواهد رسيد. اما گروهي ديگر بر اين باورند كه وي مي تواند تيم ملي فوتبال كشورش را بار ديگر به بام فوتبال جهان برساند. به هر حال نظرات در مورد بازگشت ناگهاني و پيش بيني نشده اين اسطوره، ضد و نقيض است اما آنچه در حال حاضر براي طرفداران فوتبال فرانسه اهميت دارد اين است كه زين الدين زيدان افسانه اي از تصميم خود مبني بر كناره گيري از تيم ملي پشيمان شده و تا مدتي نامعلوم در خدمت تيم ملي كشورش خواهد بود.
چندين سال پيش خورخه والدانو مدعي شده بود كه فيزيك زين الدين زيدان، كاراكتر و قابليت هاي فني اش او را به ياد يك بوكسور مي اندازد. حالا كه زيدان تصميم گرفته خداحافظي خود از تيم ملي فوتبال فرانسه را پس بگيرد و مجدداً به ميادين فوتبال ملي بازگردد به اين نتيجه مي رسيم كه واقعاً حق با والدانو بود چون سناريوي بازگشت زيدان به تيم ملي شباهت خاصي به سناريوي بازگشت مجدد راكي به رينگ بوكس دارد. در فيلم راكي چهار سيلوستر استالونه پس از اين كه با چشم هاي خود شاهد نابودي دوست و رقيب سابق خود، آپولو در برابر يك بوكسور آماتور روس به نام ايوان دراگو بود تصميم گرفت به رينگ بوكس بازگردد و يك بار ديگر اقتدار خود را به نمايش بگذارد.
حالا زيزو نيز مانند راكي پس از اين كه تيم ملي فوتبال كشورش را در خطر راه نيافتن به مرحله پاياني جام جهاني ۲۰۰۶ مي بيند احساس مي كند كه زمان بازگشت و كمك به تيم ملي فرارسيده و نبايد ميدان را خالي كرد. البته تفاوت زيدان با راكي در اين است كه وي به همراه دو يار ديرين خود، كلود ماكله له و ليلين تورام به تيم ملي بازگشته اند در حالي كه هر سه آنها پس از يورو ۲۰۰۴ از تيم ملي كناره گيري كرده بودند.
دو هفته پيش در شهر مون پوليه تيم ملي فرانسه در جريان يك ديدار دوستانه به مصاف تيم ملي ساحل عاج رفت و بخش اول سناريوي بازگشت زيدان و يارانش به تيم ملي به خوبي اجرا شد. كلود ماكله له مانند هميشه در مقابل چهار مدافع تيمش تمام روزنه هاي ورود حريف را مسدود كرد و ليلين تورام نيز در يك صدوسومين بازي ملي خود تا پيش از اين كه مصدوم شود با اقتدار به رهبري خط دفاعي پرداخت. اما بدون ترديد ستاره اين بازي زين الدين زيدان بود كه هر بار كه به توپ ضربه زد، تماشاگران حاضر در ورزشگاه به تشويق وي پرداختند.
روز بعد از بازي، روزنامه هاي فرانسه سراسر تمجيد از زيدان بود. روزنامه اكيپ در صفحه اصلي خود با تيتر درشت نوشت: «تاثير زيدان» و «بازگشت نور»
همچنين تيري هانري گفت: تيم ما سرانجام سرعت، قدرت و انسجام خود را بار ديگر به دست آورد و حالا كه زيدان بازگشته بازيكنان با اعتماد به نفس بيشتري بازي مي كنند.
اگر بخواهيم منصفانه قضاوت كنيم بايد حق را به هانري و روزنامه هاي فرانسوي داد چون زيدان در پيروزي سه بر صفر تيمش مقابل ساحل عاج ستاره ميدان بود. با اين حال ريموند دومنش مربي تيم ملي فرانسه به اين حقيقت واقف است كه احتمال دارد ورق در بازيهاي جدي تر به ويژه بازيهاي راهيابي به جام جهاني به كلي برگردد. هنگامي كه گروه بندي رقابتهاي جام جهاني در قاره اروپا انجام شد همگان پيش بيني مي كردند كه فرانسه بدون زحمت به جام جهاني برسد. با توجه به حضور سه تيم ضعيف قبرس، جزاير فارو و رژيم اشغالگر قدس و دو تيم متوسط سوئيس و ايرلند كمتر كسي تصور مي كرد كه فرانسه براي صعود به مشكل بربخورد اما اين تيم هم اكنون در رده چهارم جدول گروه جاي دارد و اين تيم در جريان بازيهاي رسمي خود در يك سال اخير تنها در برابر تيم هاي ضعيفي چون جزاير فارو و قبرس پيروز شده است. اين تيم حتي نتوانسته در بازيهاي خانگي دروازه سوئيس و يا ايرلند را باز كند.
در ظاهر بازگشت سه بازيكن كليدي به تركيب اصلي تيم بايد بلافاصله باعث افزايش توان روحي و رواني بازيكنان شود و به اصطلاح به تيم شوك وارد كند اما نبايد از احتمالات چشم پوشي كرد. براي دومنش نيمكت نشين كردن اين سه قهرمان بزرگ تقريباً غيرممكن است چون آنها به دليل عشق به كشورشان به تيم ملي بازگشته اند. البته اگر آنها در حد و اندازه هاي خود ظاهر شوند مشكلي به وجود نخواهد آمد. اما بايد توجه داشت كه زيدان و تورام هر دو ۳۳ ساله هستند و ماكله له نيز تنها يك سال از آنها جوانتر است و با توجه به اين كه اين بازيكنان همراه با باشگاههاي خود، فصل پر تراكمي را در رقابتهاي داخلي و ليگ قهرمانان اروپا خواهند داشت به همين دليل احتمال تحليل قواي جسماني آنان وجود دارد. از سوي ديگر بايد از لحاظ فني و تاكتيكي نيز به ارزيابي عملكرد اين بازيكنان پرداخت. به عنوان مثال حضور تورام در قلب خط دفاعي باعث متمايل شدن ويليام گالاس به سمت چپ خط دفاعي مي شود كه گالاس از بازي در اين منطقه نفرت دارد. از سوي ديگر حضور ماكله له در كنار پاتريك ويه را در مركز زمين فرصت بازي را از ويكاش دوراسو و پدرتي خواهد گرفت.
در جريان رقابتهاي يورو ۲۰۰۴ تيم ملي فوتبال فرانسه با سيستم ۲-۴-۴ به ميدان رفت كه در اين سيستم ژاك سانتيني، زيدان بر خلاف ميل خود مجبور شد به كناره هاي زمين متمايل شود. اگر فرانسه بخواهد كماكان با اين سيستم ادامه بدهد (كه به احتمال قوي اين كار را انجام خواهد داد) آنگاه بهترين مكان براي حضور زيدان، بازي در حفره و يا همان رابط ميان خط حمله و خط مياني مي باشد. اگر زيدان در حفره بازي كند آنگاه كدام بازيكنان بايد سه جاي باقي مانده در خط مياني را پر كنند؟ اگر مربي تيم بخواهد تنها با يك مهاجم (تيري هانري) به ميدان برود آنگاه ترزگه كه تنها مهاجم نوك كلاسيك فرانسه به شمار مي آيد نيمكت نشين خواهد شد. اگر به ارزيابي ركورد گلزني ترزگه در سطح ملي و باشگاهي بپردازيم متوجه خواهيم شد كه نيمكت نشيني وي ريسك بزرگي خواهد بود. وي در ۱۲۰ ديداري كه براي يوونتوس انجام داده ۷۳ گل به ثمر رسانده و تعداد گلهاي وي در ۵۹ بازي ملي ۳۱ گل مي باشد. ترزگه در شرايطي موفق به كسب چنين ركوردهايي شده كه به صورت مداوم با مصدوميت دست به گريبان بوده است.
اگر هم دومنش بخواهد از زوج ترزگه و هانري در خط حمله استفاده كند آنگاه بايد با سه بازيكن در مركز زمين به ميدان برود و قيد استفاده از بازيكنان گوش (كناري) را بزند. البته بازي با اين سيستم چندان فكر خوبي نيست چون در آن صورت گالاس به تنهايي مجبور خواهد بود فضاي جناح چپ تيم فرانسه را پوشش بدهد.
به هر حال بازگشت ستارگان فوتبال فرانسه به تيم ملي اين كشور دقيقاً مانند ورود چند ميهمان ناخوانده به منزل يك شخص ميهمان نواز است كه اين شخص با وجود اين كه مي داند اين ميهمانان برايش دردسرساز خواهند شد اما چاره اي به جز پذيرايي از آنها ندارد.
خطر ديگري كه تيم فرانسه را تهديد مي كند نبود ثبات در بازي زيدان در دو سال اخير است كه كارشناسان فوتبال نمايش زيدان را در اين مقطع با عبارت «تب و لرز زيدان» توصيف كرده اند. حتي كارشناسان فوتبال اسپانيا پا را از اين هم فراتر نهاده اند و مدعي شده اند كه زيدان در برابر تيمهاي ضعيف انگيزه اي براي بازي كردن ندارد و به همين دليل است كه رئال در فصل نقل و انتقالات دو هافبك تهاجمي به نامهاي باپتيستا و روبينيو را به خدمت گرفت. در واقع هدف اصلي مربي تيم رئال مادريد اجراي سيستم چرخشي براي اين سه بازيكن است كه به اين ترتيب زيدان در تعدادي از اين بازيها نيمكت نشين خواهد شد.
با وجود تمام اين شرايط نبايد از زيدان و يارانش به دليل بازگشت به تيم ملي انتقاد كرد چون تيم ملي فرانسه شرايط بسيار نابساماني دارد و اگر اين تيم به جام جهاني راه نيابد آنگاه فوتبال اين كشور تحقير خواهد شد. تيم فرانسه ۴ بازي باقي مانده در مرحله مقدماتي جام جهاني دارد، ۲ بازي آسان در برابر قبرس و جزاير فارو و ۲ بازي خارج از خانه در برابر سوئيس و ايرلند.
اگر فرانسوي ها در يكي از ۲ بازي خارج از خانه خود پيروز نشوند ممكن است حتي از حضور در مرحله پلي آف جام جهاني در قاره اروپا هم محروم شوند.
در صورتي كه چنين واقعه ناگواري رخ بدهد آنگاه سه ستاره فوتبال فرانسه مجبور خواهند بود مجدداً با خاطره اي تلخ از تيم ملي كناره گيري كنند.
البته بايد توجه داشت كه راكي در بازگشت به رينگ بوكس موفق بود؛ او نه تنها ايوان دراگو را شكست داد بلكه در مورد موضوعات پيچيده و معنوي نيز به سخنراني پرداخت.شايد زيدان هم به سرنوشت راكي دچار شود. البته نبايد فراموش كرد كه موفقيت راكي در جريان يك فيلم سينمايي شكل گرفت اما زيدان در دنياي واقعي زندگي مي كند.
دومنش در برزخ
ريموند دومنش مربي تيم ملي فوتبال فرانسه با آن كه از بازگشت زيدان به تيمش بسيار خرسند است اما بيم آن را دارد كه حضور اين بازيكن در اين تيم سطح توقعات مردم را بالا ببرد و اين گونه فشار روحي بيشتري به بازيكنانش وارد شود.
دومنش ضمن هشدار به تماشاگران در اين رابطه مي گويد: تا دو ماه قبل كمتر كسي تصور مي كرد كه تيم ملي فرانسه به جام جهاني راه يابد اما امروز پس از بازگشت زيدان، همگان صعود ما را به جام جهاني حتمي مي دانند. اما تا آنجايي كه من مي دانم حضور زيدان در تيم ملي، امتيازي به مجموع امتيازات ما در جدول رده بندي رقابتهاي جام جهاني اضافه نكرده و وضعيت ما نسبت به دو ماه قبل تغييري نيافته است به همين دليل ديدگاه مردم نسبت به تيم ملي نبايد تغيير كند. اگر به بازگشت زيدان به تيم ملي بيش از حد بپردازيم آنگاه احتمال دور شدن از هدف اصلي كه همان صعود به جام جهاني است وجود دارد.
اما آيا دومنش تصور مي كرد كه سه بازيكن سرشناس فوتبال فرانسه از بازنشستگي خارج شوند و مجدداً در خدمت تيم ملي باشند؟
دومنش در اين رابطه مي گويد: من هر آنچه در توان داشتم براي بازگشت آنان به تيم ملي انجام دادم و خوشبختانه در نهايت متقاعد شدند كه از بازنشستگي خارج شوند. جالب اين كه از مدتها قبل مردم و رسانه ها به من فشار مي آوردند كه براي اين سه بازيكن بازي خداحافظي ترتيب بدهم اما هرگز زير بار نرفتم چون اگر چنين كاري انجام مي دادم به طور حتم آنها هيچ گاه به تيم ملي بازنمي گشتند.
اما به چه دليل دومنش زودتر از اين به فكر استفاده از اين سه بازيكن نيفتاد تا اين كه فرانسه در رقابتهاي مقدماتي جام جهاني دچار مشكل نشود؟
دومنش اين گونه توضيح مي دهد: بازگرداندن آنها بلافاصله پس از يورو ۲۰۰۴ غيرممكن بود چون بسيار خسته و فرسوده بودند و در آن مقطع نمي توانستند تصميم منطقي بگيرند.