عكس: علي اكبر شيرژيان
مريم پاپي
صبح شده و هنوز بيدارم. خانه زير نگاه هايم پوسيد. پشت پلك ها، اتفاقات خوبي در جريان نيست. چشم كه مي بندم صدايش را به وضوح مي شنوم.... مطمئنم كه كسي هست. همچنان بيدار خواهم ماند....
از سه شب پيش تا به حال پلك هايش يك دقيقه آرامش نداشته اند. منتظر است. نمي دانم چه  كسي، اما او اطمينان دارد كه خواهد آمد. برايش هديه مي خرد و پنهان مي كند، مي ترسد، به دنبال چيزهاي عجيب و غريب از خانه بيرون مي رود و فراموش مي كند كه بايد برگردد. حالا هم چند روز است كه از خانه بيرون نرفته. نمي دانم... شايد كسي تهديدش كرده ... به دوستانش هم بي توجه  است. شايد با كسي آشنا شده، حالت كساني را دارد كه قصد انتقام دارند، ولي ما كه در اين مدت تا حدامكان با او راه آمده ايم. اصلا نمي فهمم چرا اين طور شده؟...
قرار است بلاتكليفي خانواده ها در برخورد با زنان، مردان، دختران و پسراني كه معلوم نيست از چه چيزي رنج مي برند و چرا اطرافيانشان را هم آزار مي دهند، پايان يابد. بالا رفتن آگاهي جامعه نسبت به بيماران مبتلا به اسكيزوفرني، برنامه اي ست كه انجمن اسكيزوفرني با همكاري فرهنگسراهاي تهران به اجرا درمي آورد. به اين ترتيب براي نخستين بار براي آشنايي جامعه با اين بيماري، تبليغات گسترده صورت مي گيرد.
كلاس هاي آموزشي براي خانواده هاي بيماران و تبليغات شهري همچون نصب بيل بورد، از جمله اين برنامه ها هستند.
بنابر آمارهايي كه دكتركاظم ملكوتي، روان پزشك، ارائه مي دهد، شانس شيوع بيماري هاي عصبي در طول عمر در 50 درصد افراد وجود دارد. 30-25 درصد افراد جامعه نيز در هر لحظه به بيماري هاي عصبي مبتلا هستند. ما حدود 120 هزار بيمار مبتلا به اسكيزوفرنيا و مشابه آن داريم. اگر متوسط اعضاي هر خانواده را پنج نفر درنظر بگيريم، حدود يك ميليون نفر به نوعي با اين بيماري درگير هستند. همچنين با درنظر گرفتن اينكه حدود 5-4 درصد افراد جامعه از بيماري هاي شديد عصبي رنج مي برند، حدود 3-2 ميليون نفر نيز با بيماري عصبي خود يا اعضاي خانواده شان مواجهند.
اطلاعات سازمان جهاني بهداشت نيز نشان مي دهند كه شيوع بيماري اسكيزوفرني در طول عمر بين يك تا 5/1 درصد در كل جهان بوده و اين آمار با اندكي تغيير به سراسر جهان قابل تعميم است.
اسكيزوفرني در افرادي كه زمينه بروز آن را دارند ظاهر مي شود. دكتر ملكوتي مي گويد: براي بروز بيماري حتما بايد زمينه هاي عصبي و زمينه هاي مغزي آن وجود داشته باشد. بخشي از زمينه هاي مغزي بروز اين بيماري ارثي ست. اگر زمينه هاي ارثي اين بيماري زياد باشد با وارد شدن فشار اندكي از سوي محيط يا حتي بدون هيچ فشاري، اسكيزوفرني در سن
۱۵-14 سالگي بروز مي كند.
خانواده هاي بيماران مبتلا به اسكيزوفرني به دليل ناشناخته بودن رفتار اين بيماران براي افراد عادي جامعه كه اطلاعي از اين بيماري ندارند، دچار نگراني  مي شوند و بيمار و افراد خانواده اش رنج بسياري را از اين بابت تحمل مي كنند. مهمترين مسئله پس از ناآگاهي درباره رفتار صحيح با اين بيماران اين است كه خانواده ها علائم بيماري را نمي شناسند و تغيير رفتار فرد را به رفتار ناشايست يا عادات بد نسبت مي دهند.
هراس از برچسب ها
... از محل كار اخراج شده، حرفي هم از دليل اخراجش نمي زند، از صبح بيرون مي زند و شب به خانه مي آيد. سيل شكايت همسايه ها به خانه روانه شده كه مردتان در خيابان با رفتارهايش دخترهاي ما را مي ترساند، آبرويمان در خطر است، در خانه هم صداي ضبط و تلويزيون را تا آخرين درجه بلند مي كند، انگار مي خواهد پشت اين سروصداها مخفي  شود....
اختلالات خواب از جمله بي خوابي و خواب زياد، نبود انگيزه براي درس خواندن، كار و ازدواج، از جمله علائمي ست كه دكتر ملكوتي براي اسكيزوفرني عنوان مي كند. وي مي گويد: خانواده ها فكر مي كنند اين رفتارها ناشي از بي عاري فرد است در صورتي كه نشانه هايي از بيماري هستند. اما علائم همه بيماران مبتلا به اسكيزوفرني يكسان نيست .
وي مي افزايد: بيقراري، اضطراب، از كوره در رفتن وعصبانيت جزو ديگر علائم اين بيماري هستند كه با رفتارهاي ديگر اعضاي خانواده تضاد پيدا مي كند. اما خانواده ها از ترس انگ خوردن از سوي جامعه، با وجود همه مشكلات، سعي مي كنند بيماري اين افراد را مخفي نگه دارند، در حالي كه هر چه اين بيماران در پستو بمانند تبعات اين بيماري گسترده تر مي شود. ولي اگر به افراد جامعه آموزش داده شود كه اين بيماري نيز يك بيماري مانند ساير بيماري هايي ست كه نياز به مصرف دارو و درمان طولاني مدت دارد، كم كم ياد مي گيرند كه اين افراد را ديوانه خطاب نكنند .به گفته اين روان پزشك، بيماران مبتلا به اسكيزوفرني از خانه خارج نمي شوند، مگر اينكه بدنبال توهم يا هذياني باشند. آنها ممكن است ترجيح دهند هميشه در خانه بمانند و خانواده هايشان را به اين ترتيب دچار مشكل سازند، اما بر خلاف تصوري كه در ذهن عموم وجود دارد اين بيماران آسيب جسمي به ديگران وارد نمي كنند و رفتارهايشان هم از روي آزار ديگران نيست، بلكه خود را در شرايطي مي بينند كه مجبور به بروز چينن رفتاري مي شوند. دكتر ملكوتي اظهار مي دارد: افراد مبتلا به اسكيزوفرني رفتارهاي پرخاشگرانه، ترس و گوشه گيري را نيز از خود بروز مي دهند. اما مطالعات نشان مي دهند كه ميانگين پرخاشگري، قتل و چنين رفتارهايي در مجموع در افراد مبتلا به اسكيزوفرني بيشتر از كل جامعه نيست .طرح جامع آموزش  خانواده بيماران اسكيزوفرني از سوي فرهنگسراي سلامت و با همكاري انستيتو رازي و انجمن حمايت از بيماران اسكيزوفرني ايران در 5 فرهنگسراي سلامت، خانواده، بانو، شهر و قانون برگزار مي شود.
دكتر عباس تقي زاده - رئيس فرهنگسراي سلامت - مي گويد: اين طرح شامل كلاس هاي آموزشي براي حدود 200 خانواده اسكيزوفرني ست كه نيمه دوم سال جاري و نيمه اول سال 85 به اجرا گذاشته  مي شود. در اين طرح خانواده هاي بيماران اسكيزوفرني در كلاس هاي مذكور آموزش هاي لازم را تحت نظر و حمايت تيم ها ي آموزش ديده گذرانده و به اين ترتيب به مراقبت از بيماران خود در منازل مي پردازند. ضمن اينكه در صورت به وجود آمدن وضعيت اورژانس نيز به پزشكان اين طرح مراجعه و از آنها كمك مي گيرند .
روان شناسان و روان پزشكان براي ناميدن اين بيماران نيز با مشكل مواجهند. آنها در جست وجوي نامي هستند كه براي بيان بيماري آنها رسا بوده و براي افرادي كه با چنين عنواني ناميده مي شوند بار منفي هم نداشته باشد. بنا بر آمارها، فقط 40درصد از بيماران رواني مزمن در كشور تحت پوشش درمان و توانبخشي سازمان بهزيستي هستند. همچنين تاكنون 35هزار بيمار رواني مزمن در كشور شناسايي شده است كه به دليل كمبود اعتبار مانند سال گذشته، تنها بيش از 15هزار نفر آنهاتحت پوشش قرار دارند. با اين حال اين بيماران به دليل نبود امكانات و فراهم نبودن بستر فرهنگي، بدون هيچ مراقبتي به جامعه سپرده مي شوند تا با عكس العمل هاي ناآگاهانه اي كه مردم در مقابل آنها دارند، به بيماري آنها دامن زده شود.

اسكيزوفرني چيست؟
واژه  اسكيزو به معني  گسيختگي ست  و فرني  نيز به  ذهن  و روان  اشاره  دارد. اسكيزوفرني  اغلب  به  اختلال  گسيختگي  شخصيتي  اشاره  دارد، زيرا افكار و احساسات  فرد مبتلا به  اين  عارضه  داراي  ارتباط  منطقي  و معمول  با يكديگر نيستند. فرد مبتلا قادر نيست  تخيلات  خود را از واقعيت  افتراق  دهد و بنابراين  رفتاري  غيرمنطقي  و غيرعادي  دارد.
علائم  شايع اين بيماري دوري گزيني  و درون گرايي  بيش  از معمول  ، از دست  دادن  انگيزه ها، محدوديت  شديد هيجانات ، يا بروز نابجاي  هيجانات ، هذيان ها (باورهاي  كاذب  و غيرواقعي  تغييرناپذير) و توهم  (يك  تجربه  حسي  منشاگرفته  از ذهن ، مثلا شنيدن  صداها يا ديدن  چيزهايي  كه  وجود خارجي  ندارند) است.

ممكن است براي شما هم پيش آمده باشد، همان طور كه خيره به صفحه كامپيوترتان هستيد، گذر زمان را از ياد مي بريد؛ عصر، شب مي شود و شما همچنان چشم دوخته ايد به صفحه. بازي مي كنيد، اين عبارت غريبي نيست، بازي هاي كامپيوتري بخش بزرگي از وقت جوانان را مي گيرند، نوجوانان و حتي كودكان نيز به بازي هاي كامپيوتري با شوق و ذوق خيره مي شوند.
اصرار در ادامه بازي هاي كامپيوتري در برخي موارد حتي سلامتي افراد را نيز تهديد مي كند. بسياري از كساني كه به بازي هاي كامپيوتري علاقه دارند، حتي حاضر نيستند، براي خوردن غذا و آب از پاي كامپيوتر تكان بخورند. بازي هاي كامپيوتري تهديدات بزرگي براي زندگي اجتماعي افراد به شمار مي روند، چرا كه غالبا افراد حتي براي رفتن به سركار براحتي از بازي دل نمي كنند.
چرت زدن پشت ميزكار، كسالت و خستگي غيرعادي بسياري از كارمندان، ناشي از بيدار ماندن شب براي ادامه بازي كامپيوتري ست. چندي قبل رسانه هاي خبري، گزارش كوتاهي از پسري منتشر كردند كه به دليل ساعات طولاني بازي با كامپيوتر جانش را از دست داده بود.
اين جوان كره اي 52 ساعت مدام بازي كرده بود و علت مرگش مصرف نكردن آب و غذا اعلام شد. خيره ماندن به صفحه مانيتور براي مدت طولاني، باعث خستگي چشم و مغز مي شود، انرژي تحليل رفته در اين نوع فعاليت براحتي جايگزين نخواهد شد، به همين دليل بازي كنندگان تا ساعت ها پس از بازي، خسته اند و خلاقيت خود را در زمينه هاي شغلي و تحصيلي شان از دست مي دهند.ناآگاهي والدين از خطرات جدي و جانبي بازي هاي كامپيوتري شايد مهمترين دليل براي رشد سريع بازي در ميان نوجوانان و جوانان باشد.

مقايسه كشور ما با كشورهاي ثروتمند كار درستي نيست. مدير كل دفتر سلامت و رفاه سازمان مديريت و برنامه ريزي ضمن بيان اين جمله مي گويد: حدود 5درصد از توليد ناخالص ملي در كشورمان به بخش سلامت اختصاص دارد كه
قرار است تا پايان برنامه چهارم توسعه به 7درصد برسد .مجيد يارمند معتقد است، كم بودن سهم سلامت از درآمد ناخالص ملي را بايد باتوجه به شرايط كشور سنجيد. با صرف نظر كردن از مقايسه ميان كشور ما و ساير كشورهاي دنيا معيار درستي براي رسيدن به شرايط ايده آل و برنامه ريزي براي آينده اي بهتر به دست نمي آيد. شاخص سلامت و بهداشت براي افراد جامعه يكي از مهمترين شاخص هاي توسعه انساني به شمار مي رود تا آنجا كه براي رتبه بندي كردن شهرهاي جهان از نظر شرايط و موقعيت مناسب براي زندگي، بهداشت به عنوان يكي از مهمترين فاكتورها به شمار مي رود. چندي قبل در گزارشي كه نشريه اكونوميست منتشر كرد، تهران در ميان 127 شهر بزرگ دنيا در شرايط و موقعيت مناسب زندگي، رتبه 118 را كسب كرد.
در اين گزارش پنج فاكتور زيربناها، آموزش، بهداشت، فرهنگ و محيط در تعيين رتبه هر شهر مدنظر قرار گرفته است.
ايران حدود يك درصد از توليد ثروت دنيا را در اختيار دارد؛ اين در حالي ست كه آمريكا۵‎/،۲۰ چين 5/17 و ژاپن۵‎/۱۳ درصد توليد ثروت دنيا را در اختيار دارند.
به نظر مي رسد فاصله ما با كشورهاي ثروتمند دنيا بسيار زياد است و توصيه مدير كل دفتر سلامت و رفاه سازمان مديريت و برنامه ريزي اين است كه با درك اين فاصله جايي براي مقايسه باقي نمي ماند.

مهين درويش- ناتان گيل 25 ساله كه از مدت ها پيش از بيماري  اسكيزوفرني رنج مي برد و با شليك گلوله در يك كنسرت باعث مرگ چهار نفر شده بود، درپي شليك گلوله يك مامور پليس به قتل رسيد. همراه با انتشار اين خبر، صحبت هاي مادر اين بيمار نيز براي مخاطبان اخبار حوادث همه دنيا مخابره شد. وي گفته بود: ناتان از بچگي دچار مشكلات عصبي بود، اما تمامي دكترها مشكلات روحي او را به سن او نسبت مي دادند و رفتارهاي غيرعادي اش را جدي نمي گرفتند .
مخاطبان رسانه ها پيش از آنكه بدانند اسكيزوفرني چه نوع بيماري ست، در چنين مواقعي نام آن را براي نخستين بار مي شنوند و درباره اين بيماران تصوير ذهني پيدا مي كنند. تصاويري اينگونه، از بيماران موجودي خطرناك مي سازند كه شايسته هر نوع رفتاري هستند. از سوي ديگر افرادي كه نسبت به اين بيماري شناخت دارند، با به كار بردن تعابير نادرست از آن، باز هم تصوير جامعه را از اين بيماري دچار اشكال مي كنند. دختر نوجواني كه دل نگراني هاي روزانه اش را در وبلاگش مي نويسد، براي توجيه تغييراتي كه در حالات و روحيات يك نوجوان به وجود مي آيد - و طبيعي نيز هست - نام اسكيزوفرني را براي وبلاگش برگزيده است. او در توضيح دليل انتخاب اين نام براي وبلاگش نوشته است: سلام! من 17 سالمه و مي رم سال سوم رشته رياضي. اسكيزوفرني يه نوع بيماري رواني يه كه آدم دچار دو شخصيت مي شه و هيچ وقت قابل پيش بيني نيست و در مقابل يه مسئله در شرايط مختلف عكس العمل هاي خاص انجام مي ده .
اين تعريف نسبتا درستي ست، ولي مفهومي كه بايد در ذهن مخاطبان جا بيفتد با خواندن مطالب اين وبلاگ دچار اشتباه مي شود. مسئله اينجاست كه عموما افراد بالغ خانواده ها كه بايد براي مراجعه ديگر اعضاي خانواده به پزشك تصميم گيري كنند نيز در اين مواقع رفتار صحيحي ندارند. به همين دليل است كه پزشكان معتقدند وضعيت بيماراني كه صداهايي در گوش خود مي شنوند به مراتب بهتر از ساير افراد است، چراكه اطرافيان، بيمار بودن اين فرد را باور مي كنند و درصدد معالجه او برمي آيند. قصور رسانه ها بخصوص صدا و سيما و سينما در شناساندن اين بيماري ها به مردم، بيش از هر چيز قابل توجه است. در حالي كه دنيا روان شناسي را يكي از فاكتورهاي اصلي ساخت فيلم لحاظ كرده است، بسياري از فيلم ها و بخصوص سريال هاي ما هيچ نكته آموزنده و مفيدي براي مخاطبان ندارند. اگر فيلمي هم به نشان دادن و معرفي مشكلات و مسائل بيماراني كه مشكل روحي دارند بپردازد، معمولا جز ترحم و استهزا هدفي را دنبال نمي كند. كافي ست در عين حال نگاهي به فيلم هاي برتر دنيا كه در اين خصوص ساخته شده اند، بيندازيم. آيا تصويري كه فيلم ذهن زيبا از پروفسور جان نش، برنده جايزه نوبل مي سازد، با تصوير فيلمسازان ما از بيماران روحي - رواني نزديكي دارد؟

فرزانه تاري وردي- خوشبختي احساسي نيست كه شخص بتواند آن را مانند يك شيء (پول، خانه، ماشين) مالك شود و آن را به دست آورد. خوشبختي احساس يا فرآيندي ست كه براي دستيابي به آن بايد هميشه در تلاش باشيم. ما نمي توانيم كاملا مالك خوشبختي شويم، اما مي توانيم بطور در تعقيب آن باشيم. افرادي كه از شرايط خاصي مانند ازدواج خوب و مناسب، درآمد كافي و زندگي مرفه برخوردارند احساس خوشبختي بيشتري را تجربه مي كنند، ولي هيچكدام از اينها به عنوان عامل خاص نمي تواند به طور مطلق خوشبختي را تضمين كند.
يكي از ويژگي هاي قابل ارزش شخصيت سالم آن است كه احتمال تجربه حس خوشبختي براي وي بيش از شخصيت هايي ست كه گرفتار نوعي اختلال روحي و رواني هستند. بعضي از متفكران، احساس شادكامي يا خوشبختي را بهترين خوبي دانسته اند. براي احساس خوشبختي، نسخه معيني وجود ندارد و به طور كلي مي توان گفت افرادي كه داراي شرايط خاصي هستند و مثلا ازدواج كرده اند و از درآمد كافي برخوردار هستند و نسبت به زندگي، احساس مثبتي دارند در مقايسه با ديگران كه فاقد اين شرايط هستند احساس خوشحالي يا خوشبختي بيشتري را تجربه مي كنند.
تعقيب شادكامي و خوشبختي، يكي از حقوق اوليه و اساسي هر فرد است و ارزش و اهميت آن به اندازه زندگي و آزادي ست. خوشبختي، توافق و سازگاري بين حيات دروني شخص و تجربه هاي خارجي او در رابطه با محيط  زندگي ست.
و تحقق همين آرزوست كه هميشه دستيابي به آن را برايمان امر دشواري مي سازد؛ دليل اين دشواري نيز آن است كه غالبا ما ديگران را خوشبخت تر از آنچه هستند مي بينيم.
خوشبختي نتيجه يا حاصل اين احساس شخص است كه اوضاع و احوال و شرايط زندگي او بسيار مطلوب تر از اوضاع و احوال و شرايط زندگي ديگران است. خوشبختي هر فرد تنها به مقايسه خود با مردم ديگر بستگي ندارد بلكه با مقايسه فرد با خودش نيز رابطه دارد؛ يعني احساس خوشبختي هر كدام از ما تا حدودي به مقايسه اوضاع و احوال و شرايط فعلي با قبلي ما بستگي دارد. احساس شخص نسبت به خودش بيش از هر عامل ديگري در احساس خوشبختي او موثر است؛ يعني احساس خوشبختي  كساني كه از خود احساس رضايت مي كنند و كنترل امور زندگي خود را با يك برنامه ريزي دقيق به عهده دارند بيشتر است، تا كساني كه از توانايي هاي خود كمتر استفاده مي كنند و بيشتر تحت تسلط نيروهاي خارج از درون خود هستند.

استقاده نامناسب از امكانات رفاهي جامعه شايد چندان مهم به نظر نرسد، اما از آنجا كه اين نوع خدمات دركشورمان بشدت محدود است، سوء استفاده هايي هرچند اندك مي تواند اين چرخه ضعيف را معيوب كند.
بيمه بيكاري براي شرايطي درنظر گرفته شده كه افراد دچار بحران هاي جدي در زمينه كاري شان مي شوند.
اما بر اساس اطلاعاتي كه رئيس اداره بيمه بيكاري و تعهدات كوتاه مدت سازمان تامين اجتماعي منتشر كرده، سوء استفاده هاي زيادي از اين نوع بيمه به وقوع پيوسته است .احمد پايور مي گويد: بيش از 12هزار دريافت كننده مقرري بيكاري در سال گذشته، همزمان مشغول به كار بودند.
براساس دستورالعمل جديد سازمان تامين اجتماعي، به منظور حفظ حقوق بيمه شدگان اين سازمان دوره نظارت و كنترل بر اشتغال مقرري بگيران افزايش مي يابد.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران، احمد پايور، رئيس اداره بيمه بيكاري و تعهدات كوتاه مدت سازمان تامين اجتماعي گفت: بر اساس دستورالعمل جديد به صورت مرتب و حداقل هر شش ماه يك بار در مورد اشتغال به  كار مقرري بگيران با هماهنگي واحدهاي كار و امور اجتماعي اقدام و در صورت احراز اشتغال مقرري بگير ضمن قطع مقرري بيمه بيكاري، مبالغ پرداخت شده به بيمه شده در دوره اي كه مشغول به كار بوده از وي مطالبه مي شود. وي تصريح كرد: با توجه به اينكه اين اقدامات مشكلاتي را براي اين افراد ايجاد خواهد كرد، توصيه مي شود در صورتي كه مقرري بگيران بيمه بيكاري به هر نحو اعم از اينكه مزدبگير يا به صورت خود اشتغالي مشغول به كار شده باشند، فورا مراتب را به واحدهاي سازمان تامين اجتماعي يا وزارت كار و اموراجتماعي اطلاع دهند.
رئيس اداره بيمه بيكاري و تعهدات كوتاه مدت سازمان تامين اجتماعي خاطرنشان كرد: هزينه هاي مقرري بيمه بيكاري صرفا از محل حق بيمه هاي پرداختي تامين مي شود و در حقيقت حق الناس بوده و مربوط به تمامي بيمه شدگان و مشتركان صندوق بيمه بيكاري است.

بازگشت به مطلب درج شده در آن روزنامه تحت عنوان شكارچيان دركمين نشسته اند، فصل تاراج هوبره ها مورخ 12/7/84 خواهشمند است دستور فرماييد پاسخ زيرطبق قانون مطبوعات در همان صفحه به چاپ برسد.
سازمان حفاظت محيط زيست براساس سياست حفاظت از
تنوع زيستي و حمايت از گونه هاي درمعرض تهديد، نسبت به سامان دهي موضوع شكار، بوي‍ژ شكار هوبره توسط شيوخ عرب اقداماتي اصولي با تدوين و تصويب آئين نامه شكار ويژه در دولت و نظارت دقيق و برخورد قاطعانه با متخلفان در سالهاي گذشته و هماهنگي با كليه مراجع ذي ربط از جمله نيروي انتظامي، گمرك و فرمانداران مناطق جهت پيشگيري از
هر گونه اقدام غيرقانوني انجام داده است. اين آئين نامه علاوه بر سامان دهي موضوع و كوتاه كردن دست متخلفان، به محدوديت شديد مجوزها منجر شده است. شايان ذكر است نكته اي كه از قول رئيس سابق سازمان در اين مقاله آمده است به سياست دولت در آئين نامه شكار ويژه اشاره دارد و همين سياست باعث جلوگيري از سوء استفاده هاي قبلي شده، به طوري كه به جز يك مورد كه آن هم طبق آئين نامه و با هماهنگي دولت و ساير دستگاه هاي ذي ربط انجام گرفته- هيچ گونه مجوز ويژه اي توسط سازمان صادر نگرديده است.
لذا باتوجه به سوابق موضوع و تغييرات قابل توجهي كه پس از اتخاذ اين رويه صورت گرفت اجراي آئين نامه شكار ويژه، مثبت ارزيابي مي شود. سازمان حفاظت محيط زيست از سالهاي گذشته برنامه حفاظت از پرنده هوبره را در زيستگاه ها و همچنين مطالعات مربوط به تكثير در اسارت را در مركز هوبره خاتم در شهرستان خاتم استان يزد در دست اجرا دارد.
روابط عمومي و امور بين الملل

پديده زنان و كودكان بي سرپرست، به عنوان واقعيتي انكارناپذير در جامعه امروز ايران تلقي مي شود كه براثر بروزمشكلاتي ناميمون به صورت معضلي قابل توجه رخ مي نمايد؛معضلي كه عدم توجه كافي به آن مي تواند تبعات بسيار ناگواري در پي داشته باشد. از آنجا كه برهم خوردن انسجام جامعه، خود بستر آسيب هاي اجتماعي ست، از بين رفتن تعادل زندگي با محو شدن والدين به عنوان پايه هاي زندگي نيز مي تواند به بروز آسيب ها و ناهنجاري هاي اجتماعي دامن بزند.
در اين بين نقش نهادهاي دولتي به عنوان ارگان هاي حمايت كننده بسيار حائز اهميت است؛نقشي كه علاوه بر اينكه در سياست ها و قوانين مصوب رخ مي نمايد،بايد با نظارت دقيق و قوي پررنگ تر شود.
لايحه اي كه وزارت رفاه در زمينه بيمه زنان و كودكان بي سرپرست ارائه داده، مي تواند نوعي ايمني اقتصادي باشد براي قشري كه بر اثر فرو ريختن پايه هاي زندگي دچار آشفتگي اقتصادي شده اند؛ تكيه گاهي كه از
پيش آمدن مشكلات بعدي جلوگيري مي كند و باعث احياي ساختار فرسوده خانواده مي شود.
دكتر صديق سروستاني - جامعه شناس- درخصوص بيمه زنان و كودكان بي سرپرست و نقشي كه مي تواند در آسيب هاي اجتماعي داشته باشد، مي گويد: اگر رويكرد نظري اين باشد كه فرهنگ فقر باعث افزايش جرم و جنايت مي شود، پس با جلوگيري از فرهنگ فقر، مي توانيم جلوي جرم و جنايت را در جامعه بگيريم .
او در تشريح اين مطلب مي گويد: اگر به اين فرضيه اتكا كنيم كه فقر باعث آسيب هاي اجتماعي مي شود، پس بايد نتيجه بگيريم كه با ريشه كن كردن فقر، مي توان ريشه جرم و جنايت را از بين برد. اما جرم و جنايت فقط از بستر فقر برنمي خيزد، چرا كه آدم هاي بزرگي چه به لحاظ اقتصادي، سياسي و اخلاقي بوده اند كه مرتكب جرم هاي بزرگ شده اند .
اين استاد دانشگاه تهران در مورد رابطه لايحه اخير بيمه زنان و كودكان بي سرپرست و اقتصاد معتقد است: كودكان بي سرپرست بايد از سوي بخش هاي مختلفي ازجمله خيران، كميته امداد و ... حمايت شوند. زنان بي سرپرستي كه خود، نان آور خانواده اند دچار آسيب چنداني به لحاظ اقتصادي نمي شوند و مشكلاتشان بيشتر از جنبه هاي رواني، اجتماعي و فرهنگي مطرح مي شود، ولي زنان بي سرپرست كه نان  آور خود را از دست داده اند، مثلا زني كه در يك خانواده، شوهر كارگر يا كارمند خود را از دست داده، به لحاظ اقتصادي لطمه مي بيند . به اعتقاد او، چنين طرحي مي تواند از ناهنجاري هايي كه اقتصاد مسبب آن است، جلوگيري كند.
دكتر اللهياري جامعه شناس- با بيان اين مطلب كه اگر ابزارهاي لازم براي رشد يك انسان فراهم شود اين توانايي را دارد كه به انسان خلاق و شكوفا تبديل شود ، مي گويد: انساني كه دچار آسيب هاي اجتماعي شده،  براي هميشه دچار مشكلات اجتماعي و همچنين سركوب هاي اجتماعي مي شود .
به اعتقاد اللهياري، اگرچه چنين لايحه هايي براي ايجاد مراقبت هاي اجتماعي
به ظاهر هزينه بر ديده مي شود،  اما در نگاهي عميق تر يك سرمايه گذاري موثر و عميق تلقي مي شود، چرا كه در تئوري توسعه، انسان، محور توسعه است و اگر استعدادهاي انسان در عرصه زندگي، خلاق و شكوفا شود، هم نسبت به خود و هم نسبت به جامعه مفيد خواهد بود.
او در ادامه مي افزايد: بيمه كودكان از صفر تا 18 سالگي يك اقدام بسيار ارزنده است و دولت هاي تحولگرا و مترقي، به چنين اصولي روي مي آورند .
وي همچنين در مورد بيمه زنان بيان مي دارد: زنان به دليل خصوصيات و مختصاتي كه در جامعه دارند، بايستي مورد توجه خاص قرار گيرند و زناني كه در زندگي سرپرست خود را از دست داده باشند، بايد نهاد يا سازماني از آنها حمايت اجتماعي كند .
به اعتقاد وي زنان ما يكي از پايه هاي سلامت رواني و اصلاح جامعه هستند كه با توجه به نقش هاي مهمي كه در جامعه (به عنوان نقش مادرانه و نقش عاطفي) ايفا مي كنند لزوم اين حمايت ها بيشتر احساس مي شود.
اين جامعه شناس همچنين مي افزايد: حمايت از يك زن بي سرپرست به طور غيرمستقيم، حمايت از بچه نيز تلقي مي شود . وي مي گويد: تمام كودكان (اعم از كودكان كار، خياباني و كودكاني كه دچار مشكلات رواني، جنبشي و... هستند) بايد مشمول چنين حمايت هايي قرار گيرند. چنين لايحه هايي نه تنها خلاقانه و ضروري مي نمايد كه شايد نيز با كمي تاخير صورت مي گيرد . بنابراين، طرحي كه وزارت رفاه براي حمايت از زنان و كودكان بي سرپرست به دولت ارائه داده، ناگزير از تصويب شدن خواهد بود، چرا كه اين طرح مي تواند به نوعي در مهار بحران هايي كه ممكن است در بستر زندگي چنين قشرهاي آسيب ديده اي
پيش آيد، موثر واقع شود.
اگر با نگرشي وسيع تر به اين مقوله توجه كنيم، درخواهيم يافت كه حتا اگر صرفا از زاويه اقتصادي به ماجرا نگريسته شود، اختصاص هزينه هاي منطقي و قابل اتكا به اين گروه هاي نيازمند اجتماعي نه تنها در
كوتاه مدت باعث كاهش معضلات اجتماعي و بهبود وضعيت امنيتي و اجتماعي كشور خواهد بود، بلكه از بسياري از تبعات بعدي نيز پيشگيري خواهدكرد.نگاهي به
بررسي هاي آماري كارشناسان در خصوص گروه هاي آسيب پذير اجتماعي براحتي بر اين نكته صحه مي گذارد كه اگر نقش حمايتي سازمان هاي مسئول در خصوص اين افراد بدرستي ايفا شده بود،مسلما امروزه به صرف هزينه هاي بسيار براي با آنها در جهت برقراري امنيت و عدالت اجتماعي نيازي نبود.
البته آنچه در اين بين از هزينه هاي اقتصادي مهمتر مي نمايد،مشكلات اجتماعي و فرهنگي بسياري ست كه مي تواند گريبانگير تمامي گروه هاي اجتماعي باشد.پس بهتر است از همين امروز به فكر بناي پايه هايي قوي براي جامعه فردا باشيم.