سه شنبه ۲۶ مهر ۱۳۸۴
اجتماعي
Front Page

رهايي زنان از فقر و تبعيض
002517.jpg
مدير اجرايي صندوق جمعيت ملل متحد - ثريا احمد عبيد- طي گزارشي در لندن «وضعيت جمعيت جهان در سال ۲۰۰۵» را تشريح كرد. وي در ابتداي سخنان خود گفت:
گزارش امسال بر وعده برابري بين مردان و زنان و تحقق بخشيدن به آن تأكيد دارد. اين گزارش يك ماه پس از اجلاس سران جهان در نيويورك ارائه مي شود كه طي آن رهبران جهان وعده كاهش فقر شديد و دستيابي به هدف هاي توسعه هزاره تا سال ۲۰۱۵ را دادند. من امروز به اينجا آمدم تا اعلام كنم رهبران جهان تا سال ۲۰۱۵ نخواهند توانست فقر را پشت سر بگذارند مگر آن كه ابتدا به تبعيض جنسيتي پايان دهند.

ما تا زماني كه به خشونت عليه زنان و دختران خاتمه ندهيم، نمي توانيم فقر را پشت سر بگذاريم. تا زماني كه زنان از حقوق كامل اجتماعي، فرهنگي، اقتصادي و سياسي برخوردار نباشند، ما نمي توانيم فقر را ريشه كن كنيم.
پيام گزارش امسال اين است: با افزايش سرمايه گذاري در طي دهه آينده در آموزش؛ فرصت هاي اقتصادي، حقوق انساني و بهداشت باروري براي زنان و جوانان، ما مي توانيم صدها ميليون نفر را از فقر برهانيم، جان ۳۰ ميليون كودك و ۲ ميليون مادر را نجات دهيم و روند شيوع ايدز را معكوس نماييم.
بسياري از رهبران خواهان تجارت آزاد به منظور تشويق رشد اقتصادي مي باشند. زمان آن فرا رسيده تا خواهان اقدام براي رهايي زنان از تبعيض، خشونت و فقر بهداشتي باشيم كه همه روزه با آن روبه رو هستند. اين اقدام توان نيمي از بشريت را براي مشاركت در رشد اقتصادي آزاد خواهد ساخت.
نابرابري از نظر اقتصادي زيانبار است؛ ناقض حقوق انساني است و براي تندرستي خطرناك مي باشد. دستيابي به هدف هاي توسعه هزاره نيازمند مردان و زنان تندرستي است كه دوشادوش و برابر با يكديگر به كار بپردازند. همان گونه كه رهبران جهان در اجلاس سران اعلام كردند، پيشرفت زنان پيشرفت همگان است.
توافق و حسن نيت بسياري وجود دارد. اما لازم است كه فاصله بين شعار و واقعيت از ميان برداشته شود. اين گزارش تحليلي از واقعيت است كه به تشريح و تحليل چگونگي گرفتار شدن تمامي جوامع و كشورها به فقر مزمن و ضعف تندرستي در اثر نابرابري جنسيتي گسترده مي پردازد.
امروزه مشكلات بهداشت باروري- از جمله اچ. آي.وي (ايدز)- عامل اصلي مرگ و مير و بيماري زنان و دختران سنين ۱۵ تا ۴۴ سال است. در هيچ زمينه بهداشتي ديگري تفاوت بين دارا و ندار اين چنين همراه با نتايج اسفبار و غيرانساني نيست. همه ساله بيش از نيم ميليون زن از عوارض ناشي از حاملگي مي ميرند. امري كه كاملاً  قابل پيشگيري است. ميليون ها نفر نيز باقي زندگي خود را با رنج جراحاتي مي گذرانند كه كشورهاي غني تر حتي نام آن را نيز نشنيده اند.
افزايش سرمايه گذاري در بهداشت جنسي و باروري به شدت مور نياز است تا بهداشت مادران ارتقا يابد، از فقر كاسته شود و با اچ.آي.وي( ايدز) مبارزه گردد.
در سطح جهاني اچ.آي.وي(ايدز) هر چه بيشتر چهره اي زنانه و جوان به خود مي گيرد. از ۴۰ ميليون نفري كه مشخص شده با اين ويروس زندگي مي كنند، تقريباً  ۵۰ درصد زن هستند و در تمامي مناطق ميزان ابتلاي زنان در حال افزايش است، بويژه در ميان زنان جوان. تا زماني كه جلوي تبعيض و خشونت عليه زنان و دختران گرفته نشود، ما بيماري همه گير ايدز را شكست نخواهيم داد.
در شرايطي كه درماني براي اچ.آي.وي وجود ندارد، پيشگيري خط اول مقابله براي توقف اين بيماري همه  گير است. به سرمايه گذاري بيشتري براي پيشگيري، درمان و مراقبت نياز هست. اين براي مقابله با بيماري همه گيري كه در فقر، تبعيض، بي توجهي و خشونت به سرعت رشد مي يابد بسيار مؤثر خواهد بود.
امروزه ما هزينه بسيار بالايي براي خشونت جنسيتي مي پردازيم. در بيشتر مواقع مرتكبين مجازات نشده اند. در ميان زنان سن ۱۵ تا ۴۴ سال ميزان مرگ يا نقص عضو در اثر خشونت با تلفات ناشي از سرطان برابر است. هزينه كشورها نيز بالاست: مخارج قابل توجه مراقبت هاي بهداشتي، هزينه هاي دادگاه، پليس و مدارس و كاهش در موفقيت هاي تحصيلي و شغلي. همه كشورها بايد نهضتي ملي براي پايان دادن به خشونت عليه زنان را برپا كنند؛ اين يكي از «پيروزي هاي سريع» براي پروژه هزاره است.
«پيروزي سريع» ديگر براي تضمين رشد توسعه، آموزش دختران است. اگر چه زنان و دختران بيش از هر زمان ديگري به تحصيل اشتغال دارند، اما دو سوم افراد بيسواد زن هستند. آموزش- بويژه آموزش متوسطه و بالاتر- مزاياي بلند مدتي را فراهم مي كند. دختران و زنان تحصيلكرده به احتمال بيشتر بچه دار شدن را به تأخير مي اندازند، خانواده هاي كوچكتري دارند و به ايمن سازي و تحصيل كودكان خود توجه مي كنند. آنها معمولاً  از مشاغل بهتر و درآمد بيشتر نيز برخوردارند.
اين گزارش همچنين فراخوان سرمايه گذاري براي نوجوانان و جوانان است. امروزه افراد جوان نزديك به ۳ ميليارد نفر را تشكيل مي دهند كه تقريباً نيمي از جهان هستند. امروزه جهان بزرگترين خيل جوانان در طول تاريخ را داراست. سرمايه گذاري رفاهي براي ايشان تا دهها سال پس از آن طنين انداز خواهد شد. اما با وجود كثرت تعداد، معمولاً  سياستگذاران   و جامعه دست اندركار توسعه از نيازهاي آنها غفلت مي كنند و اين در حالي است كه در بيشتر كشورهاي در حال توسعه افراد جوان زير ۲۴ سال اكثريت جمعيت را تشكيل مي دهند.
از سال ۲۰۰۰ تاكنون در بيش از ۴۰ كشور درگيري هاي مسلحانه آغاز شده است و افراد جوان هر چه بيشتر مجبور به شركت در ارتش هاي شورشي مي شوند و يا به صورت برده هاي جنسي مورد سوءاستفاده قرار مي گيرند .در هنگام بحران و پس از آن افراد جوان و زنان بسيار آسيب پذير هستند، با اين وجود معمولاً  در هنگام بازسازي اين جوامع، هر دوي اين گروه ها مورد بي توجهي قرار مي گيرند. اين مانعي بر سر راه يك صلح پايدار است. اقدامات امروز در جهت رفاه، مشاركت و چشم انداز آنها آينده همه ما را رقم خواهد زد.
هزينه اين اقدامات چقدر است؟ پاسخ آن ممكن است باعث تعجب شما شود. با كمتر از ۲۰۰ ميليارد دلار در سال _ معادل ۵۰سنت براي فقيرترين افراد در روز و بسياري كمتر از آن چيزي كه هر يك از ما در يك جلسه صرف نوشيدن قهوه مي كنيم- جهان را مي توان تا سال ۲۰۱۵ از فقر رهانيد. جهان مي تواند به وعده هاي خود به حاشيه نشين ترين جمعيت جهان جامه عمل بپوشاند. اين فقط بخشي از ۱ تريليون دلاري است كه در حال حاضر جهان همه ساله صرف هزينه هاي نظامي مي كند و يا در فساد اداري از دست مي رود. اين رقم معادل هزينه تقريبي بازسازي توفان كاتريناست.
ارائه اين گزارش مصادف با شصتمين سالگرد منشور سازمان ملل متحد، كه از جمله اصول آن بر حقوق برابر زنان و مردان تأكيد شده است. امروز ما اين فرصت را يافته ايم تا اين وعده را كه بيش از نيم قرن پيش عنوان شده و در طول دهه ۱۹۹۰- در كنفرانس بين المللي قاهره درباره جمعيت و توسعه، در پكن در چهارمين كنفرانس بين المللي درباره زنان، در سال ۲۰۰۰ با امضاي اعلاميه هزاره و همين ماه گذشته در كنفرانس سران- مورد تأكيد مجدد قرار گرفت، عملي سازيم. آيا ما فقيرترين افراد جهان را قادر مي سازيم تا به اهداف توسعه خود برسند و يا اين كه ميليون ها نفر را محكوم به رنج و مرگ زود هنگام مي كنيم فقط به خاطر اين كه فقير، زن يا جوانند؟ هم اكنون ۷/۱ ميليارد زن در سن ۱۵ تا۴۹ سال هستند.

وضعيت زنان در هنگام طلاق
002514.jpg

۷۸ درصد از زنان مطلقه كه در يك تحقيق مورد بررسي قرار گرفته  اند، مهريه خود را به هنگام طلاق دريافت نكرده  اند، ۴۱ درصد از زنان براي طلاق گرفتن مجبور به گذشتن از مهريه خود شده  اند و بيش از ۸۹ درصد از زنان طلاق گرفته، هيچ نفقه  اي دريافت نكرده  اند.
دكتر انور صمدي   راد، استاد دانشگاه علامه طباطبايي، حمايت شده از طرف معاونت آموزشي مركز امور مشاركت زنان، در گفت و گو با خبرنگار ايلنا، گفت: در نگاه ساده و عاميانه وقتي صحبت از مشكلات و مسائل دختران و زنان بي  همسر مي  شود، دغدغه اصلي بر روي همسر متمركز مي  شود.
صمدي  راد خاطرنشان كرد: از آنجا كه ازدواج امر طبيعي، مشروع و منطقي در همه اعصار و در همه جوامع بشري تلقي مي  شود؛ خواه ناخواه زناني كه در سنين ازدواج كردن هستند، اما همچنان مجرد مانده  اند به صورت يك پديده نامقبول و غيرعادي به حساب مي  آيند.
اين استاد دانشگاه، تصريح كرد: تجرد زنان و دختران جوان اينك به يك مساله جهاني تبديل شده است كه برخي از مشكلات و مسائل اين دسته از زنان در اغلب كشورها مشابه و يكسان است؛ اما بخش ديگري از آن خاص فرهنگ  ها، اديان، مذاهب، قوم  ها، سنت  ها، خرده فرهنگ  ها، ارزش  ها و سازه  هاي مرسوم اجتماعات مختلف است.
به گفته وي، يكي از اهداف اين پژوهش، بررسي مسائل و مشكلات دختران و زنان بدون همسر شهر تهران و ارائه راه  هاي مناسب در جهت برطرف كردن اين قبيل مشكلات و سر و سامان دادن به وضعيت زندگي و رفاه اجتماعي آنان در جامعه است.
صمدي  راد گفت: جامعه آماري اين طرح شامل مجموعه زنان هرگز ازدواج نكرده يا دختران واقع در گروه سني (۵۵ - ۲۸) ساله و زنان در حال حاضر بدون همسر بر اثر طلاق يا فوت شوهر واقع در گروه سني (۵۵ - ۱۸) ساله با محل سكونت دائمي شهر تهران بوده و حجم نمونه در اين پژوهش ۵۴۴ نفر و روش پژوهش، پيمايشي بوده است.
استاد دانشگاه علامه طباطبايي يادآور شد: برخلاف آنچه در نظر اول جلب توجه مي  كند، ازدواج نكردن و نداشتن همسر مشكل بزرگ و اساسي اغلب دختران مجرد نيست، ۵/۵۲ درصد از دختران مجرد با اين سئوال كه آيا نداشتن همسر بزرگ  ترين مشكل شماست؟ مخالف يا بسيار مخالف بوده  اند.
وي افزود: ۳۴ درصد از دختران پاسخگو، نداشتن استقلال و وابسته بودن به خانواده پدري، نداشتن استقلال مالي يا درآمد شخصي را مهمترين مشكل خود ابراز كرده  اند و ۵/۵۰ درصد دختران معتقد بودند كه براي ازدواج كردن يك دختر هيچ  وقت دير نيست و ۷۰ درصد دختران ازدواج را يك امر ضروري دانسته  اند.
صمدي راد خاطرنشان كرد: ۵۱ درصد از دختران پاسخگو، موافق بودند كه براي ازدواج دختران سن و يا محدوده سني مشخص وجود دارد كه نبايد از آن بگذرد و ۳۸ درصد از دختران با اين نظر مخالف بودند، ۸۰ درصد از پاسخگويان معتقد بودند كه امكان زندگي بدون دغدغه خاطر و نگراني براي دختران مجرد در جامعه ما وجود ندارد و ۷۰ درصد از پاسخگويان با وجود داشتن سن بيش از ۲۸ سال تمايل به جدا شدن از خانواده و زندگي مستقل ندارند.
استاد دانشگاه علامه طباطبايي تصريح كرد: ۹۰ درصد از پاسخگويان، حمايت  هاي قانوني و سياست  هاي اجتماعي را تبعيض  آميز و ناكافي ارزيابي كرده  اند.
به گفته وي، حدود ۷۱ درصد از زنان مطلقه پاسخگو، پس از طلاق با فرزند يا فرزندان خود زندگي مي  كنند و عهده  دار اداره زندگي خانواده  اند، در حالي  كه فقط ۱۶ درصد از آنان به كار اشتغال داشته  اند و بقيه فاقد شغل بوده و براي تامين نيازمندي  هاي مادي زندگي محتاج ديگران بوده  اند.
صمدي  راد در پايان گفت: از آنجا كه منشأ بسياري از نابساماني  ها و ناملايمات زندگي انسان  ها در جوامع كنوني، وضع اقتصادي و فقر مادي است و اكثر زنان مطلقه نيز بيكار هستند و از وضعيت اقتصادي نامطلوبي برخوردارند؛ برقراري سيستم  هاي حمايتي از اين زنان و فرزندان آنها ضروري است.

|  اقتصاد  |    اجتماعي  |   انديشه  |   سياست  |   فرهنگ   |   موسيقي  |
|  ورزش  |

|   صفحه اول   |   آرشيو   |   بازگشت   |