يكشنبه ۱۸ دي ۱۳۸۴
گفت و گو با شيخ قبلان ـ مفتي اعظم و رئيس مجلس شيعيان لبنان
اسرائيل ، شر مطلق است
005868.jpg
عكس: هادي مختاريان
شيخ قبلان روحاني شيعه، مفتي اعظم شيعيان لبنان و رئيس مجلس اعلاي شيعيان اين كشور است.
هيأت روزنامه نگاران ايران كه به لبنان سفر كرده بودند در يك روز سرد و باراني او را در ساختمان مجلس شيعيان ملاقات كردند.
شيخ قبلان با گشاده رويي و وقت كافي با خبرنگاران ايراني ديدار كرد و به همه پرسش هاي آنها در كمال آرامش پاسخ داد.پرسش ها ابتدا از مسائل شرعي و فقهي شروع شد و بعد به مسائل سياسي رسيد.

مجلس خاص
مجلس اعلاي شيعيان لبنان به صورت رسمي نمايندگي شيعيان لبنان در برخورد با ادارات دولتي،  دادگاه ها و مسائل حقوقي مربوط به احوال شخصيه را برعهده دارد. اين نوع تشكيلات در ميان سني هاي لبنان و مسيحيان نيز وجود دارد. در كشوري مانند لبنان كه داراي پيروان اديان گوناگون است از طريق ايجاد شوراهاي خاص راه اجراي احكام شرعي هر دين را براي پيروان آن باز مي كنند. اين شوراها، از طريق تهيه پيش نويس هاي مربوط به چگونگي اجراي احكام ديني در سطح كلان كشور و پيشنهاد به مجلس ملي در قانونگذاري هم دخالت مي كنند.
مجلس اعلاي شيعيان لبنان داراي سه شوراي فتوا، اجرايي و تقنيني است.
شوراي فتوا كه رئيس مجلس اعلا را انتخاب مي كند در رابطه با كسب فتواهاي جديد و حل مسائل شرعي عمل مي كند. شوراي اجرايي رابط شهروندان شيعي با ادارات دولتي و دادگاه هاست و هيأت تقنيني وظيفه تهيه پيش نويس براي ارائه به مجلس لبنان را دارد.
شوراي فتوا ارتباط نزديكي با مراجع نجف و قم دارد و در مسائل و احكامي كه با مشكل مواجه مي شود از نظرات مراجع نجف و قم تبعيت مي كند.
اعضاي شوراي فتوا از طريق مساجد و شوراهاي محلي و به صورت هرمي به عضويت شورا در مي آيند؛ ملاك اين شورا براي تعيين رياست مجلس اعلاي شيعيان لبنان فقاهت و خوشنامي است.
در حال حاضر، شيخ قبلان به جاي شيخ محمد مهدي شمس الدين رياست مجلس اعلا را در اختيار دارد.مجلس اعلاي شيعيان لبنان در مسائل سياسي دخالت نمي كند، اما رئيس آن در لابي ها و نشست هاي سياسي حضور دارد ولي نمايندگي سياسي ندارد. رئيس مجلس اعلا احتمالاً  در پاره اي از مذاكرات و نشست ها براي تعيين رئيس پارلمان لبنان كه از هيأت شيعيان برگزيده مي شود دخالت دارد. اين دخالت به منظور فراهم كردن اجماع نظر شيعيان بر روي رئيس مجلس لبنان است كه مي تواند در عملكرد موفق مجلس نقش مهمي ايفا كند.
* رواج عمليات استشهادي در فلسطين و بويژه عراق از نظر شما به عنوان يكي از علماي شيعه لبنان چه حكمي دارد؟ عمليات استشهادي در مناطق غيرنظامي و بين مردم عادي حلال است يا حرام؟
- هر عملي در دفاع از امت، عزت، اعتقادات، ميهن و عليه اسرائيل حلال محسوب مي شود. اما درمورد عمليات استشهادي بايد هر كس به طور مستقيم از مرجع تقليد خود فتوا بگيرد. ما در لبنان با دشمن خبيث و توطئه گر عليه امت اسلام و عرب روبه روييم. هر عملي كه موجب بازدارندگي در برابر دشمن شود حلال و قابل قبول است. دشمن بي رحم است و دغدغه سرزمين ندارد، جنگش با اعتقادات اسلامي است، ما تجاوز را مجاز نمي دانيم ولي دفاع از خويش را درست مي دانيم.
* نظرتان در مورد رواج سلفي گري چيست؟
- سلفي ها در لبنان هم هستند و بيانيه هاي تهديد به قتل هم دارند، خود من هم شخصاً  بارها مورد تهديد آنها قرار گرفته ام، دين اسلام دين رأفت و پذيرش ديگران و اعتدال است.
*آيا بين مراجع ديني ايران و لبنان گفت وگو وجود دارد؟ نقش فتواي علماي ايران در لبنان چيست؟
- مرجعيت مورد اعتماد لبنان، اول نجف و بعد قم است، مرجعيت كامل و مورد اعتماد ما آيت الله سيستاني است، البته عده اي هم كه نظريه ولايت فقيه را دارند از آيت الله خامنه اي تقليد مي كنند، در اينجا مرجعيت ديني كمتر تحت تأثير ديگران قرار مي گيرد.
* رابطه لبناني ها با مجلس شيعيان لبنان چگونه است؟
- مجلس شيعيان مرجعيت عالي شيعيان در لبنان است و دو شورا دارد: شعبي و اجرايي. شوراي اجرايي هم دو بخش دارد: بخش مردمي و بخش پارلماني. در بخش پارلماني نمايندگان جنبش امل و حزب الله هستند، آنها عضو فعال مجلس شيعيان هستند، از اين رو مجلس شيعيان همه جريانات شيعه را پوشش مي دهد، روابط ما با اهل سنت نيز بسيار خوب است و با آنها تماس مستمر داريم، با مسيحيان نيز ارتباط داريم.
* رابطه شما با سيد محمدحسين فضل الله چگونه است؟
- ما با نجف و قم در ارتباطيم و هر چه آنها بگويند تابعيم، اينجا دارالفتواست و فتواهاي مراجع قم و نجف را اعلام مي كند.
* در برخي فتاواي شيعيان لبنان به خصوص در مورد زنان تساهل بيشتري مشاهده مي شود، اين تساهل تا چه اندازه ناشي از ضرورت زندگي در لبنان است؟
- زنان نيمي از بدنه  جامعه هستند، احترام به آنها احترام به انسان است،  ما هر چه اسلام در مورد زنان گفته است اجرا و از آنچه بازداشته منع مي كنيم. ما با كسب دانش و معرفت و كار كردن زنان در محدوده شريعت موافقيم، زن در اسلام مصونيت دارد، اهانت به زنان را جايز نمي دانيم، رسول خدا زنان را بسيار دوست داشتند و براي آنها ارزش زيادي قائل بودند ما زن را ريحانه مي دانيم نه قهرمان، مثل ايران نيستيم كه زن سالاري باشد. زن در خانواده شريك مرد است نه حاكم و نه محكوم، به خودمان اجازه نمي دهيم كه با نيمي از جامعه به چالش بيفتيم، بايد به زنان آموزش داد، همكاري كرد تا شأن خود را بيابند. وقتي زني مكلف به كار در خانه نيست يعني مورد احترام است، همكاري با همسرش اختياري است و نه اجباري.
* وضعيت حجاب در لبنان و ايران تفاوت دارد چه تعريفي از حجاب در لبنان هست؟
- از نظر ما مهم اين است كه زن لباسي بپوشد كه او را حفظ كند، براي واجب بودن پوشش چادر دليل شرعي نداريم.
* جمهوري  اسلامي ايران بايد به اوضاع داخلي خود بپردازد، فقرزدايي كند، حفظ كشور شما از اولويت هاي شما بايد باشد، نبايد خود را در معرض تندبادها قرار دهيد
* هر عملي در دفاع از امت، عزت، اعتقادات، ميهن و عليه اسرائيل حلال محسوب مي شود. اما درمورد عمليات استشهادي بايد هر كس به طور مستقيم از مرجع تقليد خود فتوا بگيرد

* بعضي ها براي فعاليت هاي اجتماعي زنان حكم شرعي قائل نيستند و آن را نهي مي كنند ولي ما در تاريخ ائمه مشاهده مي كنيم كه مثلاً  حضرت فاطمه زهرا(س) براي حمايت از حضرت علي(ع) به منازل مسلمانان رفته و تبليغ مي كردند و يا حضرت زينب(س) در مسجد شام عليه يزيد سخنراني كردند.
- وقتي ضرورت مطرح مي شود محرمات هم عوض مي شود. حضرت فاطمه (س) و حضرت زينب(س) براي حقيقت كار كردند و كار آنها شوكي به حاكم ظالم بود، در وقت ضرورت محرمات مباح مي شود.
* طبق احكام شرعي، موسيقي حرام است اما در حال حاضر موسيقي در دسترس همگان قرار دارد. آيا حكم جديدي در اين باره صادر نمي شود؟
- هر اجتهادي نمي تواند مخالف نص باشد. ما قرآن، سنت، عقل و اجماع داريم و هر اجتهادي اگر با اين چهار تا مخالفت كند بايد به ديوار زد.
* اخيراً  زمينه هاي بحران سياسي داخلي در لبنان با ترور رفيق حريري فراهم شده است، عده اي اين ترورها را ناشي از دخالت سوريه در لبنان دانسته و عده اي اين اتهامات به سوريه را قبول ندارند، نظر شما در اين مورد چيست؟
- ما طرفدار موضع سوريه هستيم مگر اين كه ثابت شود قاتل حريري سوري تبار است. اين قاتل دشمن همه ما خواهد بود، اما ما با رژيم سوريه به صورت پيوسته ارتباط داريم. گفته مي شود سوريه در قتل حريري دست داشته اين اتهام بدون دليل و مدرك است، بايد اول حقيقت ثابت شود بعد حكم صادر گردد.
* فكر مي كنيد چرا قاضي كنعان وزير كشور سوريه كه متهم به دست داشتن در ترور حريري بود خودكشي كرد؟
- الله اعلم، در مورد قاضي كنعان و اين كه آيا كشته شده يا خودكشي كرده فقط خدا مي داند و نيروهاي امنيتي اطلاعاتي.
* موضع شما در برابر اسرائيل چيست و در مورد سخنان آقاي احمدي نژاد در مورد اسرائيل چه نظري داريد؟
- ما آرزو مي كنيم اسرائيل از بين برود؛ ولي به وقت خودش، بايد بااحتياط عمل كرد. امام موسي صدر گفته «اسرائيل شر مطلق است» و امام خميني نيز گفته است «اسرائيل بايد از بين برود». تنها  آرزوي ما حمايت از مظلوم است، بسياري از مخالفان ايران آماده ضربه زدن به جمهوري اسلامي هستند، ممكن است برخورد شتابزده هلاكت بياورد، احتياط نجات آفرين است. ما اگرچه دشمن اسرائيل هستيم، ولي مي خواهيم جمهوري اسلامي ايران را هم حفظ كنيم. لذا حكومت ايران بايد از منطق دولت پيروي كند نه منطق انقلاب، انقلاب پيروز شد، در داخل بايد اوضاع اقتصادي را درست كنيد، فقرزدايي، گسترش دانش، حفظ كشور بايد از اولويت هاي شما باشد، نبايد خود را در معرض تندبادها قرار دهيد، وقتي ايران نيرومند باشد ما نيز قوي خواهيم بود.
شما اهل تمدن هستيد، اسلام نيز تمدن ديگري به شما اضافه كرد و بر عزتتان افزود.
* چه نقشي براي ايران در حل مشكلات خاورميانه قائل هستيد؟
- سلوك جمهوري اسلامي به عنوان برترين كشور با ساير كشورها بسيار خوب است. در رابطه با لبنان همانند يك دوست همكاري مي كند، بعضي اشكالات هست نه فقط در رابطه با جمهوري اسلامي اما به طور كلي ايران در رابطه با لبنان تحرك عاقلانه، سالم و مستقيم دارد و حتي كساني كه ايران را دوست ندارند به اين رابطه احترام مي گذارند.

سياست
ادبيات
اقتصاد
اجتماعي
انديشه
فرهنگ
ورزش
|  ادبيات  |  اقتصاد  |   اجتماعي  |  انديشه  |  سياست  |  فرهنگ   |  ورزش  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |