شنبه ۲۴ دي ۱۳۸۴ - - ۳۸۹۸
ويتامين ها و منابع طبيعي آنها
حروفي كه هرروز مي خوريم
000108.jpg
ترجمه: جواد نصرتي
ويتامين ها به بدن ما كمك مي كنند تا بهتر كار كند. هرچند ويتامين ها در تمامي غذاهايي كه ما در طول روز مصرف مي كنيم وجود دارند، اما بعضي غذاها ميزان بيشتري ويتامين در خود دارند.
ويتامين ها به دو دسته تقسيم مي شوند؛ ويتامين هايي كه درچربي حل مي شوند و ويتامين هايي كه در آب حل مي شوند. ويتامين هاي محلول درچربي A، D، E و K هستند و آنهايي كه در آب حل مي شوند، ويتامين هاي C و گروه B كمپلكس مانند B6، B12، نياسين، ريبوفلاوين و فولات هستند كه بايد در آب حل شده تا در بدن جذب شوند. به همين خاطر بدن ما نمي تواند اين سري از ويتامين ها را در خود ذخيره كند و معمولا دفع مي شوند. از اين روست كه دانشمندان توصيه مي كنند اين منابع ويتاميني هميشه بايد در رژيم غذايي فرد وجود داشته باشند.
پيشينه
از سال 1500 قبل از ميلاد مسيح انسان مي دانسته كه برخي بيماري ها با مصرف غذاهاي خاصي برطرف مي شوند. در سال 1906 فردريك هاپكينز طي تحقيقاتي اعلام كرد در مواد غذايي فاكتورهاي رشدي وجود دارند كه به رشد انسان كمك مي كنند. در سال 1912 كاشمير فانك اين فاكتورهاي رشد را ويتامينه نام نهاد كه از كلمه ويتا و آمين گرفته شده است. ويتا از آن جهت براي نامگذاري فاكتورهاي رشد انتخاب شد كه آنها براي زندگي لازم بودند و آمين از كلمه آمينو اقتباس شد. چند سال بعد كه دانشمندان دقيقا با ساختار ويتامينه ها آشنا شدند، نام آن را به ويتامين تغيير دادند. در دهه 30ميلادي دانشمندان به نياز شديد بدن به اين مواد پي بردند و از همان سال توليد تجاري آنها در جهان شروع شد.
ويتامين هاي شناخته شده
هركدام از ويتامين ها نقش خاصي را در پيشبرد فعاليت هاي بدن به عهده دارند، مثلا ويتامين D موجود در شير به تقويت ساختار استخوان ها كمك مي كند، ويتامين A موجود در سبزي هاي مثل هويج به بهبود ديد انسان در شب كمك مي كند، ويتامين C موجود در پرتقال باعث بهبود سريع زخم هاي انسان مي شود، ويتامين B موجود در سبزي هاي تازه به پروتئين و انرژي در بدن كمك مي كند و .... ويتامين هاي حل شونده در چربي از چند روز تا شش ماه در بدن ذخيره مي شوند و موقعي كه بدن نياز به مصرف آنها دارد، طي مكانيزم خاصي مصرف مي شوند.
ويتامين هاي حل شونده در آب از طريق شريان هاي خون به سراسر بدن منتقل مي شوند و اگر بدن نياز به آنها داشته باشد، جذب مي شوند.
اهميت رژيم غذايي در تامين ويتامين از آنجاست كه بدن نمي تواند خود ويتامين توليد كند و ويتامين موردنياز آن بايد از طريق غذاهايي كه خورده مي شوند، تامين شود.
اهميت هركدام از ويتامين ها در بهبود زندگي انسان به قدري زياد است كه نمي توان هيچ كدام را از برنامه روزانه غذايي حذف كرد. از اين رو آشنايي با انواع ويتامين ها و تاثيرات آنها ضروري به نظر مي رسد:
ويتامين A
اين ويتامين تاثير بسيار زيادي بر بهبود عملكرد ديد انسان دارد و به خصوص به انسان كمك مي كند تا در شب ديد بسيار خوبي داشته باشد. تاثير آن بر بالا رفتن توانايي تمييز رنگ ها هم از ديگر فوايد مصرف مداوم آن است. دانشمندان به كساني كه مي خواهند پوست لطيفي داشته باشند مصرف مداوم اين ويتامين را پيشنهاد مي كنند. تخم مرغ، شير، سيب زميني، اسفناج و هويج سرشار از ويتامينA هستند.
ويتامين B
ويتامين B به گروهي از ويتامين ها گفته مي شود؛ B1، B2، B6، B12، نياسين، فوليك اسيد، بيوتين و پانتونيك اسيد. اين سري از ويتامين ها نقش بسيار مهمي در بهبود فرآيند توليد و آزادسازي انرژي در بدن دارند. اين ويتامين ها همچنين تاثير مستقيمي نيز بر توليد گلبول هاي قرمز كه مامور انتقال اكسيژن درخون هستند، دارند. غلات مانند گندم و جو، غذاهاي دريايي، گوشت، تخم مرغ، محصولات لبني، سبزيجات تازه، لوبيا و ميوه هايي مثل پرتقال منبع مناسبي براي تامين ويتامين B هستند.
ويتامين C
اين ويتامين به شكل دهي اجزاي متفاوت بدن مانند ماهيچه ها كمك مي كند. وقتي هم كه زخمي در بدن ايجاد مي شود وجود ويتامين C باعث بهبود سريع آن مي شود، اما مهمتر از اينها توانايي ويتامين C در بالا بردن مقاومت بدن در برابر عفونت هاست. مركبات، توت فرنگي، گوجه و سبزي هاي تازه مقادير زيادي ويتامين C در خود دارند.
ويتامين D
به ويتامين D گاهي ويتامين استخوان هم مي گويند چون اين ويتامين باعث استحكام بسيار زيادي در بافت هاي استخواني بدن مي شود. اين ويتامين همچنين به بدن كمك مي كند تا مقادير زيادي كلسيم جذب كند كه اين ماده معدني هم در افزايش استحكام بافت هاي استخواني بدن و به خصوص دندان ها موثر است.
شير و مواد لبني، ماهي و زرده تخم مرغ موادي هستند كه مي توان از آنها براي تامين ويتامين D موردنياز بدن استفاده كرد.
ويتامين E
اين ويتامين سروكار مستقيم با اجزاي بدن دارد و آنها را تقويت مي كند كه از ميان آنها مي توان چشم ها، پوست و كبد را نام برد. اين ويتامين همچنين از ريه ها در برابر آلودگي هوا محافظت مي كند و از اين رو به ساكنان شهرهاي آلوده توصيه مي شود حتما روزانه از اين ويتامين استفاده كنند. اين ويتامين همچنين در توليد سلول هاي قرمز خون هم نقش اساسي دارد.
غلات و به خصوص جو، سبزي هاي برگ دار سبز، ماهي ساردين، زرده تخم مرغ و دانه هاي مغذي موادي هستند كه مي توان ويتامين E موردنياز بدن را با استفاده از آنها تامين كرد.
ويتامين K
ويتامين K را مي توان ويتامين انعقاد خون دانست. هرگاه كه جايي از بدن انسان زخم مي شود بدن با كمك اين ويتامين و پلاكت ها كه در كنار گلبول هاي سفيد و قرمز، اجزايي از خون انسان هستند، در محل زخم خوردگي سدي ايجاد مي كنند تا راه خونريزي را ببندند و باعث انعقاد آن شوند.
سبزي هاي برگ دار سبز، جگر و لبنيات، به خصوص شير و ماست موادي هستند كه سرشار از ويتامين انعقاد خون يا همان K هستند.
باتوجه به فوايد فراوان ويتامين ها مي توان آنها را يكي از مهمترين منابع غذايي دانست كه مي توانند در سلامتي و طول عمر انسان تاثير زيادي داشته باشند. از اين رو بايد به آنها در رژيم غذايي روزانه جايگاه خاصي اختصاص داد.

مواد معدني و بدن
000141.jpg
در كنار ويتامين، مواد معدني هم نقش عمده اي در بهبود فعاليت هاي بدن دارد. مواد معدني در واقع موادي شيميايي هستند كه تماما از چرخه غذايي به بدن ما مي رسند. گياهان آنها را از زمين و خاك مي گيرند و به ساختارهاي زيستي تبديل مي كنند. ما يا با خوردن خود گياهان يا حيواناتي كه قبلا گياهان را خورده اند، مواد شيميايي مورد نياز خود را وارد بدنمان مي كنيم. مواد معدني به دو دسته ماكرومينرال كه به ميزان زياد در بدن يافت مي شوند و ميكرومينرال كه به ميزان كمتري (كمتر از 005/0 درصد وزن بدن) در بدن يافت مي شوند تقسيم مي شوند.
يكي از مهم ترين ماكرومينرال هاي موردنياز بدن، كلسيم است. اين ماده در گياهان، محصولات لبني و غذاهاي دريايي يافت مي شود. مهم ترين اثر كلسيم در بدن همان طور كه همه مي دانيم افزايش استحكام استخوان ها و دندان هاست، اما اين تمام كارايي كلسيم در بدن نيست. اين ماده بر روند مثبت كارايي اجزايي مثل قلب و سيستم عصبي تاثير مستقيم دارد. كلسيم همچنين باعث ايجاد تعادل در ميزان مواد معدني ديگر در بدن مي شود. يكي ديگر از ماكرومينرال هايي كه به ميزان نسبتا زيادي در بدن يافت مي شود، كلرين است. اين ماده، گازي سمي است، اما در حالت كلريد يكي از مواد غذايي مورد نياز بدن به شمار مي رود و به همراه سديم باعث ايجاد تعادل جريان سيال بيرون و درون ديواره سلولي مي شود. شيره معده هم كه اسيد هيدروكلريك است نياز فراواني به كلريد دارد. نمك خوراكي منبع اصلي كلريد به شمار مي رود، اما استفاده فراوان از آن عوارض جانبي زيادي براي بدن دارد. برگ كاهو، بادام زميني، سيب زميني شيرين، موز، آناناس تازه، اسفناج، هويج و غلات، غذاهايي هستند كه ميزان زيادي كلريد در آنها وجود دارد.
يكي از ديگر ماكرومينرال هايي كه بدن به شدت به آن نياز دارد سديم است. اين ماده معدني، هم در گياهان غذايي و هم در غذاهاي گوشتي يافت مي شود. استفاده از نمك (كلريدسديم) در پخت غذا و هنگام خوردن، ميزان سديم كافي وارد بدن مي كند و از اين منظر مي توان آن را يكي از مواد معدني هميشگي در رژيم غذايي دانست. سديم، حجم سيالات بدن را تنظيم مي كند و به همراه پتاسيم در تنظيم فشار سيالات درون و برون سلولي نقش بسيار زيادي دارد. اين ماده همچنين براي عملكرد عصبي و ماهيچه اي موردنياز بدن است. تحقيقات 40 ساله دكتر والتر كمپنر نشان مي دهد افزودن نمك به غذاها آسيب هاي زيادي به بدن مي رساند. او همچنين تاكيد مي كند، انسان تنها جانداري است كه غذاي خود را شور مي كند، در حالي كه به راحتي ميزان سديم مورد نياز خود را از طريق گياهاني كه روزانه مي خورد به دست مي آورد. از ديگر ماكرومينرال ها مي توان به سولفور، پتاسيم،  فسفر و منيزيم اشاره كرد.
علاوه بر ماكرومينرال ها، بدن انسان به ميكرومينرال ها هم نياز دارد كه همان طور كه گفته شد اين ميزان بسيار بسيار اندك، اما در عين حال ضروري است. يكي از اين ميكرومينرال ها مس است. مس هم در غذاهاي گياهي و هم در غذاهاي گوشتي يافت مي شود. اين ماده به همراه آهن در تشكيل هموگلوبين هاي سلول هاي قرمز خون نقش اساسي دارد. علاوه بر آن تشكيل آنزيم ها و پروتئين هاي موجود در بدن بدون حضور مس با مشكل روبه رو خواهد شد.

ويتامين هاي ناشناس
000147.jpg
علاوه بر ويتامين هايي كه هرروز بارها اسم آنها را مي شنويم، انواع ديگري از ويتامين ها هم وجود دارند كه به ندرت نام آنها را مي شنويم. تاثير اين دسته از ويتامين ها در بدن انسان قابل مقايسه با تاثير ويتامين هاي شناخته شده مانند A، B، E و... نيست اما به هر حال استفاده يا عدم استفاده از آنها تاثيراتي بر بدن دارد.
يكي از اين ويتامين هاي ناشناخته، ويتامين F است. ويتامين F يك ويتامين حل شونده در چربي است كه از اسيدهاي چرب اشباع نشده اي كه در غذاها وجود دارد تشكيل مي شود. اين ويتامين تا وقتي كه تعادل چربي ها در بدن دو به يك (دو چربي اشباع نشده به ازاي يك چربي اشباع شده) است به سوخت و ساز چربي ها كمك مي كند و به همين خاطر باعث كاهش وزن مي شود. اين ويتامين در دانه هاي مغذي يافت مي شود. كمبود اين ويتامين در بدن باعث خشكي پوست، تحليل رفتن موها، كاهش مقاومت بدن در برابر تشعشعات راديويي، خشك شدن دهان و چشم ها و حتي در مواردي بروز سرطان مي شود.
يكي ديگر از ويتامين هاي كمتر شناخته شده، ويتامين L است كه ويتاميني بسيار ضروري در امر شيردهي مادران به شمار مي رود و نام آن هم به همين خاطر L گذارده شده است(در انگليسي Lactation به معناي شيردهي به نوزاد است) اما با اين وجود اين ماده هنوز رسما به عنوان يك ويتامين، شناخته نشده است و به همين خاطر منابع غذايي كه داراي آن هستند هنوز كاملا مشخص نشده اند. اين ويتامين به نام L2 هم شناخته مي شود.
ويتامين P يكي ديگر از ويتامين هايي است كه ما در زندگي روزانه كمتر با آنها سر و كار داريم. نام اين ويتامين به خاطر قدرت نفوذ بسيار بالاي آن P گذاشته شده است (برگرفته از كلمه انگليسي Permeability). اين ويتامين اولين بار در سال 1936 از فلفل قرمز و آب ليمو استخراج شد. در همان زمان دانشمندان متوجه شدند اثردرماني اين ويتامين در بيماراني كه به شكنندگي شرياني مبتلا هستند از اسيد اسكوربيك كه داروي تاريخي مربوط به اين بيماري است، بيشتر است. اين ويتامين كه امروزه به نام بيوفلاوونويد شناخته مي شود، در آب حل  شده و عامل اصلي وپيش برنده فعاليت هاي ويتامين C در بدن به شمار مي رود. بيوفلاوونويدها ذراتي هستند كه باعث بروز رنگ زرد و نارنجي در ميوه ها مي شوند. تا به حال 4هزار نوع بيوفلاوونويد شناخته شده است كه در 12 گروه متفاوت دسته بندي مي شوند. دانشمندان، منابع غذايي خاصي كه حاوي اين ويتامين باشد را معرفي نكرده اند اما گفته مي شود در هر ماده غذايي كه حاوي ويتامين C باشد، بيوفلاوونويد هم با نسبت 500 ميلي گرم به 100ميلي گرم وجود دارد.
كمبود اين ويتامين در بدن عوارض زيادي به دنبال دارد كه شريان هاي شكننده، خونريزي بيني، كاهش دسترسي بدن به ويتامين C و كاهش جذب ويتامين A چند نمونه از آنها هستند. ويتامين P خود به چهارگروه P1، P2، P3 و P4 تقسيم مي شود.

پيشخوان
000159.jpg
تريبون دوژنو
اين روزنامه ســـوئيسي در شـــرايطي كه چهل و يكمين اجلاس كميته حقوق كودكان در ژنو تشكيل جلسه مي دهد، صفحه اول خود را به بررسي وضعيت ناگوار كودكان در اين كشور اختصاص داده است. به نوشته اين روزنامه تنها پايتخت سوئيس در سال 2005 شاهد 170 مورد كودك آزاري بوده است. اين روزنامه منبع آمار خود را مسئولان بيمارستان هاي ژنو ذكر كرده است.
000138.jpg
لزاكو
اين روزنامه فرانسوي زبان، موضوع اصلي خود را به طرح جديد دومينيك دوويلپن نخست وزير فرانسه- براي كاهش هزينه هاي عمومي اختصاص داده است. برنامه ويلپن 4 ساله است و تا سال 2010 هزينه ها را ثابت خواهد كرد، اما ژاك شيراك رئيس جمهور اين كشور- خواستار آن شده كه تا سال 2007 اين طرح تكميل شود.
000135.jpg
لاليبر
اين روزنامه بلژيكي بحث افزايش حقوق ها در اين كشور را به عنوان خبر اول خود برگزيده است. اين مسئله، اصلي ترين دغدغه سياستمداران بلژيكي براي سال جديد ميلادي است. به نوشته اين روزنامه اين درحالي است كه دستمزدهاي بلژيكي ها در مقايسه با كشورهاي همسايه از جمله آلمان، هلند و فرانسه بيشتر است. با اين حال مسئولان در تلاشند تا هر چه زودتر براي اين مسئله راه حلي پيدا كنند.
000126.jpg
كلارينX
روزنامه اسپانيايي زبان كلارينX خبر اول خود را به طرح جديد دولت آرژانتين جهت پرداخت يارانه به تعداد بيشتري از بيكاران اين كشور اختصاص داده است.
دولت آرژانتين در همين راستا در نظر دارد بيكاران بيشتري را تحت پوشش بيمه خدمات درماني قرار دهد. براساس اين طرح، مزاياي بيمه و يارانه هاي دولتي تنها به بيكاراني اختصاص خواهد يافت كه دست كم سه ماه سابقه كار قبلي داشته باشند.

تازه ها
000156.jpg
ايجاد پل ليزري در فضا
دانشمندان ناسا موفق شده اند براي اولين بار پلي ليزري بين فضاپيماي مسنجر و ايستگاه هاي زميني به طول 24 ميليون كيلومتر (15 ميليون مايل) ايجاد كنند.
فضاپيما و ايستگاه زميني پالس هايي را به همديگر منتقل كردند وگرچه هيچ اطلاعاتي عملا بين دو نقطه رد و بدل نشد، اما مي توان اين تجربه را اولين گام در راستاي ايجاد ارتباطات ليزري ميان سياره اي دانست.
در حال حاضر ارتباطات بين سياره اي از طريق ماكروويو انجام مي شود، اما اين امواج به اندازه امواج ليزر منسجم نيستند و همين امر مسئولان ناسا را به فكر جايگزين كردن آنها انداخته است.
استفاده از امواج ليزر براي ايجاد ارتباطات فضايي، اولين بار در سال 1960 مطرح شد، اما به دليل ضعف هاي تكنيكي هيچ گاه عملا مورد استفاده قرار نگرفت.
قرار بود ناسا از اين امواج براي ايجاد ارتباطات مدارگردهاي مريخ و ايستگاه هاي زميني استفاده كند كه به دليل قطع بودجه از دستور كار ناسا خارج شد.
ارتباط ليزري كه مابين زمين و مسنجر ايجاد شد در اصل به عنوان ابزار ارتباطي طراحي نشده بود، اما تجربيات حاصل از آن مي تواند محققان ناسا را در آينده براي طراحي ابزار ليزري ارتباطي بين سياره اي كمك كند.
شمارش اتم ها
دانشمندان دانشگاه تگزاس در آستن به تازگي موفق شده اند با استفاده از تابش هاي ليزري مقادير بسيار كوچك اتم ها را شمارش كنند.
دكتر مارك ريزن استاد فيزيك بنياد ريچارد سون- و همكارانش موفق شده اند با ايجاد جعبه اي ليزري به صورت متناوب ميزان اندكي از اتم ها (در حدود 60 عدد) را بشمارند.
شمارش دقيق اتم ها توسط ريزن، دانشمندان را يك گام به بررسي هر واحد اتم نزديك تر كرده است. در اين صورت دانشمندان مي توانند كامپيوترهايي كوانتومي توليد كنند كه با استفاده از نيروي اتم ها اطلاعات ذخيره كند و با محاسبات فوق سريع راهگشاي محققان باشد.اين كار ريزن همچنين سرآغاز رشته جديدي هم به شمار مي رود؛ آمار كوانتوم اتمي.
ريزن و همكارانش براي اندازه گيري دقيق تعداد اتم ها، توسط صفحه هاي ليزري، يك جعبه ايجاد كردند كه در بالاي آن هيچ صفحه اي وجود نداشت و فقط چهار وجه و كف داشت.
ريزن در مورد اين تحقيق مي گويد:  فرض كنيد فنجاني داريد كه مي خواهيد در آن چند توپ پينگ پنگ قرار دهيد. پس از قرار دادن چند توپ، ديگر نمي توان چيزي در آن قرار داد و آن لحظه اي است كه مي توان تعداد اتم هايي را كه در دام ليزري قرار دارند به دقت بازگو كرد .
ريزن و همكارانش در اين آزمايش از يك ابر روبيديوم 87 براي اندازه گيري اتم هايش استفاده كردند.
000120.jpg
كشف سياهچاله هاي جديد
دانشمندان با استفاده از كاوشگر زماني اكس ري Rossi ، ستاره اي در حال مرگ را رصد كرده اند كه به دور چيزي كه دانشمندان گمان مي كنند سياهچاله اي جديد است مدارگردي مي كند.
با رصد ستاره و فاصله زماني مدارگردي آن، دانشمندان يك گام به تعيين حجم سياهچاله  نزديك شده اند و اميدوارند بتوانند موجوديت آن را مشخص كنند. فاصله مدارگردي ستاره و موقعيتي كه الان در آن قرار دارد مي تواند به دانشمندان در تكميل تئوري جديدشان در مورد سياهچاله هاي نو كمك كند. فيليپ كارت از دانشگاه آيووا كه سرپرستي تيم تحقيقاتي مربوط به سياهچاله ها را برعهده دارد در اين مورد مي گويد: گاز آزادشده از ستاره در حال مرگ كه در سياهچاله  رها مي شود باعث روشن شدن آن مي شود. البته ما خوش شانس بوديم كه توانستيم اين ستاره را رصد كنيم .
سياهچاله، حجمي بسيار چگال و با گرانش بالاست كه حتي نور هم پس از كشيده شدن به داخل آن نمي تواند از محدوده آن عبور كند. در صورتي كه جرمي آسماني به درون سياهچاله اي كشيده شود در اثر ايجاد گرماي بسيار زياد، سياهچاله موقتا مرئي مي شود وگرنه اين سياهچاله ها نامرئي هستند.
فن آوري جديد براي پخش MP3
به تازگي محققان، فن آوري جديدي را معرفي كرده اند كه به كامپيوتر شما اين توانايي را مي دهد كه موسيقي هايي را كه خودش تشخيص مي دهد و با سليقه شما همخوان است،  ذخيره كند. اين فن آوري با تحليل شخصيتي هر آهنگ (ريتم، هارموني و...) آن را با ميليون ها آهنگ ديگر مقايسه مي كند و حتي آنها را رتبه بندي هم مي كند. خاوير سرا رئيس گروه تكنولوژي موسيقي دانشگاه پمپئوفابرا بارسلونا - در اين باره مي گويد: هدف ما رسيدن اين فن آوري به تعريف خاصي از موسيقي است، دقيقا همان طور كه انسان ها مي توانند .اين دانشگاه عضوي از پروژه اي اروپايي به نام SIMAC است كه به صورت گسترده كار روي فن آوري هاي صوتي را از چندي پيش آغاز كرده است.
كار روي فن آوري پخش MP3 اولين بار در سال 1987 توسط يك شركت آلماني به نام انستيتو فران هوفر آغاز شد و در سال 1989 اولين نسل جديد MP3 در همين شركت معرفي شد.

علمي
ايرانشهر
تهرانشهر
خبرسازان
دخل و خرج
در شهر
شهر آرا
|  ايرانشهر  |  تهرانشهر  |  خبرسازان   |  دخل و خرج  |  در شهر  |  علمي  |  شهر آرا  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |