چهارشنبه ۱۲ بهمن ۱۳۸۴ - - ۳۹۱۳
قيام خونين مجارستاني ها عليه سلطه كمونيسم
انقلاب فراموش شده
000978.jpg
آرش نهاوندي
شايد به دليل نافرجام بودن قيام مردم مجارستان بود كه كمتر كسي آن واقعه دردناك را به خاطر نمي آورد؛ انقلابي كه در اولين سال هاي تأسيس بلوك شرق يكي از نخستين ضربه ها را به پايه هاي لرزان كمونيسم در شرق اروپا وارد كرد. از همين رو ويكتور سباستين يكي از مهاجران آن دوره به خارج از كشور گزارشي خواندني در باب آن انقلاب تاريخي نوشته است. او در اين گزارش كه
بي.بي.سي منتشر كرده تلاش كرده است تا افكار عمومي جهان را نسبت به انقلاب مردم كشورش عليه كمونيست ها آگاه كند و به زواياي پنهان و تاريك آن  قدري روشنايي بخشد. مردم مجارستان پنجاهمين سالگرد قيام عليه روس ها را گرامي مي دارند. ويكتور سباستين كه خانواده اش هنگامي كه وي كودكي بيش نبود، مجارستان را ترك كردند- كتابي درباره قيام سال 1956 نوشته است. او در بخشي از كتاب، روابط كنوني مجارستان و روسيه را اين چنين تشريح كرده است: به رغم گذشت ساليان زياد، روابط مجارستان با روسيه آنچنان كه بايد بهبود پيدا نكرده است.
با وجود آنكه شهر بوداپست به يكي از مدرن ترين پايتخت هاي اروپايي بدل شده و توريست هاي زيادي از آن ديدن مي كنند، همچنان مي توان بر ديواره برخي از مجتمع هاي عمومي در اين شهر آثاري از گلوله باران را مشاهده كرد. جاي سوراخ هاي گلوله به اين ديواره هاي فرسوده يادگارهايي هستند از ضايعه اي ملي با 50سال قدمت؛ انقلاب سال 1956 مردم مجارستان كه توسط سربازان ارتش سرخ شوروي (سابق) به طرز بي رحمانه اي سركوب و در خون فرو نشسته شد. اين عامل و شيوه حكومت مستبدانه كمونيست ها بر مجارستان سبب شده است تا مردم اين كشور از 45 سال عصر حاكميت ماركسيست ها بر مجارستان خاطرات خوشي براي يادآوري نداشته باشند، از اين رو است كه آنان به هيچ روي مايل به يادآوري خاطرات گذشته تاريك نيستند.
در اين ميان استثنايي وجود دارد؛ دو هفته مبارزه بي امان و شجاعانه مردمي عليه اربابان كمونيست مجارستان كه در نهايت با به جا گذاشتن 3 هزار كشته در خيابان هاي بوداپست به سرانجامي بس خونين و دردناك ختم شد، براي بسياري از مجارستاني ها- كه در حال حاضر كشور خود را عضوي از اتحاديه اروپا مي دانند واژه جنگ سرد به معناي مناقشه روسيه با كشورهاي همجوار خويش بر سر قيمت گاز طبيعي تعبير مي شود؛ گازي كه از ذخاير موجود در سيبري به دست مي آيد.
بخشيدن يا از ياد بردن؟
مراسم سالگرد قيام مجارستاني ها عليه كمونيست ها در حالي برگزار مي شود كه قرار است ولاديمير پوتين، رئيس جمهور روسيه، ماه آينده از بوداپست ديدار كند. اين دومين ديدار رئيس جمهوري روسيه از مجارستان طي شانزده سالي است كه از سقوط امپراتوري شوروي مي گذرد. به احتمال زياد طي اين ديدار درباره رويدادهاي سال 1956 نه از سوي ميزبان و نه از سوي ميهمان بحثي به ميان نخواهد آمد. حتي اگر مجارستاني ها به ويژه جوانان ترجيح دهند خاطرات دردناك انقلاب نافرجام 1956 را به فراموشي بسپارند، به آنها چنين اجازه اي داده نخواهد شد. زيرا تاريخ به گونه اي رغم خورده است كه به نوعي وقايع تاريخي با رخدادهاي سياسي تلاقي پيدا مي كنند. مراسم پنجاهمين سالگرد اين قيام مصادف شده است با سال انتخابات در مجارستان، اين مسأله به آن معني خواهد بود كه مسأله انقلاب 1956 نقش بسيار پررنگي را در انتخابات ماه آوريل ايفا خواهد كرد. انقلاب سال 1956 در واقع به يكي از موضوعات عمده مناقشات ميان دو حزب اصلي مجارستان تبديل شده است. اين در حالي است كه پس از فروپاشي كمونيسم نيز تغييرات زيادي در زندگي سران اين دو حزب ايجاد شده است.
نخست وزير كنوني مجارستان، عضو حزب چپ ميانه- كه در جواني در نهضت جوانان كمونيست عضويت داشت پس از سقوط مجارستان به يكي از ثروتمند ترين مردان مجارستان بدل شد. رهبر حزب مخالف راست ميانه نيز در دهه 80 ميلادي از معارضان ضدكمونيست محسوب مي شد. او در جريان مراسم مجدد تدفين ايمره ناگي- رهبر قيام سال 1956، كه توسط كمونيست ها به دار آويخته شد- با ايراد سخناني آتشين، خود را به مردم مجارستان شناساند و نامي در عرصه سياسي اين كشور براي خود دست و پا كرد. اما اگر رأي دهندگان به سخنراني رهبران دو حزب ياد شده به دقت گوش فرا دهند، تصور خواهند كرد كه هر دو آنها از وارثان انقلاب ضد كمونيستي سال 1956 هستند.
اين در حالي است كه قرار است در چارچوب برگزاري سالگرد قيام سال 1956 از مجسمه انقلاب در مركز بوداپست پرده برداري شود.
همچنين مراسمي نيز به يادبود انقلاب سال 1956 برگزار خواهد شد.
نبرد خونين
در آن هنگامه خونين، كودكان و نوجوانان 13، 14 ساله به همراه بزرگسالان كه همگي به تعدادي تفنگ و ككتل مولوتوف مسلح بودند، عليه تانك هاي ارتش شوروي به مبارزه برخاستند. براي چند روز به نظر مي آمد روياي مقاومت اين جوانان در عالم واقعيت به پيروزي تعبير شود؛ پيروزي بر شوروي كه آن زمان دومين ابرقدرت جهان محسوب مي شد، اما ظرف مدت بسيار كوتاهي ورق برگشت، روس ها با اتكا به نيروهاي تازه نفسي كه به مجارستان اعزام شده بودند، مقاومت مردمي را به بي رحمانه ترين شيوه ممكن در هم شكسته و بقاي خود را براي سي و سه سال ديگر در اين كشور بلوك شرق تضمين كردند.
هزاران نفر پس از اين واقعه خونين ترك ديار كرده اند كه صدها نفرشان طي سالهاي اخير به ميهن (مجارستان) بازگشته اند. البته مهاجران تنها زماني به مجارستان بازگشتند كه كمونيسم در مجارستان سقوط كرده و برگ جديدي از كتاب قطور تاريخ در اين كشور ورق خورده بود. بسياري از آنان در واقع براي سپري كردن سال هاي آخر عمر، به كشوري كه در آن متولد شده، مراجعت كرده اند.
ژنرال بلا كرلي 92 ساله كه زماني نيروهاي انقلابي را فرماندهي مي كرد، در حال حاضر به عنوان سخنگوي مهاجران به كشور بازگشته فعاليت مي كند. با دو متر قد و اندامي كشيده، ژنرال كرلي همچنان ظاهر نظامي خود را حفظ كرده و رفتارهايش نشان از تعلق خاطر به عصري متفاوت دارد. او پس از تراژدي دردناك سال 1956 به غرب فرار كرد، اما دادگاهي كمونيستي در غيابش وي را به جرم خيانت به اعدام محكوم كرد.
او طي سه دهه زندگي در آمريكا به تدريس تاريخ در كالجي در اين كشور پرداخت. به رغم آنكه وي در آمريكا از امكانات مناسبي براي زندگي بهره مي برد، در اولين فرصتي كه برايش پيدا شد به كشورش مجارستان بازگشت. او به عضويت كميته برگزاري پنجاهمين سالگرد انقلاب ضد كمونيستي نيز درآمده و از جمله كساني است كه درباره برنامه هاي مراسم سالگرد تصميم گيري كرده است.او بعد از بازگشت در گفت وگويي دوستانه نسبت به رويكرد احزاب مخالف در قبال انقلاب 1956 بويژه آنهايي كه در آن دوران هنوز متولد نشده بودند، ابراز ناخرسندي كرد. او معتقد بود كه آنان قصد دارند خود را وارثان آن انقلاب خونين بنامند. اين سخنان از سوي فردي عنوان مي شود كه در زمان جنگ جهاني دوم در جبهه هاي شرق، جايي كه مرگ و زندگي با هم درآميخته بود، جان خود را در برابر گلوله دشمنان سپر كرده بود. با اين حال او نيز از آن دسته مجارستاني هايي است كه انقلاب را مهمترين رويداد زندگي خود مي دانند. اين افراد مي خواهند خاطره انقلاب حتي اگر برخي نيز نخواهند، در اذهان زنده بماند.

قلب بلوك شرق
با خاتمه يافتن جنگ جهاني دوم- اين خونين  ترين واقعه تاريخ معاصر- جنگي ديگر درگرفت؛ جنگي كه در آن نه تسليحات كه ديپلماسي، سلاح اصلي ميدان نبرد بود. اين جنگ اما نه تنها ميان ايالات متحده و شوروي كه ميان اقمار آنان نيز درگرفت. در سال هاي پاياني جنگ جهاني دوم، ارتش شوروي با پيشروي به سمت برلين، تمامي كشورهاي شرق اروپا را تحت سيطره نظامي خود درآورد؛ سيطره اي كه بعدها در قالب سياسي، نمود بيشتري پيدا كرد. برپايه اين تحولات، دولت هاي كمونيستي از دل سرزمين هاي متصرف اتحاد شوروي سربرآوردند و دوره اي جديد از رويارويي ميان شرق و غرب آغاز شد. به رغم آنكه در ظاهر، مردم ساكن در اقمار شوروي و ايالات متحده از عملكرد حكام دست نشانده اين دو ابر قدرت راضي بودند، اما نارضايتي شديدي در اين كشورها حكمفرما بود. يكي از اين اقمار، مجارستان بود كه مردم آن با ديدگاه هاي كمونيستي و نژاد روس هيچ گونه سنخيت تاريخي، زماني و مكاني نداشتند. در نتيجه اين عدم سنخيت و تحميل ديدگاه  هاي ماركسيستي بر مردم كشور مجارستان كه خود روزگاري بخشي از قلمرو امپراطوري اتريش- مجار را تشكيل مي  دادند، قيامي پا گرفت كه به رغم نافرجام بودنش، در تاريخ به قيام سال 1956 معروف است و به نماد مقاومت مردم مجارستان در برابر سلطه كمونيسم بدل شده است.

پيشخوان
000984.jpg
شانگهاي ديلي
اين روزنامه انگليسي زبان چيني صفحه اول خود را به آغاز سال نو چيني اختصاص داده است. سال نو چيني كه در آسيا ملل متعددي آن را جشن مي گيرند يكي از كهن ترين رسوم آييني در منطقه است. امسال سال نو چيني، سال سگ است و از آنجا كه سگ در ميان مردم نمادي از خوشبختي و شانس به شمار مي رود تمام چيني ها اميدوارند سال پربركتي در پيش رو داشته باشند. مراسم سال نو چيني از اول فوريه شروع شده است.
000981.jpg
عرب نيوز
اين روزنامه خبر يك خود را به نتايج سفر اميرعبدالله پادشاه عربستان به كشورهاي چين و هند اختصاص داده است و به نقل از او اين سفرها را موفقيت آميز اعلام كرده است. سفر تقريباً بلندمدت پادشاه عربستان به چين و هند منجر به عقد قراردادهاي بزرگي در زمينه هاي مختلف به ويژه انرژي شد و مي توان آن را در روابط آينده عربستان و كشورهاي ياد شده بسيار مؤثر دانست.

جهانشهر
ايرانشهر
خبرسازان
دخل و خرج
سفر و طبيعت
عكاس خانه
شهر آرا
يك شهروند
|  ايرانشهر  |  جهانشهر  |  خبرسازان   |  دخل و خرج  |  سفر و طبيعت  |  عكاس خانه  |  شهر آرا  |  يك شهروند  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |