|
مادران شاغل
|
|
|
* بيشتر زنان پيش از بچه دارشدن نمي توانند درك كنند كه داشتن فرزند چگونه است، با خود فكر مي كنند، مشكلي نيست بعداً به كارم برمي گردم ولي متوجه نيستند كه چه فشار زيادي را بايد تحمل كنند
* رفتار كودكان نشان مي دهد كه آيا توانسته ايم از عهده وظايفان برآئيم يا نه. البته اين موضوع درمورد افراد مختلف متفاوت است و هيچ كس تا زماني كه در جايگاه شخص ديگري قرار نگيرد نمي تواند درباره ديگري قضاوت كند
فائزه توكل
چقدر خوب مي شد اگر مي توانستيم در آن واحد در دوجاي مختلف باشيم! مثلاً مي توانستيم در خانه با فرزندانمان باشيم، يا از بازي با آنها لذت ببريم و همزمان درمحل كار خود باشيم، درآمد كسب كنيم و از پيشرفت شغلي يا انجام صحيح كارمان لذت ببريم.
واضح است كه داشتن دو وضعيت محال است، در گذشته زنها شعار مي دادند كه قادرند از عهده همه كارها برآيند اما حالا واقع بين تر شده ايم و مي دانيم كه نمي توانيم از عهده همه امور برآئيم اما انجام قسمتي از هركاري امكان پذير است.
شايد شما از جمله كساني باشيد كه در حال برنامه ريزي براي بازگشت به كار و يا شاغل هستيد و با اين پرسش هاي دشوار مواجه شده ايد:
آيا مي توانم همزمان از عهده وظايف كاري و خانوادگي برآيم؟ اين موضوع چه تاثيري بر فرزندم و رابطه ام با او مي گذارد؟
در مقايسه با ۵۰سال پيش كه از مادرها انتظار مي رفت خانه نشين باشند حالا مادران با انتخابهاي بيشتري روبه رو بوده و بهتر و بيشتر مي توانند وظايف مادري را با شغل خود همراه كنند.
هنگام تصميم گيري درباره كاركردن و يا بچه دارشدن در زمان شاغل بودن، عوامل متعددي مثل معنا و ارزش شغلمان، استخدام پرستار بچه و پرداخت مخارج آن، هزينه ها، روابط، احساسات و باورهايمان در مورد نقش مادري به ميان مي آيد.
رسانه ها و مطبوعات بسيار به اين مهم يعني وضعيت زنان در درون خانه و در نگهداري كودكان و وظيفه اجتماعي آنها مي پردازند، شما، چه مادري شاغل باشيد يا خانه دار با مطالعه مطالب نشريات بايد اطمينان داشته باشيد اخباري كه از رسانه ها پخش مي شود ترس را در دلتان مي ريزد. در اين اخبار از مادران شاغلي كه الگويي مثبت را براي فرزندانشان ايجاد مي كنند يك لحظه تقدير مي شود و همان مادران لحظه اي بعد به دليل قرباني كردن شادي فرزندان بر محراب جاه طلبي هاي شغلي سرزنش مي شوند، گاهي بخش هاي خبري رسانه ها ترجيح مي دهند با ارائه گزارش هايي كه در ظاهر نشان دهنده تاثيرات سوء كاركردن مادران به بچه ها و محروميت آنها از مراقبت و توجه مادري است، جنجال به پا كنند، اما مادراني هم كه از فرزندانشان در خانه نگهداري مي كنند بايد با چنين گزارش هايي درباره تاثيرات مفيد مهدكودك ها دست و پنچه نرم كنند.
اين گزارش ها نتايج ضد و نقيضي دارند، زيرا بسياري از آنها صرفاً براساس بررسي تعداد اندكي از كودكاني است كه شايد حتي كودك شما در ميان آنها نباشد.
پاره اي از اين گزارشات و مطالعات فقط براساس مشاهدات هستند، يعني مي توانست رابطه ميان كودك داري و الگوهاي رفتاري خاص را پيدا كند، اما نمي توانند نتيجه بگيرند كه نوع خاصي از مراقبت كودكان عامل و علت رفتارهايي معين است. بايد گزارش رسانه ها را با ديدي منتقدانه نگريست، براي مثال در سال ۲۰۰۲ ميلادي در عنوان خبري روزنامه اي آمده بود كه دانشمندان دريافته اند پسربچه ها عمر مادرها را كوتاهتر مي كنند. در اين گزارش آمده بود كه هر پسربچه عمر مادرش را تا ۳۴ هفته كاهش مي دهد، اما اين فقط يك عنوان خبري بود، زيرا در آن آمده بود اين محققان كه از اعضاي علمي دانشگاهي در فنلاند بوده اند، چنين نتيجه اي را از تحقيق خود براساس آمار تولد و مرگ ثبت شده از سال ۱۶۴۰ تا ۱۸۷۰ دريك كليسا گرفته بودند، اين موضوع بسيار جالب است، اما چه ارتباطي به ما كه در سال ۲۰۰۶ زندگي مي كنيم دارد و حتي اگر ارتباطي هم داشته باشد چه كاري مي توانيم انجام دهيم؟
همين سئوالها را مي توان درباره بسياري از گزارشات منفي رسانه ها در مورد تاثيرات درازمدت دوري فرزندان از مادراني كه شاغل هستند و عدم نگهداري از كودكان مطرح كرد.
هنگامي كه گزارشي در مورد نگهداري از كودكان مي خوانيد به ياد داشته باشيد كيفيت و چگونگي نگهداري از كودكان مهمتر از همه عوامل است.
بازگشت به كار پس از تولد نوزاد
بازگشت به كار پس از به دنيا آوردن يك نوزاد، فصل تازه اي در زندگي شما مي گشايد، شما پس از تولد فرزند احساس متفاوتي نسبت به شغل خود خواهيد داشت، مزايا و هزينه هاي اشتغال پس از به دنيا آمدن نوزاد در مقايسه با گذشته فرق خواهد كرد.
بعضي از مادران چنان شيفته كارشان هستند كه علاقه چنداني به ماندن در خانه و نگهداري از فرزندشان ندارند و بيشتر مايلند هويتي «شغلي» داشته باشند تا اينكه مادر شناخته شوند. اين دسته از مادران از كارشان و سپري كردن روز با ساير افراد بزرگسال لذت مي برند ومي خواهند درآمدي مستقل داشته باشند.
اما مادراني هم هستند كه وقتي براي اولين بار به كارشان برمي گردند، احساس مي كند كه ميان شغل و نوزادشان در نوسان هستند، داشتن نوزاد بسياري از باورها و ايده آل ها را معكوس مي كند، حتي اگر همه چيز را قبل از باردارشدن با دقت برنامه ريزي كرده باشيد ومرخصي زايمان هم گرفته باشيد، پس از اين كه نوزادتان به دنيا مي آيد مرخصي هم به اتمام مي رسد و به سروسامان مي رسيد، باز متوجه مي شويد كه هنگام بازگشت به كار، تنها گذاشتن نوزاد در خانه، يكي از دشوارترين كارهايي است كه با آن روبه رو مي شويد.
اما تنها گذاشتن نوزاد در خانه تنها يكي از اين دشواريهاست، هنگامي كه فرزندتان چهار دست و پا راه مي رود يا به سن مدرسه مي رسد و تمام اوقات نيازمند وجود شماست، سختي هاي ديگري قد علم مي كند. طي اين مدت حتماً بايد آماده مشاجره با فرزندانتان هم باشيد، زيرا هيچ چيزي جاي مادر را در خانه نمي گيرد.
تعداد كمي از مادران شاغل معتقدند كه هرگز از تنها گذاشتن كودكشان در خانه احساس گناه نكرده اند. حتي در برخورد با اين معضل هر يك از ما شيوه مخصوص به خود را دارد. چنين فشاري نه تنها طي دوره نوزادي و كودكي با شما همراه است بلكه حتي زماني كه فرزندتان به دبيرستان هم مي رود با آن درگير خواهيد بود.
شاغل بودن مادر، در بردارنده جدالهاي دروني نيز هست، تنها گذاشتن كودكان در خانه، گاهي از نظر قلبي شما را آزرده مي كند. اما اين به آن معنا نيست كه نتوانيد از عهده آن برآييد يا كار نادرستي انجام مي دهيد.
بايد نيازهاي بچه ها و موقعيت خود را بسنجيد، درباره آن با شوهرتان گفت وگو كنيد و تصميم بگيريد چه چيزي به شما آرامش مي بخشد و چه چيزي به نظرتان درست مي رسد.
ممكن است در مورد تنها گذاشتن كودك در خانه و باز گشتتان به كار، مورد تاييد اطرافيانتان قرار بگيريد و حتي خانواده، دوستان و همكارانتان اصرار داشته باشند كه مبادا شغل به اين خوبي را فداي وظايف خانه داري و نگهداري فرزندان كنيد، عقايد و برخوردهاي آنها را جدي نگيريد، زيرا اين موضوع بسيار شخصي و خصوصي است و به تصميم گيري شما و همسرتان برمي گردد. شغل شما،حرفه اي كه به آن اشتغال داريد، راههاي متفاوت نگهداري از فرزندان، ساعات كاري همسرتان، چگونگي انعطاف و تاثير پذيري كارفرمايتان و اثر احتمالي روي آينده شغلي شما تعيين مي كند كه الگوي كاري شما واقع بينانه است يا نه.
سخت ترين نكته پس از مرخصي زايمان، اين است كه احساس مي كنيد شخص ديگري شده ايد. به ويژه اگر اولين نوزادتان باشد. از روزي كه به مرخصي رفتيد. مراحل زيادي را پشت سرگذاشتيد، شما زايمان داشته ايد و اكنون انساني كوچك به شما متكي است، اين تجربه اي است كه زندگي تان را در مدتي كوتاه چنان متحول كرده كه احساس مي كنيد كل دنيا تغيير كرده است، چيزهايي كه قبلاً برايتان بسيار مهم بودند، ديگر چندان اهميتي ندارند، حالا تحت كنترل احساسات عميق، قدرتمند و جدي ديگري هستيد و اولويت هايتان نسبت به گذشته فرق كرده است. اما وقتي به كار بر مي گرديد همكارانتان نسبت به همه اينها بي تفاوت و بي خبرند. دنياي شما تغيير كرده در حالي كه دنياي آنها مانند گذشته است، وقتي كار را از نو شروع مي كنيد، به نظرتان مي رسد كه ديگر فروش ماهانه شركت و يا حراج اجناس مثل گذشته برايتان جذاب نيست، شايد هم مصمم باشيد مثل گذشته به كارتان متعهد باشيد.
احساسات شما و برخوردهاي اطرافيانتان هر چه باشد در هر حال بايد راهي براي بازگشت به تعادل پيدا كند.
بايد پيش از شروع به كار، مقدمات بازگشت به كار را آماده كنيد، ارتباطتان را با محيط كار در هنگام مرخصي حفظ كنيد، پس بايد برنامه هايي براي خودتان ترتيب دهيد كه به شما اعتماد به نفس بيشتري براي بازگشت به كار بدهد.
بهتر است مدتي به موضوعاتي كه بر كيفيت زندگيتان به عنوان مادري شاغل تاثير مي گذارد فكركنيد: نگهداري از كودك، خواب، كمك گرفتن از شوهر و اطرافيان و رسيدگي به خودتان.
اولين روزها
نخستين روزهاي بازگشت به كار با نگراني درباره كودكتان و افكار پريشان همراه است، شايد از آن دسته مادراني باشيد كه تمام طول راه تا محل كار را گريه مي كنند و هر ساعت به پرستار بچه يا مربي مهدكودك تلفن مي زنند تا حال او را بپرسند.
اولين روز كار با آنكه خيلي سخت مي گذرد ولي سعي كنيد ظاهري قدرتمند داشته باشيد، مدتي طول مي كشد تا شما مجدداً با فضاي كار، امور كاري و پذيرش اين كه نوزادتان بدون شما هم حال خوبي دارد، عادت كنيد، البته همچنان دلتان براي او تنگ مي شود، اما با گذشت زمان تحمل دوري آسانتر مي شود.
خستگي نيز عامل مهمي به شمار مي آيد. نگهداري از نوزاد چنان طاقت فرساست كه شايد فكر كنيد بازگشت به كار نوعي استراحت است، با اين حال كار را آسان تصور نكنيد، وقتي به كاربرمي گرديد نيازمند انرژي رواني بيشتري هستيد، در واقع يك روز كاري را با نگهداري از نوزادتان و همه كارهاي خانه مي آميزيد و شايد سعي مي كنيد با شب بيداري هم كنار بياييد. اين همه، بسيار بيشتر از زماني است كه نوزادتان به دنيا نيامده است.
|
