امين آزاد
در حال حاضر، حدود ۶۰ شركت ليزينگ در ايران وجود دارد كه با توجه به تقاضاي بالاي خودرو در ايران، به كارخانه هاي مشتري ساز تبديل شده اند و هر روز نيز با توجه به نزديك شدن عرضه به تقاضا و پيشي گرفتن عرضه از تقاضا در آينده نزديك شركت هاي ليزينگ اهميت بيشتري خواهند يافت.
اولين شركت ليزينگ خودرو در سال ۱۳۵۴ تحت عنوان ليزينگ ايرانيان تأسيس شد، اما پس از پيروزي انقلاب به دليل آنچه كه ربوي بودن ليزينگ خوانده مي شد تا سال ۱۳۸۰ فعاليت شركت هاي ليزينگ متوقف شده بود. در سال ۱۳۸۰ نسل دوم شركت هاي ليزينگ خودرو كه به فروش اقساطي خودرو مي پرداختند شروع به كار كردند.
طبق برخي آمار ارائه شده، در حال حاضر حدود ۶۰ شركت ليزينگ خودرو در ايران مشغول به فعاليت است .
بنابر پيش بيني هاي انجام شده مربوط به صنعت خودروي كشور، در صورت ثابت ماندن شرايط اقتصادي، تقاضاي خودرو در سال ۱۳۸۶ به يك ميليون و ۲۴۰هزار دستگاه مي رسد.
البته رسيدن به اين ميزان تقاضا، احتياج به خروج خودروهاي فرسوده و روش هاي نوين فروش خودرو دارد.
در همين حال، ارزيابي مي شود خودروهاي با قيمت ۶ تا ۸ ميليون تومان ۳۴۷ هزار دستگاه تقاضا در اين سال خواهند داشت. اين قسمت از بازار يكي از بهترين قسمت ها براي فروش قسطي به صورت ليزينگ خواهد بود.
همچنين براساس بررسي هاي انجام شده، تقاضاي خودروي ارزان قيمت كه قيمتي بين ۴ تا ۶ ميليون تومان دارند نيز ۳۰۰ هزار دستگاه پيش بيني مي شود. خصوصيات اين قسمت از بازار، خواهان خودروهايي در كلاس كوچك است و به طبع به خاطر متقاضيان عمده آن كه جوانان و خانواده هاي كم درآمد هستند، احتياج به روش هايي از فروش قسطي را با بهره كم و به صورت دراز مدت طلب مي كند در آن سال احتمالا پرايد و خودروي در دست طراحي در ايران خودرو به همراه چند خودروي چيني در اين كلاس قيمت قرار مي گيرند.
اين پيش بيني ها با رشد اقتصادي ۷ درصد و تورم ۱۵ درصد قابل تصور خواهند بود. اين در حالي است كه قيمت خودرو در هر سال ثابت باقي بماند. البته در اين پيش بيني فعال شدن طرح جايگزيني خودروي فرسوده و روش فروش هاي جديد نيز در رسيدن تقاضاي خودرو در ايران به اين حد تأثيرگذار خواهند بود.
هم اكنون نيمي از ناوگان ۶ ميليوني در ايران فرسوده است و تعداد سرانه خودرو نيز بيش از هر ۱۰ نفر يك خودرو است؛ در حالي كه اين ميزان در استاندارد جهاني هر ۵ نفر يك خودرو است.
خودرو ۸ تا۱۰ ميليوني نيز در اين سال تقاضاي ۲۸۰هزار دستگاهي داشته كه سمند به همراه پژو،۴۰۵ ريو،مدل فول سمند و مدل هايي از خودروي پژو۲۰۶ در اين رنج قيمت قرار خواهند گرفت.
تقاضاي خودرو بين ۱۰ تا۱۵ ميليون توماني نيز به ۲۱۷ هزار دستگاه مي رسد. خودروهاي وارداتي در سال ۸۶ در صورت كاهش تعرفه ساليانه در اين رنج قيمت به آهستگي فعال خواهند شد. اين قسمت از بازار معمولا به افرادي كه نه ثروتمند هستند و جزو اقشار متوسط به بالاي جامعه مربوط مي شوند اختصاص دارد. خودروهايي نيز كه قيمت بيش از ۱۵ ميليون تومان دارند، تقاضاي معادل ۴۳ هزار دستگاه است. اين رنج قيمت احتمالاً محل يكه تازي محصولات لوكس وارداتي خواهد بود، البته بعضي از محصولات داخلي از جمله سيتروئن، رنو مگان، بنز و نيسان نيز در اين رنج حضور خواهند داشت. البته جالب است در اين محدوده كه اكثرا جاي يكه تازي خودروهاي لوكس و خريد آن از سوي قشر مرفه است باز هم فروش قسطي خودرو ديده شده و جالب تر آنكه بهره اين قسط ها كه توسط بانك هاي جهاني تأمين مي شود اكثراً پايين است.
كارخانه هاي مشتري سازي
شركت ليزينگ خودرو با رشد و افزايش توليد خودرو و برابرشدن عرضه و تقاضا در سال ۸۲ با پيشي گرفتن عرضه از تقاضا سبب به وجود آمدن مشتري هاي پنهان خواهان خودرو شد. اين افراد بيشتر كساني هستند كه نمي توانند خودرو به صورت نقدي خريداري كنند و بسياري از اين افراد نيز بيكاراني هستند كه حاضرند با خودرو كار كرده و قسط هاي آن را بپردازند.
پيش بيني مي شود، طبق آمار سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران، در صورت فعال شدن بازار خفته ايران، اين بازار سالانه يك ميليون و ۲۰۰ هزار دستگاه در سال تقاضا داشته باشد. تا پايان ارديبهشت سال ۸۴ نيز به ازاي هر ۳۶/۱۲ نفر يك خودرو وجود داشت كه به ازاي هر ۶/۲۲ نفر نيز يك خودرو با عمر زير ۱۰ سال وجود دارد.
در ايران بيش از هشت ميليون خانواده از داشتن خودرو محرومند، وجود ۴۰ ميليون جوان زير ۳۰سال و بيش از دوميليون و ۳۰۰ هزار بيكار، بازار پنهان صنعت خودروي ايراني را بسيار داغ نگه داشته است.
در صنعت ليزينگ خودرو، اصلي ترين عامل اطلاعات و پيش بيني و شناخت بازار است. در شناخت بازار هم درآمد سرانه، توزيع درآمد، نرخ رشد بيكاري، حجم جمعيت فعال، نرخ رشد جمعيت، توزيع سني، وضعيت سرمايه، نرخ تورم، قدرت خريد، معضلات اقتصادي و ده ها مورد ديگر دخيل است.
براساس تحقيقات انجام شده روي بازار خودروي ايران، سه گروه در اين بازار وجود دارند. گروه اول با توانايي بازپرداخت اقساط بين ۳۰ تا ۷۵ هزارتومان با حداقل درآمد ناخالص ماهانه ۱۴۰ تا۳۶۰ هزار تومان مي تواند حداقل ۸۰ درصد بازار ليزينگ خودروي ايران را پوشش دهد. متوسط وزني بازپرداخت اين گروه نيز ماهانه ۵۱هزار تومان است و متوسط درآمد ناخالص پولي اين خانواده ها نيز ماهانه ۲۵۳هزار تومان است. اين رقم تقريباً برابر متوسط درآمد ناخالص پولي در خانواده ايراني است كه در سال ۱۳۸۳ به ثبت رسيده است. در اين گروه، خودرو به صورت يك كالاي سرمايه و نه مصرفي نگريسته مي شود.
گروه دوم در بازار ليزينگ ايران توانايي بازپرداخت ۷۵ تا ۱۰۰ هزار تومان در ماه را دارد كه درآمد ناخالص اين خانواده ها نيز ۳۶۰ تا ۴۸۰هزار تومان است كه قابليت پوشش حداقل ۳۵ و حداكثر ۷۹ درصد بازار مرتبط را دارد. متوسط بازپرداخت اين گروه ماهانه ۸۹ هزار تومان است.
گروه سوم نيز با قدرت بازپرداخت ماهانه بيش از ۱۰۰ هزار تومان حداقل ۴۸۰ هزار تومان درآمد ناخالص دارد كه اين قسمت مي تواند حداكثر ۳۵ درصد بازار مرتبط را پوشش دهد.
در سال ۸۲ شركت ايران خودرو به دليل برابرشدن عرضه با تقاضا، ميلياردها تومان ضرر ديد و در آن زمان خودروسازان كه هميشه مشتريان را حاضر و آماده مي ديدند، تازه چالش پيداكردن مشتري را تجربه كردند. اين شركت ها بعدها سعي كردند اين مشكل را با ليزينگ برطرف كنند. حال به نظر مي رسد با تمام آمارهاي ارائه شده، صنعت ليزينگ به همراه خروج خودروهاي فرسوده ، يكي از اصلي ترين عوامل خروج خودروسازان از بحران بيشترشدن عرضه از تقاضا و به بيان ديگر جلب مشتري بيشتر است.

پيروزي احمدي نژاد در انتخابات سال ۲۰۰۵ موجب تجميع قدرت در دستان اصولگرايان ايران شد. احمدي نژاد سياستهاي مردم گرايانه در پيش گرفته است و به دنبال «عدالت طلبي» ، «برابري» و توزيع گسترده تر درآمدهاي نفتي ايران است. وي همچنين وعده مبارزه با سوءاستفاده از قدرت در بخش دولتي را داده است كه اين امر به تغيير گسترده پرسنل دولت منجر شده است.
در حالي كه احتمال ارجاع پرونده هسته اي ايران به شوراي امنيت سازمان ملل وجود دارد، به نظر مي رسد روسيه و چين با اعمال تحريمهاي شديد عليه ايران مخالفت كنند. در همين حال ايران از لحاظ اقتصادي دوران پررونقي را مي گذراند و از مازاد حساب جاري قابل توجهي برخوردار است.
رشد اقتصادي
رشد واقعي توليد ناخالص داخلي ايران در سال ۲۰۰۵ به ۱/۶ درصد افزايش يافت. از سوي ديگر پيش بيني مي شود به علت طرح تثبيت قيمتها كه از سوي مجلس شوراي اسلامي ايران وضع شده است مصرف بخش عمومي شديداً افزايش يابد.
هزينه ها و مصارف بالاي بخش عمومي لاجرم موجب افزايش مصرف بخش خصوصي نيز خواهد شد. از آنجا كه بخش قابل توجهي از درآمدهاي نفتي روانه بخش ها و شركتهاي غيرنفتي مي شود، سرمايه گذاري ثابت ناخالص نيز افزايش قابل توجهي خواهند يافت. اين افزايشها، كاهش سرعت رشد حجم صادرات و تداوم رشد بالاي واردات را جبران خواهد كرد. «اكونوميست» رشد اقتصادي ايران در سال ۲۰۰۶ را حدود ۶/۴ درصد تخمين مي زند و علت كاهش رشد اقتصادي ايران نسبت به سال ۲۰۰۵ را كند شدن روند افزايش مصارف عمومي مي داند.
سياست اقتصادي
مهمترين عامل پيروزي احمدي نژاد در انتخابات رياست جمهوري، حمايت وي از فرصتهاي برابر اقتصادي و توزيع عادلانه ثروت نفتي بود. بنابراين به نظر مي رسد دولت ايران براي عمل به وعده خود، هزينه هاي بالايي متحمل شود كه در اين راستا گسترش يارانه ها، افزايش محسوس دستمزدها و حمايت  از شركتها و مؤسسات دولتي دور از انتظار به نظر نمي رسد. درآمدهاي بالاي نفتي بيگمان مهمترين تكيه گاه دولت براي نيل به اهداف فوق در سال ۲۰۰۶ خواهد بود، اما اتكا به درآمدهاي نفتي در بلندمدت با توسعه پايدار همخوان نيست. كاهش درآمدهاي نفتي موجب روي آوردن دولت به استقراض از سيستم بانكي خواهد شد كه اين امر موجب بي ثباتي اقتصادي مي گردد.
تورم و نرخ ارز
اكونوميست ميانگين نرخ تورم ايران در سال ۲۰۰۵ را ۵/۱۳ درصد برآورد كرده است، كه نسبت به سالهاي گذشته كاهش نشان مي دهد. مثلاً نرخ تورم در ايران در سال ۲۰۰۴ به حدود ۱۵ درصد و در اوايل سال ۲۰۰۰ تا مرز ۱۷ درصد نيز رسيده بود. كاهش نرخ تورم در سال ۲۰۰۵ عمدتا ً به علت تثبيت قيمتهاي كالاهاي يارانه اي بود كه تأثير فراواني بر نرخ تورم در ايران دارند.
با اين وجود، به علت تأثير نامطلوب سياست تثبيت قيمتها بر فاينانس عمومي در بلندمدت، به نظر مي رسد نرخ تورم در سال ۲۰۰۶ با افزايش مواجه خواهد شد. براين اساس پيش بيني مي شود متوسط نرخ تورم در ايران در سال ۲۰۰۶ به ۸/۱۵ درصد افزايش يابد، اما با توجه به كاهش رشد تقاضاي داخلي، نرخ تورم در سال ۲۰۰۷ تا ۶/۱۵ درصد نيز كاهش خواهد يافت.
بانك مركزي ايران كماكان به منظور افزايش قدرت رقابتي صادرات غير نفتي، راه را براي تضعيف ريال باز گذاشته است، اما نگراني هاي تورمي بانك مركزي را به تعديل سياست تضعيف ريال وادار خواهد كرد. پيش بيني مي شود، آهنگ تضعيف ريال در سال مالي ۲۰۰۶ در سطح بالاتر از ۳ درصد باقي بماند و نرخ برابري دلار را به طور متوسط به ۹ هزار و ۲۸۸ ريال برساند. همچنين پيش بيني مي شود آهنگ كاهش ارزش دلار در سال ۲۰۰۷ به ۲ درصد كاهش يابد و نرخ برابري دلار را به ۹ هزار و ۵۲۴ ريال برساند.
مبادلات خارجي
واردات ايران در سال ۲۰۰۵ به ۴۰ ميليارد دلار رسيد. هر چند كه واردات ايران در سال ۲۰۰۵ نسبت به سال قبل از آن رشد قابل توجه ۹ درصدي نشان داد، اما اين رقم از متوسط رشد اسمي ۲۵ درصدي ۴ سال گذشته پايين تر است.
صادرات ايران نيز در راستاي افزايش قيمتهاي جهاني نفت، رشد بالايي يافت و به ۳/۵۳ ميليارد دلار رسيد كه سومين رقم بالاي صادرات در دوران پس از انقلاب اسلامي ايران محسوب مي شود. بنابراين تراز تجاري ايران در سال ۲۰۰۵ به رقم قابل توجه ۵/۱۳ ميليارد دلاري رسيد اما پيش بيني مي شود در سال ۲۰۰۵ به ۳/۱۱ ميليارد دلار كاهش يابد.
انتظار نمي رود ارزش صادرات ايران در سال ۲۰۰۶ نسبت به سال ۲۰۰۵ كاهش چنداني نشان دهد، چرا كه صادرات غيرنفتي خصوصاً محصولات پتروشيمي به رشد خود ادامه خواهند داد و كاهش ناچيز و متحمل درآمدهاي نفتي را جبران خواهند كرد.
اما در صورتي كه بهاي نفت مطابق انتظارات در سال ۲۰۰۷ كاهش يابد، مازاد تجاري ايران در سال كاهش قابل توجهي خواهد يافت.
ارزش مبادلات ايران در سال ۲۰۰۴ حدود ۴/۴۴ ميليارد دلار بود كه در سال ۲۰۰۵ به ۲۵/۵۳ ميليارد دلار رسيد و پيش بيني مي شود تا سال ۲۰۰۷ به ۴۹ ميليارد دلار برسد.
افزايش دائمي هزينه هاي بخش عمومي موجب كسري بودجه دائمي دولت شده اند و انتظار مي رود در سال مالي ۲۰۰۶ كسري بودجه رسمي دولت به ۶/۸ درصد توليد ناخالص داخلي ايران برسد كه نسبت به رقم ۲/۷ درصدي سال ۲۰۰۵ و رقم ۹/۲ درصدي سال ۲۰۰۴ رشد قابل توجهي نشان مي دهد. پيش بيني مي شود سطح كسري بودجه دولت ايران در سال ۲۰۰۷ تغيير چنداني نكند و به ۵/۸ درصد توليد ناخالص داخلي برسد.
در سطح بين المللي، كليه مراودات ايران تحت تأثير مناقشه هسته اي اين كشور قرار گرفته است. در صورتي كه مسئله هسته اي ايران به طور مسالمت آميز و در سطح آژانس بين المللي انرژي اتمي حل شود، هم اقتصاد ايران و هم اقتصاد جهاني (به علت نقش مؤثر ايران در بازار نفت) دوران با ثباتي را خواهند گذراند. اما در صورت ارجاع پرونده هسته اي ايران به شوراي امنيت سازمان ملل و اعمال تحريم اقتصادي عليه اين كشور، ايران، بازار جهاني نفت و اقتصاد جهاني بايد منتظر دوران سخت و پرفشاري باشند.
محمد جعفر عبدي

ركورد جديد فروش خودرو در چين
پكن _ ايرنا: انجمن  صنعت  خودرو چين   ميزان  فروش  خودرو اين  كشور در سه ماهه  نخست  سال  جاري  ميلادي  را بيش  از ۸۹۰ هزار دستگاه  اعلام  كرد كه  ركورد جديدي  براي  فروش  خودرو در اين  كشور بحساب  مي آيد.
اين  تعداد فروش  خودرو در چين  در اين  مدت  معادل  يك  سوم  حجم  كل  فروش  خودرو چين  در سال  گذشته  است .بيشترين  فروش  خودرو مربوط به «جتا» از شركت  فولكس  واگن  آلمان  با ۱۷ هزارو ۵۰۰هزار دستگاه  و پس  از آن خودرو «الانترا» از شركت  هيوندا كره  جنوبي  با۱۴هزار دستگاه  بودند.
كارشناسان  پيش بيني  مي كنند با توجه  به  رشد طبقه  متوسط چين ، اين  كشور تا سال  ۲۰۰۸ ميلادي  به  سومين  بازار بزرگ  خودرو جهان  تبديل  شده  و از فرانسه  و آلمان  در اين  زمينه  پيشي  بگيرد.
اين  كارشناسان  معتقدند بر اثر افزايش  بهاي  بنزين ، ممكن  است  از سه  ماهه  دوم  سال  جاري  ميلادي  به  بعد ميزان  فروش  خودرو در بازار داخلي  چين  نيز كاهش  يابد.
بر اساس  آمار انجمن  خودرو چين ، در اين  كشور در سال  ۲۰۰۵ ميلادي  بيش  از دو ميليون  و ۷۰۰ هزار دستگاه  خودرو به  فروش  رسيد.
چين  قصد دارد عوارض  گمركي  برخي  كالاهاي  وارداتي  از جمله  خودروهاي  سواري را در سال  جاري  ميلادي  و براساس  سياست  سازمان  تجارت  جهاني  كاهش  دهد.
دولت  چين  همچنين  براي  صرفه  جويي  در مصرف  انرژي  از سال  جاري  ميلادي  ماليات  خودروهاي  با مصرف  بالا را افزايش  مي دهد و ماليات  خودروهاي  كم مصرف  در اين  كشور كاهش  مي يابد.
براساس  اين  قانون  ميزان  ماليات  خودروهاي  با مصرف  سوخت  بالا و پرقدرت  از هشت  درصد كنوني  به  ۲۰ درصد مي رسد و ميزان  ماليات  خودروهاي  كم  مصرف  كاهش  يافته  و از پنج  درصد كنوني  به  سه  درصد خواهد رسيد.
اين  امر مي تواند بر ميزان  فروش  خودرو در چين  طي  سال  جاري  ميلادي  تاثير بگذارد.
استفاده از هواپيماي تشريفاتي براي سفرهاي استاني
ايسنا: وزير رفاه و ترابري گفت: مناسب ترين كاركرد هواپيماي تشريفاتي خريداري شده از فرانسه، استفاده آن در سفرهاي استاني مسئولان دولتي است.
محمد رحمتي افزود: اين هواپيما، هواپيمايي خاص مقامات است و نمي توان برآن اسم تشريفاتي گذاشت.
او گفت: بررسي هاي ما اين است كه بهترين كاركرد اين هواپيما مي تواند در سفرهاي استاني مسئولان باشد كه هزينه هاي آن كمتر از هزينه هواپيماهاي كهنه موجود است.
رحمتي در زمينه استفاده شيخ نشينان امارات از هواپيماي تشريفاتي، بيان كرد: وقتي ما در داخل نيازمند اين هواپيما هستيم، نبايد در اختيار شيخ نشينان عرب قرار گيرد بلكه مي توان از آن در سفرهاي داخلي استفاده كرد، اما تاكنون هيچ تصميمي در اين زمينه اتخاذ نشده و تاكنون هواپيما تغيير كاربري نيز داده نشده است.
وي تصريح كرد: از آنجا كه اين هواپيما متعلق به دولت است تصميم گيري نهايي در مورد نحوه استفاده از هواپيماي تشريفاتي نيز بر عهده نهاد رياست جمهوري خواهد بود.
وزير راه و ترابري درباره آزادراه تهران شمال با بيان اين كه مجلس از روند كند اجرايي اين آزادراه گله مند است، گفت: در گزارش مركز پژوهش هاي مجلس نيز نسبت به ميزان سرمايه گذاري بنياد در اين طرح و جديت آن در اجراي آزادراه تهران شمال اظهار ترديد شده بود.
او با بيان اين كه در طرف قرارداد دولت در پروژه آزادراه تهران شمال هيچ تغييري ايجاد نخواهد شد، افزود: فسخ قرارداد منوط به توافق طرفين است و روند فعلي، روند مطلوبي است و برخي از قراردادهاي اين آزادراه در مراحل پاياني قرار دارد و بنياد نيز جديت كافي در اجراي پروژه را دارد.
رحمتي با اشاره به اين كه تاكنون بنياد مستضعفان ۵۰درصد سهم خود براي تامين منابع مالي آزادراه تهران شمال را پرداخت كرده است، بيان كرد: قسمت ابتدايي اين آزادراه كه از تهران تا گچسر است براساس قرارداد با چيني ها تا سه سال آينده به بهره برداري مي رسد، قسمت انتهايي مسير نيز تا دو سال آينده آماده بهره برداري مي شود.
او تصريح كرد:اما كار قسمت وسط اين طرح هنوز آغاز نشده و تنها در سطح تكميل شدن طرح است و تصميم گيري هاي لازم در اين زمينه اتخاذ نشده است.
وزير راه و ترابري گفت: قسمت اول و آخر آزادراه تهران - شمال به تنهايي قابل بهره برداري است اما كل مسير، چهار تا پنج سال پس از آغاز كار اجرايي قسمت مياني طرح به بهره برداري مي رسد.

افزايش هزينه ها اجراي طرح هاي نفتي را به خطر مي اندازد
فارس: گرچه افزايش قيمت جهاني نفت موجب رشد سرمايه گذاري در بخش انرژي خاورميانه شده است ولي افزايش هزينه ها نيز اجراي اين پروژه را با چالش جدي روبرو كرده است.
عبدالرحمن العطيه وزير نفت قطر مي افزايد: افزايش سرمايه گذاري در بخش انرژي خاورميانه تا دي موجب برقراري آرامش در بازار جهاني نفت شده است ولي رشد هزينه ها آينده اين پروژه را با تهديد رو به رو كرده است.
به نوشته نشريه فايننشيال اكسپرس، محمد بن دائن الحلمي  وزير نفت امارات نيز كه در حاشيه كنفرانس بين المللي انرژي پاريس سخن مي گفت، تأكيد كرد: اجراي پروژه هاي انرژي كه پيش از اين حدود يك ميليارد دلار هزينه در برداشت هم اكنون با كمتر از ۳ ميليارد دلار قابليت اجرا نخواهد داشت.
با توجه به افزايش شديد هزينه ها شركتهاي كمتري حاضر به سرمايه گذاري در اين پروژه ها خواهند بود.
وي افزود: اوپك يك كارتل نفتي است ولي شركتهاي نفتي خارجي و چند مليتي نيز يك كارتل نفتي به شمار مي روند.
دبيركل اوپك نيز گفت: بازار جهاني نفت از لحاظ عرضه كاملا اشباع است و هيچ گونه كمبودي از اين لحاظ وجود ندارد.
پيش بيني مي شود ميزان تقاضاي جهاني نفت امسال روزانه بيش از ۵/۱ ميليون بشكه افزايش يابد.
محمد باركيندو دبير كل اوپك افزود: افزايش قيمت جهاني نفت به هيچ وجه ربطي به عرضه و تقاضا ندارد.
رشد اقتصاد جهاني و گسترش تنشهاي سياسي بين المللي، مهمترين عامل افزايش قيمت نفت طي هفته هاي اخير به شمار مي رود.
ايران به بزرگترين نيروي بازار نفت تبديل شده است
مهر: نشريه بين المللي نفت و گاز، تداوم تنش هسته اي ايران را عامل تبديل شدن ايران به مهمترين و موثرترين عامل غيراقتصادي بازار جهاني نفت دانست.
در حالي كه در هر بازار اقتصادي عوامل عرضه و تقاضا تعيين كننده قيمت هستند، بازار جهاني نفت طي ماه هاي اخير شاهد ظهور يك نيروي قدرتمند و موثر غيراقتصادي به نام تنش هسته اي ايران بوده است.
به نوشته نشريه بين المللي نفت و گاز، ايران فرآيند تبديل شدن به بزرگترين و موثرترين عامل صرفا سياسي و غيراقتصادي بازار نفت را بسيار سريع طي نمود و اكنون هر خبري در رابطه با مناقشه هسته اي اين كشور موجب تزلزل در قيمت هاي نفت مي شود.
در حالي كه احتمال قطع يا كاهش صادرات نفت ايران طي ۳ تا ۶ ماه آينده بعيد به نظر مي رسد، آرام شدن بازار نفت در اثر كاهش تنش هسته اي ايران و يا حل شدن آن طي دو سال آينده كماكان دور از انتظار است.
با در نظر گرفتن مجموعه كشورهاي بزرگ توليدكننده نفت از جمله عربستان، روسيه، نيجريه ، ونزوئلا، و عراق اينگونه به نظر مي رسد كه احتمال دست يازيدن هر يك از اين كشورها به قطع يا كاهش صادرات نفت خود در آينده، هر چند اندك است اما وجود دارد. بنابراين در مجموع، بازار نفت با تركيبي از ريسك هاي مختلف از جانب عرضه كنندگان نفت روبروست.
بي گمان در شرايط فعلي تنش هسته اي ايران نقش اصلي را در نوسانات بازار نفت دارد و در حادترين شرايط، امكان بروز مقابله نظامي ميان ايران و مخالفانش موجب به اوج رسيدن بهاي نفت خام خواهد شد كه بيشترين آسيب اقتصادي را براي كشورهاي بزرگ وارد كننده نفت به دنبال خواهد داشت.
نشريه بين المللي نفت و گاز مي افزايد، مسئله كنوني تنش هسته اي ايران بزرگترين مخاطره بازار جهاني نفت طي هفته ها و ماه هاي آتي خواهد بود و در صورتي كه ايران اقدام به قطع صادرات نفت خود كند، بايد منتظر ركوردشكني در بازار نفت در تمامي ابعاد آن باشيم.
ايران برنده نهايي مسابقه سوخت رساني به كشتي هاي عبوري
سوخت رساني به كشتي هاي عبوري يك فعاليت اقتصادي بااهميت و رو به توسعه است. در حال حاضر در اين زمينه در تمامي آبراه هاي بين المللي ازجمله خليج فارس رقابت تنگاتنگي وجود دارد. هم اكنون بندر فجيره امارات متحده عربي داراي تسهيلات سوخت رساني به كشتي هاي عبوري است. اماراتي ها ادعا مي كنند كه محل جغرافيايي بندر فجيره بهترين محل براي سوخت رساني به كشتي هاي عبوري اقيانوس هند و به مقصد خليج فارس است. اين در حالي است كه بندر فجيره در ۷۰ مايلي تنگه هرمز قرار دارد و كشتي هاي عبوري براي سوخت گيري بايد از مسير اصلي خود خارج شوند.
بندر سنگاپور داراي بزرگترين تأسيسات سوخت رساني به كشتي هاي عبوري جهان است. تأسيسات سوخت رساني سنگاپور كه فعاليت خود را در سال ۱۹۸۸ شروع كرد، در سال ۲۰۰۱ به ركورد عرضه سوخت به ميزان ۲۰ ميليون و ۴۰ هزار تن دست يافت. در حال حاضر، براي امارات متحده عربي دستيابي به جايگاه جهاني سنگاپور در زمينه سوخت رساني به كشتي هاي عبوري امكان پذير نيست. زيرا در حال حاضر سنگاپور فعال ترين بندر كانتينري جهان است درحالي كه بندر فجيره فاقد چنين ويژگي مي باشد.
در سطح منطقه نيز امارات متحده عربي براي توسعه تأسيسات سوخت رساني فجيره با توان بالقوه ايران روبه روست. ايران مي تواند با استقرار تأسيسات سوخت رساني به كشتي هاي عبوري در دهانه تنگه هرمز سهم بزرگي در صنعت رو به توسعه سوخت رساني و خدمات رساني به كشتي هاي عبوري داشته باشد. در حال حاضر يك پنجم نفت مصرفي جهان از تنگه هرمز عبور مي كند و اين گذرگاه دريايي محل عبور تعداد زيادي كشتي تجاري است. موقعيت جغرافيايي ايران به گونه اي است كه كشتي هاي عبوري، نيازي ندارند براي دريافت سوخت و ساير خدمات از مسير اصلي منحرف شوند درحالي كه بندر فجيره واقع در امارات متحده عربي فاقد اين ويژگي اصلي و مهم است.