چشم انداز
ميراث فرهنگي تنها متولي حفاظت از آثار و اشياي تاريخي نيست بلكه ساز مان ها و نهادهاي دولتي و خصوصي ديگر نيز نسبت به حفظ ميراث هايي نظير بقاياي مردان نمكي، مسوول هستند.
تنها با يك سفر خارجي و فراگيري نحوه حفاظت از اين آثار ارزشمند، نمي توان از ميراث فرهنگي كشور پاسداري كرد، بلكه در اين راه دشوار مردم نيز سهيم هستند و بايد با تمام توان براي حفظ ميراث آبا و اجدادي خويش كوشا باشند.
گروه شهري آرش نهاوندي: دو پژوهشگر ايراني به منظور پژوهش در معادن نمك باستاني و تبادل تجربه هاي علمي باستان شناسي به آلمان و اتريش سفر مي كنند.
ابوالفضل عالي، سرپرست هيأت كاوش در معدن نمك چهر آباد و كوروش روستايي، سرپرست هيأت كاوش در محوطه هاي باستاني شهر شاهرود با سفر به اين دو كشور اروپايي ضمن بازديد از معدن هاي باستاني راهكارهاي همكاري با هيأت باستان شناسي اين كشورها را به منظور ادامه كاوش در مدفن مردان نمكي بررسي مي كنند.
ابوالفضل عالي در گفت وگو با ميراث خبر با بيان اينكه اين سفر به دنبال دعوت يك هيأت باستان شناسي آلماني در پي بازديد ايشان از معدن چهرآباد انجام مي شود، گفت: از آنجايي كه دعوت كنندگان خود تجربه پژوهش در معادن باستاني را دارند به طور حتم گفت وگو با آنها و تبادل تجربه هاي موفق در اين زمينه مي تواند راه هاي جديدي در ادامه پژوهش و كاوش در معدن باستاني چهرآباد و حتي ديگر پژوهش هاي مشابه در ايران بازكند.
كوروش روستايي نيز در اين باره با تأكيد براين كه هدف اصلي اين سفر ارزيابي همكاري هاي دوجانبه در حوزه باستان شناسي است افزود: از اهداف مهم، نحوه حفاظت از مردان نمكي است كه در ايران تجربه اي در اين باره وجود ندارد.
اين باستان شناس همچنين رايزني درباره ارايه تخصص هاي ويژه باستان شناسي در ايران، توسط باستان شناسان اروپايي را از ديگر اهداف اين سفر ذكر كرد و افزود: در محوطه باستاني معدن نمك چهرآباد به جز مردان نمكي يافته هاي ديگري چون بقاياي گياهان وجود دارند كه متأسفانه به دليل نبود متخصص در حوزه ديرين گياه شناسي به آن توجه چنداني نشده است.
مردان نمكي در خطر
اين دو پژوهشگر ايراني در حالي راهي آلمان مي شوند، كه گزارش ها و اخباري مبني بر وجود نگراني هايي درباره از بين رفتن مهمترين اطلاعات به دست آمده از مردان نمكي وجود دارد.
بهره برداري مداوم و انفجارهاي پي در پي، بسياري از اطلاعات باستان شناسي معدن باستاني چهر آباد را در معرض نابودي قرار داده است.
كارشناسان به دليل وجود آثار فرهنگي و تاريخي متعلق به 2500 سال پيش اين معدن را يكي از مهمترين معادن باستاني جهان مي دانند. در همين چارچوب مسئولان ميراث فرهنگي و گردشگري نيز ضمن انتقال نگراني هاي خود، خواستار همكاري وزارت صنايع و معادن براي نجات اين منحصر به فردترين معدن نمكي براي تبديل آن به تنها موزه معدني كشور شده اند. مسعود آذرنوش رئيس پژوهشكده باستان شناسي ميراث فرهنگي و گردشگري ايران در اين باره مي گويد: معدن چهر آباد يكي از مهمترين معادن جهان است كه به دليل وجود آثار فرهنگي علاوه بر وجود موميايي هاي نمكي كه در كشور منحصر به فرد است نمايشگر 2500 سال فعاليت معدن در ايران است به همين دليل اين معدن بايد حفظ شود.معدن نمك چهرآباد در 75 كيلومتري غرب شهر زنجان و در نزديكي روستاي حمزه لو قرار دارد.
آذرنوش در اين باره مي گويد: اين معدن داراي دو شاخص منحصر به فرد است. بقاياي موميايي هاي نمكي و آثار فرهنگي و مواد فرهنگي چون ابزارآلات معدن كاوي، پارچه و... از دوره اشكانيان اين معدن را به يك موزه معدني بي نظير تبديل مي كند. آزمايش هاي كربن 14، قدمت آثار مكشوفه در اين معدن را به دوره اشكاني نسبت مي دهد. تحقيقات باستان شناسانه نيز حكايت از آن دارد كه اين معدن تا دوره قاجار مورد بهره برداري قرار مي گرفته است.
كشف اسكلت
يازده سال پس از كشف اسكلت مرد نمكي در اعماق معدن نمك چهرآباد زنجان در پاييز سال 83 ،بقاياي اسكلت دو مرد نمكي ديگر در آن معدن كشف شد. پس از متوقف كردن بهره برداري از معدن نمك كارشناسان به كاوش در اين معدن پرداختند و پس از مدت كوتاهي اسكلت مرد نمكي چهارم كه از نظر لباس و اجزاي بدن كامل تر و سالم تر از مردان نمكي ديگر است كشف شد. مدير كل اداره ميراث فرهنگي و گردشگري استان زنجان در اين باره گفت: با توجه به آزمايشهاي صورت گرفته توسط كارشناسان دانشگاه آكسفورد انگلستان، قدمت جسد مرد نمكي شماره 4 حدود 2300 سال است.
مهندس يحيي رحمتي تصريح كرد: كارشناسان دانشگاه آكسفورد پس از سال يابي نمونه هاي اين جسد با كربن 14، اعلام كردند جسد متعلق به اوايل تأسيس سلسله اشكانيان است.او با عنوان اين مطلب كه ابزار و وسايل پيدا شده در كنار مردان نمكي دوم تا پنجم نشان مي دهد اجساد مربوط به يك دوره هستند، گفت: دانشگاه آكسفورد مرد نمكي شماره اول را كه در حال حاضر در موزه ملي ايران نگهداري مي شود سال يابي كرده و قدمت آن را 1800 سال تعيين كرده است.
مهندس ابوالفضل عالي سرپرست گروه كاوشگران معدن چهرآباد نيز سال گذشته در گفت وگو و با خبرنگار مهر در زنجان از پايان يافتن فصل دوم كاوش باستان شناسي در معدن چهرآباد خبر داده و گفته بود: در اين فصل كاوش كه از 24 آبان تا 17 دي به طول انجاميد توانستيم مرد نمكي شماره 5 را نيز كشف كنيم. وي تأكيد كرد: جسد مرد نمكي شماره 5 در زمان كشف به حالت روبه زمين افتاده و در ميان دو سنگ بزرگ پرس شده بود. اين جسد به دليل پوسيدگي بيشتر تفاوت هاي عمده اي با جسد مرد نمكي شماره 4 دارد.
مرد نمكي پنجم در فصل جديد كاوش در اين معدن و در فاصله 30 تا 40 متري محل كشف مرد نمكي شماره يك پيدا شده است.
محل كشف مرد نمكي شماره يك به دليل بهره برداري از معدن نمك به طور كامل از بين رفته و بسياري از ناگفته هاي باستاني نيز به همراه آن مدفون شده است.
تاكنون با بررسي چند تونل قديمي در اعماق معدن نمك چهرآباد زنجان قسمتي از پارچه و لباس پشمي، دو لنگه كفش چرمي و يك شلوار و پيراهن پشمي به دست آمده است.

مهر : 126 گونه پستاندار هم اكنون در سطح زيستگاه هاي كشور زيست مي كنند كه البته شكار بي رويه و تخريب زيستگاه ها، حيات اين وحوش را تهديد مي كند. اسماعيل كهرم با بيان اين مطلب افزود: شكار بي رويه و تخريب زيستگاه ها در سالهاي اخير مهمترين عامل از بين رفتن گونه هاي جانوري در ايران است.وي متذكر شد:
حيات وحش ايران محل زندگي انواع گربه سانان بود ولي تعدادي از آنها مانند ژيان ايران و ببر مازندران از بين رفته و تنها 8 نوع گربه در حيات وحش ايران زندگي مي كنند.عضو هيأت امناي جبهه سبز ايران افزود: در راس گربه سانان ايران، يوزپلنگ قرار دارد كه با از بين رفتن زيستگاه هاي آن در قاره آسيا اين حيوان تنها در ايران زيست مي كند. عضو هيأت امناي جبهه سبز ايران با اشاره به شكار بي رويه حيات وحش طي سالهاي اخير گفت : شكار بي رويه حيات وحش توسط شكارچيان به لحاظ فقر مالي نيست بلكه اين شكارها ناشي از فقر آگاهي و اطلاعات شكارچيان است.

ميراث خبر: اسفنديار رحيم مشايي- رئيس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري- اعلام كرد: هنوز هيچ تفاهمي براي آبگيري سد سيوند انجام نشده و سخنان وزير نيرو، پيش بيني ايشان از روند تحقيقات بوده است .وزير نيرو پيش از اين در گفت و گو با خبرگزاري فارس، از توافق وزارتخانه متبوعش با سازمان ميراث فرهنگي براي آبگيري سد سيوند در آذرماه خبر داده بود. برخي از كارشناسان ميراث فرهنگي، احداث سد سيوند را موجب تخريب تدريجي ميراث فرهنگي تنگه بلاغي و محوطه هاي اطراف آن مي دانند. اين در حالي است كه كارشناسان وزارت نيرو اعتقاد دارند با توجه به فاصله قابل توجه سد با مقبره كوروش، مشكلي براي آن ايجاد نخواهد شد. تنگه 18كيلومتري بلاغي در فاصله چهار كيلومتري از محوطه ثبت جهاني پاسارگاد جاي گرفته و بخشي از نخستين پايتخت 2500ساله هخامنشيان محسوب مي شود. اين تنگه كه مهم ترين راه باستاني كشور بوده و پاسارگاد را به شوش و تخت جمشيد متصل مي كرده، در خود آثاري از سكونت هاي غارنشيني و هزاره هاي قبل از ميلاد تا دوران اسلامي را جاي داده است.